Muhammad Yunus

Muhammad Yunus
1940
	Muhammad Yunus in mei 2013
Geboorteland	Bangladesh
Geboorteplaats	Chittagong
Nobelprijs	Vrede
Jaar	2006
Reden	Voor hun inspanningen om economische en sociale ontwikkelingen van onderop mogelijk te maken
Samen met	Grameen Bank
Voorganger(s)	Mohammed el-Baradei; Internationaal Atoomenergie Agentschap
Opvolger(s)	Al Gore; Intergovernmental Panel on Climate Change

Muhammad Yunus (Bengaals: মুহাম্মদ ইউনুস Muhammod Iunus) (Chittagong, 28 juni 1940) is een Bengalese econoom en bankier.

Muhammad Yunus is de ontwikkelaar en grondlegger van het microkrediet. Hij is ook de oprichter van de Grameen Bank. In 2006 kreeg Yunus samen met deze bank de Nobelprijs voor de Vrede, "voor hun inspanningen om economische en sociale ontwikkelingen van onderop mogelijk te maken."

Opleiding en vroege carrière

Yunus studeerde aan de Chittagong Collegiate School en het Chittagong College. Hij haalde zijn BA en MA aan de Dhaka University. Hij kreeg zijn PhD in economie van de Vanderbilt University in Nashville in 1969 na een Fulbright scholarship. Later ging hij als hoogleraar economie aan de Chittagong University werken. Yunus begon met het bestrijden van armoede tijdens een hongersnood in Bangladesh in 1974. Hij ontdekte dat kleine leningen een aanmerkelijk verschil konden maken in de mogelijkheid voor een arm persoon om te overleven.

Zijn eerste lening was er een van $27 uit zijn eigen zak, die hij uitleende aan vrouwen in het dorp Jobra - bij de Chittagong University - die meubels uit bamboe maakten. Zij verkochten deze terug aan de uitleners om woekerrentes terug te betalen die ze hadden genomen om de bamboe te kopen. Met een nettowinst van 5 Bengalese taka (2 dollarcent) konden de vrouwen zichzelf of hun families niet onderhouden. Traditionele banken wilden aan arme mensen geen kleine leningen verstrekken, omdat ze gezien werden als een risico.

Oprichting van de Grameen Bank

In 1974 smeedde Yunus het idee van Gram Sarker (dorpsbestuur) als een vorm van lokaal bestuur gebaseerd op de participatie van de plattelandsbevolking. Dit concept bleek erg succesvol en werd in 1980 door de regering van Bangladesh overgenomen.

In 1976 richtte Yunus de Grameen Bank op om leningen voor arme Bengalezen mogelijk te maken. Sindsdien heeft de bank meer dan 5 miljard dollar aan meer dan 5 miljoen leners uitgeleend. Om terugbetaling te garanderen gebruikt de bank een systeem van "solidariteitsgroepen". In deze kleine informele groepen vragen mensen samen een lening aan. De leden treden op als mede-garantstellers en steunen elkaars pogingen economische vooruitgang te boeken.

De Grameen Bank heeft door de tijd heen ook andere systemen van alternatief krediet dat de armen helpt ontwikkeld. Naast het microkrediet biedt zij ook woningleningen aan, leningen voor visserij en irrigatie, durfkapitaal, textiel en andere activiteiten, samen met andere bankactiviteiten zoals sparen.

Het succes van het Grameen-model heeft verschillende navolgingen gehad in de ontwikkelingslanden en ook in de geïndustrialiseerde wereld zoals de Verenigde Staten, in totaal in 23 landen.^[bron?] Veel, maar niet alle microkredietprojecten leggen de nadruk op het lenen aan vrouwen. Meer dan 96 procent van Grameens leningen zijn naar vrouwen gegaan, die disproportioneel aan de armoede lijden en die meer dan mannen geneigd zullen zijn om hun verdiensten aan de noden van de familie te geven.

Onderscheidingen

In 1996 werd Yunus onderscheiden met de Internationale Simón Bolívar-prijs van de UNESCO, een prijs die het doel heeft activiteiten van buitengewone verdienste te belonen die in de geest staan van de Latijns-Amerikaanse vrijheidsstrijder Simón Bolívar.

Op 13 oktober 2006 werd hij onderscheiden met de Nobelprijs voor de Vrede. Daarnaast ontving hij in 2006 de Four Freedoms Award voor vrijwaring van gebrek.