Kenzaburo Oë

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Nobelprijswinnaar  Kenzaburō Ōe[1]
大江 健三郎, Ōe Kenzaburō'
31 januari 19353 maart 2023
Kenzaburo Oë in het Japans Kultuurinstituut in Keulen (4 november 2008)
Geboorteland Japan
Geboorteplaats Uchiko, Ehime
Nationaliteit Japanse
Nobelprijs Literatuur
Jaar 1994
Reden "Wie met poëtische kracht een fantasiewereld, waar leven en mythen condenseren om een verontrustend beeld van de huidige complexe menselijke situatie te vormen."
Voorganger(s) Toni Morrison
Opvolger(s) Seamus Heaney
Kenzaburo Oë in Shendong, China, mei 2005

Kenzaburo Oë,[1] (Japans: 大江 健三郎, Ōe Kenzaburō) (Uchiko, Ehime, 31 januari 1935Tokio, 3 maart 2023) was een Japanse schrijver die in 1994 de Nobelprijs voor Literatuur ontving met de motivering: "... die met poëtische kracht een fantasiewereld schept waarin leven en mythe verdicht worden tot een schokkend beeld van de huidige menselijke situatie".

Leven en werk[bewerken | brontekst bewerken]

Kenzaburo Oë werd geboren in het dorp Ose (大瀬村,Ōse-mura), opgegaan in Uchiko, op het eiland Shikoku in Japan. Hij was een van zeven kinderen. Zijn vader overleed toen hij negen jaar oud was. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak ging dit gepaard met militaristische scholing en de Japanse nederlaag bracht een enorme verandering. Plotsklaps werd democratie gedoceerd en dit beïnvloedde Oë zeer. Hij ging op 18-jarige leeftijd Franse literatuur studeren aan de universiteit van Tokio, waar hij afstudeerde met een scriptie over Jean-Paul Sartre.

Tijdens zijn studie begon hij, beïnvloed door Franse en Amerikaanse literatuur, te schrijven met een eerste publicatie in 1957. Zijn eerste werk beschrijft de verwoestende invloed van oorlog op het rurale leven en de schaduw die de Amerikaanse bezetting werpt op het leven van jongeren in de stad. In zijn werk komen verder politieke, sociale en filosofische thema's voor zoals nucleaire wapens, existentialisme en sociaal non-conformisme.

Oë trouwde in februari 1960 en had drie kinderen. In 1963 werd zijn autistische zoon met een muzikale gave, Hikari Oë, geboren en dit vormde een ommekeer in Oë's leven en werk. Zijn meest bekende roman "Het eigen lot" uit 1964 handelt over de langzame acceptatie van zijn gehandicapte zoon. Dit is een thema dat ook in zijn latere werk voorkomt.

Kenzaburo Oë was buitengewoon hoogleraar aan de Vrije Universiteit Berlijn. Hij maakte vele buitenlandse reizen en ontmoette Mao Zedong in China in 1960. In Frankrijk ontmoette hij Jean-Paul Sartre. Hij was actief in de vredesbeweging en de ecologische beweging.

Hij stierf in 2023 op 88-jarige leeftijd.[2][3]

Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]

Zijn belangrijkste werken zijn in onderstaande lijst opgenomen.

Jaar Japanse titel Vertaling Opmerkingen
1957 死者の奢り
Shisha no ogori
De hoogmoedige doden Uitg.: Meulenhoff, 1983. ISBN 90-290-2714-2
他人の足
Tanin no ashi
Om andermans voeten in De hoogmoedige doden, ISBN 90-290-2714-2
飼育
Shiiku
Een dier houden in De hoogmoedige doden, ISBN 90-290-2714-2
1958 芽むしり仔撃ち
Memushiri kōchi
De knoppen breken Uitg.: Meulenhoff, 1994. ISBN 90-290-4477-2
人間の羊
Ningen no hitsuji
De schapen met de blote billen in De hoogmoedige doden, ISBN 90-290-2714-2
不意の唖
Fui no oshi
Zijn ze plotseling hun mond verloren in De hoogmoedige doden, ISBN 90-290-2714-2
1961 セヴンティーン
Sevuntīn
in Seventeen & Homo sexualis Uitg.: Meulenhoff, 1995. ISBN 90-290-4675-9
1964 個人的な体験
Kojinteki na taiken
Het eigen lot Uitg.: Meulenhoff, 1982. ISBN 90-290-3832-2
空の怪物アグイー
Sora no kaibutsu Aguī
Niet in het Nederlands vertaald
1965 ヒロシマ・ノート
Hiroshima nōto
Niet in het Nederlands vertaald
1967 万延元年のフットボール
Man'en gan'nen no futtobōru
Voetballen in 1860 Uitg.: Meulenhoff, 1988. ISBN 90-290-1815-1
1969 我らの狂気を生き延びる道を教えよ
Warera no kyōki wo ikinobiru michi wo oshieyo
Niet in het Nederlands vertaald
1972 みずから我が涙をぬぐいたまう日
Mizukara waga namida o nuguitamau hi
De dag dat de keizer hoffelijk mijn tranen droogt Uitg.: Meulenhoff, 1977. ISBN 90-290-0626-9
1976 ピンチランナー調書
Pinchi ran'nā chōsho
Niet in het Nederlands vertaald
1983 新しい人よ、眼ざめよ
Atarashii hito yo, mezameyo
Niet in het Nederlands vertaald
1986 M/Tと森のフシギの物語
M/T to mori no fushigi no monogatari
Niet in het Nederlands vertaald
1989 人生の親戚
Jinsei no shinseki
Niet in het Nederlands vertaald
1990 静かな生活
Shizuka na seikatsu
Niet in het Nederlands vertaald
1993 「救い主」が殴られるまで
'Sukuinushi' ga nagura reru made
Niet in het Nederlands vertaald
1994 揺れ動く (ヴァシレーション)
Yureugoku (Vashirēshon)
Niet in het Nederlands vertaald
1995 大いなる日に
Ōinaru hi ni
Niet in het Nederlands vertaald
曖昧な日本の私
Aimai na Nihon no watashi
Niet in het Nederlands vertaald
恢復する家族
Kaifukusuru kazoku
Hikari groet de dingen : kroniek van een genezend gezin Uitg.: Bijleveld, 1998. ISBN 90-6131-107-1
1999 宙返り
Chūgaeri
Niet in het Nederlands vertaald
2001 取り替え子 (チェンジリング)
Torikae ko (Chenjiringu)
Niet in het Nederlands vertaald
2002 憂い顔の童子
Ureigao no dōji
Niet in het Nederlands vertaald
2003 二百年の子供
Ni hyaku nen no kodomo
Niet in het Nederlands vertaald
2005 さようなら、私の本よ!
Sayōnara, watashi no hon yo!
Niet in het Nederlands vertaald

Prijzen[bewerken | brontekst bewerken]

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]