Karel (voornaam)

Karel is een voornaam van Germaanse afkomst en betekent hetzelfde als kerel (een niet-adellijke vrije man).

Andere vormen van de naam zijn Karl, Carl, Charel, Charles, Carlo, Carolus, Carlos, Karol, Carol, Carel, Sjarel.

Evenals de persoonsnaam Caesar, die thans voortleeft als keizer, is de naam Karel een aanduiding voor een vorst geworden. Het Russische woord voor koning is namelijk korol (spreek uit ka-ROL).

De naam Karel kan betrekking hebben op vele personen:

Historische naamdragers

Karel I / II / III / IV / V / VI / VII / VIII / IX / X / XI / XII / XIII / XIV / XV (koningen, groothertogen en andere adellijke personen)
bekende dragers van deze naam zijn onder meer:
- Karel de Grote (ca. 742-814), koning en keizer der Franken (768-814) en keizer (800-814)
- Karel de Jongere (ca. 772-811), zoon van Karel de Grote, aangewezen als koning van Neustrië
- Karel de Kale (823-877), koning der West-Franken (843-877) en keizer (875-877)
- Karel III de Dikke (839-888), koning van Italië (879-888), Oost-Francië (882-888) en West-Francië (884-888) en keizer (881-888)
- Karel de Eenvoudige (879-929), koning van West-Francië (898-922) en Lotharingen (911-923)
- Karel de Goede (+1127), graaf van Vlaanderen (1119-1127)
- Karel VII van Zweden (+1167), koning (1161-1167)
- Karel van Anjou (1226-1285), koning van Napels (1262-1285) en Sicilië (1262-1282)
- Karel II van Napels (1254-1309), koning van Napels (1294-1302), Sicilië en Jeruzalem
- Karel IV van Frankrijk (1294-1328), koning van Frankrijk (1322-1328)
- Keizer Karel IV (1316-1378), koning van Bohemen (1347-1378) en koning (1347-1378) en keizer (1355-1378) van het Heilige Roomse Rijk
- Karel II van Navarra (1332-1387), koning van Navarra (1349-1387)
- Karel V van Frankrijk (1337-1380), koning van Frankrijk (1364-1380)
- Karel II van Hongarije (1345-1386), koning van Napels en van Hongarije (1385-1386)
- Karel VI van Frankrijk (1368-1422), koning van Frankrijk (1380-1422)
- Karel VII van Frankrijk (1403-1461), koning (1422-1461)
- Karel VIII van Zweden (1408-1470), koning van Zweden (1448-1457, 1464-1465, 1467-1470)
- Karel de Stoute (1433-1477), hertog van Bourgondië (1467-1477)
- Karel VIII van Frankrijk (1470-1498), koning van Frankrijk (1483-1498)
- Keizer Karel V (1500-1558), hertog van Bourgondië (1515-1558), koning van Spanje (1517-1556) en keizer van het Heilige Roomse Rijk (1519-1558)
- Karel IX van Frankrijk (1550-1574), koning van Frankrijk (1560-1574)
- Karel II van Oostenrijk (1540-1590), aartshertog van Oostenrijk (1564-1590)
- Karel IX van Zweden (1550-1611), koning van Zweden (1604-1611)
- Karel I van Engeland (1600-1649), koning van Engeland, Schotland en Ierland (1625-1649)
- Karel X Gustaaf van Zweden (1622-1660), koning van Zweden (1654-1660)
- Karel II van Engeland (1630-1685), koning van Engeland, Schotland en Ierland (1642/1660-1685)
- Karel XI van Zweden (1655-1697), koning van Zweden (1660-1697)
- Karel II van Spanje (1661-1700), koning van Spanje (1665-1700)
- Karel XII van Zweden (1682-1718), koning van Zweden (1697-1718)
- Keizer Karel VI (1685-1740), keizer van het Heilige Roomse Rijk (1711-1740)
- Keizer Karel VII Albrecht (1697-1745), keizer van het Heilige Roomse Rijk (1742-1745)
- Karel III van Spanje (1716-1788), koning van Spanje (1759-1788)
- Karel IV van Spanje (1748-1819), koning van Spanje (1788-1808)
- Karel XIII van Zweden (1748-1818), koning van Zweden en Noorwegen (1809-1818)
- Karel X van Frankrijk (1757-1836), koning van Frankrijk (1824-1830)
- Karel XIV Johan van Zweden (1763-1844), koning van Zweden (1818-1844)
- Karel XV van Zweden (1826-1872), koning van Zweden (1859-1872)
- Karel I van Portugal (1863-1908), koning van Portugal (1889-1908)
- Karel I van Oostenrijk (1887-1922), keizer van Oostenrijk en koning van Hongarije (1916-1918)

Enkele naamdragers

Karel Appel, Nederlands kunstschilder
Charles Agius, voormalig voetbalscheidsrechter uit Malta
Charles Aznavour, Franse zanger
Carl Ph. E. Bach, Duits componist
Charles Baudelaire, Franse dichter
Carolus Borromaeus, voormalig aartsbisschop van Milaan
Karel Doorman, Nederlands militair
Charles de Foucauld, Franse trappist
Charles de Gaulle, Frans politicus
Charles Gounod, Franse componist

Karel van de Graaf, voormalig Nederlands televisiepresentator
Carolus Linnaeus, Zweedse arts
Karel Prior, Nederlands radiomaker
Karel van het Reve, Nederlands schrijver
Carl Rogers, Amerikaans psycholoog
Karel Vingerhoets, Belgisch acteur
Karel Van Wijnendaele, Belgisch journalist
Karol Wojtyła, Poolse paus
Charles Mountbatten-Windsor, kroonprins van het Verenigd Koninkrijk

Enkele fictieve naamdragers

Karel Paardepoot (Disney)
Charlie Wemel (Harry Potter)

Lijst van Karels op geboortejaar

676 - Karel Martel
742 - Karel de Grote
823 - Karel de Kale (Karel II)
879 - Karel de Eenvoudige
941 - Karel van Overzee
1080 - Karel de Goede
1248 - Karel II van Napels
1332 - Karel II van Navarra (=Karel de Slechte)
1401 - Karel I van Bourbon
1433 - Karel de Stoute
1434 - Karel II van Bourbon
1467 - Karel van Gelre (=Karel van Egmond)
1489 - Karel van Bourbon-Vendôme
1490 - Karel III van Bourbon
1500 - Karel V
1622 - Karel Dujardin (Zie ook: Gouden Eeuw, Personen)
1630 - Karel II van Engeland
1661 - Karel II van Spanje
1682 - Karel XII (koning van Zweden)
1691 - Karel van den Abeele
1716 - Karel III van Spanje
1824 - Karel Verlat
1830 - Karel Goldmark
1837 - Karel Callebert
1852 - Karel Klinkenberg
1855 - Karel Cogge
1863 - Karel Baxa
1878 - Karel van de Woestijne (Zie: August Beernaertprijs)
1879 - Karel van den Oever (Zie: August Beernaertprijs)
1890 - Karel Čapek
1893 - Carol II

1893 - Karel Lotsy
1889 - Karel Doorman
1903 - Karel Miljon
1903 - Karel van België
1906 - Karel Jonckheere (Zie: Dichter)
1914 - Karel Kaers
1920 - Carel van Parreren
1920 - Karol Józef Wojtyla
1920 - Karel Poma
1920 - Karel Verleye
1921 - Karel Appel
1921 - Karel van het Reve
1930 - Karel Hugo van Bourbon-Parma (Prins van Bourbon-Parma)
1934 - Karel Zeefuik
1938 - Karel Verleyen
1941 - Karel Vuursteen
1949 - Karel Lismont (Zie: Marathon (sport))
1952 - Karel Pinxten (politicus)
1954 - Karel De Gucht
1957 - Karel Declercq
1960 - Karel Erjavec
1972 - Karel Poborský
1973 - Karel van der Weide
1978 - Karel Klaver
1986 - Charles Deacon

Bibliografie

Woordenboek van voornamen - Dr. J. van der Schaar. ISBN 90-274-4883-3

Zie ook

Charles als achternaam