Naar inhoud springen

Wereldkampioenschap voetbal voor clubs

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf WK clubvoetbal)
FIFA-wereldkampioenschap voetbal voor clubs
Wereldkampioenschap voetbal voor clubs
Sport Voetbal
Bond/organisator FIFA
Eerste editie 2000 in Brazilië
Regerend kampioen Vlag van Engeland Manchester City (1e titel)
Recordkampioen Vlag van Spanje Real Madrid met 5 titels
Officiële website
Portaal  Portaalicoon   Sport

Het FIFA-wereldkampioenschap voetbal voor clubs (Engels: FIFA Club World Cup) is een door de FIFA georganiseerd voetbaltoernooi, dat om de vier gespeeld wordt. Telkens het jaar voor de wereldbeker. Tweeëndertig teams over de hele wereld nemen deel, gebaseerd op de prestaties in hun continentale beker de afgelopen vier jaar. Zo nemen er twaalf Europese ploegen deel, waaronder de vier UEFA Champions League-winnaars. Ook zes Zuid-Amerikaanse teams spelen op het toernooi. Noord- en Midden-Amerika, Afrika en Azië worden elk door vier ploegen vertegenwoordigd, terwijl Oceanië een team afvaardigt. Het laatste ticket gaat naar een ploeg uit het gastland. De eerstvolgende editie zal in 2025 in de Verenigde Staten gespeeld worden.

Het wereldkampioenschap voor clubs werd voor het eerst gespeeld in 2000. Acht landen, verspreid over de zes federaties, namen hieraan deel. Op die manier kan elk jaar de beste ploeg ter wereld gekroond worden. Het toernooi kent daarom ook officieel de wereldtitel toe[1][2]. In 2001 stond het volgende toernooi gepland, maar deze ging, mede door financiële problemen, niet door. Op dit moment gold vooral de Intercontinental Cup, tussen de Europese en Zuid-Amerikaans kampioenen, als de echte wereldprijs. Pas in 2005 vond de volgende editie plaats. Aan deze nieuwe variant namen enkel de winnaars van de zes continentale bekertoernooien deel. Sinds 2007 speelde ook de kampioen van het organiserend land op het toernooi. De komst van dit nieuwe format verving de Intercontinental Cup.

Tot en met de laatste editie van 2023 wonnen enkel Zuid-Amerikaanse en Europese clubs die titel. De Duitser Toni Kroos is met zes clubwereldtitels recordhouder. Hij won deze titel eenmaal met Bayern München en vijfmaal met Real Madrid. Manchester City won de laatste editie van dit format in 2023.

Trofee Beschrijving
De kampioenstrofee van het FIFA-wereldkampioenschap voor clubs (FIFA Club World Cup), die sinds 2005 wordt uitgereikt.
De kampioenstrofee van het FIFA-wereldkampioenschap voor clubs (FIFA Club World Championship), die in 2000 eenmalig werd uitgereikt aan winnaar Corinthians (in 2000 werd er zowel een editie van de wereldbeker voor clubteams als een editie van het FIFA-wereldkampioenschap voor clubs georganiseerd).

Opkomst en uitdagingen

[bewerken | brontekst bewerken]

Het eerste toernooi (genaamd FIFA Club World Championship) werd in 2000 in Brazilië gehouden. Acht clubs waren over over twee groepen verdeeld. Na de groepsronde volgde een finale. Corinthians won de titel in eigen land en versloeg het eveneens uit Brazilië afkomstige Vasco da Gama na een gewonnen strafschoppenreeks in de finale.

Alle zes de federaties werden hierop vertegenwoordigd, echter was er geen vaste systeem voor het selecteren van de ploegen. Het idee was om 's werelds beste ploegen uit te nodigen, op basis van de continentale prijzen die ze het afgelopen jaar wonnen. Zo werd bijvoorbeeld titelhouder van de UEFA Champions League, Manchester United, op het toernooi uitgenodigd. Ook het Spaanse Real Madrid, dat de Intercontinental Cup in 1998 won, nam deel.

Het tweede toernooi stond gepland voor de zomer van 2001 en kende een uitbreiding naar twaalf deelnemende clubs. Ook op dit toernooi waren de plaatsen niet systematisch vastgelegd. Opvallend was de afwezigheid van Bayern München en Al-Ahly. Zij wonnen de UEFA Champions League en CAF Champions League in 2001. Real Madrid en Hearts Of Oak, winnaars van de edities in 2000, waren wel van de partij. Titelhouder Corinthians werd niet uitgenodigd. Ook stonden niet alle ploegen te springen voor een deelname. Zo paste UEFA Champions League-winnaar Manchester United voor deze editie. Galatasaray, die de UEFA Cup won, nam hun plaats in.

Op 18 mei 2001 kondigde de FIFA aan dat het toernooi zou worden uitgesteld tot 2003.[3] De FIFA gaf hiervoor drie redenen: nationale en internationale wedstrijden, economische problemen in sommige thuislanden van de deelnemers en, cruciaal, de financiële problemen van ISL Worldwide, de marketingpartner van de FIFA, dat niet veel later instortte. De editie van 2003 werd nooit gehouden, een nieuwe poging was gepland voor 2005. De Intercontinental Cup in Japan gold in deze periode als de echte wereldprijs.

Heropleving met nieuwe formule

[bewerken | brontekst bewerken]

In 2005 werd opnieuw een wereldkampioenschap voor clubs, met de naam FIFA Club World Championship, georganiseerd. In 2006 werd het toernooi omgedoopt naar de huidige naam: FIFA Club World Cup. De FIFA bracht verschillende veranderingen aan: het toernooi wordt nu jaarlijks in december gehouden, met de continentale kampioenen van de zes federaties als vaste deelnemers. Japan werd de vaste gastheer.

Continent Confederatie Kampioenschap
Start in kwartfinale
Oceanië OFC winnaar OFC Champions League
Noord- en Midden-Amerika CONCACAF winnaar CONCACAF Champions Cup
Afrika CAF winnaar CAF Champions League
Azië AFC winnaar AFC Champions League
Start in halve finale
Zuid-Amerika CONMEBOL winnaar Copa Libertadores
Europa UEFA winnaar UEFA Champions League

De kampioenen uit Oceanië, Noord- en Midden-Amerika, Afrika en Azië speelden eerst een kwartfinale. De winnaars daarvan troffen de Europese en Zuid-Amerikaanse kampioenen, die direct waren geplaatst voor de halve finale. Traditioneel zijn dit de twee sterkste continenten.

In 2007 werd de landskampioen van het organiserend land aan het deelnemersveld toegevoegd. Dit werd gedaan om het toernooi voor het lokale publiek interessanter te maken en te voorkomen dat het toernooi, zoals in de voorgaande editie, grotendeels voor halflege tribunes zou worden gespeeld. Hierdoor werd het toernooi niet meer vast in Japan gespeeld en werd bij elke editie een gastland aangeduid. De landskampioen speelde eerst een play-offwedstrijd tegen de OFC Champions League-winnaar, voor de kwartfinales begonnen. De FIFA bepaalde dat er per nationale voetbalbond maximaal een club mocht deelnemen. Als een continentaal kampioen uit het organiserend land kwam, dan nam de verliezend finalist van dat continentaal toernooi de plaats in van de landskampioen.

Continent Confederatie Kampioenschap
Start in play-off
Gastland kampioen gastland
Oceanië OFC winnaar OFC Champions League
Start in kwartfinale
Noord- en Midden-Amerika CONCACAF winnaar CONCACAF Champions Cup
Afrika CAF winnaar CAF Champions League
Azië AFC winnaar AFC Champions League
Start in halve finale
Zuid-Amerika CONMEBOL winnaar Copa Libertadores
Europa UEFA winnaar UEFA Champions League

Met de nieuwe opzet waren er zeven wedstrijden: een play-off, twee kwartfinales, twee halve finales, een wedstrijd om de derde plaats en de finale. Van 2008 tot en met 2021 werd er ook een wedstrijd om de vijfde plaats gespeeld. In 2007, 2008, 2011, 2012, 2015 en 2016 ging het toernooi in Japan door, vervolgens werd het in 2009, 2010, 2017, 2018 en 2021 in de Verenigde Arabische Emiraten gehouden. In 2013, 2014 en 2022 was Marokko de organisator en in 2019 en 2020 was dat Qatar. In 2023 werd in Saoedi-Arabië de laatste editie van dit format gespeeld.

Uitbreiding naar 32 teams

[bewerken | brontekst bewerken]

In 2016 opperde FIFA-voorzitter Gianni Infantino voor het eerst een uitbreiding van de FIFA Club World Cup naar 32 teams, met een verschuiving naar juni/juli. Dit voorstel beoogde de competitie evenwichtiger te maken en aantrekkelijker te worden voor zenders en sponsors.[4] Een jaar later, in 2017, overwoog de FIFA om de competitie uit te breiden naar 24 teams en het vanaf 2021 elke vier jaar te laten doorgaan, ter vervanging van de FIFA Confederations Cup. Het uitgebreide format en schema voor de zomer van 2021 werden goedgekeurd in maart 2019, met China als aangewezen gastland.[5] Echter, door de coronapandemie werd het evenement van 2021 geannuleerd en werd het uitgebreide toernooi uitgesteld, waarbij het format met zeven teams behouden bleef.

Op 16 december 2022 kondigde de FIFA aan dat een vernieuwd concept voor de clubcompetitie het jaarlijkse format zou vervangen, met een overgang naar een toernooi dat eens in de vier jaar wordt gehouden. In de zomer van 2025 zal dit toernooi voor het eerst plaatsvinden, met 32 teams in de strijd.[6] Zowel de International Federation of Professional Footballers als het World Leagues Forum reageerden direct kritisch op dit voorstel. Ook verschillende clubs reageerden negatief.[7] Op 23 juni 2023 bevestigde de FIFA dat de Verenigde Staten het gastland zullen zijn voor dit toernooi, dat dient als opmaat naar het wereldkampioenschap voetbal in 2026.

De FIFA-raad keurde ook unaniem het concept van een jaarlijkse clubcompetitie vanaf 2024 goed.[8] Zo werd de Intercontinental Cup terug in het leven geroepen. Die gelijkaardig is aan het tot 2023 gebruikte, jaarlijkse format. De Europese kampioen zal maar een wedstrijd spelen en staat zo dus direct in finale. De winnaar van dit toernooi zal niet meer de titel van wereldkampioen krijgen.

Zie ook: Wereldkampioenen clubteams. Op 27 oktober 2017 de FIFA besliste de winnaars van de wereldbeker als officiële (de jure) wereldkampioenen te erkennen, met dezelfde status als de winnaars van het wereldkampioenschap voetbal voor clubs.[9]

Editie Gastland Winnaar Uitslag Finalist Gouden Bal (beste speler) #teams
2000 Vlag van Brazilië Brazilië Vlag van Brazilië Corinthians 0–0 (n.s.) (4–3) Vlag van Brazilië Vasco da Gama Vlag van Brazilië Edílson 8
2001 Vlag van Spanje Spanje Toernooi afgelast 12
2002 Toernooi niet gehouden
(Continental Cup)
2003
2004
2005 Vlag van Japan Japan Vlag van Brazilië São Paulo 1–0 Vlag van Engeland Liverpool Vlag van Brazilië Rogério Ceni 6
2006 Vlag van Brazilië Internacional 1–0 Vlag van Spanje FC Barcelona Vlag van Portugal Deco
2007 Vlag van Italië AC Milan 4–2 Vlag van Argentinië Boca Juniors Vlag van Brazilië Kaká 7
2008 Vlag van Engeland Manchester United 1–0 Vlag van Ecuador Quito Vlag van Engeland Wayne Rooney
2009 Vlag van Verenigde Arabische Emiraten Verenigde Arabische Emiraten Vlag van Spanje FC Barcelona 2–1 (n.v.) Vlag van Argentinië Estudiantes Vlag van Argentinië Lionel Messi
2010 Vlag van Italië Internazionale 3–0 Vlag van Congo-Kinshasa Mazembe Vlag van Kameroen Samuel Eto'o
2011 Vlag van Japan Japan Vlag van Spanje FC Barcelona 4–0 Vlag van Brazilië Santos Vlag van Argentinië Lionel Messi
2012 Vlag van Brazilië Corinthians 1–0 Vlag van Engeland Chelsea Vlag van Brazilië Cássio Ramos
2013 Vlag van Marokko Marokko Vlag van Duitsland Bayern München 2–0 Vlag van Marokko Raja Casablanca Vlag van Frankrijk Franck Ribéry
2014 Vlag van Spanje Real Madrid 2–0 Vlag van Argentinië San Lorenzo Vlag van Spanje Sergio Ramos
2015 Vlag van Japan Japan Vlag van Spanje FC Barcelona 3–0 Vlag van Argentinië River Plate Vlag van Uruguay Luis Suárez
2016 Vlag van Spanje Real Madrid 4–2 (n.v.) Vlag van Japan Kashima Antlers Vlag van Portugal Cristiano Ronaldo
2017 Vlag van Verenigde Arabische Emiraten Verenigde Arabische Emiraten Vlag van Spanje Real Madrid 1–0 Vlag van Brazilië Grêmio Vlag van Kroatië Luka Modrić
2018 Vlag van Spanje Real Madrid 4–1 Vlag van Verenigde Arabische Emiraten Al Ain Vlag van Wales Gareth Bale
2019 Vlag van Qatar Qatar Vlag van Engeland Liverpool 1–0 (n.v.) Vlag van Brazilië Flamengo Vlag van Egypte Mohamed Salah
2020 Vlag van Duitsland Bayern München 1–0 Vlag van Mexico Tigres UANL Vlag van Polen Robert Lewandowski
2021 Vlag van Verenigde Arabische Emiraten Verenigde Arabische Emiraten Vlag van Engeland Chelsea 2–1 (n.v.) Vlag van Brazilië Palmeiras Vlag van Brazilië Thiago Silva
2022 Vlag van Marokko Marokko Vlag van Spanje Real Madrid 5–3 Vlag van Saoedi-Arabië Al-Hilal Vlag van Brazilië Vinícius Júnior
2023 Vlag van Saoedi-Arabië Saoedi-Arabië Vlag van Engeland Manchester City 4–0 Vlag van Brazilië Fluminense Vlag van Spanje Rodri
2025 Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten 32

Gewonnen bekers per club

[bewerken | brontekst bewerken]
Aantal Club Jaar
5 Vlag van Spanje Real Madrid 2014, 2016, 2017, 2018, 2022
3 Vlag van Spanje FC Barcelona 2009, 2011, 2015
2 Vlag van Brazilië Corinthians 2000, 2012
Vlag van Duitsland Bayern München 2013, 2020
1 Vlag van Brazilië São Paulo 2005
Vlag van Brazilië Internacional 2006
Vlag van Italië AC Milan 2007
Vlag van Engeland Manchester United 2008
Vlag van Italië Internazionale 2010
Vlag van Engeland Liverpool 2019
Vlag van Engeland Chelsea 2021
Vlag van Engeland Manchester City 2023

Gewonnen bekers per land

[bewerken | brontekst bewerken]
Aantal Land Jaar
8 Vlag van Spanje Spanje 2009, 2011, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2022
4 Vlag van Brazilië Brazilië 2000, 2005, 2006, 2012
4 Vlag van Engeland Engeland 2008, 2019, 2021, 2023
2 Vlag van Italië Italië 2007, 2010
Vlag van Duitsland Duitsland 2013, 2020
Zie de categorie FIFA Club World Cup van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.