Ridderzaal
Interieur van de Ridderzaal in 1651 |
De Ridderzaal in 1900 na de restauratie door P.J.H. Cuypers |
De Ridderzaal in 2003 |
Het interieur van de Ridderzaal in oude glorie hersteld, 6 september 2006. |
De Ridderzaal is een gebouw in het Binnenhof te Den Haag. Het gebouw dateert uit de 13e eeuw. In de Ridderzaal wordt jaarlijks sedert 1904 de Troonrede uitgesproken door de Koningin. Thans gebeurt dat op de derde dinsdag van september, Prinsjesdag.
Dit is niet de enige ridderzaal. Andere kastelen hebben ook wel een zaal die ridderzaal wordt genoemd. Over de oudste bouwgeschiedenis van de Haagse Ridderzaal is niet veel bekend. De bouw van de Ridderzaal is begonnen onder graaf Willem II, die als Rooms koning een representatieve bestuurscentrum wilde bouwen. Het is voltooid onder graaf Floris V, vermoedelijk rond 1290. De naam van de architect is onbekend. Het gebouw is in gotische stijl. De naam Ridderzaal is pas in de negentiende eeuw, onder invloed van de romantiek, in gebruik geraakt. Daarvoor werd het de Grote Zaal genoemd.
De buitenmuren van de Ridderzaal hebben een dikte van 1,20 meter. Het dak is een vrije overspanning op 26 meter hoogte. Het dak is 38 meter lang en 17,80 meter breed. In die tijd was dit een volkomen unieke constructie, althans in Nederland.
Oorspronkelijk was de Ridderzaal de feestzaal van het grafelijk kasteel. Bij afwezigheid van de graven werd de Ridderzaal later alleen maar gebruikt als voorportaal van de Rolzaal waar het Hof van Holland zitting hield. In de tijd van de Republiek werd het gebouw voor allerlei andere doeleinden gebruikt, zoals voor verkoop van boeken en om een loterij te houden.
In de 19e eeuw is een aantal bijgebouwen afgebroken. Het houten dak werd in 1860 onder leiding van architect Willem Nicolaas Rose afgebroken en vervangen door een stalen constuctie met veel glas. Dit werd twaalf jaar later vervangen door een replica van het originele dak uit de dertiende eeuw. In 1880 zijn tijdens de restauratie door P.J.H. Cuypers het portaal en de twee torenspitsen toegevoegd. In 1907 werd de Ridderzaal weer in gebruik genomen na een grootscheepse restauratie waarin geprobeerd werd de Ridderzaal weer in oude staat te herstellen. Een van de architecten, rijksbouwmeester C.H. Peters, deed veel onderzoek naar de bouwgeschiedenis.
De Ridderzaal is een rijksmonument. In 1994 en 1995 gebruikte de Eerste Kamer de Ridderzaal als vergaderzaal, tijdens de restauratie van hun eigen vergaderzaal. In 2006 werd de Ridderzaal gerenoveerd. Op 6 september werd het resultaat hiervan gepresenteerd. De inrichting van de Ridderzaal ziet er nu grotendeels weer uit zoals architect Cuypers het in 1904 bedoeld had. Op Prinsjesdag 2006 (19 september) werd het gebouw na de renovatie weer in gebruik genomen.
Tronen
De troon voor het staatshoofd is van architect P.J.H. Cuypers en dateert uit 1904. Er horen drie kleinere zetels (neventronen) bij voor de gemaal en de meerderjarige opvolgers van het staatshoofd. Tot 1964 waren dat de prinsessen Beatrix en Irene, daarna Beatrix en Margriet. In 1968 werd er een vierde neventroon bijgemaakt voor prinses Christina. Een van de neventronen was dus 'namaak' - welke dat was werd geheim gehouden. Momenteel worden de neventronen niet gebruikt en zijn ze opgeslagen in het Grafelijk zalencomplex.
Externe links
- De Ridderzaal op de site van de Rijksgebouwendienst
- De Ridderzaal op historie.denhaag.org
- Virtuele Rondleiding door de Ridderzaal
- De geschiedenis van het Binnenhof