Portaal:Heelal

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie


Welkom

Het gehele ruimte-tijdcontinuüm waarin wij bestaan, tezamen met alle materie en energie wordt omschreven als het heelal, universum of als kosmos in de kosmologie. Volgens sommige wetenschappers ligt het antropisch principe ten grondslag aan het ontstaan van het heelal. Over het algemeen wordt echter aangenomen dat het heelal is ontstaan volgens de big-bangtheorie. Volgens de huidige stand van zaken van deze theorie is het heelal circa 13,7 miljard jaar geleden ontstaan. Deze gegevens komen onder andere van afstandsmetingen tot de verste sterren in het heelal op basis van het licht dat zij uitzenden en de tijd die het licht over deze afstand doet om ons te bereiken. Aangezien de lichtsnelheid echter eindig is, moet ook het heelal, gemeten vanaf het begin der tijden, een eindige afmeting bezitten.

Het theoretische heelal omvat de theoretische modellen die in de kosmologie een mogelijke structuur beschrijven waarin het zichtbare heelal wellicht ingebed ligt. Deze worden behandeld in bijvoorbeeld de verschillende snaartheorieën en de theorie over een mogelijk multiversum.

Subportalen van Astronomie
Heelal
Categorieën

Categoriestamboom heelal

  1. Aarde
    1. Aardwetenschappen
      1. Aardobservatiesatelliet
      2. Aardwetenschappelijke lijsten
      3. Fysische geografie
      4. Geochemie
      5. Geodesie
      6. Geofysica
      7. Geografie
      8. Geologie
      9. Geomorfologie
      10. Hydrografie
      11. Meteorologie
      12. Natuurlijk proces
      13. Planetologie
      14. Stratigrafie
  2. Ruimtevaart
    1. Europese ruimtevaart
    2. Kunstmaan
    3. Lanceerbasis
    4. Nucleaire aandrijving (ruimtevaart)
    5. Raketten
    6. Ruimtevaarder
    7. Ruimtevaartprogramma
    8. Ruimtevaartuig
    9. Russische ruimtevaart
  3. Zonnestelsel
    1. Dwergplaneet
    2. Komeet
    3. Kunstmaan
    4. Maan
    5. Meteoroïde
    6. Natuurlijke maan
    7. Planeet
    8. Planetoïde
    9. Zon
  4. Astronomie (zie voor meer informatie portaal Astronomie)
  5. Komeet
  6. Kosmologie
  7. Messierobjecten
  8. Meteoroïde
  9. Ster
Artikel van de week
Komeet Hale-Bopp (1997)

Kometen zijn kleine hemellichamen van ijs, gas en stof, min of meer te vergelijken met "vuile sneeuwballen".

Men neemt aan dat het restanten zijn van de tijd van de vorming van ons zonnestelsel, brokken ijs met afmetingen tussen 1 en 100 km die tijdens het ontstaan van de Zon en de planeten aan opname in een planeet zijn ontsnapt. Kometen bestaan uit een kern (1-50 km) met daaromheen een gaswolk (coma) van 100,000-1,000,000 km groot en een of meerdere lange staarten (tot een miljard kilometer lang).

Wanneer een komeet het zonnestelsel binnenvliegt, warmt ze op en begint het ijs waaruit ze samengesteld is te sublimeren. Dit gas vormt een wolk om de kern, die bekend staat als de coma. De coma wordt begrensd doordat de moleculen in deze wolk afgebroken worden onder invloed van zonlicht. De overgebleven, geladen molecuulfragmenten worden vervolgens opgeveegd door de zonnewind, die ze meesleept in de vorm van een staart. Deze ionenstaart kan miljarden kilometers lang zijn en wijst altijd van de zon af. antser vernietigen.

Lees Verder

Wist je dat...

Wist je dat...

  • ... licht in een seconde 299.792.458 meter aflegt? Dit komt erop neer dat licht in één jaar 9.460.730.472.580.800 meter aflegt.
  • ... zich in een gemiddeld sterrenstelsel 200.000 tot 400.000 sterren bevinden?
  • ... ons zonnestelsel 8 planeten telt: Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus?
  • ... Pluto op 24 augustus 2006 zijn status als planeet verloor, die hij 76 jaar lang voerde en nu officieel een dwergplaneet is?
  • ... tussen Mars en Jupiter een planetoïdengordel zit?
    Mars
  • ... de Aarde ongeveer 4,57 miljard jaar geleden ontstaan is?
  • ... van alle planeten in het zonnestelsel Mars het meest op de aarde lijkt?
  • ... Uranus de eerste planeet is die werd ontdekt sedert de uitvinding van de telescoop?
  • ... het exacte aantal manen van Saturnus waarschijnlijk nooit bekend zal worden, maar dat er 82 bevestigde manen zijn?
  • ... de temperatuur van de kern van de zon rond de 15.000.000°C ligt?
Meehelpen

Gewenst

Aardradius (en) - Astronomische interferometer (en) - Astrogeology Research Program (en) - Astronomische symbolen (en) - Astrophysics Data System (en) - Baryonisch-acoustische oscillaties (en) - Bipolaire outflow (en) - Chinese astronomie (en) - Density wave theory (en) - Donkere halo (en) - Faber–Jackson relatie (en) - Galactisch coördinatenstelsel (en) - H-I-gebied (en) - Hayashi track (en) - Heliospheric current sheet (en) - Imaginaire tijd (en) - Initial mass function (en) - Large quasar group (en) - Lense-Thirring (en) - Kappa mechanisme (en) - Kleur-kleurdiagram (en) - Kleur-magnitudediagram (sterrenstelsels) (en) - Kosmologische afstand (en) - Lambda-CDM model (en) - LINER (en) - Malmquist bias (en) - Markarian stelsel (en) - Micrometeoriet (en) - MOND; gemodificeerde Newtoniaanse dynamica (en) - Oppervlaktehelderheid (en) - Oppervlaktezwaartekracht (en) - Pea galaxy (en) - Peculiaire snelheid (en) - Planetaire bewoonbaarheid (en) - Planetaire migratie (en) - Positionele astronomie (en) - Quasiperiodieke oscillatie (en) - Recombinatie (kosmologie) (en) - Reionisatie (en) - r-proces (en) - Rubble pile (en) - Schijnbare grootte (en) - Sharpless-catalogus (en) - Soenjajev-Zeldovitsj-effect (en) - Snelheidsdispersie (en) - Spectraalklasse (asteroïde) (en) - s-proces (en) - Steelpan (asterisme) (en) - Stellaire dynamica (en) - Stellaire kinematica (en) - Stellaire nucleosynthese (en) - Stellaire parallax (en) - Sterrenstroom (de) - Stralingstransport (en) - Superluminale beweging (en) - Supernova nucleosynthese (en) - Surface gravity (en) - Synthetische apertuurradar (de|en) - Toekomst van het heelal (en) - UBV fotometrisch systeem (en)

Objecten

Beta Pictoris (en) - Cygnus OB2 (en) - Cygnus X (en) - Huge Large Quasar Group (en) - JADES-GS-z13-0 (en) - Magnetosfeer van Jupiter (en) - Magnetosfeer van Saturnus (en) - Rho Ophiuchicomplex (en) - SMSS J031300.36-670839.3 (en) -

Stertypen

Algol variabele (en) - Alpha Cygni variabele (en) - AM Canum Venaticorum ster (en) - Beta Lyrae variabele (en) - BY Draconis variabele (en) - Chemisch peculiaire ster (en) - FS Canis Majoris variabele (en) - Gamma Cassiopeiae variabele (en) - Gamma Doradus variabele (en) - Halfregelmatig variabele ster (en) - Langzaam onregelmatige variabele (en) - Lambda Eridani variabele (en) - PV Telescopii variabele (en) - R Coronae Borealis variabele (en) - RS Canum Venaticorum variabele (en) - Snel oscillerende Ap ster (en) - X-Ray Burster (en, nl-paragraaf)

Publiekssterrenwachten

Sterrenwacht Almere - Publiekssterrenwacht Corona Borealis - Volkssterrenwacht Dione - Publiekssterrenwacht Phoenix - Publiekssterrenwacht Rijswijk - Publiekssterrenwacht Saturnus - Publiekssterrenwacht Strabrecht - Publiekssterrenwacht Vesta -

Instrumenten

Grism (en) - Heliometer (de) - High Accuracy Radial Velocity Planet Searcher (en) - MASCARA (en) - METIS (op E-ELT) - MICADO (op E-ELT) - MIRI (Mid-Infrared Instrument) (en) - MOSAIC (op E-ELT) - Sextant (astronomie) (en) - Spectro-Polarimetric High-Contrast Exoplanet Research (en) - Triquetrum (en) - Wolter telescoop (en) - X-SHOOTER bron

Satellieten

INTEGRAL (en) - IXO (en) - Uhuru (satelliet) (en) - Spica (satelliet) (en)

Telescopen

Atacama Pathfinder Experiment (en) - Balloon-borne telescope (en) - Canada–France–Hawaii Telescope (en) - ESO 3.6 m Telescope (en) - Giant Metrewave Radio Telescope (en) - Great Paris Exhibition Telescope of 1900 (en) - Isaac Newton Telescoop (en) - Jacobus Kapteyn Telescoop (en) - Large Millimeter Telescope (en) - MeerKAT (en) - MeerLICHT bron - MERLIN (en) - Robotic telescope (en) - South Pole Telescope (en) - Submillimeter Array (en) - UKIRT (en) - Yevpatoria RT-70 radio telescope (en)

Sterrenwachten

Cerro Tololo Inter-American Observatory (en) - Max-Planck-Institut für Astronomie (en) - Max-Planck-Institut für Astrophysik (en) - Max-Planck-Institut für Radioastronomie (en) - Max-Planck-Institut für Sonnensystemforschung (en) - Max-Planck-Institut für extraterrestrische Physik (en) - McDonald Observatory (en) - Mount Graham International Observatory (en) - Mount Stromlo Observatory (en) - National Radio Astronomy Observatory (en) - Onsala Space Observatory (en) - Owens Valley Radio Observatory (en) - Pulkovo Observatory (en) - Steward Observatory (en)

Organisaties

European VLBI Network (en) - Isaac Newton Telescoopgroep (en) - Nederlands Instituut voor Navigatie - SuperWASP (en)

Surveys

Carte du Ciel (en) - RAVE (survey) (en)

Personen

Jan Borgman (en) - Agnes Mary Clerke♀ (en) - France Anne Córdova♀ (en) - Pascale Defraigne♀ - Wendy L. Freedman♀ (en) - Heidi B. Hammel♀ (en) - Dorrit Hoffleit♀ (en) - Helen Sawyer Hogg♀ (en) - Anne Lemaître♀ - Rosaly Lopes♀ (en) - Antonia Maury (en) - Linda A. Morabito♀ (en) - Mary Proctor♀ (en) - Charlotte Moore Sitterly♀ (en) - Henrietta Hill Swope♀ (en) - Anne Underhill♀ (en) - Griet C. Van de Steene♀ - Maria Zuber♀ (en) - Roel Gathier - Titus Galama - George Herbig (en) - Urijan Poerink - Norman Pogson (en) - Gijs Roelofs - Iosif Shklovsky (en) - Dionysius van de Wijnpersse (de) - Lotharius Zumbach de Coesfeld (de)

Zie ook de rode links in Lijst van astronomen, Bruce Medal, James Craig Watson Medal en Gouden medaille van de Royal Astronomical Society

Overig

Lijsten

Lijst van sterren naar sterrenbeeld (1 lijst voor ieder sterrenbeeld + navbox) (momenteel 10 lijsten) -

(vul aan↓)

Te verbeteren

artikels met een redelijke inhoud, maar ze kunnen verbeterd worden



Apogeum - Ariel (maan) - Big Rip - Hemellichaam - IJsdwerg - Messierobject - Oberon (maan) - Perigeum - Ruimtetelescoop - Supercluster - Sterrenstelsel - Sterrenhoop - Terravorming - Van Allen-gordels - Virgocluster - Visuele dubbelster - Zwarte dwerg

Beginnetjes

Beginnetjes


Deze artikels zijn erg klein en kunnen verbeterd worden:


(1866) Sisyphus - (1462) Zamenhof - 1993 SC - Accretie - Aerobraking - Alenia Spazio - Andromediden - Apogeum - Brennschluss - Canes Venaticiwolk - Cos-B - Dagboog - Ejecta - Hans Roefs - Hawaïaanse uitbarsting - Helmut Gröttrup - Herbig-Haro object - Herfstpunt - Hydrograaf - IJsdwerg - Interstellaire ruimte - Jan van der Bilt - Komeet Hale-Bopp - Maanlicht - Mars 1 - Mascon - Muliphen - NGC 2440 - Nadir - Oppositie (astronomie) - Parallelcirkel - Perigeum - Perihelium - Phobos 1 - Phobos 2 - Planetaire Nevel Spectrograaf - Quartairgeologie - QuickBird - Ranger 3 - Ranger 4 - S/2004 S3 - S/2004 S4 - S/2004 S6 - Shuttle Radar Topography Mission - Siderische maand - Simon-Garfunkel (planetoïde) - Siriusgroep - Spionagesatelliet - Sterassociatie - Ursiden - Vlak heelal - Wassen (maan) - Winterpunt - Ymir (maan) - Zenitlijn - Zomerpunt - Zwaartekrachtimplosie- Astrodynamica (en)


Portalen
Hulp-en-beheerportaal · Gebruikersportaal · Navigatieportaal · In het nieuws
Biologie · Geschiedenis · Kunst & Cultuur · Landen & Volken · Mens & Maatschappij · Politiek · Religie · Sport · Taal · Wetenschap & Technologie
Portaal van de week: Harry Potter