Heerde (plaats)

**Heerde**
Gemeente in Nederland
Situering
Provincie	Gelderland
Coördinaten	52°22'45"NB, 6°2'3"OL
Algemeen
Oppervlakte	80,42 km²
- land	78,74 km²
- water	1,68 km²
Inwoners ; (1 januari 2024)	19.227? ; (244 inw./km²)
Bestuurscentrum	Heerde
Belangrijke verkeersaders	Sjabloon:A-wegNL
Politiek
Burgemeester (lijst)	Inez Pijnenburg (VVD)
Economie
Gemiddeld inkomen (2019)	€ 25.700 per inwoner
Gem. WOZ-waarde (2019)	€ 275.000
WW-uitkeringen (2014)	39 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s)	8180-8181, 8190-8191, 8193-8194
Netnummer(s)	038, 0578
CBS-code	0246
CBS-wijkindeling	zie wijken en buurten
Website	www.heerde.nl
	; Bevolkingspiramide (2023)
Portaal	Nederland

Foutief gebruik van Sjabloon:Infobox gemeente Nederland. De volgende parameters dienen niet handmatig te worden ingevoerd:
oppervlakte, oppervlakte land, oppervlakte water, inwoners, datum inwoners en dichtheid.

Heerde (uitspraak^ⓘ) is een plaats en gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland. De gemeente telt Sjabloon:Inwonertal NL gemeente inwoners (Sjabloon:Inwonertal NL datum, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 80,40 km² (waarvan 1,42 km² water). Ten westen en zuidwesten van Heerde ligt de Veluwe.

Geschiedenis

Tot 125.000 jaar geleden lag hier een gletscher uit de ijstijd die de stuwwallen, zoals de Renderklippen deed ontstaan. Opgravingen laten zien dat de streek al in 4500 v Chr bewoond was. In de middeleeuwen ontstonden een tweetal woonkernen in het gebied van de huidige gemeente Heerde. De kapel van Heerde werd in het jaar 1176 onafhankelijk van Epe. Van 1407 tot 1578 was er een klooster dat de grond in cultuur bracht. In de 17e eeuw woonden de welgestelde Heerdenaren in landhuizen zoals Zwanenburg (gesloopt in de 19e eeuw), Bonenburg (nog te vinden aan de gelijknamige laan) en Burggraaf (in de 19e eeuw gesloopt, maar in 1862 herbouwd).

Gemeentewapen

Op 29 oktober 1869 werd het huidige wapen van Heerde vastgesteld. Het wapen is door midden gedeeld: de bovenkant is goud en bevat twee schapenkoppen van zilver en de onderkant bestaat uit een rechterzijde in keel met een ploeg van goud en een linkerzijde in lazuur met een ossenkop van zilver. De samenstellers van het wapen wilden op deze manier de belangrijkste middelen van bestaan weergeven: schapenhouderij, veeteelt en akkerbouw. Inmiddels is Heerde al lang niet meer uitsluitend een agrarische gemeente. In de beschrijving lijken links en rechts te zijn omgedraaid. Dit komt omdat schilden altijd worden beschreven gezien vanuit het hart van de ridder die het schild draagt.

Gemeentevlag

Op 23 februari 1976 stelde de gemeenteraad van Heerde de gemeentevlag in. De kleuren hiervan zijn ontleend aan het wapen. De beschrijving van de vlag luidt: een broeking (linkergedeelte) blauw-wit en een vlucht (rechtergedeelte) geel-rood.

Tweede Wereldoorlog

Op 13 april 1945 wilden verzetsleden voorkomen dat de Duitsers de strategische Klementbrug zouden opblazen. Zij verwachtten Canadezen, maar werden verrast door een Duitse patrouille. Er ontstond een vuurgevecht en er vielen doden onder de verzetsleden, en uit wraak vermoordden de Duitsers ook enkele onschuldige burgers, totaal 12 doden. Een muur met kogelgaten en een inscriptie herinneren aan het drama. In de tuin van het huis staat een zwaard of kruis als gedenkteken. De tekst luidt: 'Hier velde 't Duitse zwaard 13 april a.d. 1945 12 Nederlanders'.

Voorzieningen

Kerken en scholen

De bevolking van de gemeente Heerde is vergeleken met de rest van Nederland zeer kerkelijk, in de plaats Heerde bevinden zich 9 protestantse en evangelische kerken, en in Wapenveld 5. Deze kerken hebben een grote maatschappelijke functie. In alle dorpen van de gemeente Heerde, behalve in Vorchten en de meeste buurtschappen (In Hoorn is wel een basisschool), zijn basisscholen te vinden. In Heerde bevindt zich bovendien de Noordgouw een christelijke school voor VMBO, HAVO en VWO. In Heerde bevindt zich behalve een verzorgingstehuis ook een verpleeghuis, de Wendhorst.

Uitgaansgelegenheden

Op het gebied van uitgaan vormt de Heerder dansgelegenheid SQ (voorheen d'Aesculaap) al decennia lang een trekpleister voor de jeugd uit Heerde en omliggende dorpen. De dancing kent haar oorsprong in de zeventiger jaren, toen nog als kroeg / bar dancing. Uit deze tijd stamt ook de bijnaam "Sjonnie", refererend aan oud eigenaar Sjonnie Scheeres. "Goa'j nog noar Sjonnie?" is tot aan de dag van vandaag een veel gehoorde kreet in Heerde.

Begin deze eeuw is de “oude Aesculaap” onder de sloophamer gegaan en vervangen door een nieuw uitgaanscomplex. Sinds de nieuwbouw is de huidige naam SQ aan de disco verbonden.

Recreatie en Toerisme

Recreatie en toerisme vormen een belangrijke bron van inkomsten in de gemeente. Er zijn jaarlijks 220.000 overnachtingen van toeristen. De plaats is populair bij jonge gezinnen en oudere stellen. De gemeente leent zich voor wandelen en fietsen en kent in de directe omgeving vele fiets- en wandelroutes door de bosrijke en heiderijke omgeving op de Veluwe en in de gemeentebossen. Op de heide van de Renderklippen graast een schaapskudde. In Heerde komt de Grift, die in de Middeleeuwen gegraven werd, in het Apeldoorns kanaal uit. Daarnaast is er het Heerderstrand: een recreatieplas tussen bos en heide, met een gecontroleerde zwemwaterkwaliteit.

Overige kernen

Hoorn, Veessen, Vorchten en Wapenveld.

Bereikbaarheid

Heerde ligt aan de snelweg A50 (Eindhoven-Hattemerbroek). De plaats heeft geen treinstation en is voor openbaar vervoer afhankelijk van de bus. Het busverkeer wordt verzorgd door Veolia Transport Veluwe. Met de buslijnen 90s en 95s kan men zowel naar Zwolle als naar Apeldoorn reizen. Deze lijnen vormen doordeweeks een kwartierdienst. Met buurtbus 502 kan men van Heerde naar Veessen, Vorchten en Wezep reizen. Deze lijn vormt doordeweeks een halfuurdienst.

Heerde beschikte van 2 september 1887 tot 8 oktober 1950 over een spoorwegstation, Station Heerde.

Gemeenteraad

De gemeenteraad van Heerde bestaat uit 17 zetels. Hieronder vindt u de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1994:

Gemeenteraadszetels
Partij	1994	1998	2002	2006	2010
CDA	4	5	4	5	4
PvdA	3	4	3	5	3
ChristenUnie*-SGP	3	3	3	3	3
Boerenpartij	3	2	4	2	3
VVD	2	2	3	2	2
D66	2	1	-	-	1
GroenLinks	-	-	-	-	1
Totaal	17	17	17	17	17

Werd in 1994 en 1998 gevormd door de RPF en het GPV, de voorgangers van de ChristenUnie.

Sport

Heerde kent de sportverenigingen:

VV SEH (22 maart 1957), zaterdagamateurs, 4e klasse
VV Heerde (september 1912), zondagamateurs, 3e klasse
Heerder Badminton Club (opgericht op 15 april 1975)
Judoteam Bijsterbosch in Heerde en Wapenveld
AV "De Gemzen" (8 januari 1949)
Langhenkel HEC Volleybal vereniging
Zwemvereniging Octopus, Gelderse Hoofdklasse
Paardensportvereniging en Ponyclub "De Schaapskooiruiters" in Wapenveld

Activiteiten

Bekende Heerdenaren

Ottolien Boeschoten (1963), actrice
Hendrik Jan van Duren (1937-2008), boer en politicus (Boerenpartij, raadslid van 1963 tot 2006)
Jacco Eltingh (29 augustus 1970), tennisspeler
Gerard van Velde (Wapenveld, 1971), voormalig schaatser
Mirjam Bouwman (Heerde, 1977), Presentatrice
Henk Mouwe TV-presentator
Toine Rorije (oud)voetballer
Jack Liemburg (9 oktober 1967), kunstenaar

Stedenband

De gemeente Heerde is een jumelage met de gemeentes Balve in Sauerland (Duitsland) en Bolków in Polen aangegaan.

Zie ook

Aangrenzende gemeenten

Aangrenzende gemeenten
Oldebroek	Hattem	Zwolle (O)



Epe		Olst-Wijhe (O)

Externe links