Evolutie

Zie Evolutie (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Evolutie.

Evolutionaire aanpassingen van de monddelen van insecten

Evolutie is, via het Frans, afgeleid van het Latijnse werkwoord evolvere: "zich ontrollen". Vooral de figuurlijke betekenis "ontwikkeling" wordt in het Nederlands binnen verschillende contexten gebruikt:

Biologie

Zie Evolutie (biologie) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Evolutie is in de biologie de geleidelijke verandering in populaties door overerving met variatie en natuurlijke selectie. Verwante artikelen zijn:

• Evolutietheorie, over de kennis over evolutie van het leven en de achtergronden en gevolgen van die kennis;
• Geschiedenis van de evolutietheorie, over de ontwikkeling van die kennis;
• Lamarckisme, een vroege evolutieleer voor Darwin door Lamarck;
• Evolutiebiologie, de wetenschappelijke discipline die evolutie bestudeert;
• Evolutie van de mens;
• Evolutionisme, het idee dat er wetmatigheden te ontdekken zijn in de evolutie van historische ontwikkelingen die zou verlopen van eenvoudige, primitieve tot steeds ingewikkelder en complexere vorm.
• Wetenschappelijke argumenten voor evolutie

Kosmologie

Evolutie is in de kosmologie en astronomie ook de ontwikkeling van de kosmos. Verwante onderwerpen zijn:

• Het ontstaan en evolutie van het zonnestelsel, zie ook de Kant-Laplace-hypothese;
• Bij sterevolutie gaat het over de levenscyclus van sterren;
• Het ontstaan en evolutie van sterrenstelsels.

Aardwetenschappen

Evolutie kan in de aardwetenschappen ook de geschiedenis van de Aarde betekenen, naast de biologische evolutie.

Religie & filosofie

Emanationisme is een ontologische opvatting binnen sommige religies, die ervan uitgaat dat een wezen "evolueert" (zijn aardse, stoffelijke vorm aanneemt) vanuit zijn geestelijke essentie.

Fictie

Evolutie is ook een begrip in het spel Pokémon, als het wezen waarmee je speelt evolueert, veranderen zijn uiterlijk en naam en hij wordt sterker.

Techniek

In de techniek tenslotte, wordt "evolutie" (in de letterlijke betekenis) gebruikt als constructiemethode om de perfecte vorm van de tanden van tandwielen te bepalen. Bij het afrollen wordt een omwenteling gemaakt en tegelijkertijd de afstand tot het middelpunt veranderd. Deze constructie heeft een evolvente tot resultaat: de wiskundige baan van een ontrold punt.

Zie ook

• Involutie: letterlijk zich inrollen, het tegenovergestelde van evolutie.
• Revolutie: een sprongsgewijze omwenteling in betrekkelijk korte tijd.