Provinciale Statenverkiezingen

Provincies van Nederland

Nederlandse politiek
Statuut Grondwet Monarchie (lijst) Willem-Alexander • Minister-president (lijst) Dick Schoof Regering Ministerraad (lijst) Kabinet-Schoof Hoge Colleges van Staat Eerste Kamer Historische zetelverdeling • Verkiezingen 2023 − 2027 • Tweede Kamer Historische zetelverdeling • Verkiezingen 2023 − 2028 • Raad van State Algemene Rekenkamer Nationale ombudsman Hoge Raad der Nederlanden Decentrale overheden Provincies Provinciale Staten • Verkiezingen 2023 − 2027 • Gedeputeerde Staten Commissaris van de Koning Kiescolleges • Verkiezingen 2023 − 2027 Gemeenten Gemeenteraad • Verkiezingen 2022 − 2026 • Wethouder Burgemeester Caribisch Nederland Eilandsraad • Verkiezingen 2023 − 2027 • Bestuurscollege Gezaghebber Eilandgedeputeerde Overig Europees Parlement • Verkiezingen 2024 − 2029 Waterschappen • Verkiezingen 2023 − 2027 • Dijkgraaf
Portaal    Politiek Nederland

De Provinciale Statenverkiezing is de verkiezing van de leden van de Provinciale Staten in Nederland. Provinciale Statenverkiezingen worden een keer in de vier jaar gehouden waarbij leden rechtstreeks door de stemgerechtigde inwoners van de provincie worden gekozen.

Werkwijze

Verkiesbaar zijn in principe alle inwoners van de provincie die passief kiesrecht hebben en die kandidaat gesteld zijn door een aan de verkiezingen deelnemende politieke partij. Op het stembiljet voor de Provinciale Statenverkiezingen staan de aanduidingen vermeld van de deelnemende partijen die ingeschreven staan in het register.

Partijen hebben provinciale en regionale afdelingen die zich met de provinciale politiek bezighouden. Daarnaast zijn in een aantal provincies partijen vertegenwoordigd die zich voornamelijk op de politiek in de eigen provincie richten. Alle partijen proberen op eigen wijze zo veel mogelijk stemmen te winnen. Zeker in verkiezingstijd bestaan voor de kiezer volop mogelijkheden om kennis te nemen van het gedachtegoed en de standpunten van de deelnemende partijen.

Het aantal leden van Provinciale Staten hangt af van het aantal inwoners van de provincie. Zeeland als kleinste provincie heeft er sinds 2007 39, Zuid-Holland met ruim 3,3 miljoen inwoners vanaf dezelfde datum 55, het maximum. De laatste verkiezingen voor Provinciale Staten werden gehouden op 20 maart 2019. De eerstvolgende verkiezingen vinden plaats op 15 maart 2023.

Opkomst

Al jaren vertoonde de opkomst voor de Provinciale Statenverkiezingen na de afschaffing van de opkomstplicht na de verkiezingen van 1966 een dalend verloop. De animo om voor de provincies te stemmen was vanwege de betrekkelijke onbekendheid met het middenbestuur niet groot. In 2019 daarentegen, toen een goede prestatie bij deze verkiezingen belangrijk was voor het kabinet-Rutte III, was de opkomst hoger dan bij voorgaande verkiezingen.

Vanwege een beveiligingsprobleem met de MediaWiki Graph-software is het momenteel niet mogelijk deze grafiek weer te geven. Zodra de software is bijgewerkt zal de grafiek vanzelf weer zichtbaar worden.

Grootste partij per provincie door de jaren heen

• 
  1987
• 
  1991
• 
  1995
• 
  1999
• 
  2003
• 
  2007
• 
  2011
• 
  2015
• 
  2019

Aantal vrouwen

Het aantal vrouwen in de provinciale staten is lager dan het aantal mannen. De genderondergelijkheid neemt langzaam af. In 2019 was het aantal gekozen vrouwen 33,2 procent ten opzichte van de 31,5 procent in 2015. De groei van het aantal vrouwen werd vooral veroorzaakt door voorkeursstemmen op nét niet verkiesbare vrouwen.

Verkiezingsuitslagen per jaar

1991

Zie Provinciale Statenverkiezingen 1991 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

1995

Zie Provinciale Statenverkiezingen 1995 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

1999

Zie Provinciale Statenverkiezingen 1999 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

2003

Zie Provinciale Statenverkiezingen 2003 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

2007

Zie Provinciale Statenverkiezingen 2007 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

2011

Zie Provinciale Statenverkiezingen 2011 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

2015

Zie Provinciale Statenverkiezingen 2015 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

2019

Zie Provinciale Statenverkiezingen 2019 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Zie ook

• Nederlandse provincies: wat zijn de taken van de provincie en hoe werkt de provincie?
• Stemming
• Nederland - Overheid en Politiek
• Politieke partijen in Nederland

Bronnen

• Verkiezingsuitslagen Provinciale Staten op www.verkiezingsuitslagen.nl

Noten

Mediabestanden

Zie de categorie Provinciale Statenverkiezingen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.