Lijst van voormalige gemeenten in Zuid-Holland

Dit is een lijst met voormalige Zuid-Hollandse gemeenten.

Als het grondgebied van een opgeheven gemeente over meerdere gemeenten is verdeeld, is het grootste deel bij de eerstgenoemde ontvangende gemeente gevoegd. Grenscorrecties tussen gehandhaafde gemeenten zijn niet in de lijst opgenomen. Vóór 1830 kan de informatie onvolledig zijn.

Naamgeving bestuurlijke entiteiten

*: nieuw gevormde gemeentelijke entiteit die een naam gekozen heeft, die nog niet eerder is gebruikt door een andere gemeentelijke entiteit
(naamswijziging): een gemeentelijke entiteit die, zonder wijzigingen aan het grondgebied, gekozen heeft voor een nieuwe naam

Bij een herindeling ontstaat altijd een nieuwe bestuurlijke entiteit, de nieuwe entiteit kan ervoor kiezen een oude naam te handhaven. Echter er is juridisch sprake van "samenvoeging met" van de oude entiteit (en geen toevoeging aan), deze informatie is voor de leesbaarheid en herkenbaarheid wellicht hier weggelaten. Bijvoorbeeld Rotterdam is samengevoegd met Rozenburg tot de nieuwe bestuursentiteit Rotterdam.

2023

2019

Binnenmaas > Hoeksche Waard*
Cromstrijen > Hoeksche Waard*
Giessenlanden > Molenlanden*
Korendijk > Hoeksche Waard*
Leerdam > Vijfheerenlanden* (provincie Utrecht)
Molenwaard > Molenlanden*
Noordwijkerhout > Noordwijk
Oud-Beijerland > Hoeksche Waard*
Strijen > Hoeksche Waard*
Zederik > Vijfheerenlanden* (provincie Utrecht)

2015

2014

2013

2011

Reeuwijk > Bodegraven-Reeuwijk*
Bodegraven > Bodegraven-Reeuwijk*

2010

2009

Alkemade > Kaag en Braassem*
Jacobswoude > Kaag en Braassem*

2007

2006

2004

's-Gravenzande > Westland*
De Lier > Westland* en Midden-Delfland*
Maasland > Midden-Delfland*, Westland* en Maassluis
Monster > Westland*
Naaldwijk > Westland*
Schipluiden > Midden-Delfland*, Westland* en Delft
Wateringen > Westland*

2003

Heerjansdam > Zwijndrecht

2002

Leidschendam > Leidschendam-Voorburg*
Nootdorp > Pijnacker-Nootdorp*
Pijnacker > Pijnacker-Nootdorp*
Vianen (provincie Zuid-Holland) > Vianen (provincie Utrecht)
Voorburg > Leidschendam-Voorburg*

1994

Nieuwveen > Liemeer (naamswijziging)

1993

Rijneveld > Rijnwoude (naamswijziging)

1992

Moerhuizen > Zevenhuizen-Moerkapelle (naamswijziging)

1991

Benthuizen > Rijneveld*
Hazerswoude > Rijneveld*
Koudekerk aan den Rijn > Rijneveld*
Leimuiden > Jacobswoude*, Nieuwveen en Ter Aar
Moerkapelle > Moerhuizen*
Rijnsaterwoude > Jacobswoude* en Ter Aar
Woubrugge > Jacobswoude* en Alkemade
Zevenhoven > Nieuwveen
Zevenhuizen > Moerhuizen*

1989

Driebruggen > Montfoort (provincie Utrecht), Oudewater (provincie Utrecht) en Reeuwijk
Kamerik, Zegveld, Woerden (provincie Zuid-Holland) > Woerden (provincie Utrecht)

1986

Ameide > Zederik*
Arkel > Giessenlanden*
Asperen > Vuren (provincie Gelderland)
Bleskensgraaf en Hofwegen > Graafstroom*
Brandwijk > Graafstroom*
Everdingen > Vianen
Giessenburg > Giessenlanden*
Goudriaan > Graafstroom*
Groot-Ammers > Liesveld*
Hagestein > Vianen
Hei- en Boeicop > Zederik* en Vianen
Heukelum > Vuren (provincie Gelderland), Leerdam, Gorinchem en Giessenlanden*
Hoogblokland > Giessenlanden*
Hoornaar > Giessenlanden*
Kedichem > Leerdam, Zederik* en Giessenlanden*
Langerak > Liesveld*
Leerbroek > Zederik*
Lexmond > Zederik*
Meerkerk > Zederik* en Giessenlanden*
Molenaarsgraaf > Graafstroom*
Nieuwland > Zederik* en Giessenlanden*
Nieuwpoort > Liesveld*
Noordeloos > Giessenlanden*
Ottoland > Graafstroom*
Oud-Alblas > Graafstroom*
Schelluinen > Giessenlanden*
Schoonrewoerd > Leerdam en Vianen
Streefkerk > Liesveld*
Tienhoven > Zederik*
Wijngaarden > Graafstroom*

1985

Ammerstol > Bergambacht
Berkenwoude > Bergambacht
Gouderak > Ouderkerk* en Gouda
Haastrecht > Vlist en Gouda
Krimpen aan de Lek > Nederlek* en Krimpen aan den IJssel
Lekkerkerk > Nederlek*
Ouderkerk aan den IJssel > Ouderkerk* en Krimpen aan den IJssel
Poortugaal > Rotterdam en Albrandswaard*
Rhoon > Albrandswaard*
Stolwijk > Vlist

1984

Goudswaard > Korendijk*
Heinenoord > Binnenmaas* en Oud-Beijerland
Klaaswaal > Cromstrijen*
Maasdam > Binnenmaas* en Strijen
Mijnsheerenland > Binnenmaas* en Oud-Beijerland
Nieuw-Beijerland > Korendijk* en Oud-Beijerland
Numansdorp > Cromstrijen*
Piershil > Korendijk*
Puttershoek > Binnenmaas*
Westmaas > Binnenmaas* en Cromstrijen*
Zuid-Beijerland > Korendijk*

1980

1970

Dubbeldam > Dordrecht
Oudewater (provincie Zuid-Holland) > Oudewater > (provincie Utrecht)

1966

1964

Barwoutswaarder > Bodegraven en Woerden
Hekendorp > Driebruggen*, Reeuwijk en Oudewater
Lange Ruige Weide > Driebruggen*, Bodegraven en Reeuwijk
Papekop > Driebruggen* en Oudewater
Rietveld > Woerden, Bodegraven
Waarder > Driebruggen*, Bodegraven en Woerden
Zwammerdam > Alphen aan den Rijn, Bodegraven, Reeuwijk en Boskoop.

1960

Nieuwenhoorn > Hellevoetsluis, Brielle en Oudenhoorn
Nieuw-Helvoet > Hellevoetsluis

1957

Giessendam > Hardinxveld-Giessendam*, Giessenburg* en Sliedrecht
Giessen-Nieuwkerk > Giessenburg*
Hardinxveld > Hardinxveld-Giessendam*, Giessenburg* en Schelluinen
Peursum > Giessenburg*

1941

Hillegersberg > Rotterdam
Kethel en Spaland > Schiedam en Rotterdam
Overschie > Rotterdam en Schiedam
Schiebroek > Rotterdam
Vlaardingerambacht > Vlaardingen, Schipluiden en Schiedam
IJsselmonde > Rotterdam

1938

Koudekerk > Koudekerk aan den Rijn (naamswijziging)
Stompwijk > Leidschendam* en Nootdorp
Veur > Leidschendam*

1935

Zegwaart > Zoetermeer

1934

Hoogvliet > Rotterdam
Pernis > Rotterdam

1923

Loosduinen > 's-Gravenhage

1921

Hof van Delft > Delft en Schipluiden
Vrijenban > Delft en Pijnacker

1918

1914

Hoek van Holland (was gemeente 's-Gravenzande) > Rotterdam

1905

Oost- en West-Barendrecht > Barendrecht (naamswijziging)

1895

Charlois > Rotterdam
Kralingen > Rotterdam

1886

Delfshaven > Rotterdam

1881

Groote Lindt > Zwijndrecht

1874

Katendrecht > Charlois

1870

Broek (Zuid-Holland) > Gouda en Waddinxveen*
Noord-Waddinxveen > Waddinxveen*
Sluipwijk > Reeuwijk
Stein (Zuid-Holland) > Gouda en Reeuwijk
Zuid-Waddinxveen > Waddinxveen*

1868

Oud- en Nieuw-Mathenesse > Schiedam

1865

Leimuiden (provincie Noord-Holland) > Leimuiden (provincie Zuid-Holland)

1857

1855

Abtsregt > Vrijenban
Achttienhoven > Nieuwkoop
Ackersdijk en Vrouwenregt > Vrijenban
Biert > Geervliet
Bleskensgraaf > Bleskensgraaf en Hofwegen*
Goidschalxoord > Heinenoord
Groeneveld > Hof van Delft
Hodenpijl > Schipluiden
Hofwegen > Bleskensgraaf en Hofwegen*
Hoogeveen in Rijnland > Benthuizen
Hoogmade > Woubrugge
Meerdervoort > Zwijndrecht
Middelburg (Zuid-Holland) > Reeuwijk
Naters > Rockanje
Nieuwland, Kortland en 's-Graveland > Kethel en Spaland
Oude en Nieuwe Struiten > Nieuw-Helvoet
Rijsoort en Strevelshoek > Ridderkerk
Sandelingen-Ambacht > Hendrik-Ido-Ambacht
Schuddebeurs en Simonshaven > Geervliet
Sint Maartensregt > Schipluiden
Spijk > Heukelum (provincie Gelderland)
Stormpolder > Krimpen aan den IJssel
Strijensas > Strijen
Tempel > Berkel en Rodenrijs
De Vennip > Hillegom
Vrije en Lage Boekhorst > Alkemade
Zouteveen > Vlaardingerambacht

1854

Kalslagen > Leimuiden

1846

Benthorn > Benthuizen
Ruiven > Pijnacker
Rijsoord > Rijsoort en Strevelshoek*
Strevelshoek > Rijsoort en Strevelshoek*
Vliet > Haastrecht
Zuidwijk > Boskoop

1842

Albrandswaard > Poortugaal en Rhoon

1841

Vrijhoeven > Ter Aar

1837

1833

1832

1821

Cabauw (provincie Holland) > Cabauw (provincie Utrecht)
Zevender (provincie Holland) > Zevender (provincie Utrecht)
Zuid-Polsbroek (provincie Holland) > Zuid-Polsbroek (provincie Utrecht)
Lange Ruige Weide (provincie Utrecht) > Lange Ruige Weide (provincie Holland)
Oukoop (provincie Utrecht) > Oukoop (provincie Holland)
Papekop (provincie Utrecht) > Papekop (provincie Holland)

1819

Niemandsvriend > Sliedrecht
't Woudt > Schipluiden

1818

Waarder (provincie Utrecht / Holland) > Waarder (provincie Holland), Lange Ruige Weide, Papekop, Oukoop (provincie Utrecht) (splitsing)
Oprichting van de gemeente Hoog- en Woud-Harnasch uit een deel van de gehandhaafde gemeente 't Woudt

1817

Oprichting van de gemeente Biert uit een deel van de gehandhaafde gemeente Geervliet
Oprichting van de gemeente Hoogeveen (Delfland) uit een deel van de gehandhaafde gemeente Nootdorp
Oprichting van de gemeente Nieuwveen (Delfland) uit een deel van de gehandhaafde gemeente Nootdorp
Oprichting van de gemeente Schuddebeurs en Simonshaven uit een deel van de gehandhaafde gemeente Geervliet
Polsbroek (provincie Utrecht / Holland) > Cabauw, Vliet, Vlist, Zevender, Zuid-Polsbroek (provincie Holland), Polsbroek (provincie Utrecht) (splitsing)
Waarder (provincie Utrecht / Holland) > Barwoutswaarder, Hekendorp (provincie Holland), Waarder (provincie Utrecht / Holland) (splitsing)

1814

Cabauw (gemeente Polsbroek) > van provincie Utrecht naar Holland
Vliet (gemeente Polsbroek) > van provincie Utrecht naar Holland
Vlist (gemeente Polsbroek) > van provincie Utrecht naar Holland
Zevender (gemeente Polsbroek) > van provincie Utrecht naar Holland
Zuid-Polsbroek (gemeente Polsbroek) > van provincie Utrecht naar Holland

N.B. Gemeente Polsbroek ligt hiermee in twee provincies tegelijk.

Barwoutswaarder (gemeente Waarder) > van provincie Utrecht naar Holland
Hekendorp (gemeente Waarder) > van provincie Utrecht naar Holland
Waarder (gemeente Waarder) > van provincie Utrecht naar Holland

N.B. Gemeente Waarder ligt hiermee in twee provincies tegelijk.

1812

Hoog- en Woud-Harnasch met Groeneveld > 't Woudt

1811

Oprichting van de gemeente Bergschenhoek* uit delen van de gehandhaafde gemeenten Hillegersberg en Rotterdam
Cool > Rotterdam

Zie ook

Externe links

Meer, Ad van der en Boonstra, Onno "Repertorium van Nederlandse gemeenten" 1812–2011, KNAW, 2006/2011 Online download (archive.org)
Gemeentelijke en provinciale samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen sinds 1988
Overzicht van gemeentelijke herindelingen sinds 1991 (CBS)
Overzicht van de herindelingen (incl. grenscorrecties) van de Nederlandse gemeenten