Sacharose

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door T.vanschaik (overleg | bijdragen) op 10 apr 2020 om 09:07. (redirectlink 2 directlink)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Sacharose
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van sacharose
Algemeen
Molecuulformule C12H22O11
IUPAC-naam (2R,3R,4S,5S,6R)-2-[(2S,3S,4S,5R)-3,4-dihydroxy-2,5-bis(hydroxymethyl)oxolan-2-yl]oxy-6-(hydroxymethyl)oxaan-3,4,5-triol
Andere namen suiker, kristalsuiker, rietsuiker, bietsuiker, tafelsuiker, sucrose, α-D-glucopyranosyl(1→2)β-D-fructofuranoside
Molmassa 342,30 g/mol
SMILES
C([C@@H]1[C@H]([C@@H]([C@H]([C@H](O1)O[C@]2([C@H]([C@@H]([C@H](O2)CO)O)O)CO)O)O)O)O
InChI
1/C12H22O11/c13-

1-4-6(16)8(18)9(19)11(21-4)23- 12(3-15)10(20)7(17)5(2-14)22- 12/h4-11,13-20H,1-3H2/t4-,5-,

6-,7-,8+,9-,10+,11-,12+/m1/s1
CAS-nummer 57-50-01
EG-nummer 200-334-9
PubChem 5988
Wikidata Q4027534
Vergelijkbaar met lactose, glucose, fructose
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Kleur wit
Dichtheid 1,587 g/cm³
Smeltpunt 186 °C
Oplosbaarheid in water 2000 g/L
Goed oplosbaar in water
Nutritionele eigenschappen
Type nutriënt koolhydraat
Essentieel? nee
Type additief zoetstof
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Sacharose of sucrose, in het dagelijks taalgebruik tafelsuiker of gewoon suiker genoemd, is een disacharide dat gevormd uit de covalente binding tussen een glucose-eenheid (druivensuiker) en een fructose-eenheid (vruchtensuiker). In zuivere toestand is het een wit kristallijn poeder dat zeer goed oplosbaar is in water: bij kamertemperatuur tot wel 2 kilogram in een liter, bij 100°C ongeveer 5 kilogram.[1][2]

Sacharose wordt gewonnen uit suikerbieten, suikerriet of suikerpalm middels een raffinageproces. Bij dat proces wordt de suiker uit de plant opgelost in heet water en door herkristallisatie en filtratie gezuiverd.

Net als veel andere koolhydraten, is sacharose een leverancier van energie aan het lichaam. De energie-inhoud is gelijk aan die van eiwitten (4 kcal/gram) en ongeveer de helft van die van vetten (9 kcal/gram).

Bij de vertering van sacharose (door sacharase, vroeger ook invertase genoemd) moet als eerste de binding tussen deze twee eenheden (een glucose-eenheid en een fructose-eenheid) worden verbroken. Hierdoor is de beschikbaarheid van de energie ten opzichte van die van glucose iets trager; toch wordt er bij sportdranken ook wel gebruikgemaakt van sacharose. Het vrijmaken van de eenheden gebeurt nog wel zo snel dat, na consumptie van een hoeveelheid sacharose, een duidelijke piek in het bloedsuikergehalte zichtbaar is.

Andere toepassingen

Behalve als zoetstof wordt sacharose ook gebruikt bij de productie van polyolen, die op hun beurt weer grondstof zijn voor polyurethanen.

Zie ook