Lijst van kabinetsformaties in Nederland

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Dit is een lijst van kabinetsformaties in Nederland. Hierin zijn ook de lijmpogingen na een kabinetscrisis meegenomen.

In de meeste gevallen gaat het om een formatie na Tweede Kamerverkiezingen waarbij een meerderheidskabinet gezocht wordt. In sommige gevallen is de uitkomst een minderheidskabinet. Na de val van een kabinet kan een doorstart gemaakt worden met een deel van het gevallen kabinet. Dan kan er sprake zijn van een rompkabinet, dat tevens vaak een minderheidskabinet is.

Als beginpunt van de formatie wordt over het algemeen de dag na de Tweede Kamerverkiezingen genomen of de dag na de ontslagaanvraag of beschikbaarstelling van portefeuilles bij een tussentijdse formatie. De ontslagaanvraag of beschikbaarstelling van portefeuilles van een kabinet bij verkiezingen kan afwijken van de verkiezingsdatum, maar gebeurt sinds 1922 uiterlijk op de vooravond van de verkiezing. Als eindpunt wordt over het algemeen de beëdiging van het kabinet genomen of het intrekken van de ontslagaanvraag. Op de dag van de beëidiging vindt vaak ook het constituerend beraad en de bordesscène plaats. De formatie is materieel pas echter afgerond na het debat over de regeringsverklaring, omdat dan pas blijkt of het kabinet het vertrouwen geniet van de Tweede Kamer. In 1939 was dit niet het geval, en werd het kabinet-Colijn V direct weggestuurd en volgde een nieuwe formatie.

Lijst[bewerken | brontekst bewerken]

Formatie Begin Eind Duur
(dagen)
Kabinet Ref
1848 16 maart 1848 25 maart 1848 10 Schimmelpenninck [1]
De Kempenaer-Donker Curtius[a]
1849 19 september 1849 1 november 1849 44 Thorbecke I [2][3]
1853 16 april 1853 19 april 1853 4 Van Hall/Donker Curtius [4]
1856 1 juni 1856 1 juli 1856 47 Van der Brugghen [5]
1858 3 maart 1858 18 maart 1858 16 Rochussen [6]
1860 17 februari 1860 23 februari 1860 7 Van Hall/Van Heemstra [7]
1861 16 februari 1861 14 maart 1861 27 Van Zuylen van Nijevelt/Van Heemstra [8]
1862 2 januari 1862 1 februari 1862 21 Thorbecke II [9]
jan-feb 1866 29 januari 1866 10 februari 1866 13 Fransen van de Putte [10]
mei-jun 1866 24 mei 1866 1 juni 1866 9 Van Zuylen van Nijevelt [11]
1868 17 april 1868 4 juni 1868 49 Van Bosse/Fock [12]
1870-'71 24 november 1870 4 januari 1871 42 Thorbecke III [13]
1872 25 juni 1872 6 juli 1872 12 De Vries/Fransen van de Putte [14]
1874 14 juli 1874 27 augustus 1874 45 Heemskerk/Van Lynden van Sandenburg [15]
1877 16 oktober 1877 3 november 1877 19 Kappeyne van de Coppello [16]
1879 12 juli 1879 20 augustus 1879 40 Van Lynden van Sandenburg [17]
1882 10 mei 1882 12 augustus 1882 95
1883 4 maart 1883 23 april 1883 51 Heemskerk Azn. [18]
1888 31 maart 1888 21 april 1888 22 Mackay [19]
1891 24 juni 1891 21 augustus 1891 58 Van Tienhoven [20]
1894 25 april 1894 9 mei 1894 15 Röell [21]
1897 26 juni 1897 27 juli 1897 32 Pierson [22]
1901 28 juni 1901 1 augustus 1901 35 Kuyper [23]
1905 29 juni 1905 17 augustus 1905 50 De Meester [24]
1907 12 februari 1907 21 maart 1907 38
1907-'08 25 december 1907 12 februari 1908 50 Heemskerk [25]
1913 26 juni 1913 29 augustus 1913 65 Cort van der Linden [26]
1918 4 juli 1918 9 september 1918 68 Ruijs de Beerenbrouck I [27]
1921 17 juni 1921 26 juli 1921 40
1922 6 juli 1922[b] 18 september 1922 75 Ruijs de Beerenbrouck II [28]
1923-'24 27 oktober 1923 7 januari 1924 73
1925 2 juli 1925 4 augustus 1925 34 Colijn I [29]
1925-'26 24 november 1925 8 maart 1926 105 De Geer I [30]
1929 3 juli 1929 10 augustus 1929 39 Ruijs de Beerenbrouck III [31]
1933 27 april 1933 26 mei 1933 30 Colijn II [32]
1935 26 juli 1935 31 juli 1935 6 Colijn III [33]
1937 27 mei 1937 24 juni 1937 29 Colijn IV [34]
jun-jul 1939 30 juni 1939 25 juli 1939 26 Colijn V [35]
aug 1939 4 augustus 1939 10 augustus 1939 7 De Geer II [36]
1940 28 augustus 1940 3 september 1940 7 Gerbrandy I [37]
1941 1 juli 1941 27 juli 1941 27 Gerbrandy II
feb 1945 22 januari 1945 23 februari 1945 33 Gerbrandy III [38]
mei-jun 1945 9 mei 1945 24 juni 1945 47 Schermerhorn-Drees [39][40]
1946 18 mei 1946 3 juli 1946 47 Beel I [41][42]
1948 8 juli 1948 7 augustus 1948 31 Drees-Van Schaik [43][44]
1951 29 januari 1951 15 maart 1951 44 Drees I [45][46]
1952 26 juni 1952 2 september 1952 69 Drees II [47][48]
1955 18 mei 1955 3 juni 1955 17 [49]
1956 14 juni 1956 13 oktober 1956 121 Drees III [50][51]
1958 13 december 1958 22 december 1958 10 Beel II [52][53]
1959 13 maart 1959 19 mei 1959 67 De Quay [54][55]
1960-'61 24 december 1960 2 januari 1961 10 [56]
1963 16 mei 1963 24 juli 1963 70 Marijnen [57][58]
1965 2 maart 1965 14 april 1965 44 Cals [59][60]
1966 18 oktober 1966 22 november 1966 35 Zijlstra [61][62]
1967 16 februari 1967 5 april 1967 49 De Jong [63][64]
1971 29 april 1971 6 juli 1971 69 Biesheuvel I [65][66]
1972 19 juli 1972 9 augustus 1972 11 Biesheuvel II [67][68]
1972-'73 30 november 1972 11 mei 1973 163 Den Uyl [69][70]
1977 26 mei 1977 19 december 1977 208 Van Agt I [71][72]
1981[c] 27 mei 1981 11 september 1981 108 Van Agt II [73][74]
16 oktober 1981 4 november 1981 19
mei-jun 1982 14 mei 1982 29 mei 1982 17 Van Agt III [75][76]
sep-nov 1982 9 september 1982 4 november 1982 57 Lubbers I [77][78]
1986 22 mei 1986 14 juli 1986 54 Lubbers II [79][80]
1989 7 september 1989 7 november 1989 62 Lubbers III [81][82]
1994 4 mei 1994 22 augustus 1994 111 Kok I [83][84]
1998 6 mei 1998 3 augustus 1998 89 Kok II [85][86]
1999 20 mei 1999 8 juni 1999 20 [87][88]
2002 16 mei 2002 22 juli 2002 68 Balkenende I [89][90]
2003 23 januari 2003 27 mei 2003 122 Balkenende II [91][92]
2006 30 juni 2006 7 juli 2006 7 Balkenende III [93]
2006-'07 23 november 2006 22 februari 2007 90 Balkenende IV [94][95]
2010 10 juni 2010 14 oktober 2010 127 Rutte I [96][97]
2012 13 september 2012 5 november 2012 54 Rutte II [98][99]
2017 16 maart 2017 26 oktober 2017 225 Rutte III [100][101]
2021-'22 18 maart 2021 10 januari 2022 299 Rutte IV [102][103]
2023-'24 23 november 2023 165 [104]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]

Noten[bewerken | brontekst bewerken]

  1. Het kabinet-De Kempenaer-Donker Curtius volgde het kabinet-Schimmelpenninck op zonder formatie.
  2. De Tweede Kamerverkiezingen vonden plaats op 5 juli. Het kabinet stelde echter pas op 18 juni hun portefeuilles ter beschikking, waarna een formateur aangewezen werd.
  3. Nog voor het afleggen van de regeringsverklaring ontstond al een kabinetscrisis waarbij het kabinet ontslag indiende. Met een reconstructie werd dit opgelost.

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

  1. Kabinetten-Schimmelpenninck en -Donker Curtius (1848). Parlement.com. Gearchiveerd op 8 december 2022. Geraadpleegd op 23 oktober 2023.
  2. Kabinet-Thorbecke I (1849-1853). Parlement.com. Gearchiveerd op 10 augustus 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  3. Berg & Vis 2013, pp. 331-332.
  4. Kabinet-Van Hall/Donker Curtius (1853-1856). Parlement.com. Gearchiveerd op 3 augustus 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  5. Kabinet-Van der Brugghen (1856-1858). Parlement.com. Gearchiveerd op 3 augustus 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  6. Kabinet-Rochussen (1858-1860). Parlement.com. Gearchiveerd op 3 augustus 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  7. Kabinet-Van Hall/Van Heemstra (1860-1861). Parlement.com. Gearchiveerd op 3 augustus 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  8. Kabinet-Van Zuylen van Nijevelt/Van Heemstra (1861-1862). Parlement.com. Gearchiveerd op 3 augustus 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  9. Kabinet-Thorbecke II (1862-1866). Parlement.com. Gearchiveerd op 1 augustus 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  10. Kabinet-Fransen van de Putte (1866). Parlement.com. Gearchiveerd op 31 juli 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  11. Kabinet-Van Zuylen van Nijevelt (1866-1868). Parlement.com. Gearchiveerd op 10 juni 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  12. Kabinet-Van Bosse/Fock (1868-1871). Parlement.com. Gearchiveerd op 3 mei 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  13. Kabinet-Thorbecke III (1871-1872). Parlement.com. Gearchiveerd op 7 juni 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  14. Kabinet-De Vries/Fransen van de Putte (1872-1874). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 mei 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  15. Kabinet-Heemskerk/Van Lynden van Sandenburg (1874-1877). Parlement.com. Gearchiveerd op 30 april 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  16. Kabinet-Kappeyne van de Coppello (1877-1879). Parlement.com. Gearchiveerd op 30 april 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  17. Kabinet-Van Lynden van Sandenburg (1879-1883). Parlement.com. Gearchiveerd op 30 april 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  18. Kabinet-Heemskerk Azn. (1883-1888). Parlement.com. Gearchiveerd op 2 mei 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  19. Kabinet-Mackay (1888-1891). Parlement.com. Gearchiveerd op 30 april 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  20. Kabinet-Van Tienhoven (1891-1894). Parlement.com. Gearchiveerd op 30 mei 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  21. Kabinet-Röell (1894-1897). Parlement.com. Gearchiveerd op 7 juni 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  22. Kabinet-Pierson (1897-1901). Parlement.com. Gearchiveerd op 22 juni 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  23. Kabinet-Kuyper (1901-1905). Parlement.com. Gearchiveerd op 5 juni 2023. Geraadpleegd op 30 juli 2023.
  24. Kabinet-De Meester (1905-1908). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 juli 2022. Geraadpleegd op 6 juli 2022.
  25. Kabinet-Heemskerk (1908-1913). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 juli 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  26. Kabinet-Cort van der Linden (1913-1918). Parlement.com. Gearchiveerd op 30 mei 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  27. Kabinet-Ruijs de Beerenbrouck I (1918-1922). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 juli 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  28. Kabinet-Ruijs de Beerenbrouck II (1922-1925). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 juli 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  29. Kabinet-Colijn I (1925-1926). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 juli 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  30. Kabinet-De Geer I (1926-1929). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 juli 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  31. Kabinet-Ruijs de Beerenbrouck III (1929-1933). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 juli 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  32. Kabinet-Colijn II (1933-1935). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 juli 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  33. Kabinet-Colijn III (1935-1937). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 juli 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  34. Kabinet-Colijn IV (1937-1939). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 juli 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  35. Kabinet-Colijn V (1939). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 juli 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  36. Kabinet-De Geer II (1939-1940). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 juli 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  37. Kabinet-Gerbrandy I en II (1940-1945). Parlement.com. Gearchiveerd op 6 juli 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  38. Kabinet-Gerbrandy III (1945). parlement.com. Gearchiveerd op 1 oktober 2023. Geraadpleegd op 19 oktober 2023.
  39. Kabinetsformatie 1945. parlement.com. Gearchiveerd op 19 oktober 2023. Geraadpleegd op 18 oktober 2023.
  40. Duynstee, F.J.F.M., Bosmans, J. (1977). Het kabinet Schermerhorn Drees 1945'1946. Van Gorcum, Assen/Amsterdam. ISBN 9023214129.
  41. Kabinetsformatie 1948. parlement.com. Gearchiveerd op 19 oktober 2023. Geraadpleegd op 18 oktober 2023.
  42. Duynstee 1966, pp. 1-4.
  43. Kabinetsformatie 1948. parlement.com. Gearchiveerd op 19 oktober 2023. Geraadpleegd op 18 oktober 2023.
  44. Duynstee 1966, pp. 16-24.
  45. Kabinetsformatie 1951. parlement.com. Gearchiveerd op 19 oktober 2023. Geraadpleegd op 18 oktober 2023.
  46. Duynstee 1966, pp. 36-52.
  47. Kabinetsformatie 1952. parlement.com. Geraadpleegd op 1 mei 2024.
  48. Duynstee 1966, pp. 54-72.
  49. Duynstee 1966, pp. 75-84.
  50. Kabinetsformatie 1956. parlement.com. Gearchiveerd op 19 oktober 2023. Geraadpleegd op 18 oktober 2023.
  51. Duynstee 1966, pp. 86-159.
  52. Kabinetsformatie 1958. parlement.com. Gearchiveerd op 19 oktober 2023. Geraadpleegd op 18 oktober 2023.
  53. Duynstee 1966, pp. 199-208.
  54. Kabinetsformatie 1959. parlement.com. Gearchiveerd op 19 oktober 2023. Geraadpleegd op 18 oktober 2023.
  55. Duynstee 1966, pp. 209-234.
  56. Duynstee 1966, pp. 246-254.
  57. Kabinetsformatie 1963. parlement.com. Gearchiveerd op 19 oktober 2023. Geraadpleegd op 18 oktober 2023.
  58. Duynstee 1966, pp. 276-329.
  59. Kabinetsformatie 1965. parlement.com. Gearchiveerd op 18 oktober 2023. Geraadpleegd op 15 oktober 2023.
  60. Duynstee 1966, pp. 360-432.
  61. Kabinetsformatie 1966. parlement.com. Gearchiveerd op 18 oktober 2023. Geraadpleegd op 15 oktober 2023.
  62. Maas 1982, pp. 184-206.
  63. Kabinetsformatie 1967. parlement.com. Gearchiveerd op 18 oktober 2023. Geraadpleegd op 15 oktober 2023.
  64. Maas 1982, pp. 207-250.
  65. Kabinetsformatie 1971. parlement.com. Gearchiveerd op 18 oktober 2023. Geraadpleegd op 15 oktober 2023.
  66. Maas 1982, pp. 256-281.
  67. Kabinetsformatie 1972. parlement.com. Gearchiveerd op 18 oktober 2023. Geraadpleegd op 15 oktober 2023.
  68. Maas 1982, pp. 299-318.
  69. Kabinetsformatie 1972-1973. parlement.com. Gearchiveerd op 18 oktober 2023. Geraadpleegd op 15 oktober 2023.
  70. Maas 1982, pp. 319-368.
  71. Kabinetsformatie 1977. parlement.com. Gearchiveerd op 18 oktober 2023. Geraadpleegd op 15 oktober 2023.
  72. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 11-80.
  73. Kabinetsformatie 1981. parlement.com. Gearchiveerd op 18 oktober 2023. Geraadpleegd op 13 oktober 2023.
  74. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 81-114.
  75. Kabinetsformatie juni 1982 (zomerkabinetje). parlement.com. Gearchiveerd op 18 oktober 2023. Geraadpleegd op 13 oktober 2023.
  76. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 115-128.
  77. Kabinetsformatie 1982. parlement.com. Gearchiveerd op 18 oktober 2023. Geraadpleegd op 13 oktober 2023.
  78. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 129-160.
  79. Kabinetsformatie 1986. parlement.com. Gearchiveerd op 18 oktober 2023. Geraadpleegd op 13 oktober 2023.
  80. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 161-190.
  81. Kabinetsformatie 1989. parlement.com. Gearchiveerd op 18 oktober 2023. Geraadpleegd op 13 oktober 2023.
  82. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 191-220.
  83. Kabinetsformatie 1994. parlement.com. Gearchiveerd op 17 augustus 2023. Geraadpleegd op 17 augustus 2023.
  84. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 221-266.
  85. Kabinetsformatie 1998. Parlement.com. Gearchiveerd op 11 augustus 2023. Geraadpleegd op 11 augustus 2023.
  86. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 267-302.
  87. Kabinetscrisis 1999: de Nacht van Wiegel. Parlement.com. Gearchiveerd op 9 december 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2023.
  88. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 303-318.
  89. Kabinetsformatie 2002. Parlement.com. Gearchiveerd op 11 augustus 2023. Geraadpleegd op 11 augustus 2023.
  90. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 319-348.
  91. Kabinetsformatie 2003. Parlement.com. Gearchiveerd op 11 augustus 2023. Geraadpleegd op 11 augustus 2023.
  92. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 349-388.
  93. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 389-402.
  94. Kabinetsformatie 2006-2007. Parlement.com. Gearchiveerd op 11 augustus 2023. Geraadpleegd op 11 augustus 2023.
  95. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 403-446.
  96. Kabinetsformatie 2010. Parlement.com. Gearchiveerd op 4 oktober 2023. Geraadpleegd op 11 augustus 2023.
  97. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 447-510.
  98. Kabinetsformatie 2012. Parlement.com. Gearchiveerd op 11 augustus 2023. Geraadpleegd op 11 augustus 2023.
  99. Van Baalen & Van Kessel 2016, pp. 511-524.
  100. Kabinetsformatie 2017. Parlement.com. Gearchiveerd op 11 augustus 2023. Geraadpleegd op 11 augustus 2023.
  101. Bovend'Eert, Paul, Bootsma, Peter, Van Kessel, Alexander (6 december 2018). Evaluatie Kabinetsformatie 2017, Den Haag.
  102. Kabinetsformatie 2021-2022. Parlement.com. Gearchiveerd op 11 augustus 2023. Geraadpleegd op 11 augustus 2023.
  103. Van Baalen, Carla, Van Kessel, Alexander, Bovend'Eert, Paul, Van Twist, Mark (21 februari 2023). Evaluatie kabinetsformatie 2021/22 (pdf). Centrum voor Parlementaire Geschiedenis. Gearchiveerd op 23 februari 2023. Geraadpleegd op 23 februari 2023.
  104. Kabinetsformatie 2023-2024. Parlement.com. Gearchiveerd op 24 november 2023. Geraadpleegd op 24 november 2023.