Zeehonden
Zeehonden Fossiel voorkomen: Vroeg-Mioceen[1] – heden | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Grijze zeehond (Halichoerus grypus) | |||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||
| |||||||||||
Familie | |||||||||||
Phocidae Gray, 1821 | |||||||||||
Zuidelijke zeeolifant (Mirounga leonina) | |||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||
Zeehonden op Wikispecies | |||||||||||
|
Zeehonden of robben (Phocidae) vormen een familie van zeezoogdieren. Ze behoren tot de roofdieren (Carnivora). Zeehonden in Nederland komen het meest voor in de Waddenzee, verder onder andere in de Ooster- en Westerschelde. In België worden ze, door het strakke verloop van de kust, zelden gezien. Jonge zeehonden die hun moeder zijn kwijtgeraakt noemt men ook wel huilers. Zeehonden zijn doorgaans wit van kleur als ze geboren worden.
Kenmerken
Zeehonden hebben korte stugge haren en nauwelijks ondervacht. Ze houden met een dikke speklaag de lichaamswarmte vast. Ze hebben goed ontwikkelde tastharen, niet alleen in de snor, maar ook in de wenkbrauwen. De meeste soorten hebben een gevlekte vacht. Bij enkele soorten bestaat er seksueel dimorfisme, waarbij de mannetjes veel groter zijn dan de vrouwtjes, een ander vlekkenpatroon hebben, en zelfs een slurf (zoals bij de zeeolifanten). Mannetjes hebben ook een penisbot of baculum. De achtervinnen zijn groter dan de voorvinnen, met deze achtervinnen zwemmen ze. Zeehonden hebben geen oorschelp.[2]
Bedreiging en bescherming
Sommige soorten worden bedreigd, in het verleden door de jacht en tegenwoordig door vervuiling van de zee en door ziektes. Zieke en verlaten zeehonden worden in Nederland opgenomen in de opvangcentra Zeehondencrèche Pieterburen te Pieterburen, Ecomare op Texel en A Seal te Stellendam. In België kunnen de dieren onder meer terecht bij Sea Life Blankenberge.
Zeehonden komen ook in de buurt van beide polen voor. Ze zijn belangrijke prooidieren voor ijsberen en orka's.
Jacht
De jacht op zeehonden door middel van knuppelen is over de hele wereld verboden, behalve in Canada. In Nederland is de jacht sinds 1962 verboden, de zeehond was toen in de Waddenzee en de toen nog niet afgesloten zeearmen in Zeeland bijna uitgeroeid.
Leefwijze
Zeehonden voelen door een zwakke ademreflex weinig drang om naar lucht te happen waardoor zij onder water eerder zullen stikken dan verdrinken. Een zeehond kan onder water slapen en houdt dan tot twintig minuten lang de adem in. Ook wanneer het dier op het droge slaapt zal hij tijdens de slaap niet ademen. Zeehonden slaan zuurstof niet alleen op in hun bloed maar ook in hun lichaam. Als zij niet ademen geven de spieren zuurstof af.[3]
Hoewel de zeehonden op de Waddeneilanden steeds in groepen lijken te zonnen, zijn het solitair levende dieren. Een moeder zal haar jong enkel tijdens de eerste weken verzorgen. Als het jong in nood verkeert of achterblijft, zal de moeder eerder zelf vluchten en haar jong achterlaten dan het te helpen of verdedigen. Ze zal naderhand haar jong zelfs niet meer zoeken.
Een zeehond wordt in normale omstandigheden maximaal 25 jaar, hoewel er in het opvangcentrum in Texel exemplaren in gevangenschap leven die meer dan 30 jaar oud zijn.
Taxonomie
- Familie: Phocidae
- Onderfamilie Phocinae (Noordelijke zeehonden)
- Tribus Cystophorini
- Geslacht Cystophora
- Klapmuts (Cystophora cristata)
- Geslacht Cystophora
- Tribus Erignathini
- Geslacht Erignathus
- Baardrob (Erignathus barbatus)
- Geslacht Erignathus
- Tribus Phocini
- Geslacht Halichoerus
- Grijze zeehond of kegelrob (Halichoerus grypus)
- Geslacht Histriophoca
- Bandrob (Histriophoca fasciata)
- Geslacht Pagophilus
- Zadelrob (Pagophilus groenlandicus)
- Geslacht Phoca
- Larghazeehond (Phoca largha)
- Gewone zeehond (Phoca vitulina)
- Geslacht Pusa
- Kaspische rob (Pusa caspica)
- Ringelrob, stinkrob of kleine zeehond (Pusa hispida)
- Baikalrob (Pusa sibirica)
- Geslacht Halichoerus
- Tribus Cystophorini
- Onderfamilie Monachinae
- Tribus Lobodontini
- Geslacht Hydrurga
- Zeeluipaard (Hydrurga leptonyx)
- Geslacht Leptonychotes
- Weddellzeehond (Leptonychotes weddellii)
- Geslacht Lobodon
- Krabbeneter (Lobodon carcinophagus)
- Geslacht Ommatophoca
- Rosszeehond (Ommatophoca rossii)
- Geslacht Hydrurga
- Tribus Miroungini
- Geslacht Zeeolifanten (Mirounga)
- Noordelijke zeeolifant (Mirounga angustirostris)
- Zuidelijke zeeolifant (Mirounga leonina)
- Geslacht Zeeolifanten (Mirounga)
- Tribus Monachini
- Geslacht Monniksrobben (Monachus)
- Hawaïaanse monniksrob (Monachus schauinslandi)
- Mediterrane monniksrob (Monachus monachus)
- †Caribische monniksrob (Monachus tropicalis)
- Geslacht Monniksrobben (Monachus)
- Tribus Lobodontini
- Onderfamilie Phocinae (Noordelijke zeehonden)
- ↑ (en) Leonard Dewaele, Olivier Lambert & Stephen Louwye (2018). A critical revision of the fossil record, stratigraphy and diversity of the Neogene seal genus Monotherium (Carnivora, Phocidae). Royal Society Open Science 5 (5): 171669. PMID 29892365. DOI: 10.1098/rsos.171669.
- ↑ (en) The Marine Mammal Center: Classification
- ↑ Onderzoek van Thomas Jue, gepubliceerd in NRC -Handelsblad op 25-10-2008. Jue leerde een zeeolifant om in een scanner te slapen.