Piracetam: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Nieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Gemaakt door het vertalen van de pagina "Piracetam"
(geen verschil)

Versie van 31 okt 2021 01:32

 

Piracetam is een medicijn dat op de markt wordt gebracht als een behandeling voor myoclonus[1] en als smart drug die cognitieve functies verbeterd.[2] Er is weinig overtuigend wetenschappelijk onderzoek - sommige onderzoeken laten bescheiden voordelen zien in specifieke populaties en andere minimale of geen voordelen.[3][4] Piracetam wordt in veel Europese landen als medicijn verkocht. De verkoop van piracetam is legaal in de Verenigde Staten, hoewel het niet is gereguleerd of goedgekeurd door de FDA. Het wordt daar als voedingssupplement op de markt worden gebracht.[2]

Piracetam valt in de racetam-groep, met de chemische naam 2-oxo-1-pyrrolidine acetamide. Het is een derivaat van de neurotransmitter GABA (gamma-aminoboterzuur)[3] en deelt dezelfde 2-oxo-pyrrolidon-basisstructuur met pyroglutaminezuur. Gerelateerde middelen zijn de anti-epileptica levetiracetam en brivaracetam, en de vermeende noötropica aniracetam en carfedon.

Werkzaamheid

Dementie

Een Cochrane-review uit 2001 concludeerde dat er niet genoeg bewijs was om piracetam voor te schrijven voor dementie of cognitieve problemen.[4] Een review uit 2005 vond enig bewijs van voordeel bij oudere proefpersonen met cognitieve stoornissen.[3] In 2008 merkte een werkgroep van de British Academy of Medical Sciences op dat veel van de tests met piracetam voor dementie gebreken vertoonden.

Er is geen bewijs dat piracetam van nut is bij de behandeling van vasculaire dementie.[5]

Depressie en angst

Sommige bronnen suggereren dat het algehele effect van piracetam op het verminderen van depressie en angst groter is dan op het verbeteren van het geheugen.[6] Er is echter gemeld dat depressie een incidenteel nadelig effect van piracetam is.[7]

Overig

Piracetam kan de vervormbaarheid van erytrocyten in haarvaten vergemakkelijken, wat nuttig is voor hart- en vaatziekten.[3][1]

Perifere vasculaire effecten van piracetam suggereren dat het kan worden gebruikt voor duizeligheid, dyslexie, het fenomeen van Raynaud en sikkelcelanemie.[3][1] Er is geen bewijs voor het nut van piracetam bij de preventie van sikkelcelcrisis[8] of voor foetale nood tijdens de bevalling.[9] Er is ook geen bewijs voor het nut van piracetam bij acute ischemische beroerte[10] hoewel er discussie is over het nut ervan tijdens revalidatie na een beroerte.[11][12]

Anti-vasospasme

Piracetam blijkt de erytrocyt hechting aan vaatwand endotheel te doen afnemen, waardoor eventuele vasospasmen in het capillair minder worden. Dit draagt bij aan de werkzaamheid ervan bij het bevorderen van de microcirculatie, ook voor de hersenen en de nieren.[3][1]

Bijwerkingen

Symptomen van algemene prikkelbaarheid, waaronder angst, slapeloosheid, prikkelbaarheid, hoofdpijn, opwinding, nervositeit, tremor en hyperkinesie, worden af en toe gemeld.[7][13][14] Andere gemelde bijwerkingen zijn slaperigheid, gewichtstoename, klinische depressie, zwakte, verhoogd libido en hyperseksualiteit.[7]

Volgens een beoordeling uit 2005 is waargenomen dat piracetam de volgende bijwerkingen heeft: hyperkinesie, gewichtstoename, nervositeit, slaperigheid, depressie en asthenie.[3]

Piracetam vermindert de aggregatie van bloedplaatjes en de fibrinogeenconcentratie en is daarom gecontra-indiceerd voor patiënten die lijden aan een hersenbloeding.[3][1]

Toxiciteit

De LD50 voor orale consumptie bij mensen is niet vastgesteld.[15] De LD50 is 5.6 g/kg voor ratten en 20 g/kg voor muizen, wat wijst op een extreem lage acute toxiciteit.[16] Ter vergelijking, bij ratten is de LD50 van vitamine C 12 g/kg en de LD50 van keukenzout is 3 gram/kg.

Werkingsmechanismen

Het werkingsmechanisme van piracetam, zoals bij racetams in het algemeen, is niet volledig begrepen. Het medicijn beïnvloedt neuronale en vasculaire functies en beïnvloedt de cognitieve functie zonder als een kalmerend of stimulerend middel te werken.[3] Piracetam is een positieve allosterische modulator van de AMPA-receptor, hoewel deze actie erg zwak is en de klinische effecten niet noodzakelijkerwijs door deze actie worden gemedieerd.[17] Er wordt verondersteld dat het inwerkt op ionenkanalen of ionendragers, wat leidt tot een verhoogde prikkelbaarheid van neuronen.[15] GABA- hersenmetabolisme en GABA-receptoren worden niet beïnvloed door piracetam.[18]

Piracetam verbetert de functie van de neurotransmitter acetylcholine via muscarine- cholinerge (ACh)-receptoren die betrokken zijn bij geheugenprocessen.[19] Bovendien kan piracetam een effect hebben op NMDA- glutamaatreceptoren, die betrokken zijn bij leer- en geheugenprocessen. Van piracetam wordt gedacht dat het de doorlaatbaarheid van het celmembraan verhoogt. [19][20] Piracetam kan zijn globale effect op de neurotransmissie in de hersenen uitoefenen via modulatie van ionkanalen (zoals Na+, K+).[15] Er is gevonden dat het het zuurstofverbruik in de hersenen verhoogt, blijkbaar in verband met het ATP-metabolisme, en de activiteit van adenylaatkinase in rattenhersenen verhoogt.[21][22] Piracetam lijkt terwijl het zich in de hersenen bevindt de synthese van cytochroom b5 te verhogen[23] dat deel uitmaakt van het elektronentransportmechanisme in mitochondriën. In de hersenen verhoogt het ook de permeabiliteit van sommige tussenproducten van de Krebs-cyclus door het mitochondriale buitenmembraan.[21]

Piracetam remt de N-type calciumkanalen. De concentratie van piracetam bereikt in het centrale zenuwstelsel na een typische dosis van 1200 mg[24] is veel hoger dan de concentratie die nodig is om N-type calciumkanalen te remmen (IC50 van piracetam in rattenneuronen was 3 μM). [25]

Geschiedenis

Piracetam werd voor het eerst gemaakt tussen 1950 en 1964 door Corneliu E. Giurgea.[26] Er zijn meldingen dat het in de jaren vijftig werd gebruikt voor epilepsie. [27]

Maatschappij en cultuur

In 2009 was piracetam naar verluidt populair als een middel (smart drug) voor verbetring van cognitieve vaardigheden onder studenten.[28]

Wettelijke status

Piracetam is een niet-beperkte stof in de Verenigde Staten, wat betekent dat het legaal is om het zonder vergunning of recept te bezitten.[29]

Regelgevende status

In de Verenigde Staten is piracetam niet goedgekeurd door de Food and Drug Administration.[30] Piracetam is niet toegestaan in samengestelde medicijnen of voedingssupplementen in de Verenigde Staten.[31] Toch is het verkrijgbaar in een aantal voedingssupplementen.[2]

In het Verenigd Koninkrijk is piracetam goedgekeurd als receptgeneesmiddel. Prescription Only Medicine (POM)-nummer is PL 20636/2524 [32] voor volwassenen met myoclonus van corticale oorsprong, ongeacht de oorzaak, en moet worden gebruikt in combinatie met andere anti-myoclonische geneesmiddelen.[33]

In Japan is piracetam goedgekeurd als voorgeschreven medicijn.[34]

Piracetam heeft geen DIN in Canada en mag dus niet worden verkocht, maar kan voor persoonlijk gebruik in Canada worden geïmporteerd. [35]

In Hongarije was piracetam een medicijn dat alleen op recept verkrijgbaar was, maar vanaf 2020 is geen recept nodig en is piracetam vrij verkrijgbaar onder de naam Memoril Mite als pillen van 600 mg.

Referenties

 

Externe links

  1. ↑ a b c d e Nootropil Tablets 1200 mg. (emc) (15 februari 2017). Geraadpleegd op 14 april 2019. Citefout: Ongeldig label <ref>; de naam "(eMC) 2017" wordt meerdere keren met andere inhoud gedefinieerd.
  2. ↑ a b c Cohen, Pieter A. (25 november 2019). Presence of Piracetam in Cognitive Enhancement Dietary Supplements. JAMA Internal Medicine 180 (3): 458–459. PMID 31764936. PMC 6902196. DOI: 10.1001/jamainternmed.2019.5507. Citefout: Ongeldig label <ref>; de naam "JAMA2019" wordt meerdere keren met andere inhoud gedefinieerd.
  3. ↑ a b c d e f g h i (2005). Piracetam: a review of pharmacological properties and clinical uses. CNS Drug Reviews 11 (2): 169–82. PMID 16007238. PMC 6741724. DOI: 10.1111/j.1527-3458.2005.tb00268.x. Citefout: Ongeldig label <ref>; de naam "Winblad2005" wordt meerdere keren met andere inhoud gedefinieerd.
  4. ↑ a b Flicker, L (2001). Piracetam for dementia or cognitive impairment.. The Cochrane Database of Systematic Reviews (2): CD001011. PMID 11405971. DOI: 10.1002/14651858.CD001011. Citefout: Ongeldig label <ref>; de naam "Flic2001" wordt meerdere keren met andere inhoud gedefinieerd.
  5. ↑ (September 2017). Pharmacotherapy for Vascular Cognitive Impairment. CNS Drugs 31 (9): 759–776. PMID 28786085. DOI: 10.1007/s40263-017-0459-3. “Other medications have been considered or tried for the treatment of VCI or VaD. These include [...] piracetam. There is no convincing evidence about the efficacy of these medications in the treatment of VCI.”.
  6. ↑ (February 2010). Piracetam and piracetam-like drugs: from basic science to novel clinical applications to CNS disorders. Drugs 70 (3): 287–312. PMID 20166767. DOI: 10.2165/11319230-000000000-00000.
  7. ↑ a b c Nootropil®.
  8. ↑ (February 2016). Piracetam for reducing the incidence of painful sickle cell disease crises. The Cochrane Database of Systematic Reviews 2: CD006111. PMID 26869149. PMC 7390168. DOI: 10.1002/14651858.CD006111.pub3.
  9. ↑ Hofmeyr, GJ (13 June 2012). Piracetam for fetal distress in labour.. The Cochrane Database of Systematic Reviews (6): CD001064. PMID 22696322. PMC 7048034. DOI: 10.1002/14651858.CD001064.pub2.
  10. ↑ (September 2012). Piracetam for acute ischaemic stroke. The Cochrane Database of Systematic Reviews (9): CD000419. PMID 22972044. PMC 7034527. DOI: 10.1002/14651858.CD000419.pub3.
  11. ↑ (July 2016). Piracetam for Aphasia in Post-stroke Patients: A Systematic Review and Meta-analysis of Randomized Controlled Trials. CNS Drugs 30 (7): 575–87. PMID 27236454. DOI: 10.1007/s40263-016-0348-1.
  12. ↑ (October 2017). Effects of Central Nervous System Drugs on Recovery After Stroke: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Clinical Drug Investigation 37 (10): 901–928. PMID 28756557. DOI: 10.1007/s40261-017-0558-4.
  13. ↑ (1983). Piracetam in elderly psychiatric patients with mild diffuse cerebral impairment. Psychopharmacology 81 (2): 100–106. PMID 6415738. DOI: 10.1007/BF00429000.
  14. ↑ (1978). Piracetam in the treatment of post-concussional syndrome. A double-blind study. European Neurology 17 (1): 50–55. PMID 342247. DOI: 10.1159/000114922.
  15. ↑ a b c (May 1994). Piracetam and other structurally related nootropics. Brain Research. Brain Research Reviews 19 (2): 180–222. PMID 8061686. DOI: 10.1016/0165-0173(94)90011-6. Citefout: Ongeldig label <ref>; de naam "noot" wordt meerdere keren met andere inhoud gedefinieerd.
  16. ↑ Piracetam Material Safety Sheet. Spectrum.
  17. ↑ (March 2010). Piracetam defines a new binding site for allosteric modulators of alpha-amino-3-hydroxy-5-methyl-4-isoxazole-propionic acid (AMPA) receptors. Journal of Medicinal Chemistry 53 (5): 2197–203. PMID 20163115. PMC 2872987. DOI: 10.1021/jm901905j.
  18. ↑ Giurgea, Corneliu E. (January 1982). The nootropic concept and its prospective implications. Drug Development Research 2 (5): 441–446. ISSN: 1098-2299. DOI: 10.1002/ddr.430020505.
  19. ↑ a b (2005). Piracetam--an old drug with novel properties?. Acta Poloniae Pharmaceutica 62 (5): 405–9. PMID 16459490.
  20. ↑ (March 1999). Piracetam: novelty in a unique mode of action. Pharmacopsychiatry 32 (Suppl 1): 2–9. PMID 10338102. DOI: 10.1055/s-2007-979230.
  21. ↑ a b (1987). Effect of Piracetam on electrocorticogram and local cerebral glucose utilization in the rat. General Pharmacology 18 (2): 205–11. PMID 3569848. DOI: 10.1016/0306-3623(87)90252-7.
  22. ↑ (October 1976). Effect of the acquisition-enhancing drug piracetam on rat cerebral energy metabolism. Comparison with naftidrofuryl and methamphetamine. Biochemical Pharmacology 25 (20): 2241–4. PMID 985556. DOI: 10.1016/0006-2952(76)90004-6.
  23. ↑ (1986). Piracetam: physiological disposition and mechanism of action. Advances in Neurology 43: 675–85. PMID 3946121.
  24. ↑ (July 2006). Rapid determination of piracetam in human plasma and cerebrospinal fluid by micellar electrokinetic chromatography with sample direct injection. J Chromatogr A 1120 (1-2): 27–34. PMID 16343512. DOI: 10.1016/j.chroma.2005.11.071.
  25. ↑ (October 2012). A novel CaV2.2 channel inhibition by piracetam in peripheral and central neurons. Exp Biol Med (Maywood) 237 (10): 1209–18. PMID 23045722. DOI: 10.1258/ebm.2012.012128.
  26. ↑ (en) Li, Jie Jack (2013), Drug Discovery: Practices, Processes, and Perspectives. John Wiley & Sons, pp. 276. ISBN 9781118354469.
  27. ↑ (en) Schmidt, Dieter (2016), The End of Epilepsy?: A History of the Modern Era of Epilepsy Research 1860-2010. Oxford University Press, pp. 69. ISBN 9780198725909.
  28. ↑ Medew, Julia, Call for testing on 'smart drugs'. Fairfax Media (1 October 2009). Geraadpleegd op 29 May 2014.
  29. ↑ Erowid Piracetam Vault: Legal Status.
  30. ↑ Piracetam. DrugBank database.
  31. ↑ Jann Bellamy, FDA proposes ban on curcumin and other naturopathic favorites in compounded drugs. Science-Based Medicine (26 september 2019).
  32. ↑ http://www.mhra.gov.uk/home/groups/spcpil/documents/spcpil/con1547788739542.pdf
  33. ↑ Nootropil Tablets 800 mg. (emc).
  34. ↑ UCB's piracetam approved in Japan. The Pharma Letter (25 november 1999).
  35. ↑ Guidance Document on the Import Requirements for Health Products under the Food and Drugs Act and its Regulations (GUI-0084). Health Canada / Health Products and Food Branch Inspectorate (1 June 2010). Geraadpleegd op 15 december 2019.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Piracetam&oldid=60258158"