De kievitsbloem (Fritillaria meleagris) is een plant uit de leliefamilie (Liliaceae). Het is een in het wild in Nederland zeer zeldzaam voorkomend bolgewas, dat wettelijk beschermd is. In België is de plant in het wild uitgestorven[1]. De bloem heeft paars (soms wit) geblokte bloemblaadjes. Het plantje heeft een zeer tere stengel met smalle blaadjes, die een aantal maanden na de bloei afsterft. De planten doen er acht jaren over om in bloei te komen. De zaden zijn relatief groot en verspreiden zich drijvend op het water. De plant is voor z'n verspreiding van de zaden dan ook volledig afhankelijk van overstromingen en een hoge waterstand in de winter.
De belangrijkste groeiplaats van de wilde kievitsbloem is langs de oevers van de Vecht en het Zwarte Water in Zwolle. Ongeveer tachtig procent van de Nederlandse kievitsbloemen staat hier. Van oudsher kwam de kievitsbloem voor in gebieden met klei-op-veen en dan vooral de gebieden die 's winters onder water stonden. De plant kan erg slecht tegen aanpassingen aan het grondwaterpeil en is op de meeste plaatsen al voor de Tweede Wereldoorlog uitgestorven.
Een bekende verwant van de kievitsbloem is de uit Azië afkomstige keizerskroon (Fritillaria imperialis), die eveneens in België en Nederland als winterhardbolgewas kan worden gehouden.
Vanwege de mooie bloemen werd de kievitsbloem vaak uitgespit en in de tuin gezet. Dat dit gebeurde is onder meer bekend uit de omgeving van Wouterswoude. Tegenwoordig is de bloem gewoon in de tuincentra verkrijgbaar, zowel in de witte als paarse variant. De plant is teer en moet dan goed met rust gelaten worden om goed aan te slaan en zich uit te breiden.
Wikispecies
