Tankmonument
Tielt
Houffalize
Celles
Grandmenil
Beffe
Vielsalm
Wibrin
Hermeton-sur-Meuse
Bastenaken
Kotem
La Gleize
La Roche-en-Ardenne
La Roche-en-Ardenne
Leopoldsburg
Hechtel
Klein-Willebroek
Balgerhoeke
Aarlen
Mopertingen
Meerhout
Zelzate
Moerbrugge
Desselgem
Brasschaat
Antwerpen
Stavelot
Maldegem
Embourg
Wiemesmeer
Elsenborn
Stockem
Monceau-Imbrechies
Wiltz
Ettelbrück
Clervaux
Ede
Eede
Breda
Groesbeek
Olst
Arnhem
Woensdrecht
Westkapelle
Doetinchem
Mill
Overloon
Havelte
Doesburg
Neufchâteau
Pétange
Een tankmonument is een gedenkteken in de openbare ruimte, dat bestaat uit een niet meer in militaire functie zijnde tank of een ander militair rups- of pantservoertuig, meestal met een gedenkplaat met informatie betreffende het monument.
Een tankmonument is veelal opgericht ter herdenking van een oorlog, een oorlogshandeling of oorlogsslachtoffers. Een tankmonument is dan ook vaak een oorlogsmonument of een bevrijdingsmonument. Soms maakt een tank of een tankmonument deel uit van een meer omvattend gedenkteken. Ook worden tanks wel als monument gebruikt om de (historische) aanwezigheid van een militaire basis in een gebied of gemeente te benadrukken of te herdenken.
Hieronder een (incomplete) lijst met tankmonumenten. De kolommen zijn sorteerbaar.
Tankmonumenten Benelux
België
.svg){kind=small}
_at_)Houffalize,_Belgium_pic7.JPG)
_near_Celles,_Belgium_pic05.JPG)
.JPG)
.jpg)
.jpg)
_-_Monument.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_Scorpion_p6.JPG)
Nederland
| Opgericht | Naam | Land | Plaats | Type tank | Toelichting | Afbeelding | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1990 | Canadese tank op de Langenberg |  NED
|
Ede | M4 Sherman | 
| ||
| 1984 | Canadees monument | NED
|
Eede | Universal Carrier | Als onderdeel toegevoegd aan het in 1954 opgerichte Nationaal Monument 'De Nederlandse Maagd'. | _6-4-2018_13-08-00.JPG)
| |
| 1945 | Panther D-Tank | NED
|
Breda | Panther Ausf. D | Geschonken door de Poolse bevrijders, als herinnering aan de bevrijding van Breda op 29 oktober 1944 door de 1e Poolse Pantserdivisie van generaal Maczek. | 
| |
| 1988 | Sherwood Rangers-monument | NED
|
Groesbeek | Grizzly 1 | .jpg)
| ||
| Tankkazemat IJssellinie | NED
|
Olst | Sherman | De grotendeels in beton gestorte tank (alleen de geschutskoepel is zichtbaar) maakte in de Koude Oorlog deel uit van de IJssellinie. | 
| ||
| 1978 | Tankmonument | NED
|
Woensdrecht | Sherman | 
| ||
| 2017 | Tankkazemat Meinerswijk | NED
|
Meinerswijk (Arnhem) | M4 Sherman | In 2017 werd bij een van de resterende tankkazematten bij Arnhem een stalen silhouet van een Sherman, op ware grootte, als kunstwerk geplaatst.[6] | 
| |
| Tankmonument | NED
|
Westkapelle | Sherman | Gerestaureerd in 1994.[7] | 
| ||
| 2017 | Sherman-tank bij de IJsselbrug | NED
|
Doesburg | Sherman | Opgeknapt in 2016; een bijbehorend informatiebord met getekende dwarsdoorsnede werd in mei 2017 door generaal b.d. Mart de Kruif onthuld.[8] | 
| |
| 1983 | UNIFIL-monument (Havelte) | NED
|
Havelte | DAF YP-408 PWI-MT | Pantservoertuig, fungerend als ornament bij het UNIFIL-monument; in 2014 werd de 'oude' in Libanon gebruikte YP-408 vervangen door een andere YP-408.[9] | 
| |
| 2011 | Monument 7de Amerikaanse Pantserdivisie | NED
|
Overloon | Sherman | Het monument werd opgericht in 2008, de tank werd in 2011 toegevoegd. Het monument staat nabij Oorlogsmuseum Overloon, maar vormt er geen deel van.[10] | 
|
|
| 1945 | Canadapark | NED
|
Doetinchem | Sherman Medium Tank M4A4 | Opgeknapt in 1965 en 1995.[11] | 
| |
| 1995 | Kangoeroemonument | NED
|
Mill | Ram Kangaroo | 
|
Luxemburg
| Opgericht | Naam | Land | Plaats | Type tank | Toelichting | Afbeelding |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1946 | Tankmonument |  LUX
|
Wiltz | M4 Sherman | De tank stond tot 2014 op het Place des Martyrs en is na restauratie in 2016 verhuisd naar het uitkijkpunt "Belle-Vue". | 
|
| LUX
|
Clervaux | M4 Sherman | De tank staat bij het kasteel van Clervaux | .jpg)
| ||
| 1954 / 1970 | Patton Square | LUX
|
Ettelbruck | M4A1(75) Sherman | Het monument uit 1954, een stele waarop een adelaar, werd in 1970 uitgebreid met een standbeeld van George S. Patton en de Sherman.[12] | 
|
| Square Hyman Josefson | LUX
|
Pétange | M8 Greyhound | Monument ter nagedachtenis van de eerste gevallen Amerikaanse soldaat in Luxemburg, opgericht in 1947 en ontworpen door Claus Cito. De M8 Greyhound, het voertuig van Josefson, is waarschijnlijk later toegevoegd.[13][14] | 
|
Tankmonumenten elders
Azerbeidzjan
| Opgericht | Naam | Land, plaats | Type tank | Toelichting | Afbeelding |
|---|---|---|---|---|---|
| Monument voor de bevrijding van Sjoesji |  Azerbeidzjan/ NKR, Sjoesji
|
T-72 | In de avond van 8 mei 1992 vond langs deze weg een treffen tussen Karabachers en Armeniërs enerzijds en Azeri's anderzijds plaats dat in de opvolgende dag leidde tot de verovering van Sjoesji. Dit treffen was een onderdeel van de Oorlog in Nagorno-Karabach. Het monument bestaat uit de in de slag beschadigde tank van Gagik Avsharyan, die voor dit doel achteraf werd opgeknapt. | 
|
Cuba
| Opgericht | Naam | Land, plaats | Type tank | Toelichting | Afbeelding |
|---|---|---|---|---|---|
| Fidel Castro's Varkensbaai Tank |  Cuba, Havana
|
SU-100 | Fidel Castro zou persoonlijk met deze tank de Invasie in de Varkensbaai mede hebben afgeslagen. | 
|
Duitsland
| Opgericht | Naam | Land, plaats | Type tank | Toelichting | Afbeelding |
|---|---|---|---|---|---|
| 1945 | Sowjetisches Ehrenmal |  Duitsland, Berlin-Tiergarten
|
2 × T-34 | Door de Sovjets opgericht als onderdeel van een oorlogsmonument vlak bij de Brandenburger Tor, ter herdenking van gesneuvelde Sovjetsoldaten. De tanks vochten mee in de Slag om Berlijn in 1945. In 2014 gingen stemmen op om de tanks te verwijderen (in verband met de annexatie van de Krim door Rusland), maar dit is niet doorgegaan. Ook staan er twee houwitsers opgesteld.[15] | 
|
Frankrijk
| Opgericht | Naam | Land, plaats | Type tank | Toelichting | Afbeelding |
|---|---|---|---|---|---|
| Na 1976 (het jaar van begin restauratie) | Churchill Mk IV AVRE Tank |  Frankrijk, hoofduitgang Juno Beach (Graye-sur-Mer)
|
Mk IV Churchill AVRE | Dit monument herdenkt de landing in Normandië in 1944. De tank, horend bij het British 26th Engineer Squadron, raakte tijdens deze landing in een bomkrater of tankgracht en vier van de zes bemanningsleden sneuvelden bij het verlaten van de beschadigde tank.[16] | 
|
| 1997 | M24 Chaffeetank | Frankrijk, Spicheren
|
M24 Chaffee | Dit monument werd geschonken door oorlogsveteranen van de 70th Infantry Division, ter herdenking van de bevrijding van Spicheren.[17] | 
|
Libanon
| Opgericht | Naam | Land, plaats | Type tank | Toelichting | Afbeelding |
|---|---|---|---|---|---|
| 1995 | Hope for Peace Monument |  Libanon, Yarze (nabij Beiroet)
|
83 tanks en andere militaire voertuigen | In opdracht van de Libanese regering ontworpen door Arman. | 
|
Rusland
| Opgericht | Naam | Land, plaats | Type tank | Toelichting | Afbeelding |
|---|---|---|---|---|---|
| 1980 | Monument voor de heldhaftige tankbemanning |  Rusland, Kaliningrad
|
T-34-85 | In herinnering aan de Slag om Koningsbergen.[18] | 
|
Slowakije
| Opgericht | Naam | Land, plaats | Type tank | Toelichting | Afbeelding |
|---|---|---|---|---|---|
| Monument Duklapas |  Slowakije, Údolie smrti (Svidník)
|
T-34-85 en Pz IV J | Monument in de Údolie smrti ('Vallei des doods'), uitbeeldend het verslaan van Duitse door Russische tanktroepen in de Slag bij de Duklapas, aan de Pools-Slowaakse grens | 
|
Tsjechië
| Opgericht | Naam | Land, plaats | Type tank | Toelichting | Afbeelding |
|---|---|---|---|---|---|
| 1945 (roze sinds 1991) | Monument voor Sovjettankbemanningen (ook wel: Roze tank) |  Tsjechië, Praag
|
IS-2-tank | Als monument onthuld door de Russische maarschalk Konev, ter herinnering aan de bevrijding van Praag van de Duitse bezetters. Verdween na enkele incidenten na 1 juli 2012 uit het beeld. |  Monument in 1961.
|
Verenigd Koninkrijk
| Opgericht | Naam | Land, plaats | Type tank | Toelichting | Afbeelding |
|---|---|---|---|---|---|
| 1984 | Sherman Tank Memorial | .svg){kind=small} Verenigd Koninkrijk, Slapton Sands
|
M4 Sherman | De Sherman Tank Memorial dient als Exercise Tiger Memorial. | 
|
| 1998 | Desert Rat Memorial | Verenigd Koninkrijk, Thetford
|
Mark IV Cromwell | Monument voor de Britse 7e Pantserdivisie. In 2004 uitgebreid tot monument ook voor 4th Armoured Brigade (The Black Rats) en de 7th Armoured Brigade (The Green Jerboa). | 
|
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑ Slag om Moerbrugge: Smeed oorlog om tot eeuwige vrede
- ↑ Huldemonument en gedenkplaat voor de Canadese soldaten en de burgerlijke slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog
- ↑ 'Tank monument Zutendaal' op www.505pirbelgium.be.
- ↑ Afbeelding.
- ↑ Zie Monceau-Imbrechies op de Franstalige Wikipedia; iets eerder die dag waren de eerste bevrijdingstroepen in het nabijgelegen Cendron op Belgisch grondgebied aangekomen (zie Cendron op de Franstalige Wikipedia.
- ↑ 'Kunstwerk in Meinerswijk', http://www.vriendenvanmeinerswijk.nl; zie ook: 'Tank monument - Arnhem' op tracesofwar.nl.
- ↑ 'Westkapelle zit voorlopig zonder tank-monument', Provinciale Zeeuwse Courant, 7 maart 1994.
- ↑ Informatiebord; zie ook 'Sherman-tank bij de IJsselbrug, Monumentenvereniging Doesburg.
- ↑ Uniek exemplaar YP-408 overgedragen aan Nationaal Militair Museum, bevestigd op https://www.facebook.com/landmacht/posts/839844306031259
- ↑ Website Comité Shermantank Overloon.
- ↑ M4A4 Sherman Tank Doetinchem, tracesofwar.nl.
- ↑ Olivier Halmes, 'Ein Panzer in Ettelbrück lernt fliegen', Tageblatt 21 september 2018.
- ↑ 'Das Denkmal für Hyman Josefson', website Commune de Pétange.
- ↑ Kees Jan Koster, 'Monument Hyman Josefson Square', TracesOfWar.nl.
- ↑ Sovjetmonument Tiergarten en Germany critical of ‘populist’ call to remove tanks from Berlin Soviet WWII memorial
- ↑ Graye-sur-Mer Churchill Mk IV AVRE Tank en Graye-sur-Mer Churchill A.V.R.E. tank (opschrift)
- ↑ American M24 Chaffee light tank
- ↑ 'Памятник героям-танкистам'.