Oorlog in Nagorno-Karabach (2020): verschil tussen versies
k Invulling parameters sjabloon |
Wat een onzin dat de neutraliteit wordt betwist terwijl het voortdurend onder controle was van moderators. Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{NPOV||2020|11|10}} |
|||
{{nieuws}} |
|||
{{Infobox militair conflict |
{{Infobox militair conflict |
||
| conflict = Conflict in Nagorno-Karabach (2020) |
| conflict = Conflict in Nagorno-Karabach (2020) |
||
Versie van 10 nov 2020 09:50
| Conflict in Nagorno-Karabach (2020) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Onderdeel van Oorlog in Nagorno-Karabach | ||||||
.svg)
| ||||||
| Datum | 27 september 2020 - 10 november 2020 | |||||
| Locatie | Nagorno-Karabach, Azerbeidzjan | |||||
| Resultaat | Azerbeidzjaanse overwinning, Armeense capitulatie[1][2] | |||||
| Strijdende partijen | ||||||
| ||||||
| Leiders en commandanten | ||||||
| ||||||
| Troepensterkte | ||||||
| ||||||
| Verliezen | ||||||
| ||||||
Het conflict in Nagorno-Karabach in 2020 of de oorlog in Nagorno-Karabach in 2020 was een gewapend conflict tussen Azerbeidzjan enerzijds en Nagorno-Karabach (Artsach) en Armenië anderzijds in en rondom de regio Nagorno-Karabach, een bergachtig gebied in de Zuidelijke Kaukasus.
Op 9 november maakte de Armeense minister-president bekend dat Armenië is gecapituleerd, waarmee de oorlog tot een einde kwam.[12][13]
Achtergrond
De betwiste regio Nagorno-Karabach, met zijn etnisch Armeense meerderheid,[14][15][16] is de jure een deel van Azerbeidzjan, maar is de facto in handen van de zelfverklaarde republiek Nagorno Karabach, die ondersteund wordt door Armenië.[17] Etnisch geweld begon eind jaren 1980 en explodeerde in een oorlog na de ontbinding van de Sovjet-Unie in 1991. Op 20 februari 1988 nam de sovjet van de autonome regio Nagorno-Karabach een resolutie aan waarin werd verzocht de autonome oblast van de Azerbeidzjaanse SSR over te brengen naar de Armeneense SSR. Azerbeidzjan heeft het verzoek meerdere malen afgewezen. Nadat de autonome status van Nagorno-Karabach werd ingetrokken door de centrale overheid van Azerbeidzjan, werd in de regio op 10 december 1991 een referendum gehouden. Dat werd geboycot door de Azerbeidzjaanse bevolking, die toen ongeveer 22,8% van de bevolking uitmaakte: 99,8% stemde voor. Zowel Armenië als Azerbeidzjan werden in 1992 onafhankelijk van de Sovjet-Unie.
De oorlog in Nagorno-Karabach resulteerde in de verplaatsing van 750.000 Azerbeidzjanen en 353.000 Armeniërs uit zowel Azerbeidzjan als Armenië.[18][19] De oorlog eindigde met een wapenstilstand in 1994, waarbij Armeniërs de controle kregen over het grootste deel van de regio Nagorno-Karabach. Tijdens de oorlog werden de omliggende districten Agdam, Cəbrayıl, Füzuli, Kəlbəcər, Qubadlı, Laçın en Zəngilan van Azerbeidzjan echter ook bezet, terwijl die regio's in meerderheid door Azerbeidzjanen werden bewoond.[20][21][22]
Gedurende drie decennia hebben meerdere schendingen van de wapenstilstand plaatsgevonden, met als meest ernstige incidenten voorafgaand aan het huidige conflict de botsingen in Nagorno-Karabach in 2016.[23] Langdurige internationale bemiddelingspogingen om een vredesproces tot stand te brengen, werden in 1994 geïnitieerd door de OVSE Minsk-groep, met de onderbroken Madrid Principles (2009) als meest recente poging.[24][25][26] Hoewel het onduidelijk is hoe de huidige bewoners van het gebied het grondgebied willen besturen (onafhankelijk, of onderdeel worden van Armenië), blijkt uit enquêtes dat ze geen deel willen uitmaken van Azerbeidzjan. In augustus 2019 bezocht de Armeense premier Nikol Pasjinian Nagorno-Karabach en verklaarde: "Artsach is Armenië, punt uit". Hiermee zette hij een wijziging in qua politieke koers van Armenië.[27]
In juli 2020 vonden schermutselingen plaats op de grens tussen Armenië en Azerbeidzjan.[28] Duizenden Azerbeidzjanen demonstreerden hierna voor oorlog tegen Armenië, waarbij Turkije propaganda maakte ter ondersteuning van Azerbeidzjan.[29]
Op 23 juli 2020 kondigde Armenië de start aan van een gezamenlijke oefening van het luchtverdedigingssysteem met Rusland.[30] Een week later voerde Azerbeidzjan een reeks militaire oefeningen uit, die duurde van 29 juli tot 10 augustus en begin september vonden oefeningen in samenwerking met Turkije plaats.[31] Azerbeidzjan en Turkije zijn gebonden door sterke etnische, culturele en historische banden, en verwijzen naar hun relatie als een relatie tussen 'twee staten, één natie'.[32] Turkije (toen het Ottomaanse Rijk) hielp Azerbeidzjan onafhankelijk te worden van het Keizerrijk Rusland in 1918, en was het eerste land dat de onafhankelijkheid van Azerbeidzjan van de Sovjet-Unie in 1991 erkende.[33]
Begin
De beschietingen begonnen in de vroege ochtend van 27 september 2020. Beide partijen beschuldigden ervan de wapenstilstand, die sinds 1994 geldt, te hebben geschonden. Nog dezelfde dag werd de Staat van Beleg en totale mobilisatie afgekondigd in Nagorno-Karabach en Armenië. In Azerbeidzjan werd tevens de Staat van Beleg afgekondigd en werd een avondklok ingesteld in sommige steden. Een dag later, op 28 september, kondigde Azerbeidzjan gedeeltelijke mobilisatie af. In de avond maakte Azerbeidzjan bekend Nagorno-Karabach te zijn binnengevallen en enkele gebieden te hebben ingenomen.
Verloop
Territoriale verschuivingen
De Azerbeidzjaanse strijdkrachten namen gedurende de oorlog enige delen in het noorden en met name in het zuiden van Nagorno-Karabach, waaronder de plaatsen Cəbrayıl, Hadroet, Füzuli, Zəngilan, Qubadlı en Şuşa.[34][35][36][37][38][39]
Aanvallen op Gəncə en Bərdə
Gəncə, de op een na grootste stad van Azerbeidzjan, werd meerdere keren bestookt met ballistische raketten. Armenië erkende slechts gedeeltelijk verantwoordelijkheid voor de aanvallen.[40] Hierbij kwamen tientallen burgers om en raakten nog eens tientallen burgers gewond.[41][42][43] De plek van de inslag van de raketten werd bezocht door vertegenwoordigers van meerdere landen.[44][45][46]
Op 28 oktober 2020 werd het centrum van de Azerbeidzjaanse stad Bərdə getroffen door raketten, waarbij meerdere winkels en voertuigen in brand zijn gevlogen. Ten minste 21 burgers kwamen hierbij om het leven. Nog eens 40 burgers raakten gewond bij de aanval.[47] Hikmet Hajiyev, assistent van de president van Azerbeidzjan, beweert dat Armeense troepen cluster Smerch-raketten hebben gebruikt bij de aanval.[48] Het Azerbeidzjaanse ministerie van Defensie bevestigde in een verklaring dat "er doden en gewonden zijn gevallen" en dat "civiele infrastructuur beschadigd is".[49] Shushan Stepanian, woordvoerder van het Armeense ministerie van Defensie, ontkende de claim van Azerbeidzjan.[50]
Aanvallen op Stepanakert
Stepanakert (Chankendi), de hoofdstad van Nagorno-Karabach, was meermaals het doelwit van raketten en artilleriegranaten.[51][52][53] De aanvallen op de stad, waarbij ook clustermunitie gebruikt werd,[54] begonnen met een bombardement op 27 september; na drie weken oorlog was een groot deel van de bevolking van de stad en van Nagarno-Karabach in zijn geheel voor het oorlogsgeweld gevlucht.[55]
Ook de nabijgelegen kathedraal van Şuşa werd in oktober door luchtaanvallen beschadigd; Azerbeidzjan ontkent hiervoor verantwoordelijk te zijn.[56]
Wapenstilstand
Meerdere malen is gepoogd een wapenstilstand te bereiken tussen de vechtende partijen, welke ineffectief bleken.
Op 10 oktober 2020 bereikten de ministers van Buitenlandse Zaken van Azerbeidzjan en Armenië een staakt-het-vuren na besprekingen in Moskou onder leiding van de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergey Lavrov. Vrijwel direct na het ingaan van de wapenstilstand werden de vijandelijkheden hervat, waardoor het staakt-het-vuren mislukte.[57]
Op 17 oktober 2020 bereikten de partijen opnieuw een akkoord voor een humanitair staakt-het-vuren, dat ook weinig effect bleek te hebben.[58][59]
Op 26 oktober 2020 kwamen de twee landen een nieuw humanitair staakt-het-vuren overeen na bemiddeling door de Verenigde Staten. Kort na het ingaan van de wapenstilstand beschuldigden beide landen elkaar ervan het bestand te schenden.[60]
Resultaat
Capitulatie
Op 9 november 2020 maakte de Armeense premier Nikol Pasjinian bekend te zijn gecapituleerd, waarmee de oorlog tot een einde kwam.[61][62] Er werd een verdrag ondertekend met Rusland en Azerbeidzjan.
Internationale reacties
Landen
Rusland roept al sinds het begin van de escalatie op tot een wapenstilstand.[63] Het land onderhoudt goede contacten met zowel Azerbeidzjan en Armenië en is de grootste wapenleverancier van beide landen. Het land weigerde echter militair in te grijpen in het kader van de Collectieve Veiligheidsverdragorganisatie- waar zowel Rusland als Armenië lid van zijn, maar Azerbeidzjan niet -, omdat de gevechten formeel plaatsvinden op het grondgebied van Azerbeidzjan en niet in Armenië zelf.[64] Russische troepen bewaken al geruime tijd de grens tussen Turkije en Armenië.
Turkije liet van het begin af aan weten solidair te zijn met Azerbeidzjan, waarmee het etnisch en religieus verbonden is. Tevens riep Turkije Armenië op zich terug te trekken uit het grondgebied van Azerbeidzjan. Turkije levert veel wapens aan Azerbeidzjan en liet meerdere malen weten klaar te staan om Azerbeidzjan op alle manieren die Azerbeidzjan wenst te helpen.[65]
Iran, dat grenst aan zowel Azerbeidzjan en Armenië als aan de conflictregio, stelde zich redelijk neutraal op in het conflict. Het land zette zich in voor een wapenstilstand tussen de partijen.[66] Ali Khamenei, de hoogste leider van Iran, zei dat het conflict enkel opgelost kan worden door de bezette gebieden terug te geven aan Azerbeidzjan.[67]
In het noorden van Iran, dat vooral bewoond wordt door etnische Azerbeidzjanen, braken grote demonstraties uit waarin er werd gepleit voor het sluiten van de grenzen met Armenië.[68] Er was ook woede richting de Iraanse regering vanwege geruchten over wapenleveranties aan Armenië. Ruim 60 demonstranten werden gearresteerd bij de protesten.
Georgië, buurland van beide landen, riep op tot een staakt-het-vuren.[69] Azerbeidzjan beschuldigde Georgië van het doorlaten van wapentransporten naar Armenië, wat Georgië ontkende. Georgië noemde Azerbeidzjan zelfs een belangrijke strategische partner.[70]
Israël is een van de belangrijkste wapenleveranciers voor Azerbeidzjan. De Israëlische kamikaze-drones kregen een belangrijke rol in de oorlog.[71] Armenië besloot zelfs haar ambassadeur in Israël terug te roepen vanwege de belangrijke wapenleveranties aan Azerbeidzjan.[72] Israël ontkende echter Azerbeidzjan te steunen in het conflict en liet weten neutraal te zijn.[73]
Oekraïne doet op zowel Armenië als Azerbeidzjan een beroep om het conflict te de-escaleren, zei Volodymyr Zelensky.[74] Tegelijkertijd liet Zelensky weten de territoriale integriteit van Azerbeidzjan te steunen.[75]
.svg){kind=small}
Syrië, waarvan het regime er vijandige relaties op nahoudt met Turkije, beschuldigde Turkije ervan verantwoordelijk te zijn voor de escalatie in de regio.[76]
Hongarije verklaarde zich solidair met de 'territoriale integriteit' van Azerbeidzjan.[77]
Oezbekistan liet weten het standpunt van Azerbeidzjan in het conflict te steunen.[78]
Internationale Organisaties
De 
Europese Unie geeft aan dat zij in het contact met de ministers van Buitenlandse Zaken van Armenië en Azerbeidzjan er op aan heeft gedrongen dat het staakt-het-vuren onvoorwaardelijk gerespecteerd zou moeten worden door beide zijden. De aanvallen op burgers zouden onmiddellijk moeten stoppen. De EU herhaalt dat zij bereid blijft om de partijen en het OVSE te ondersteunen bij een langetermijnoplossing voor het conflict.[79]
De 
Verenigde Naties, bij monde van António Guterres, gaf aan zij het betreurenswaardig acht dat beide zijden voortdurend de herhaaldelijke oproepen vanuit de internationale gemeenschap om het vechten onmiddellijk te staken hebben genegeerd. Hij gaf aan in zijn laatste gesprekken opnieuw met beide ministers van Buitenlandse Zaken er op aangedrongen te hebben, dat beide zijden de verplichting vanwege het Internationaal humanitair recht hebben, om voortdurend burgers en burgerdoelen te ontzien tijdens hun militaire operaties.[80]
De 
Turkse Raad sprak solidariteit uit met Azerbeidzjan en riep Armenië op het grondgebied van Azerbeidzjan te verlaten.[81]
Zie ook
Externe links
- Chronology of events, Permanente missie van Azerbeidzjan bij de Verenigde Naties (Azerbeidzjaans perspectief) via web.archive.org
- NKR office in Washington DC. Nagorno Karabakh Conflict (perspectief van Nagorno-Karabach)
