Koboeleti (stad)

**Koboeleti**
ქობულეთი
Stad in Georgië
	;
Geografie
Autonome Republiek	Adzjarië
Gemeente	Koboeleti
Hoogte	10 m
Coördinaten	41° 49′ NB, 41° 47′ OL
Bevolking
Inwoners (2023)	17.435
Etniciteit (2014)	Georgisch (93,3%); Armeens (2,6%); Russisch (1,7%); Bosja (0,8%); Grieks (0,5%); Oekraïens (0,4%); Chinezen (0,2%)
Overige informatie
Stad sinds	1944
Eerdere namen	Çürüksu
Tijdzone	UTC+4
Website	kobuleti.gov.ge
Koboeleti in Adzjarië
	;
Foto's
Portaal	Georgië

Koboeleti (Georgisch: ქობულეთი) is een stad in het zuidwesten van Georgië met 17.435 inwoners (2023), gelegen in de autonome republiek Adzjarië. De stad ligt aan de oostkust van de Zwarte Zee en is het bestuurlijke centrum van de gelijknamige gemeente, ruim 20 kilometer ten noorden van de Adzjaarse hoofdstad Batoemi. Koboeleti is een populaire Georgische badplaats.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Port de Copolet, 1723

Koboeleti lag tot halverwege de 18e eeuw in het Vorstendom Goeria, toen de Russisch-Turkse Oorlog (1768-1774) ervoor zorgde dat Neder-Goeria, zoals dit deel van het toenmalige Goeria werd genoemd, door de Ottomanen bij Adzjarië werd ingelijfd en er gedwongen islamisering plaatsvond. Door de Ottomanen werd de plaats Tsjuruksoe genoemd (Turks: Çürüksu).^[2] Met de Vrede van San Stefano en Vrede van Berlijn in 1878 werd de stad vervolgens ingelijfd bij het Russische Rijk. In 1883 volgde de aansluiting op de nieuwe Batoemi - Samtredia (-Tbilisi) spoorlijn, en profiteerde het van de nabijheid van de opkomende theeplaats Tsjakvi eind 19e eeuw, en later Otsjchamoeri.

Het gezonde en subtropische zeeklimaat zorgde voor aantrekkingskracht op de Russische elite. Doordat vermogende Russische ondernemers alsook de keizerlijke staf op de regio afkwamen voor de theeteelt werd Koboeleti een elite resort. Hoge functionarissen begonnen de kust van Kobuleti te cultiveren met luxueuze villa's. Het helende klimaat van de kust maakte snel naam, geholpen door publicaties in de krant "Kavkaz" over het genezende klimaat van Koboeleti. Dit leidde ook tot de erkenning binnen de Sovjet-Unie als gezondheidsresort en er kwamen sanatoria. In 1944 werd Koboeleti tot stad gepromoveerd.^[3]^[5]

In de vlakte bij Koboeleti was in de Sovjet periode een luchtmachtbasis die door de KGB werd gebruikt voor grensbewakingsvluchten maar ook als trainings- en opleidingsfaciliteit diende. De Georgische krijgsmacht pretendeerde de basis niet te gebruiken, maar had hier in het geheim onbemande vliegtuigen van het type Hermes gestationeerd. Een slecht bewaard geheim, want ze werden allemaal door de Russische krijgsmacht neergehaald in de Russisch-Georgische Oorlog van 2008.^[6]

Demografie[bewerken | brontekst bewerken]

Het uitgestrekte strand van Koboeleti

Begin 2023 had Koboeleti 17.435 inwoners,^[1] een stijging van 5% ten opzichte van de volkstelling in 2014. De bevolking van Koboeleti bestaat naast Georgiërs (93%) uit kleine gemeenschappen etnische minderheden. Er wonen ruim 400 Armeniërs (2,6%), een kleine 300 Russen (1,7%) en ruim 100 Bosja (0,8%), een Armeense zigeunergroep. Kleinere groepen minderheden zijn Pontische Grieken, Oekraïners, Chinezen, Osseten en Azerbeidzjanen.^[7] De veertigtal Chinezen zijn opvallend, want er wonen niet veel Chinezen in Georgië. Dit was gerelateerd aan de aanleg van de Koboeleti Bypass in de S2 snelweg in de periode 2011-2018.

Jaar	1926^[8]	1939	1959	1970	1979	1989	2002^[9]	2014	2020	2023
Aantal	1.904	6.133	12.598	18.051	18.283	20.932	18.556	16.546	17.227	17.435
Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden^[8]^[10]^[9]

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Koboeleti Museum

In de stad en gemeente Koboeleti zijn verschillende bezienswaardigheden:

Nationaal Park Mtirala
Kintrisji Natuurreservaat
Fort Petra in Tsikhisdziri
Koboeleti Museum

Vervoer[bewerken | brontekst bewerken]

Koboeleti Bypass

De Georgische internationale hoofdweg S2 (E70) loopt langs Koboeleti. Dit gedeelte van de S2 wordt ook wel Koboeleti Bypass genoemd. Om de stad te ontlasten van het toenemende verkeer naar en van Batoemi en Turkije werd de weg in de periode 2011-2018 om de stad heen verlegd als een vrijliggende tweebaansautoweg. De belangrijkste interregionale weg vanuit de stad is de nationale route Sh2 naar Ozoergeti. De Tbilisi - Samtredia - Batoemi spoorlijn heeft een station in de stad. Er is tevens een spoorverbinding naar Ozoergeti.

Stedenbanden[bewerken | brontekst bewerken]

Koboeleti onderhoudt stedenbanden met:^[12]

Achtala, Armenië (sinds 2010)
Alaverdi, Armenië (sinds 2007)
Babroejsk, Wit-Rusland (sinds 2017)
Goerdzjaani (sinds 2015)
Jouzjne, Oblast Odessa, Oekraïne (sinds 2008)
Kielce, Polen (sinds 2011)
Myrnohrad, Oblast Donetsk, Oekraïne (sinds 2012)
Narva, Estland (sinds 2015)
Oborniki, Polen (sinds 2017)
Palanga, Litouwen (sinds 2010)
Piekary Śląskie, Polen (sinds 2016)
Priekule, Letland (sinds 2015)
Rivne, Oblast Rivne, Oekraïne (sinds 2016)
Selçuk (sinds 1995)
Tartu, Estland (sinds 2008)
Terracina, Italië (sinds 2009)
Varna, Bulgarije (sinds 2015)

Sport[bewerken | brontekst bewerken]

Profvetbalclub FK Sjoekura Koboeleti werd oorspronkelijk in 1968 opgericht en gebruikt het Tsjele-arena als thuisbasis. De club speelt afwisselend op het hoogste niveau en de Erovnuli Liga 2.

Geboren[bewerken | brontekst bewerken]

Revaz Tsjelebadze (1955), voetballer
Zoerab Nogaideli (1964), zakenman en politicus. Premier van Georgië tussen 2005 en 2007 onder president Micheil Saakasjvili.
Nino Katamadze (1972), (jazz)zangeres
Jano Ananidze (1992), voetballer

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

website Koboeleti

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b (en) Population and Demography - Population by cities and boroughs (daba), as of 1 January. National Statistics Office of Georgia, Geostat (1 januari 2023). Geraadpleegd op 29 april 2023.
↑ (en) Nani Gelovani, Women in Georgia: Trace of Islam (pdf). International Journal of Social Science and Humanity, Vol. 2, No. 4. Geraadpleegd op 5 januari 2021.
↑ (ru) Definition of "Kobuleti". Great Soviet Encyclopedia, 3rd edition 1969–1978. Geraadpleegd op 13 oktober 2022.
↑ (ka) deel I. Census.ge, National Statistics Office of Georgia (Geostat) (2003). Gearchiveerd op 10 oktober 2022. Geraadpleegd op 11 oktober 2022.
↑ Via census 2002, deel I, pagina 92.^[4]
↑ KGB aviation was preparing in Kobuleti. Kviris Palitra (2016-03-14 taal=ka). Geraadpleegd op 4 januari 2022.
↑ (en) Ethnic composition of Georgia 2014. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 13 oktober 2022.
↑ ^a ^b (ru) Census data Georgia 1926. Ethno Kavkaz. Geraadpleegd op 5 januari 2022.
↑ ^a ^b Bij de volkstelling van 2014 werd een onverklaarbaar gat ten opzichte van de data van het nationaal statistisch bureau Geostat gevonden. Uit VN begeleid onderzoek is gebleken dat de volkstelling van 2002 ongeveer 8-9 procent te hoog was. Zie ^[11], "1. Introduction", Pagina 1.
↑ (en) Population cities & towns of Georgia. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 4 januari 2022.
↑ (en) Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data (pdf). National Statistics Office of Georgia, Geostat (29 november 2017). Geraadpleegd op 1 januari 2022.
↑ (ka) დაძმობილებული ქალაქები (Stedenbanden). Gemeente website Koboeleti. Geraadpleegd op 9 september 2022.

[geostatpop-1] (en) Population and Demography - Population by cities and boroughs (daba), as of 1 January. National Statistics Office of Georgia, Geostat (1 januari 2023). Geraadpleegd op 29 april 2023.

[2] (en) Nani Gelovani, Women in Georgia: Trace of Islam (pdf). International Journal of Social Science and Humanity, Vol. 2, No. 4. Geraadpleegd op 5 januari 2021.

[3] (ru) Definition of "Kobuleti". Great Soviet Encyclopedia, 3rd edition 1969–1978. Geraadpleegd op 13 oktober 2022.

[census2002-4] (ka) deel I. Census.ge, National Statistics Office of Georgia (Geostat) (2003). Gearchiveerd op 10 oktober 2022. Geraadpleegd op 11 oktober 2022.

[5] Via census 2002, deel I, pagina 92.^[4]

[6] KGB aviation was preparing in Kobuleti. Kviris Palitra (2016-03-14 taal=ka). Geraadpleegd op 4 januari 2022.

[etn14-7] (en) Ethnic composition of Georgia 2014. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 13 oktober 2022.

[etnokavkaz26-8] (ru) Census data Georgia 1926. Ethno Kavkaz. Geraadpleegd op 5 januari 2022.

[nootcensus2002-9] Bij de volkstelling van 2014 werd een onverklaarbaar gat ten opzichte van de data van het nationaal statistisch bureau Geostat gevonden. Uit VN begeleid onderzoek is gebleken dat de volkstelling van 2002 ongeveer 8-9 procent te hoog was. Zie ^[11], "1. Introduction", Pagina 1.

[inwplaatsen-10] (en) Population cities & towns of Georgia. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 4 januari 2022.

[retro2017-11] (en) Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data (pdf). National Statistics Office of Georgia, Geostat (29 november 2017). Geraadpleegd op 1 januari 2022.

[12] (ka) დაძმობილებული ქალაქები (Stedenbanden). Gemeente website Koboeleti. Geraadpleegd op 9 september 2022.

[1]

[2]

[3]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[12]

[4]

[11]