Portaal:Heuvelland/Links

Rivieren

De grootste rivier is de Maas die bij Eijsden het Heuvelland binnenkomt in de zuidwesthoek waar stroomafwaarts de Jeker (in Maastricht), de Voer (bij Laag-Caestert in Eijsden-Margraten) en de Geul (bij Voulwames in Meerssen) erin uitmonden. De grootste van die zijrivieren is de Geul die vanaf de bronnen in Eynatten (deelgemeente van het Belgische Raeren) in zijn loop van 58 kilometer wordt gevoed door tientallen beekjes. Het Geuldal is een beschermd natuurgebied als onderdeel van Natura 2000 dat bijna 25 vierkante kilometer beslaat, in 8 gemeenten ligt en voor een groot deel uit bossen bestaat.

bewerk

Wegennet

Voor het wegverkeer is de belangrijkste oost-west-verbinding in Heuvelland de provinciale weg N278 die vanaf Maastricht over het plateau van Margraten en door het Gulpdal en Geuldal naar Aken gaat. Op die weg komen de verbindingswegen met de noordelijker gelegen gebieden (de N595 naar Valkenburg en N281 naar Heerlen) en met België (de N598 naar de Voerstreek) uit. Aan de zuidkant van de N278 staan bezienswaardigheden als de Amerikaanse Begraafplaats Margraten en kasteel Neubourg en in het oostelijke deel de hoogste heuvels van Nederland met uiteindelijk in Vaals de grens met Duitsland.

bewerk

Sporen

Het Nederlandse treinstelsel komt Heuvelland binnen via Sittard waar vertakkingen zijn naar Maastricht (vanwaar treinen verder rijden in zuidelijke richting) en Kerkrade. De Heuvellandlijn gaat van Maastricht tot Heerlen waar aansluiting is met de trein van Sittard naar Kerkrade. Aan het traject staan twee stations, die regelmatig worden genoemd als horend bij de mooiste van Nederland, namelijk de stations van Valkenburg (het oudste nog bestaande station) en Klimmen-Ransdaal (het in 2019 en 2020 door reizigers meest gewaardeerde station). De ZLSM onderhoudt vanaf Schin op Geul in oostelijke richting een toeristische dienst die onder andere voert over het traject dat door de hoge aanlegkosten de Miljoenenlijn wordt genoemd.

bewerk

Bebouwing

Onder Romaanse en Rooms-Katholieke invloeden zijn in de Middeleeuwen veel kastelen, kerken en kloosters gebouwd waarvan vele er nog steeds (soms gedeeltelijk vervallen, gesloopt en/of herbouwd) staan. De Rooms-Katholieke invloeden uiten zich ook in religieuze monumenten, die op hoge, centraal gelegen plekken staan zoals het Mariabeeld op de Gulperberg en het kruis op de Wilhelminatoren in Valkenburg en in de vele Mariakapellen en Wegkruizen langs de wegen en wandelroutes. Onder Duitse invloed zijn veel vakwerkhuizen gebouwd. Boerdeijen werden vaak gebouwd in carrrévorm (met meestal een gewelf als poort), die dan vierkantshoeves werden genoemd.