Bernardus IJzerdraat: verschil tussen versies

Bernard IJzerdraat
	Grafsteen Bernardus IJzerdraat op Ereveld Loenen
Geboren	13 oktober 1891, Haarlem
Overleden	13 maart 1941, Waalsdorpervlakte
Land	Nederland
Groep	De Geuzen

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking Nieuwere bewerking →

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Versie van 21 mei 2018 01:33

Bernardus "Bernard" IJzerdraat (Haarlem, 13 oktober 1891 - Waalsdorpervlakte (Den Haag), 13 maart 1941) was een Nederlandse verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Leven

IJzerdraat was van beroep gobelinrestaurateur. Hij was leraar handenarbeid en schrijven geweest aan de gemeentelijke kweekschool in Rotterdam en richtte daarna een eigen kunstweefschool op in Laren (Noord-Holland). Door de crisis in de jaren 30 moest deze school sluiten. IJzerdraat ging als adviseur werken bij de Deventer tapijtfabriek van Maurits Prins in Dinxperlo. Hij sloot zich in 1936 aan bij de beweging Eenheid door Democratie, die zich zowel tegen fascisme en nationaalsocialisme als tegen het communisme verzette. Zij waarschuwden vanaf het begin voor de pro-Duitse propaganda van de NSB.

Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in 1939 keerde IJzerdraat terug naar Rotterdam; hij werd leraar aan enkele scholen in Schiedam en Vlaardingen. Het bombardement op Rotterdam op 14 mei 1940 en de capitulatie de dag erna maakten een enorme indruk op hem en waren voor hem het signaal om op te roepen tot verzet. Hij organiseerde een van de eerste verzetsgroepen in de Tweede Wereldoorlog in Nederland, "De Geuzen" in Rotterdam. Op 18 mei 1940 verscheen zijn eerste verzetsoproep in hun krant, het Geuzenbericht. Onder meer Piet van der Harst sloot zich bij hen aan.

Nadat IJzerdraat verraden was, werd hij op 25 november 1940 opgepakt in Haarlem, waar hij enkele maanden eerder als tapijtrestaurateur in het Frans Hals Museum aan de slag was gegaan. De Duitse SD vond bij hem thuis een lijst met daarop alle namen en adressen van de overige leden van de verzetsgroep. Achttien leden werden opgepakt en in het zogenaamde Geuzenproces veroordeeld. Drie waren er minderjarig en zij ontliepen hierdoor de doodstraf. Hun plaats werd ingenomen door drie communistische Februaristakers. IJzerdraat en de 17 anderen werden op 13 maart 1941 gefusilleerd op de Waalsdorpervlakte bij Scheveningen. De schrijver Jan Campert maakte een gedicht over de laatste dagen van deze 18 doodgeschoten verzetsstrijders en stakers, getiteld Het lied der achttien dooden.

IJzerdraats graf bevindt zich op Ereveld Loenen.

Onderscheidingen

Postuum ontving IJzerdraat in 1955, als laatste van de gedecoreerden, het Verzetskruis. Dit werd aan zijn weduwe uitgereikt. In 1991 werd hem postuum de Geuzenpenning toegekend.

Externe links

Nationaal Archief over Bernardus IJzerdraat
Gedicht van Jan Campert
Een satirisch feestprogramma, In: Terugblik 40-45, Maandblad van de Documentatiegroep '40-'45, Jaargang 50, nr.9, oktober 2012, blz. 16-18

@@ Regel 17: / Regel 17: @@
 | portaal2          =
 }}
-'''Bernardus''' (of: '''Bernard''') '''IJzerdraat''' ([[Haarlem]], [[13 oktober]] [[1891]] - [[Waalsdorpervlakte]] ([[Den Haag]]), [[13 maart]] [[1941]]) was een [[Nederlands verzet in de Tweede Wereldoorlog|Nederlandse verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog]].
+'''Bernardus "Bernard" IJzerdraat''' ([[Haarlem]], [[13 oktober]] [[1891]] - [[Waalsdorpervlakte]] ([[Den Haag]]), [[13 maart]] [[1941]]) was een [[Nederlands verzet in de Tweede Wereldoorlog|Nederlandse verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog]].
 == Leven ==
-Bernardus IJzerdraat was van beroep [[gobelin]]restaurateur. Hij was leraar handenarbeid en schrijven geweest aan de gemeentelijke [[Kweekschool voor onderwijzers|kweekschool]] in Rotterdam en richtte daarna een eigen [[weven|kunstweefschool]] op in [[Laren (Noord-Holland)]]. Door de crisis in de jaren 30 moest deze school sluiten. IJzerdraat ging als adviseur werken bij de ''Deventer tapijtfabriek'' van Maurits Prins in [[Dinxperlo]].
+IJzerdraat was van beroep [[gobelin]]restaurateur. Hij was leraar handenarbeid en schrijven geweest aan de gemeentelijke [[Kweekschool voor onderwijzers|kweekschool]] in Rotterdam en richtte daarna een eigen [[weven|kunstweefschool]] op in [[Laren (Noord-Holland)]]. Door de crisis in de jaren 30 moest deze school sluiten. IJzerdraat ging als adviseur werken bij de ''Deventer tapijtfabriek'' van Maurits Prins in [[Dinxperlo]].
 Hij sloot zich in 1936 aan bij de beweging [[Eenheid door Democratie]], die zich zowel tegen [[fascisme]] en [[nationaalsocialisme]] als tegen het [[communisme]] verzette. Zij waarschuwden vanaf het begin voor de pro-[[Nazi-Duitsland|Duitse]] propaganda van de [[Nationaal-Socialistische Beweging|NSB]].
-Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in 1939 keerde IJzerdraat terug naar Rotterdam; hij werd leraar aan enkele scholen in Schiedam en Vlaardingen. Het [[bombardement op Rotterdam]] op 14 mei 1940 en de capitulatie de dag erna maakten een enorme indruk op hem en waren voor hem het signaal om op te roepen tot verzet. Hij organiseerde een van de eerste verzetsgroepen in de Tweede Wereldoorlog in Nederland, "[[Geuzen (Tweede Wereldoorlog)|De Geuzen]]" in Rotterdam. Op 18 mei 1940 verscheen zijn eerste verzetsoproep in hun krant, het ''Geuzenbericht''. O.a. [[Piet van der Harst]] sloot zich bij hen aan.
+Bij het uitbreken van de [[Tweede Wereldoorlog]] in 1939 keerde IJzerdraat terug naar Rotterdam; hij werd leraar aan enkele scholen in Schiedam en Vlaardingen. Het [[bombardement op Rotterdam]] op 14 mei 1940 en de capitulatie de dag erna maakten een enorme indruk op hem en waren voor hem het signaal om op te roepen tot verzet. Hij organiseerde een van de eerste verzetsgroepen in de Tweede Wereldoorlog in Nederland, "[[Geuzen (Tweede Wereldoorlog)|De Geuzen]]" in Rotterdam. Op 18 mei 1940 verscheen zijn eerste verzetsoproep in hun krant, het ''Geuzenbericht''. Onder meer [[Piet van der Harst]] sloot zich bij hen aan.
-Nadat IJzerdraat verraden was, werd hij op 25 november 1940 opgepakt in Haarlem, waar hij enkele maanden eerder als tapijtrestaurateur in het [[Frans Hals Museum]] aan de slag was gegaan. De Duitse [[Sicherheitsdienst |SD]] vond bij hem thuis een lijst met daarop alle namen en adressen van de overige leden van de verzetsgroep. Achttien leden werden opgepakt en in het zogenaamde Geuzenproces veroordeeld. Drie waren er minderjarig en zij ontliepen hierdoor de doodstraf. Hun plaats werd ingenomen door drie communistische [[Februaristaking|Februaristakers]]. IJzerdraat en de 17 anderen werden op [[13 maart]] [[1941]] gefusilleerd op de [[Waalsdorpervlakte]] bij [[Scheveningen]]. De schrijver [[Jan Campert]] maakte een gedicht over de laatste dagen van deze 18 doodgeschoten verzetsstrijders en stakers, getiteld ''[[Het lied der achttien dooden]]''.
+Nadat IJzerdraat verraden was, werd hij op 25 november 1940 opgepakt in Haarlem, waar hij enkele maanden eerder als tapijtrestaurateur in het [[Frans Hals Museum]] aan de slag was gegaan. De Duitse [[Sicherheitsdienst|SD]] vond bij hem thuis een lijst met daarop alle namen en adressen van de overige leden van de verzetsgroep. Achttien leden werden opgepakt en in het zogenaamde Geuzenproces veroordeeld. Drie waren er minderjarig en zij ontliepen hierdoor de doodstraf. Hun plaats werd ingenomen door drie communistische [[Februaristaking|Februaristakers]]. IJzerdraat en de 17 anderen werden op [[13 maart]] [[1941]] gefusilleerd op de [[Waalsdorpervlakte]] bij [[Scheveningen]]. De schrijver [[Jan Campert]] maakte een gedicht over de laatste dagen van deze 18 doodgeschoten verzetsstrijders en stakers, getiteld ''[[Het lied der achttien dooden]]''.
-Zijn graf bevindt zich op [[Ereveld Loenen]].
+IJzerdraats graf bevindt zich op [[Ereveld Loenen]].
 == Onderscheidingen ==
@@ Regel 33: / Regel 33: @@
 ==Externe links==
-*[http://oranjehotel.nationaalarchief.nl/gevangenen/onderzoeksvoorbeelden/ijzerdraat.asp?ComponentID=9449&SourcePageID=9294 Nationaal Archief over Bernardus IJzerdraat]
+*[http://www.gahetna.nl/collectie/index/nt00373/b08b5e62-78c6-102d-ba75-005056a23d00/sort_column/prs_achternaam/sort_type/asc/view/NT00373_oranjehotel Nationaal Archief over Bernardus IJzerdraat]
 *[http://www.nederlands.nl/nedermap/gedichten/gedicht/34486.html?zoekresultaat=ja Gedicht van Jan Campert]
 * ''Een satirisch feestprogramma'', In: Terugblik 40-45, Maandblad van de Documentatiegroep '40-'45, Jaargang 50, nr.9, oktober 2012, blz. 16-18