Partij van Europese Socialisten
Partij van Europese Socialisten PES | ||||
---|---|---|---|---|
![]() | ||||
Personen | ||||
Partijvoorzitter | Sergej Stanisjev | |||
Zetels | ||||
Europees parlement | 136 / 720 | |||
Europese Commissie | 4 / 27 | |||
Europese Raad | 3 / 27 | |||
Europese lagere huizen | 1.111 / 6.229 | |||
Europese hogere huizen | 296 / 1.459 | |||
Geschiedenis | ||||
Opgericht | 10 november 1992 | |||
Algemene gegevens | ||||
Actief in | ![]() | |||
Hoofdkantoor | Troonlaan, 98 1050 Brussel, België | |||
Aantal leden | 9 (2025) | |||
Richting | Centrumlinks | |||
Ideologie | Sociaaldemocratie | |||
Kleuren | Rood | |||
Internationale organisatie | Progressieve Alliantie Socialistische Internationale | |||
Europese fractie | Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten | |||
pes.eu | ||||
|
De Partij van Europese Socialisten (PES) is een sociaaldemocratische Europese politieke partij. De PES bundelt de nationale en regionale sociaaldemocratische partijen in de Europese Unie en kent tevens relaties met geestverwante partijen in andere Europese landen.
Van 1979 tot 2009 vormde de PES een zelfstandige fractie in het Europees Parlement. In 2009 ging de fractie samen met de Italiaanse Democratische Partij op in de fractie Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten (S&D), die de tweede fractie in grootte in het parlement is.
Namens België maken de Vlaamse Vooruit en de Waalse Parti Socialiste (PS) deel uit van de PES en S&D.
Vanuit Nederland maakt de Partij van de Arbeid deel uit van de PES en de S&D.
Namen
[bewerken | brontekst bewerken]Naast de Nederlandse versie zijn de volgende namen officieel en worden ze in de respectieve talen gebruikt:
- Albanees: Partia e Socialistëve Europianë
- Bosnisch: Stranka evropskih socijalista
- Bulgaars: Партия на европейските социалисти, Partija na evropejskite socialisti
- Deens: De Europæiske Socialdemokrater
- Duits: Sozialdemokratische Partei Europas
- Engels: Party of European Socialists
- Ests: Euroopa Sotsialistlik Partei
- Fins: Euroopan sosialidemokraattinen puolue
- Frans: Parti socialiste européen
- Grieks: Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, Eurōpaïko Sosialistiko Komma
- Hongaars: Európai Szocialisták Pártja
- Iers: Páirtí na Sóisialaithe Eorpach
- Italiaans: Partito del Socialismo Europeo
- IJslands: Flokkur evrópskra sósíalista
- Lets: Eiropas Sociāldemokrātiskā partija
- Litouws: Europos socialistų partija
- Luxemburgs: Partei vun den Europäesche Sozialisten
- Macedonisch: Партија на европските социјалисти, Partija na evropskite socijalisti
- Maltees: Partit tas-Soċjalisti Ewropej
- Noors: Det europeiske sosialdemokratiske partiet
- Pools: Partia Europejskich Socjalistów
- Portugees: Partido Socialista Europeu
- Roemeens: Partidul Socialiștilor Europeni
- Servisch: Партија европских социјалиста, Partija evropskih socijalista
- Slowaaks: Strana európskych socialistov
- Sloveens: Stranka evropskih socialistov
- Spaans: Partido Socialista Europeo
- Turks: Avrupa Sosyalistler Partisi
- Zweeds: Europeiska socialdemokratiska partiet
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Ontstaan
[bewerken | brontekst bewerken]De voorloper van de PES was de Confederatie van Socialistische Partijen van de Europese Gemeenschap (CSPEG).
1970-1990
[bewerken | brontekst bewerken]
In 1979 werd het Europees Parlement voor de eerste maal rechtstreeks verkozen door de Europese burgers. De socialisten werden de grootste fractie met 113 verkozenen op 410 zetels.

De socialisten konden hun voorsprong vergroten en haalden 130 zetels binnen op 434. Ondertussen waren er 3 nieuwe lidstaten toegetreden.

De PES werd met 14 extra gewonnen zetels nog meer uitgesproken de grootste groep met 180 zetels. De EPP volgde met 113 zetels op een totaal van 518 zetels. De burgers van Spanje en Portugal mochten ook voor het eerst naar de stembus trekken.

1990-2000
[bewerken | brontekst bewerken]

2000-2010
[bewerken | brontekst bewerken]
Van 2004 tot 2009 had de PES 200 van de 732 zetels en was daarmee de tweede partij in het Europees parlement.

Sinds 2009 zit de PES samen met de Italiaanse Democratische Partij in de fractie "Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten". Na de verkiezingen van dat jaar beschikten zij over 184 zetels en was de fractie de tweede grootste in het parlement. Volgens het electorale gewicht leverde de PASD de Hoge vertegenwoordiger van de EU en mocht het voor een twee jaar en een half de voorzitter van het Europees Parlement leveren.

Sinds 2010
[bewerken | brontekst bewerken]

Bij de verkiezingen van 2014 behaalde de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten 191 zetels in het Europees Parlement, in 2019 waren dit er 154.
Voorzitters
[bewerken | brontekst bewerken]Voorzitters PES | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Periode | Voorzitter | Nationaliteit | |||||||
1974-1979 | Wilhelm Dröscher | ![]() | |||||||
1979-1980 | Robert Pontillon | ![]() | |||||||
1980-1987 | Joop den Uyl | ![]() | |||||||
1987-1989 | Vítor Constâncio | ![]() | |||||||
1989-1992 | Guy Spitaels | ![]() | |||||||
1992-1994 | Willy Claes | ![]() | |||||||
1995-2001 | Rudolf Scharping | ![]() | |||||||
2001-2004 | Robin Cook | ![]() | |||||||
2004-2011 | Poul Nyrup Rasmussen | ![]() | |||||||
sinds 2011 | Sergej Stanisjev | ![]() |
Financiering
[bewerken | brontekst bewerken]Als geregistreerde Europese politieke partij heeft de partij recht op Europese publieke financiering, die de partij onafgebroken sinds 2004 heeft ontvangen.[1]
Hieronder staat de ontwikkeling van de Europese publieke financiering die de partij heeft ontvangen.
In overeenstemming met de Verordening inzake Europese politieke partijen en Europese politieke stichtingen, werft de partij ook private fondsen om haar activiteiten mede te financieren. Vanaf 2025 moeten Europese partijen ten minste 10% van hun vergoedbare uitgaven uit particuliere bronnen halen, terwijl de rest kan worden gedekt met Europese overheidsfinanciering.[a]
Hieronder staat de ontwikkeling van de bijdragen en donaties die de partij heeft ontvangen.
Leden
[bewerken | brontekst bewerken]Politieke partijen
[bewerken | brontekst bewerken]Huidige leden
[bewerken | brontekst bewerken]De PES heeft leden van uit alle 27 lidstaten en Noorwegen. België heeft enkel regionale partijen. Groot-Brittannië heeft ook regionale partijen naast de unitaire Labour partij.
Waarnemende leden
[bewerken | brontekst bewerken]Land | Regio | Partij | Zetels (2019-2024) |
Website |
---|---|---|---|---|
![]() |
Dashnak ¹ | n.v.t. | https://www.arfd.am/eng/ | |
![]() |
Federaal | Labour Party | n.v.t. | http://www.labour.org.uk/ |
Noord-Ierland | Social Democratic and Labour Party (SDLP) | n.v.t. | https://www.sdlp.ie/ | |
Schotland | Pàrtaidh Làbarach na h-Alba (PLA) | n.v.t. | http://www.scottishlabour.org.uk/ | |
Wales | Llafur Cymru (LC) | n.v.t. | https://www.welshlabour.wales/ |
Individuele leden
[bewerken | brontekst bewerken]De partij heeft ook een aantal individuele leden, hoewel zij, net als de meeste andere Europese partijen, niet heeft geprobeerd een massaal individueel lidmaatschap te ontwikkelen.[2]
Hieronder staat de ontwikkeling van het individuele lidmaatschap van de partij sinds 2019.[3]
Politieke mandaten
[bewerken | brontekst bewerken]Overzicht
[bewerken | brontekst bewerken]Organisatie | Instelling | Zetelaantal |
---|---|---|
![]() |
Europees parlement | 136 / 720(19%) |
Europese Commissie | 4 / 27(15%) | |
Europese Raad (Regeringsleiders) |
3 / 27(11%) | |
Raad van de Europese Unie (Deelname aan de regering) |
||
Europees Comité van de Regio's | 86 / 329(26%) | |
Raad van Europa | Parlementaire Vergadering (binnen SOC) | 157 / 612[8] |
Europees Parlement
[bewerken | brontekst bewerken]
PES zetelt in het Europees Parlement als de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten (S&D). De fractie telt 154 zetels van de 751 en wordt voorgezeten door Iratxe García.
Noten
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ Voor de financiering van Europese partijen verwijzen "bijdragen" naar financiële steun of steun in natura die door partijleden wordt verstrekt, terwijl "donaties" verwijzen naar hetzelfde, maar dan verstrekt door niet-leden.
Referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ Europees Parlement, Financiering van het Europees Parlement aan Europese politieke partijen per partij en per jaar. Geraadpleegd op 11 juli 2025.
- ↑ Hertner, Isabelle (9 september 2018). United in diversity? Europarties and their individual members' rights. Journal of European Integration 41 (4): 487-505 (Routledge). DOI: 10.1080/07036337.2018.1513500.
- ↑ Europees Parlement, Audit reports and donations. Geraadpleegd op 11 juli 2025.
- ↑ Party of European Socialists. Autoriteit voor Europese politieke partijen en Europese politieke stichtingen. Geraadpleegd op 4 november 2024.
- ↑ PES in the EU institutions. Geraadpleegd op 7 februari 2025.
- ↑ Leadership - Heads of State and Government. Geraadpleegd op 7 februari 2025.
- ↑ European Committee of the Regions Members Page. Geraadpleegd op 6 februari 2025.
- ↑ Socialists, Democrats and Greens Group. Geraadpleegd op 6 februari 2025.