Lievelde

**Lievelde**
Plaats in Nederland
	;
Situering
Provincie	Gelderland
Gemeente	Oost Gelre
Coördinaten	52° 1′ NB, 6° 36′ OL
Algemeen
Inwoners ; (01-01-2007)	1.516
Overig
Postcode	7137
Netnummer	0544
Portaal	Nederland

Lievelde (Nedersaksisch:Leeuweld) is een van de kerkdorpen van de Nederlandse gemeente Oost Gelre in de Achterhoek, provincie Gelderland. Tot eind 2004 was het een dorpskern binnen de gemeente Lichtenvoorde. Het dorp telt 1516 inwoners (1 januari 2007).

Lievelde is gelegen tussen Lichtenvoorde en Groenlo. Ten oosten van de dorpskern loopt de provinciale weg N18 (Twenteroute) en aan de noordzijde grenst het aan de spoorlijn Zutphen - Winterswijk. Het station Lichtenvoorde-Groenlo bevindt zich in Lievelde.

Geschiedenis

Over de herkomst van de naam Lievelde bestaat geen consensus. Zo zou het 'laag, maar groot veld' betekenen (onbekende bron), maar ook wordt de betekenis 'grafheuvel in of bij hoog bos'^[1] genoemd. Oude schrijfwijzen zijn: Linelo (1364) en Lieveld (1785)^[2].

Het gebied rondom Lievelde wordt reeds geruime tijd bewoond. Al in de 7e eeuw woonden er mensen in de omgeving van Lievelde. Dit blijkt uit de vondst van o.a. een grafheuvel op de Lievelder Es (een enigszins hoger gelegen gebied tussen Lievelde en Groenlo). Het gebied werd echter mogelijk nog veel eerder bewoond, aangezien in juli 2009 nederzettingssporen in de vorm van aardewerkscherven en een intacte pot werden gevonden, die waarschijnlijk stammen uit de late bronstijd (1100-800 v. Chr.) of de ijzertijd (800 v. Chr. tot begin jaartelling).^[3] Kerkelijk gezien heeft Lievelde tijdens de Middeleeuwen onderdeel uitgemaakt van het kerspel Groenlo.

Toen in 1627, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, het door de Spanjaarden bezette Groenlo werd belegerd door het Staatse leger (Beleg van Grol), bevond het hoofdkwartier van prins Frederik Hendrik zich op de Lievelder Es (vlak bij het huidige openluchtmuseum Erve Kots). Het hoofdkwartier maakte onderdeel uit van een 16 kilometer lange insluitlinie om Groenlo, de Circumvallatielinie. De linie bestond onder andere uit schansen, redoutes en hoornwerken. Van de vier verdedigingsschansen uit die tijd bevinden zich er twee op Lievelds grondgebied: de Engelse Schans en de Franse Schans (in 2003 herontdekt op luchtfoto's). Eerstgenoemde schans, die lange tijd onderdeel uitmaakte van een motorcross circuit, is in 2002 in oude staat hersteld.

In 1878 werd een spoorlijn aangelegd van Zutphen naar Winterswijk. Op 24 juli van dat jaar werd het station in Lievelde aan deze lijn geopend. De komst van een spoorverbinding betekende een belangrijke impuls voor de ontwikkeling van het dorp. Later volgde nog tramverbindingen met Groenlo (1883) en Lichtenvoorde (1908) die echter geen lang leven beschoren waren.

Dat het hebben van een spoorverbinding ook nadelige effecten kan hebben bleek tijdens de Tweede Wereldoorlog. De spoorlijn was een doelwit voor bombardementen. Met name op 13 oktober 1944 werd hierbij het dorp zwaar getroffen, waarbij o.a. de bakkerij Reijerink vernietigd werd.

De bevolking van Lievelde is overwegend katholiek, hoewel er enige ontkerkelijking plaatsvindt. De in 1954 in gebruik genomen 'Christus Koning' kerk werd gebouwd ter vervanging van een eerste (tijdelijke) noodkerk die vlak na de Tweede Wereldoorlog werd geopend. Ten oosten van het dorp bevindt zich het klooster 'Huize Loreto', gebouwd in 1951, voor de Paters Maristen.

Bezienswaardigheden en attracties

Erve Kots; Openluchtmuseum met herberg en brouwerij, gelegen aan de Eimersweg.
Engelse Schans; gereconstrueerde schans die gebruikt werd tijdens het Beleg van Grol in de Tachtigjarige Oorlog.
Avog's Crash Museum; Museum waarin opgegraven vliegtuigwrakken uit de Tweede Wereldoorlog worden getoond.
Kaasboerderij Weenink; kaasboerderij waar op ambachtelijke wijze kaas wordt gemaakt en onder meer rondleidingen worden gegeven.
Wijndomein Besselinkschans; wijngaard (ruim 4,5 ha) met horecagelegenheid.
BinnenPret; kinderspeelparadijs.
Midwinterhoorngroep Lievelde; de Midwinterhoorn groep van Lievelde, met als thuisbasis Kaasboerderij Weenink.

Sport en recreatie

VV Erix; Voetbalvereniging, opgericht op 27 juli 1944.
De Schanskloppers; Drumband, opgericht in 1969.
Harmonie St. Willibrord; Harmonieorkest, opgericht op 13 maart 1934 en destijds nog het Lievelder Fanfare Corps geheten.

Trivia

Het eerste weekend na Pinksteren wordt traditioneel de kermis in Lievelde gevierd. In tegenstelling tot veel andere steden en dorpen wordt deze niet opgesierd met een bloemencorso, maar een wolcorso. De praalwagens die aan deze optocht meedoen worden beplakt met korte draadjes wol.

Lievelde is de bakermat van het boerengolf. In 2004 werd het eerste Open Nederlands Kampioenschap van deze alternatieve vorm van golf bij kaasboerderij Weenink gespeeld.

In Lievelde is het startpunt van de Arfgoodroute (Erfgoedroute), een 41 km lange bewegwijzerde ANWB fietsroute.

Zie ook

Lijst van rijksmonumenten in Lievelde

Referenties

↑ Hans de Beukelaer, De gemeente Lichtenvoorde 1815-2005, (Aalten: Fagus, 2005)
↑ G. van Berkel/K. Samplonius, Nederlandse plaatsnamen - herkomst en historie (Utrecht: Het Spectrum)
↑ De Gelderlander - Deel omsingelslinie blootgelegd, dinsdag 7 juli 2009

[1] Hans de Beukelaer, De gemeente Lichtenvoorde 1815-2005, (Aalten: Fagus, 2005)

[2] G. van Berkel/K. Samplonius, Nederlandse plaatsnamen - herkomst en historie (Utrecht: Het Spectrum)

[3] De Gelderlander - Deel omsingelslinie blootgelegd, dinsdag 7 juli 2009

[1]

[2]

[3]