Hellevoetsluis (plaats)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door VR-Land (overleg | bijdragen) op 19 okt 2010 om 13:04. (→‎Cultuur en samenleving)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Hellevoetsluis
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Vlag van de gemeente Hellevoetsluis
Wapen van de gemeente Hellevoetsluis
Locatie van de gemeente Hellevoetsluis (gemeentegrenzen CBS 2016)
Situering
Provincie Zuid-Holland
Coördinaten 51°48'NB, 4°6'OL
Algemeen
Oppervlakte 61,20 km²
- land 41,10 km²
- water 20,1 km²
Inwoners
(1 januari 2024) 		?
(Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /. inw./km²)
Bestuurscentrum Hellevoetsluis
Belangrijke verkeersaders N57
Politiek
Burgemeester (lijst) C.A. Kleijwegt
Economie
Gemiddeld inkomen (2019) € 28.900 per inwoner
Gem. WOZ-waarde (2019) € 213.000
WW-uitkeringen (2014) 40 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s) 3220-3225
Netnummer(s) 0181
CBS-code 0530
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Website www.hellevoetsluis.nl

Bevolkingspiramide (2023)
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Waarschuwing Foutief gebruik van Sjabloon:Infobox gemeente Nederland. De volgende parameters dienen niet handmatig te worden ingevoerd:
oppervlakte, oppervlakte land, oppervlakte water, inwoners, datum inwoners en dichtheid.
Vuurtoren en ingang van de haven
Haven met oostkade
Molen de Hoop
Hervormde kerk in de vesting
Molen Zeezicht bij Nieuwenhoorn
Het oude raadhuis van Nieuw-Helvoet gelegen aan de Smitsweg met daarop het wapen van Nieuw-Helvoet

Hellevoetsluis (uitspraakⓘ), oorspronkelijk Hellevloetsluys [1] is een stad en gemeente op Voorne-Putten, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De gemeente telt Sjabloon:Inwonertal NL gemeente inwoners (Sjabloon:Inwonertal NL datum, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 46,14 km² (waarvan 14,6 km² water). Voormalige gemeentes binnen Hellevoetsluis zijn onder andere Nieuw-Helvoet en Nieuwenhoorn.

Geschiedenis

Het gebied Voorne-Putten bestond vroeger uit veen, kleigronden en moerassen. Permanente bewoning van Hellevoetsluis gaat terug naar de ijzertijd (ong. 800 v.Chr.). Er werd toen voornamelijk veeteelt beoefend en tijdens de Romeinse tijd vanaf 12 v.Chr. werd waarschijnlijk ook landbouw beoefend. Na de 3e eeuw verlieten mensen Voorne-Putten tot de 7e eeuw, in de 11e eeuw keerden de eerste bewoners terug naar wat later Hellevoetsluis zou worden. Omdat het gebied Voorne-Putten vaak overstroomde, begon men met inpolderen.[2]

Het poldergebied waar Hellevoetsluis zou ontstaan werd tussen 1367 en 1394 in cultuur gebracht en er werd gelijk bewoning gepland. De eerste bewoners hielden zich voornamelijk bezig met landbouw en veeteelt.[3] Het vestinggebied was oorspronkelijk een klein haventje dat gebruikt werd door de bewoners van het 15e eeuwse dorpje Nieuw-Helvoet.

De vesting Hellevoetsluis is in het begin van de 17e eeuw aangelegd om de oorlogs- en handelshaven te versterken. In 1798 werd onder bevel van buitengewone opzichter Jan Blanken een zeesluis en droogdok aangelegd.[4] Hellevoetsluis was de marinebasis van de Admiraliteit van de Maze. In de tijd dat Hellevoetsluis marinehaven was werd hier de door Piet Heyn buitgemaakte zilvervloot aan wal gebracht. Aan die tijd herinneren nog gebouwen als het Tromphuys, affuitenloods, het kruythuys en het Ruyterhuys, vernoemd naar Michiel de Ruyter.

De vesting was in die tijd belangrijk als (marine)haven en tot in de 19e eeuw bleef deze positie gehandhaafd. Doordat rond 1830 het kanaal door Voorne werd gegraven was er een levendige handel en doorvaart naar Rotterdam, daarnaast had Hellevoetsluis verschillende marine-instellingen en opleidingsinstituten en een vestingartillerie.[5] Er werden in deze tijd verschillende militaire oefeningen met land en zeemacht gehouden in Hellevoetsluis en omstreken.[6] Nadat de Nieuwe Waterweg het Voornekanaal nutteloos had gemaakt zette het verval in, wat nog versterkt werd toen in de jaren '30 de marinehaven naar Den Helder werd verplaatst en later tijdens de Tweede Wereldoorlog de Duitsers een deel van de stad sloopten om een beter schootsveld te krijgen ter bescherming van de alhier gestationeerde U-boten. Tot de jaren '60 bleef de marine in de stad aanwezig met een mijnenveegdienst. Er is later nog een mijnenvegers schip vernoemd naar de stad: de Hr. Ms. Hellevoetsluis. Na het vertrek van dit onderdeel van de marine stagneerde de lokale economie.[7]

In 1960 werden de drie gemeentes Hellevoetsluis, Nieuw-Helvoet en Nieuwenhoorn samengevoegd tot één nieuwe gemeente en nadat in de jaren '70 Hellevoetsluis was aangewezen als groeikern werden er veel woningen bijgebouwd voor forensen die in Rotterdam of het Europoort-botlekgebied werkten, zodat in de jaren zeventig de bevolking van Hellevoetsluis verdubbelde en er verschillende nieuwe wijken werden bijgebouwd in de polders van Helvoet en Nieuwenhoorn.[8] Enkele bedrijven die rond de jaren zeventig opkwamen waren Vermaat en de oude rubberfabriek.

Sindsdien is de gemeente ook bezig met het renoveren en uitbreiden van de vesting en omliggende gebieden door middel van nieuwbouw aan de westkant van het Groote Dock, door hoogbouw bij winkelcentrum de Struytse Hoeck neer te zetten en door het opknappen van de historische bunkers verspreid rondom de vesting. Begin jaren '90 werden er nieuwe plannen voor de stadsontwikkeling gemaakt. De structuurschets 2005 werd gerealiseerd en is inmiddels vervangen door de structuurschets 2010+.[9]

In november 2009 kwam Hellevoetsluis in het nieuws omdat één van haar historische gebouwen in de vesting was afgebrand, waardoor het karakter van de Hellevoetse vesting is aangetast.[10]

Op de kaarten (onder in het artikel): Alle drie gemeentes werden uiteindelijk bij elkaar gevoegd als de gemeente Hellevoetsluis.

Erfgoed en toerisme

Als historische vesting- en marinestad richt Hellevoetsluis zich op toerisme uit binnen- en buitenland. Veel toeristen komen met een van de vele zeilschepen die hier binnenlopen. Er zijn zes (jacht)havens en een aantal kleine strandjes. In de vesting is een informatiepunt van de VVV te vinden. In de omgeving zijn enkele bungalowparken en campings. Winkelcentrum de Struytse Hoeck biedt mogelijkheden om te winkelen. Hellevoetsluis is lid van de Nederlandse Vereniging van Vestingsteden en heeft een aantal bijzondere historische gebouwen, schepen en enkele musea. Hellevoetsluis telt 49 rijksmonumenten.

Monumenten en bezienswaardigheden

Hellevoetsluis was in haar korte geschiedenis vooral legerplaats en marinehaven. Gebouwen die daar nog aan herinneren zijn de kazerne Fort Haerlem, een lange Kustbatterij uit 1880 (te zien op de eerste kaart boven), de opgeknapte bunkers gebouwd rondom de vesting, een kruittoren en de barakken in de vesting. Daarnaast was Hellevoetsluis van 1783 tot 1797 thuishaven van het linieschip de Delft. Dit 63 meter lange zeilschip wordt momenteel herbouwd op Scheepswerf De Delft in Delfshaven. In het droogdok zelf werden schepen gebouwd en gerepareerd voor gebruik in oorlogen.

Tot op de dag van vandaag bleef Hellevoetsluis een havenstad, hoewel zij nu richt op recreatie en niet meer op handel, transport en de marine. in middelpunt van de Hellevoetse haven ligt het stenen droogdok, waarvan de bouw in 1798 startte; deze is uniek in zijn soort. Het werd tot begin jaren '70 gebruikt voor nieuwbouw en onderhoud van verschillende schepen, meestal mijnenvegers, onder de bedrijfsnaam Niestern. Hierna raakte het dok in verval, maar het is tegenwoordig in gerestaureerde toestand te bezichtigen samen met het Museum Droogdok Jan Blanken, vernoemd naar Jan Blanken die opzichter was tijdens de bouw van het droogdok.

Het Kanaal door Voorne, dat in 1830 werd aangelegd van Hellevoetsluis naar het in de jaren '60 verdwenen dorp Nieuwesluis, vormde een verbinding met Rotterdam. Omdat de zeeschepen te groot werden voor het kanaal werd later de Nieuwe Waterweg aangelegd en verloor het kanaal zijn functie. Tegenwoordig wordt het nog amper bevaren maar wel gebruikt door sportvissers en kinderen om te zwemmen.

Verdere gebouwen die aan het maritiem verleden van Hellevoetsluis herinneren zijn de vuurtoren bij de haven, die vaak wordt afgebeeld op prentkaarten van Hellevoetsluis, het lichtschip Noord-Hinder en de O/S Zeefakkel, een opleidingsschip van het Zeekadetkorps Hellevoetsluis. Daarnaast bevat de vesting twee musea, het Nationaal Brandweermuseum en de Oudheidskamer. Hellevoetsluis heeft twee korenmolens, een bewoonde molen De Hoop uit 1801 en de Zeezicht bij Nieuwenhoorn. Verder staat er in de vesting een watertoren uit 1896, die bewoond wordt en die ontworpen is door N. Biezeveld.

De woontoren bij de Struytse Hoeck is één van de eerste gebouwen, die bezoekers van Hellevoetsluis zien, als zij langs het kanaal naar binnen rijden. De wijk de Ravense Hoek is een woonbuurt gebouwd rondom waterwegen en aangelegde meertjes met groen en speelgelegenheid. In de vesting zijn kleurrijke appartementen gebouwd met een boulevard. Er is verder een cultuurbos, het Ravense Hout, aangelegd nabij Nieuwenhoorn.

Jaarlijkse festiviteiten

Winkelcentra

  • Winkelcentrum De Struytse Hoeck (150 winkels)
  • Winkelcentrum Evertsenplein
  • Winkelcentrum De Jachthoorn
  • Winkelcentrum De Forel

Unieke evenementen

Politiek en gemeente

Het gemeentehuis, dat werd gebouwd aan het einde van de 17de eeuw, heet ook wel het Prinsenhuis. Hier verbleven vroeger vertegenwoordigers van de admiraliteit en bestuurders. Na de Franse tijd werd het gebouw rijkseigendom.

De gemeente Hellevoetsluis kent twee lokale politieke partijen:

  • Inwonersbelang Hellevoetsluis, dat gegroeid is uit buurtverenigingen
  • Lijst van Balen, een éénmanspartij.

Beide partijen zijn specifiek op de lokale politiek en bevolking gericht.

Zetelverdeling gemeenteraad

Gemeenteraad

De gemeenteraad van Hellevoetsluis bestaat uit 25 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:

Gemeenteraadszetels
Partij 1998 2002 2006 2010
VVD 8 7 6 7
Inwonersbelang Hellevoetsluis 5 8 7 8
PvdA 6 4 8 3
GroenLinks 3 3 3 2
CDA 2 2 2 2
D66 1 1 - 1
Lijst van Balen - - 1 1
SP - - - 1
Totaal 25 25 27 25

College van B&W

College van B&W 2010-2014

Het College van Burgemeester en Wethouders van Hellevoetsluis bestaat uit een coalitie van Inwonersbelang Hellevoetsluis en de VVD. Deze partijen hebben samen 15 van de 25 zetels in de gemeenteraad. Het college bestaat uit burgemeester Corstiaan Kleywegt (PvdA) en vier wethouders:

  • J.D. de Jongh-de Champs (Inwonersbelang Hellevoetsluis): Loco-burgemeester, Volksgezondheid, Jeugdzorg, Jeugdbeleid, Kunst en cultuur, Bibliotheek, Sociaal cultureel werk, Financiën, Nutsbedrijven, Emancipatie en minderheden, Ambtelijke dienstverlening/Communicatie burgers, Automatisering/Digitale Overheid, P&O
  • P.D. Hofman (VVD): Ruimtelijke Ordening + Grondexploitatie, Woonruimte huur, Stedelijke Vernieuwing, Beheer (- grijs, - groen, - blauw), Waterbeleid, Milieu, Project Vesting
  • E.H. Taal (Inwonersbelang Hellevoetsluis): Economische zaken/werkgelegenheid, Havens, Toerisme & Recreatie, Wijkwerk en Wijkbeheer, Sport, Accommodaties, Project Kickersbloem 3, Project Disco
  • M. Roza-de Pijper (VVD): WMO, WWB, Seniorenbeleid, Minimabeleid, Onderwijs, Kinderopvang/Peuterspeelzalen, Sociale werkvoorziening, Volwasseneneducatie, Werkplein, Verkeer en Vervoer, Infrastructuur/ontsluiting
Bron: Hellevoetsluis - Gemeentebestuur - Wethouders - Portefeuilleverdeling

Wapen van Hellevoetsluis

Het wapen van de gemeente Hellevoetsluis bestaat uit de voormalige wapens van Hellevoetsluis, Nieuw-Helvoet en Nieuwenhoorn. Het wapen van de vestingstad Hellevoetsluis staat aan de linkerkant geplaatst als twee platen; dit zijn boven een Agnus Dei in zilver gegoten, met daaronder een zilveren driemaster op een azuren zee. Dit kan de hemel (Agnus Dei), en de Hel (Azuren zee) symboliseren waar tussendoor het schip en haar bemanning moet varen. Rechtsboven een ridderspoor in goud met de punten naar beneden gericht, dit is het wapen van Nieuw-Helvoet, rechts-onder een jachthoorn van zilver met gouden ringen eromheen getrokken, dit is het wapen van Nieuwenhoorn. De polder Oude- en Nieuwe Struiten had waarschijnlijk een ooievaar of een struisvogel als wapen [11]

Wijken in Hellevoetsluis

Wijken in Hellevoetsluis (medio 2008)

  • Zuidwest
  • Noordwest (ookwel: Nieuw Hellevoet)
  • Centrumgebied
  • Struyten
  • Kooistee
  • Den Bonsen Hoek
  • Ravense Hoek
  • Nieuwenhoorn
  • Ossen Hoeck

Voormalige polders en waterschappen

Onderwijs

Voortgezet Onderwijs

  • GSG Helinium
  • Jacob van Liesveldt
  • Albeda College

Basisscholen

  • OBS Het Schrijverke
  • PCBS De Regenboog
  • CBS de Bron
  • CBS De Brug
  • RK Basisschool De Sterrenwacht
  • OBS De Brandaris (Plataanlaan)
  • OBS De Brandaris (Branding)
  • OBS De Kring
  • SBO De Windroos
  • RK Basisschool Hendrik Boogaard
  • RK Basisschool Hendrik Boogaard (Ravense Hoeck)
  • OBS Het Palet (Nieuwenhoorn)
  • OBS Het Palet (Ravense Hoeck)
  • OBS Het Palet (Bonsen Hoeck)
  • OBS De Wateringe
  • OBS De Houthoeffe
  • OBS De Kameleon
  • OBS De Tweemaster (Forel)
  • OBS De Tweemaster (Brasem)
  • OBS 1e openbare Montessorischool Hellevoetsluis

Cultuur en samenleving

Het verenigingsleven van Hellevoetsluis bestaat onder meer uit veel muziek-, watersport-, schiet- en vechtsportverenigingen, een naturismevereniging, een schaakvereniging en een historisch genootschap de Cruyttoren, dat gevestigd is in de historische kruittoren in de vesting. Verder is er een volksuniversiteit, een theater de Twee Hondjes, de dansacademie Ri-Jo, Warren's sportinstituut, het zwembad De Eendraght en een bibliotheek naast de parkeerplaats bij winkelcentrum de Struytse Hoeck. Op deze parkeerplaats wordt ook de wekelijkse markt gehouden.

Voetbal

Basketbal

  • Jump 80

Hockey

  • HC Voorne

Tennis

  • T.V. United Service
  • T.C. De Kooistee

Kerken en kerkgenootschappen

  • Protestantse Gemeente Hellevoetsluis (v/h Hervormde kerk Hellevoetsluis en Gereformeerde Kerk Hellevoetsluis)
  • Hervormde kerk Nieuwenhoorn
  • Hervormde kerk Nieuw-Helvoet
  • Rooms-katholieke kerk: Antonius van Padua
  • Evangeliegemeente: Agapè
  • Evangelische Gemeente: Jong en Vrij
  • Vergadering van gelovigen Hellevoetsluis

Media

  • Omroep Voorne, lokale radiozender
  • Groot Hellevoet en Hellevoetse post, lokale weekkranten

Geboren in Hellevoetsluis

Zie ook

Afbeeldingen

  • Vestingstad en gemeente Hellevoetsluis 1866, 3800 inwoners.
    Vestingstad en gemeente Hellevoetsluis 1866, 3800 inwoners.
  • Dorp en gemeente Nieuw-Helvoet 1866, 1200 inwoners.
    Dorp en gemeente Nieuw-Helvoet 1866, 1200 inwoners.
  • Dorp en gemeente Nieuwenhoorn 1865, 1250 inwoners.
    Dorp en gemeente Nieuwenhoorn 1865, 1250 inwoners.
  • Gemeente Hellevoetsluis (2009), 40,000 inwoners.
    Gemeente Hellevoetsluis (2009), 40,000 inwoners.
  • Pompgebouw bij het droogdok, wordt ook gebruikt als museum en restaurant.
    Pompgebouw bij het droogdok, wordt ook gebruikt als museum en restaurant.
  • De woontoren bij de ingang van Hellevoetsluis met rij flats en meertje met ornament. achter mij staat winkelcentrum de Struyse Hoeck.
    De woontoren bij de ingang van Hellevoetsluis met rij flats en meertje met ornament. achter mij staat winkelcentrum de Struyse Hoeck.
  • Kazerne Fort Haerlem doet dienst als hoofdgebouw van de scouting en er wordt een jaarlijkse jamboree georganiseerd.
    Kazerne Fort Haerlem doet dienst als hoofdgebouw van de scouting en er wordt een jaarlijkse jamboree georganiseerd.
  • Woonflats met daarachter (uit zicht) winkelcentrum de Struytse Hoeck, die beide kanten van het voornekanaal met elkaar verbindt. Rechts staat (ook uit zicht) de moderne woontoren.
    Woonflats met daarachter (uit zicht) winkelcentrum de Struytse Hoeck, die beide kanten van het voornekanaal met elkaar verbindt. Rechts staat (ook uit zicht) de moderne woontoren.

Externe links

[bron?]

Zie de categorie Hellevoetsluis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Zie de categorie Hellevoetsluis (Droogdok) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Zie de categorie Hellevoetsluis (Brandweermuseum) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Sjabloon:Navigatie gemeente Hellevoetsluis

  1. ↑ DBNL: Willem Frederik, ed. J. Visser en G.N. van der Plaat (1995) Gloria parendi. Dagboeken van Willem Frederik, stadhouder van Friesland, Groningen en Drenthe, 1643-1649, 1651-1654: Index van aardrijkskundige namen - 832 blz, Nederlands Historisch Genootschap, Den Haag
  2. ↑ Voornewiki: Canon van Voorne - Archeologie - Hellevoetsluis - Archeo. in Hellevoetsluis - Bewoningsgeschiedenis van Hellevoetsluis
  3. ↑ Geschiedenis van Zuid-Holland: Geschiedenis van Hellevoetsluis - Geschiedenis Hellevoetsluis
  4. ↑ DBNL: redactie P.C. Molhuysen en P.J. Blok (1911); Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 1 - 357 - 358 blz, A.W. Sijthoff, Leiden
  5. ↑ Koninklijke Bibliotheek - Historische Kranten: Het Vaderland : staat- en letterkundig nieuwsblad, 09-02-1928, Avond. Het stervende Hellevoetsluis: Het Rijkswerf-rapport.
  6. ↑ Koninklijke Bibliotheek: Historische Kranten: Het nieuws van den dag : kleine courant, 18-09-1895, Dag. Gecombineerde oefeningen van Zee- en Landmacht in de stelling van de monden van de Maas en het Haringvliet.
  7. ↑ Geschiedenis van Zuid-Holland: Geschiedenis van Hellevoetsluis - Voorhaven van Rotterdam en Neergang
  8. ↑ Gemeente Hellevoetsluis: Algemeen - Geschiedenis
  9. ↑ Gemeente Hellevoetsluis: Structuurplan Hellevoetsluis 2010+, een voortzetting van de koers - Inleiding
  10. ↑ NOS Nieuws - Monumentaal gebouw Hellevoetsluis afgebrand
  11. ↑ Heraldry of the World: Gemeentewapen Hellevoetsluis
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hellevoetsluis_(plaats)&oldid=22983598"