Gebruiker:Al/Vorstendom Moldavië

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Moldavië (Roemeens: Moldova, Turks: Bogdan) was een middeleeuwse staat die uit Moldavië en Bessarabië bestond. Het lag op de plek waar nu delen van Roemenië, Moldavië en Oekraïne liggen. De naam Moldavië komt van de rivier Moldova die door het gebied stroomt.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Moldavië was op het grootst toen het zich uitstrekte van Transsylvanië tot de Dnjestr. Het gebied in het noordwesten, genaamd Ţara de Sus (Hoogland), was het belangrijkste van de hele vorstendom: Hier bevond zich de hoofdstad Suceava. In 1565 werd de hoofdstad verplaatst naar Iaşi. Tegenwoordig staat dit gebied bekend met de naam Boekovina.

In de 14e eeuw werd Moldavië gesticht door Dragoş van Maramureş die de opdracht had om Koninkrijk Hongarije te beschermen van de Tataren in het oosten. Bogdan I werd, in 1359, de eerste vorst van een onafhankelijke Moldavië nadat hij Hongarije had geweigerd om Moldavië aan Hongarije te voegen. Later werd Moldavië toch een vazalstaat van Polen.

De beste vorst die Moldavië ooit gehad heeft was Ştefan cel Mare (Stefan de Grote) die de vorstendom geregeerd heeft tussen 1457-1504. Stefan streed samen met zijn leger bestaande uit Bojaren voor de onafhankelijkheid tegen het Ottomaanse Rijk, Polen en de Tataren. Van de 36 grote gevechten tegen zijn vijanden had hij er maar 2 verloren. Dankzij Stefan bleef Moldavië tot het einde van zijn regeringstijd onafhankelijk.

Stefan werd opgevolgd door zwakke vorsten die de Bojaren lieten regeren. De Bojaren betaalden geen belasting waardoor de staat failliet ging. In 1512 vielen de Ottomanen Moldavië binnen die van Moldavië een vazalstaat van het Ottomaanse Rijk maakten (dat bleef Moldavië ook tot 1859). De Moldaviërs waren opstandig waardoor er later nog vele invallen waren van de Ottomanen, Tataren en Russen.

In 1600 lukte het de Walachijse vorst Michaël de Dappere het voor het eerst om Moldavië, Walachije en Transsylvanië te verenigen. De vereniging duurde echter maar één jaar.

In het begin van de 17e eeuw kreeg Moldavië te maken met de Moldavische Magnaatoorlogen tegen het Ottomaanse Rijk en Polen-Litouwen.

In het begin van de 18e eeuw begonnen de Ottomanen een vorst te kiezen van de etnisch Griekse Phanariotesfamilie uit Constantinopel (Istanbul).

Bij het Verdrag van Boekarest na de Russo-Turkse oorlog tussen 1806-1812 verloor Moldavië de helft van de land dat Moldavië had: Bessarabië aan Rusland en Boekovina aan Oostenrijk. In 1821 volgde er een opstand die de onpopulaire Phanariotes verjaagde en in 1832 werd er na vele veranderingen het Règlement Organique aangenomen. Nadat Rusland de Krimoorlog (1853-1856) verloren had bevestigde het Verdrag van Parijs dat Moldavië het zuidelijke gedeelte van Bessarabië (Ismail, Bolhrad, Cahul etc) kon krijgen.

In 1859, verklaarden Walachije en Moldavië zich onafhankelijk en kozen in het begin van het jaar dezelfde vorst, Alexander Johan Cuza. Als vorst van beide staten, werden Moldavië en Walachije samen omgevormd tot Roemenië (Zie Roemeense Vereniging).