Psilotum: verschil tussen versies
kGeen bewerkingssamenvatting |
k →[[Taxonomie]]: dpfix, replaced: DNA → DNA |
||
| Regel 48: | Regel 48: | ||
Er is lange tijd discussie geweest over juiste plaatsing van ''Psilotum'' en het zustergeslacht ''[[Tmesipteris]]'', waarbij ze door sommige auteurs als echte varens beschouwd werden en door anderen als afstammelingen van de eerste [[vaatplanten]]. ''Psilotum'' vertoont sterke gelijkenissen met het geslacht ''[[Cooksonia]]'' uit het [[Siluur]] en met ''[[Rhynia]]'' uit het recentere [[Devoon]], twee geslachten die in het verleden tot de [[klasse (biologie)|klasse]] [[Psilophyta]] behoorden, zodat ook ''Psilotum'' tot die klasse werd gerekend. |
Er is lange tijd discussie geweest over juiste plaatsing van ''Psilotum'' en het zustergeslacht ''[[Tmesipteris]]'', waarbij ze door sommige auteurs als echte varens beschouwd werden en door anderen als afstammelingen van de eerste [[vaatplanten]]. ''Psilotum'' vertoont sterke gelijkenissen met het geslacht ''[[Cooksonia]]'' uit het [[Siluur]] en met ''[[Rhynia]]'' uit het recentere [[Devoon]], twee geslachten die in het verleden tot de [[klasse (biologie)|klasse]] [[Psilophyta]] behoorden, zodat ook ''Psilotum'' tot die klasse werd gerekend. |
||
In de recente taxonomische beschrijving van [[Alan Reid Smith|Smith]] et al. (2006), gebaseerd op [[DNA]]-onderzoek, worden beide geslachten echter als enige in een aparte [[orde (biologie)|orde]] ''[[Psilotales]]'' onder de klasse ''[[Psilotopsida]]'' geplaatst, als zustergroep van de andere varens <ref> [http://www.pryerlab.net/publication/fichier749.pdf {{Aut|A.R. Smith, K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider, P.G. Wolf}}, 2006: ''A classification for extant ferns''. ''Taxon.'' 55 (3), 2006, blz. 705–731.] {{en}}</ref>. |
In de recente taxonomische beschrijving van [[Alan Reid Smith|Smith]] et al. (2006), gebaseerd op [[Desoxyribonucleïnezuur|DNA]]-onderzoek, worden beide geslachten echter als enige in een aparte [[orde (biologie)|orde]] ''[[Psilotales]]'' onder de klasse ''[[Psilotopsida]]'' geplaatst, als zustergroep van de andere varens <ref> [http://www.pryerlab.net/publication/fichier749.pdf {{Aut|A.R. Smith, K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider, P.G. Wolf}}, 2006: ''A classification for extant ferns''. ''Taxon.'' 55 (3), 2006, blz. 705–731.] {{en}}</ref>. |
||
Het geslacht telt slechts 2 soorten, die echter onderling [[hybride (biologie)|hybridiseren]]. |
Het geslacht telt slechts 2 soorten, die echter onderling [[hybride (biologie)|hybridiseren]]. |
||
Versie van 23 mrt 2011 18:25
| Psilotum | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||
| Psilotum nudum | |||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||||
| Psilotum Sw. (1802) | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Psilotum nudum, habitus | |||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||
Psilotum op  Wikispecies
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Psilotum is een klein geslacht met twee soorten varens uit de familie Psilotaceae.
Het zijn zeer primitieve vaatplanten, waarvan het niet duidelijk is of zij als voorouders van de modernere vaatplanten beschouwd mogen worden, ofwel als een doodlopende tak van de evolutionaire boom.
Psilotum komt voor in droge subtropische en tropische gebieden in Amerika, Azië en de Stille Oceaan, met enkele geïsoleerde populaties in Zuidwest-Europa.
Naamgeving en etymologie
- Synoniemen: Hoffmannia Willd. (1789), Bernhardia sect. Psilotum (Sw.) K.Mull. (1800), Tristeca Mirbel (1802)
- Engels: Whisk ferns
De botanische naam Psilotum is afgeleid van het Oud-Griekse 'psilos' (naakt), naar de afwezigheid van allerlei organen die bij andere varens wel voorkomen.
Kenmerken
De sporofyten van Psilotum zijn middelgrote epifytische of terrestrische planten. Ze missen praktisch alle organen die andere varens wel bezitten. Ze hebben geen echte wortels, maar fijn vertakte ondergrondse stengels of rhizoïden, die water en voedselstoffen opnemen met behulp van een mycorrhiza, een symbiose van wortels en schimmels. Ze bezitten ook geen echte bladeren, maar enaties, kleine, schubachtige structuren zonder nerven. De plant bestaat dus in essentie uit vertakte stengels.
De sporendoosjes of sporangia zijn geel en bolvormig en staan in groepjes van twee of drie in de vorken van de stengel, gefuseerd in een synangium. De sporen zijn micoscopisch klein, niervormig en voorzien van een dik tapetum, dat de ontwikkelende spore van voedsel voorziet. Zodra de synangia rijp zijn, worden de sporen vrijgegeven en verspreid door de wind.
De gametofyten groeien ondergronds, zijn eveneens mycoheterotroof en lijken op een oïdestukje rhizp, maar produceren antheridia en archegonia.
Psilotum's bezitten slechts een gereduceerd vaatstelsel, bestaande uit buisvormige cellen die water door de plant transporteren, vergelijkbaar met het xyleem van de meer geëvolueerde vaatplanten. Met de bladeren ontbreekt ook het floëem, de vaatbundels die glucose, het eindproduct van de fotosynthese, van de bladeren naar de rest van de plant vervoert. Daarentegen bevatten alle stengels chlorofyl en dus de mogelijkheid om aan fotosynthese te doen.
Taxonomie
Er is lange tijd discussie geweest over juiste plaatsing van Psilotum en het zustergeslacht Tmesipteris, waarbij ze door sommige auteurs als echte varens beschouwd werden en door anderen als afstammelingen van de eerste vaatplanten. Psilotum vertoont sterke gelijkenissen met het geslacht Cooksonia uit het Siluur en met Rhynia uit het recentere Devoon, twee geslachten die in het verleden tot de klasse Psilophyta behoorden, zodat ook Psilotum tot die klasse werd gerekend.
In de recente taxonomische beschrijving van Smith et al. (2006), gebaseerd op DNA-onderzoek, worden beide geslachten echter als enige in een aparte orde Psilotales onder de klasse Psilotopsida geplaatst, als zustergroep van de andere varens [1].
Het geslacht telt slechts 2 soorten, die echter onderling hybridiseren.
Soortenlijst
- Psilotum complanatum Sw. (1867)
- Psilotum nudum (L.) P.Beauv. (1805)
- Psilotum ×intermedium W.H.Wagner (1997) (= Psilotum complanatum × Psilotum nudum)
Bronnen, noten en/of referenties
|
· 
· 
.png){kind=small}