Waterloo (België)

**Waterloo**
Gemeente in België
	(Details) (Details)
	;
Geografie
Gewest	Wallonië
Provincie	Waals-Brabant
Arrondissement	Nijvel
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	21,32 km² (2022); 39,64%; 37,76%; 22,6%
Coördinaten	50° 43' NB, 4° 24' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	30.596 (01/01/2024) ; 47,4% ; 52,6% ; 1434,79 inw./km²
Leeftijdsopbouw; – 0-17 jaar; – 18-64 jaar; – 65 jaar en ouder	(01/01/2024); 19,12%; 56,38%; 24,51%
Buitenlanders	18,83% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Florence Reuter (MR)
Bestuur	MR
Zetels; MR; Ecolo; MVW; DéFI	31; 24; 5; 1; 1
Economie
Gemiddeld inkomen	25.911 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad	10,4% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode; 1410	Deelgemeente; Waterloo
Zonenummer	02
NIS-code	25110
Politiezone	Waterloo
Hulpverleningszone	Waals-Brabant
Website	Officiële website
Detailkaart
	ligging binnen de provincie Waals-Brabant
Portaal	België

Waterloo (Waals: Waterlô) is een plaats en gemeente in de provincie Waals-Brabant in België. De gemeente telt ruim 30.000 inwoners en heeft een residentieel karakter. Binnen de gemeentegrenzen liggen geen andere kernen.

Geschiedenis

De oudst bekende vermelding van Waterloo dateert uit 1145. Het was toen een Brabants gehucht aan de rand van het Zoniënwoud, gegroeid rond een hoeve van de abdij van Vorst. Kerkelijk behoorde het tot de parochie Eigenbrakel. Bij de bisdomhertekening van 1559 ging het over van Kamerijk naar Namen. In 1687-1690 kreeg "Petit-Waterloo" een koninklijke kapel, de huidige Sint-Jozefskerk, door toedoen van landvoogd Francisco Antonio de Agurto.

Vanaf de 17e eeuw groeide Waterloo uit tot een substantieel dorp. Het werd bewoond door land- en bosbouwers en door herbergiers langs de chemin des Wallons, die steeds meer trafiek kende, onder meer door de hoofdstedelijke vraag naar Waalse steenkool. In 1664 werd het stuk van deze weg tussen Brussel en Waterloo geplaveid.^[1] De kasseien werden onderhouden door het Waterloose bedrijf van de broers Olivet. Tot in de 19e eeuw zouden de plaatselijke kasseileggers wereldwijde bekendheid genieten. Deze 'paveurs' waren meestal dagloners uit de gehuchten Roussart en Chenois.

De toegang naar Brussel werd in 1698-1699 versterkt door de bouw van het Château Jaco. De benaming verwees naar de eerste garnizoenscommandant, Jacques Pastur (1659-1723). Tijdens de Spaanse Successieoorlog werd hij in 1705 verdreven door de voorhoede van een Engels-Nederlandse coalitie onder Marlborough, maar hij keerde onverhoeds om en wist zijn positie te heroveren. Een tweede treffen bij Waterloo vond plaats op 6 en 7 juli 1794 tijdens de Eerste Coalitieoorlog. Generaal Lefebvre, die door Jourdan was vooruitgestuurd na de overwinning in Fleurus, versloeg de prins van Coburg en de prins van Oranje, daarmee de weg naar Brussel vrijmakend.

Onder Frans bewind verkreeg Waterloo eind 1795 de status van gemeente. In 1815 nam Wellington, de bevelhebber van het Brits-Nederlandse leger, na de Slag bij Quatre-Bras zijn intrek in de Bodenghien-herberg. Hoewel de overwinning op Napoleon in Eigenbrakel en Lasne tot stand kwam, vernoemde Wellington haar naar zijn hoofdkwartier, de Pruisische bijdrage ten spijt. Waterloo werd een begrip en kreeg vrijwel onmiddellijk te maken met slagveldtoerisme. In 1826 werd de Leeuw van Waterloo ingehuldigd, een monument dat verrees op de plaats waar de prins van Oranje een kogelwond had opgelopen en dat dus de Nederlandse bijdrage benadrukte.

Omstreeks 1830 begon het bos rond Waterloo gestaag te verdwijnen doordat de Société Générale grote delen van het Zoniënwoud ter ontginning van de hand deed. De opening van het kanaal Brussel-Charleroi maakte in 1832 een einde aan het vervoer van steenkool over land. De Industriële Revolutie werd nog meer tastbaar in 1836, toen de suikerfabriek van Waterloo werd opgericht. Bosgrond werd ontgonnen voor grootschalige suikerbietenteelt. De fabriek sloot in 1871. Drie jaar later werd Waterloo aangesloten op het spoorwegennet.

Van 1960 tot 2002 was Waterloo de woonplaats van de afgetreden koning Leopold III en zijn vrouw Lilian Baels. Ze resideerden in het Château Tuck op het domein van Argenteuil, dat in 1832 was opgericht door de bankier Ferdinand Meeûs. In de 21e eeuw is Waterloo een welvarende gemeente die leeft van de diensteneconomie. Veel inwoners pendelen naar Brussel.

Demografische ontwikkeling

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
jaar	Aantal^[2]	Evolutie: 1992=index 100
1992	27.917	100,0
1993	28.111	100,7
1994	27.872	99,8
1995	28.125	100,7
1996	28.346	101,5
1997	28.521	102,2
1998	28.772	103,1
1999	28.958	103,7
2000	28.986	103,8
2001	28.874	103,4
2002	28.898	103,5
2003	28.905	103,5
2004	29.003	103,9
2005	29.230	104,7
2006	29.315	105,0
2007	29.398	105,3
2008	29.440	105,5
2009	29.514	105,7
2010	29.598	106,0
2011	29.664	106,3
2012	29.731	106,5
2013	29.541	105,8
2014	29.649	106,2
2015	29.568	105,9
2016	29.794	106,7
2017	29.959	107,3
2018	30.174	108,1
2019	30.328	108,6
2020	30.376	108,8
2021	30.379	108,8
2022	30.356	108,7
2023	30.477	109,2
2024	30.596	109,6

Bezienswaardigheden

Sint-Jozefskerk, gebouwd in 1687-1690 als koninklijke kapel. Het is een koepelkapel in vierpas. In de negentiende eeuw werd de kapel met een aanbouw uitgebreid tot een volwaardige kerk.^[3] In het interieur bevinden zich gedenkplaten ter herinnering aan de Slag bij Waterloo.
Klein openluchtmuseum Miniatuur België
Mémorial 1815 - het museum over de Slag bij Waterloo (ligt op het grondgebied van buurgemeente Eigenbrakel)
Leeuw van Waterloo, toegang via Mémorial 1815
Panorama over de Slag bij Waterloo (idem), toegang via Mémorial 1815
Wellington Museum, het hoofdkwartier van Wellington

Het spoorwegstation van Waterloo
Leeuw van Waterloo
Het standbeeld van Napoleon
Slag bij Waterloo (William Sadler)

Politiek

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij		10-10-1976^[4]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006^[5]		14-10-2012^[6]		14-10-2018		13-10-2024
Stemmen / Zetels		%	27	%	27	%	27	%	29	%	29	%	29	%	29	%	31	%	31
	PRL-IC¹ / LB² / PRL-FDF^A / MR³	12,22¹	3	35,32¹	11	61,61¹	19	52,1²	17	63,17^A	21	63,06³	22	68,75³	23	65,48³	24	-
	PRL-FDF^A / FDF¹ / DéFI²	-		-		-		-		63,17^A	21	-		4,55¹	0	6,51²	1	-
	MAYEUR¹ / RC² / PS-IND³ / PePS⁴ / PS⁵	33,45¹	10	29,28²	9	17,83²	4	13,93³	4	9,64⁴	2	7,77⁵	1	6,1⁵	1	4,11⁵	0	-
	Int.Com¹ / PSC ² / EC-PSC^B / AC³ / W.D.D.⁴ / cdH⁵ / MVW⁶	37,39¹	11	16,34²	4	15,0^B	4	18,8³	5	9,29⁴	2	8,17⁵	2	8,48⁶	2	7,25⁶	1	-
	EC-PSC^B / ECOLO¹	-		-		15,0^B	4	11,2¹	3	16,19¹	4	11,16¹	3	12,13¹	3	16,65¹	5	-
	L&D	-		-		-		-		-		5,98	1	-		-		-
	NW	-		8,21	1	4,61	0	-		-		-		-		-		-
	UDRT	-		10,86	2	-		-		-		-		-		-		-
	RW	13,22	3	-		-		-		-		-		-		-		-
Anderen^()*		3,70	0	-		0,95	0	3,97	0	1,71	0	3,85	0	-		-		-
Totaal stemmen		12633		14795		15685		15865		16580		17601		17260		18024
Opkomst %						91,7		90,28		89,24		90,89		86,64		87,03
Blanco en ongeldig %		3,45		5,18		4,44		4,13		4,16		2,59		3,05		3,57

(*) 1976: PCB (2,84%), URB (0,86%) / 1988: URD (0,95%) / 1994: FN (3,51%), PP (0,46%) / 2000: VIVANT (1,71%) / 2006: Front National (2,58%), W.D.D. (1,27%) De grootste partij is in kleur.

Sport

Waterloo Ducks is een hockeyclub uit Waterloo, de Ducks wonnen in 2019 de Euro Hockey League.
In 2019 kwam de 1e etappe van de Tour de France door Waterloo.

Wetenswaardig

ABBA won in 1974 het Eurovisiesongfestival met het liedje Waterloo.

Literatuur

René Laurent, Waterloo avant 1815. Un village à la lisière de la forêt de Soignes, Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2015, 75 p.
Yves Vander Cruysen, Waterloo, 70 000 ans d'histoires, 2017. ISBN 9782874664700

Externe link

Website van de gemeente

Bronnen, noten en/of referenties

↑ De comeback van de kassei, EOS Wetenschap, 6 april 2016
↑ https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK
↑ Agnès Pirlot de Corbion, Flaner à Waterloo, L'Eventail, april 2018
↑ Verkiezingsdatabase. fgov.be.
↑ Elections 2006 - Elections communales de la Région Wallonne. wallonie.be.
↑ http://elections2012.wallonie.be/results/fr/com/results/results_tab_CGM25110.html

Zie de categorie Waterloo, Belgium van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] De comeback van de kassei, EOS Wetenschap, 6 april 2016

[2] ttps://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK

[3] Agnès Pirlot de Corbion, Flaner à Waterloo, L'Eventail, april 2018

[4] Verkiezingsdatabase. fgov.be.

[5] Elections 2006 - Elections communales de la Région Wallonne. wallonie.be.

[6] ttp://elections2012.wallonie.be/results/fr/com/results/results_tab_CGM25110.html

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]