Banholt
Dorp in Nederland ![]() | |||
---|---|---|---|
Situering | |||
Provincie | ![]() | ||
Gemeente | ![]() | ||
Coördinaten | 50° 47′ NB, 5° 49′ OL | ||
Algemeen | |||
Oppervlakte | 4,55[1] km² | ||
- land | 4,55[1] km² | ||
- water | 0[1] km² | ||
Inwoners (2023-01-01) |
1.005[1] (221 inw./km²) | ||
Woningvoorraad | 438 woningen[1] | ||
Overig | |||
Postcode | 6262 | ||
Netnummer | 043 | ||
Woonplaatscode | 1690 | ||
Foto's | |||
Uitzicht vanaf de Banholtergrubbe | |||
|
Banholt (Limburgs: Tebannet) is een dorp in de Nederlandse gemeente Eijsden-Margraten, in het zuiden van de provincie Limburg. Het dorp heeft 1.005 inwoners. Bij Banholt hoort ook de buurtschap Terhorst.
Geografie
Het dorp is gesitueerd op het Plateau van Margraten op een hoogte van ongeveer 180 meter. Nabij het dorp ligt de Banholterheide, ook wel Eiland van Banholt genoemd, omdat het ooit tussen twee Maasarmen lag. De rivier nam de zachte aarde rondom mee, maar kreeg geen greep op het hardere gesteente, dat als 'eiland' achterbleef. Duizenden jaren geleden werd er vuursteen gedolven. Het gebied functioneerde in de jaren 1930 als kiezelgroeve, de Groeve Banholtergrubbe, en werd later als vuilnisstortplaats gebruikt. In 2013 is het gebied opgeknapt en is er een informatiebord geplaatst. Ook zal de oorspronkelijk begroeiing (berk en brem) worden hersteld.[2] De groeve is benoemd als geologisch monument.
Geschiedenis
In Banholt is lang een kerkstrijd geweest met Mheer, waarmee het tot 1937 een parochie vormde. Hoewel de inwoners van Banholt pleitten voor een nieuwe kerk tussen de dorpen in, werd deze omstreeks 1626 in Mheer gebouwd. Pas in de 19e eeuw kreeg Banholt een eigen kerk, de Sint-Gerlachuskerk, die in 1876 voltooid werd. De toren werd in 1922 gebouwd en heeft een zadeldak, een zeldzaamheid in Limburg. De kerk was echter nog steeds afhankelijk van die van Mheer en had bijvoorbeeld geen doop- of begrafenisrechten. Uiteindelijk werd het dorp in 1937 een zelfstandige parochie, gewijd aan de Heilige Gerlachus.
Vóór 1981 behoorde het dorp tot de gemeente Mheer. In de periode 1981-2010 maakte het deel uit van de voormalige gemeente Margraten. Thans is het een van de 15 dorpen binnen de fusiegemeente Eijsden-Margraten.
Bezienswaardigheden
In het dorp bevinden zich diverse vakwerk- en carréboerderijen. De Sint-Gerlachuskerk is een van de 8 beschermde rijksmonumenten in het dorp.
-
De kerk van Banholt
-
Mariabeeld bij de kerk
-
Lourdesgrot
-
Carréboerderij
-
Vakwerkbouw
-
Vakwerk met...
-
...een makelaar
Nabijgelegen kernen
Mheer, Reijmerstok, Noorbeek, Slenaken, Margraten
Bovendien liggen in de omgeving van Banholt de buurtschappen Terhorst, Bergenhuizen, Herkenrade en Bruisterbosch
Bronnen, noten
- ↑ a b c d e Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen
- ↑ Zie artikel 'Een eiland zonder zee', R. Willems, in: Dagblad De Limburger, 22 nov 2013, Heuvelland-editie, p.B6.