Máxima Zorreguieta

Máxima Zorreguieta
Koningin Máxima in 2013
Echtgenote van de Koning der Nederlanden
Periode	2013 - heden
Voorganger	Claus van Amsberg
Zitting in de Raad van State
Periode	2004 - heden
Geboren	Buenos Aires, Argentinië
Vader	Jorge Zorreguieta
Moeder	Maria del Carmen Cerruti
Dynastie	Oranje-Nassau
Kinderen	Catharina-Amalia (2003), Alexia (2005) en Ariane (2007)
Website

Máxima, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, mevrouw van Amsberg (Buenos Aires, Argentinië, 17 mei 1971), geboren als Máxima Zorreguieta, is de echtgenote van koning Willem-Alexander der Nederlanden. Zij is rooms-katholiek, van Argentijnse afkomst en bezit de Argentijnse en de Nederlandse nationaliteit. Máxima draagt als echtgenote van het staatshoofd de titel van Prinses der Nederlanden. Zij wordt aangeduid als koningin, hetgeen in dit geval een zogenoemde titre de courtoisie is.

Afkomst en jeugd

Máxima Zorreguieta werd geboren als het oudste kind van Jorge Zorreguieta en Maria del Carmen Cerruti. De naam 'Máxima' komt van haar overgrootmoeder Máxima Bonorino 1874–1965); een dochter van Máxima González y de Islas en een verwante van generaal Justo José de Urquiza, president van Argentinië (1854–1860).

Zij heeft twee broers en een zuster: Martín, Juan en Inés. Daarnaast heeft Máxima drie halfzusters uit een eerder huwelijk van haar vader: Dolores, María en Angeles. Zij groeide op in een bescheiden appartement in de straat Uriburu, in de wijk Barrio Norte in Buenos Aires. De familie bracht de zomervakanties door in Mar del Plata. Tijdens de wintersportvakanties verbleef het gezin in een eigen vakantiehuisje in Bariloche, een Argentijns vakantieoord.

Máxima doorliep de middelbare school op het Northlands, een op Britse aristocratische tradities geënte opleiding gelegen in Olivos, een chique buitenwijk van Buenos Aires. Zij ging vervolgens economie studeren aan de Pontificia Universidad Católica Argentina (Pontificale Katholieke Universiteit van Argentinië). Als studente werkte zij in 1989 en 1990 bij Mercado Abierto S.A., waar zij onderzoek verrichtte naar software voor de financiële markt. Van 1992 tot 1995 was zij werkzaam op de verkoopafdeling van Boston Securities S.A. in Buenos Aires. In dezelfde periode gaf zij Engelse les aan kinderen en volwassenen en wiskundeles aan middelbare scholieren en eerstejaars studenten.

Carrière bankenbranche

Na haar studie economie ging zij in New York wonen. Van juli 1996 tot maart 1998 was zij er vicepresident Latijns-Amerikaanse Institutionele Verkoop bij de bank HSBC James Capel Inc. Aansluitend was zij tot 1999 bij de bank Dresdner Kleinwort Benson vicepresident afdeling Opkomende Markten. Daarna vervulde zij tot augustus 2000 de functie van vicepresident Institutionele Verkoop bij de Deutsche Bank.

Verkering met Willem-Alexander

In april 1999 ontmoette zij kroonprins Willem-Alexander in de Spaanse stad Sevilla. Met hem bracht zij in augustus dat jaar een vijfdaagse vakantie door in Bariloche. Daar stelde zij hem voor aan haar ouders. In de Nederlandse pers verschenen daarna de eerste speculaties over een liefdesrelatie. Ruim een jaar later verhuisde Máxima naar Brussel, waar zij bij het EU-kantoor van de Deutsche Bank ging werken, tot april 2001.

Al snel wisten de Nederlandse media te melden dat Máxima's vader staatssecretaris van Landbouw en Veeteelt was geweest tijdens de militaire juntaregering van Jorge Videla in Argentinië (april 1976 – maart 1983). Deze regeringsperiode staat bekend als de Vuile Oorlog, waarbij (vermeende) tegenstanders in gevangenissen geïnterneerd en vaak gemarteld werden. Naar schatting 10.000 tot 30.000 (of meer) mensen zijn voorgoed verdwenen.

In Nederland kwamen protesten tegen een huwelijk met de dochter van een voormalige minister van een junta, van wie vermoed werd dat hij ten minste op de hoogte was van de excessen. Een onderzoek, via een geheime opdracht van minister-president Wim Kok aan Michiel Baud, had als conclusie dat Zorreguieta op de hoogte moet zijn geweest van deze gedwongen verdwijningen, maar dat het "praktisch uit te sluiten is" dat Zorreguieta in de periode van zijn regeringsdeelname "persoonlijk betrokken is geweest bij de repressie of schending van de mensenrechten". Willem-Alexander vertelde tijdens een interview dat hij wist dat zijn schoonvader van ten minste één gedwongen verdwijning op de hoogte was. Deze persoon was volgens Willem-Alexander teruggevonden. Er leek zich in het Nederlandse parlement een duidelijke meerderheid te vormen die haar vader wilde verbieden aanwezig te zijn op de in Nederland geplande huwelijksdag. De minister van Staat en voormalige diplomaat Max van der Stoel wist Jorge Zorreguieta te overtuigen uit eigen beweging af te zien van het bijwonen van de plechtigheden.

Koningin Beatrix maakte op 30 maart 2001 de verloving bekend in een rechtstreekse televisie-uitzending. Direct na de bekendmaking las Máxima een verklaring voor, waarin zij afstand nam van het Videla-regime. Onder meer zei zij: "Ik verwerp sinds lang de Videla-dictatuur, de verdwijningen, de martelingen, de moorden en alle verschrikkelijke feiten uit die tijd. Dat heeft zeker grote littekens op onze maatschappij achtergelaten." Voor haar vader verontschuldigde zij zich: "Over mijn vaders deelname aan die toenmalige regering wil ik in alle eerlijkheid zeggen dat ik spijt heb dat hij zijn best gedaan heeft voor de landbouw in een verkeerd regime". Tegelijkertijd verdedigde zij hem: "Hij had de beste intenties en ik geloof in hem." In een later gehouden interview noemde Máxima de conclusie van Baud "zijn mening".

"Een beetje dom"

Vlak na de bekendmaking van de verloving zei Máxima dat haar kersverse verloofde „een beetje dom” geweest was, toen hij op 7 maart van dat jaar tijdens een persontmoeting in New York verwees naar een ingezonden brief in de Argentijnse krant La Nación. Kort daarvoor was de publicatie van een boek over Videla aangekondigd. De schrijvers hadden in de Nederlandse krant NRC Handelsblad aangegeven dat volgens hen de vader van Máxima een coördinerende rol had gespeeld bij het voorbereiden van de staatsgreep die het dictatoriale regime van Videla aan de macht zou brengen. Het boek was gebaseerd op interviews. Willem-Alexander gaf aan dat de interviews nooit hadden plaatsgevonden en verwees naar de brief waarin dat zou staan. Hij suggereerde dat het schrijven afkomstig was uit een betrouwbare bron, hoewel hij tegelijkertijd aangaf niet te weten wie de brief geschreven had. Kort daarna bevestigde hij tegenover de tv-camera's van de NOS dat hij achter zijn woorden stond.

Het schrijven bleek afkomstig van Videla, waardoor in Nederland de betrouwbaarheid ontkend werd. Ook bleek Videla niet specifiek te ontkennen dat de vraaggesprekken hadden plaatsgevonden. Hij betwistte slechts de juistheid van zijn uitspraken. Dat Videla de brief geschreven had, was duidelijk: zijn naam stond eronder.

Tijdens een interview op de dag van de bekendmaking van zijn verloving met opnieuw de Nederlandse pers, vertelde Willem-Alexander dat zijn verwijzing naar de brief "stom" was geweest en wachtte vervolgens op een reactie van zijn verloofde, die naast hem zat. Máxima reageerde tot tweemaal toe met de opmerking: "Je was een beetje dom". Sindsdien is 'een beetje dom' in het Nederlands een gevleugelde uitdrukking om aan te geven dat iemand een blunder begaan heeft.

Aanrijding in 2001

Máxima was op 18 oktober 2001 betrokken bij een verkeersongeval. Komend vanuit de uitrit van Paleis Huis ten Bosch in Den Haag verleende zij geen voorrang aan een passerende auto, waarop zij die aanreed. De bestuurder van die auto brak door de botsing zijn been. In de rechtszaak die volgde, werd Máxima veroordeeld tot het betalen van een kwart van de schade. Het restant bleef voor rekening van het slachtoffer, omdat deze te hard zou hebben gereden en zijn veiligheidsgordel niet droeg. Daarnaast was de weg niet voor doorgaand verkeer bedoeld. De naam van Máxima Zorreguieta was in het politierapport veranderd in een andere.

Huwelijk

Máxima en Willem-Alexander op hun huwelijksdag op het balkon van het Paleis op de Dam.

Op 17 mei 2001 werd Máxima bij Koninklijk Besluit het Nederlanderschap verleend. Met de Nederlandse nationaliteit zou zij door haar huwelijk lid worden van het Koninklijk Huis. Tegelijkertijd behield zij de Argentijnse nationaliteit. De rooms-katholieke Máxima diende om te kunnen trouwen in te stemmen met een protestantse opvoeding van eventuele kinderen.

De Verenigde Vergadering van de Staten-Generaal aanvaardde op 3 juli 2001 een door de regering ingediende wet tot het verlenen van toestemming aan de Prins van Oranje om met Máxima Zorreguieta in het huwelijk te treden.

De Nederlandse bisschoppen spraken hun vreugde uit over de verloving. Kardinaal Simonis merkte op dat de Rooms-katholieke Kerk liever niet zag dat Máxima toetrad tot de Nederlandse Hervormde Kerk, waar Willem-Alexander indertijd lid van was. Hij reageerde op een opmerking van Máxima dat zij nadacht over een eventuele overgang naar het protestantisme. Máxima besloot vooralsnog om rooms-katholiek te blijven en bisschop Ad van Luyn verleende haar dispensatie van de verplichting om te trouwen volgens de rooms-katholieke voorschriften.

Op 2 februari 2002 voltrok de burgemeester van Amsterdam, Job Cohen, het burgerlijk huwelijk in de Grote Zaal van de Beurs van Berlage te Amsterdam. Het huwelijk werd aansluitend kerkelijk ingezegend in de plaatselijke Nieuwe Kerk door dominee Carel ter Linden, predikant in de toenmalige Nederlandse Hervormde Kerk.

Máxima droeg die dag een trouwjurk van Valentino en een tiara, waarvan de stersieraden van koningin Emma waren geweest en de basis afkomstig was van de tiara die haar schoonmoeder Beatrix droeg bij haar inhuldiging als koningin.

Miljoenen televisiekijkers in binnen- en buitenland volgden de trouwplechtigheid. Twee momenten die op de televisie vaak herhaald werden, waren de tranen van Máxima in de kerk tijdens Argentijnse tangomuziek, toen Carel Kraayenhof het nummer Adios Nonino ('Dag Vadertje') speelde en de balkonscène, waarbij het paar elkaar twee keer op de mond kuste.

Gezin

Máxima en Willem-Alexander hebben samen drie kinderen:

• Catharina-Amalia Beatrix Carmen Victoria (7 december 2003), Prinses van Oranje
• Alexia Juliana Marcela Laurentien (26 juni 2005)
• Ariane Wilhelmina Máxima Ines (10 april 2007)

Op 3 december 2013 nam de Verenigde vergadering van de Staten-Generaal een wetsvoorstel aan, waarin wordt bepaald dat zij als regentes van koningin Amalia zal fungeren, indien koning Willem-Alexander voor 7 december 2021 komt te overlijden.

Titels en onderscheidingstekens

Wapen

Máxima's wapen.

Op haar huwelijksdag werden aan Máxima de titels Prinses der Nederlanden en Prinses van Oranje-Nassau toegekend met het predicaat Koninklijke Hoogheid. Dit impliceert verheffing in de adelstand.

Standaard van Máxima.

Het wapen van Máxima bevat in het eerste en vierde kwartier het Rijkswapen in azuur en in het tweede en derde kwartier de jachthoorn van het Huis Oranje. In het hartschild van goud staat het familiewapen Zorreguieta, komende uit een golvende schildvoet van azuur, een gekanteelde burcht, waarop drie gekanteelde torens, de middelste hoger dan de andere, het geheel van keel, en vergezeld van twee toegewende wolven van sabel, elk gaande over een uitgerukte cipres van natuurlijke kleur. Als getrouwde vrouw voert zij het wapen in ovale schildvorm.

Nog steeds prinses

Op 30 april 2013 werd haar echtgenoot Willem-Alexander Koning der Nederlanden. Máxima heeft vanaf die dag haar titels behouden en is dus nog steeds Prinses der Nederlanden. Zij wordt op historische gronden met koningin aangesproken, maar feitelijk is in haar positie sinds de troonswisseling geen verandering gekomen.

Uri Rosenthal verklaarde op 13 mei 2011, als voorzitter die dag van de ministerraad over prinses Máxima na de troonswisseling: "Zij zal geen koningin zijn, maar de aanspreektitel is koningin". De huidige regering bevestigde dat zij vanaf de troonswisseling als de echtgenote van de Koning aangeduid wordt als koningin, en geeft als reden dat dit historisch gebruik is en in lijn met wat internationaal gangbaar is. De regering stelt dat dit besluit niet in de vorm van een koninklijk besluit mogelijk is wegens het ontbreken van een wettelijke grondslag, maar dat dit niet nodig is. Sommige deskundigen zijn hier kritisch over. Zij wordt aangesproken met majesteit.

Kritiek uitspraak Nederlandse identiteit

Máxima met haar gezin op het balkon van het Paleis op de Dam na de inhuldiging van Willem-Alexander tot Koning der Nederlanden.

Prinses Máxima kreeg in 2007 een golf van kritiek over zich heen toen zij in een toespraak voor de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid vertelde dat zij in de zeven jaar dat zij in Nederland was, dé Nederlandse identiteit niet gevonden had. Critici vonden dat zij zich met deze uitspraak op politiek gevoelig terrein begaf. Tijdens een interview ter gelegenheid van haar veertigste verjaardag in mei 2011 vertelde Máxima dat zij van die commotie was geschrokken. Zij had Nederland naar eigen zeggen destijds een compliment willen maken vanwege de veelzijdige samenleving.

Machiavelliprijs

Op 8 februari 2012 ontving prinses Máxima in perscentrum Nieuwspoort in Den Haag de Machiavelliprijs. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een persoon of organisatie die een opmerkelijke prestatie heeft geleverd op het gebied van publieke communicatie. Volgens het juryrapport verdiende Máxima de prijs voor de uitzonderlijke communicatieve kwaliteiten die haar werk als Prinses der Nederlanden de afgelopen tien jaar hadden gekenmerkt. Met haar optreden zou ze erin zijn geslaagd de monarchie een eigen en eigentijds gezicht te geven. "Bovendien is zij in staat gebleken om een breed publiek aan te spreken en daardoor verbondenheid met zeer uiteenlopende groepen binnen de Nederlandse bevolking te bewerkstelligen", aldus het juryrapport.

Maatschappelijke taken

Máxima volgde voordat zij trouwde de inburgeringscursus voor immigranten in Nederland. Zij ging Nederlands leren en verdiepte zich in de Nederlandse samenleving. De algemene opvatting was dat Máxima meer vrijheid moest worden gegund dan haar schoonvader destijds kreeg.

Al snel werd duidelijk dat Máxima iets voor vrouwen uit het buitenland wilde doen, waarop de commissie Participatie van Vrouwen uit Etnische Minderheden (PaVEM) in het leven werd geroepen. Sinds 1 juli 2003 was de prinses lid van deze tijdelijke commissie, die de regering adviseerde op het gebied van de integratie van etnische minderheden. Zij leek zich te concentreren op vraagstukken rond de integratie van allochtone vrouwen. De commissie werd per 1 juli 2005 opgeheven.

Aan het einde van haar introductieprogramma gaf Máxima op 14 februari 2005 een interview aan het televisieprogramma NOVA. Daarin blikte zij terug op haar eerste jaren in Nederland en gaf zij haar visie op de integratie van allochtonen. Het programma trok 2,6 miljoen kijkers, een record voor NOVA.

Op 5 maart 2008 woonde zij in Den Haag de ondertekening bij van een overeenkomst ter bevordering van de sociale acceptatie van homoseksualiteit in Nederland. De homobelangenorganisatie COC noemde haar aanwezigheid historisch. Niet eerder was een lid van het Koninklijk Huis aanwezig bij een gebeurtenis waar in Nederland wonende homo's, lesbiennes, biseksuelen en transseksuelen centraal stonden.

Máxima nam in oktober 2004 zitting in de Raad van State, het hoogste adviescollege van de regering. Zij kan sindsdien de beraadslagingen bijwonen en daaraan deelnemen. Maar zij is geen lid en heeft geen stemrecht.

Sinds 2009 is zij de officiële pleitbezorgster van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties voor inclusieve financiering voor ontwikkeling. In die hoedanidheid geeft zij advies aan de secretaris-generaal. Zij zet zich over de hele wereld in om financiële diensten voor iedereen toegankelijk te maken.

Huidige functies

Prinses Máxima ontvangt met haar echtgenoot de Nederlandse minister-president Mark Rutte in hun huis te Wassenaar.

• Zitting in de Raad van State
• Voorzitter Curatorium Prins Claus Leerstoel
• Lid Raad van Toezicht Stichting Paleis Het Loo, Nationaal Museum
• Lid Nederlands Comité voor Ondernemerschap en Financiering
• Speciale pleitbezorger van de secretaris-generaal Verenigde Naties voor inclusieve financiering voor ontwikkeling
• Voorzitter Stichting Historische Verzamelingen van het Huis Oranje Nassau
• Voorzitter bestuur Stichting Officiële Geschenken van het Huis Oranje-Nassau

Huidige erefuncties

• Erevoorzitter platform Wijzer in geldzaken
• Erevoorzitter van G20 'Global Partnership for Financial Inclusion'
• Erevoorzitter Koning Willem I Stichting
• Beschermvrouwe Oranje Fonds (koning Willem-Alexander is beschermheer)
• Beschermvrouwe Stichting Koninklijk Concertgebouworkest
• Beschermvrouwe Scouting Nederland, sinds 2005 als opvolgster van prins Claus
• Beschermvrouwe Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde

Vorige maatschappelijke functies

• Lid van de groep adviseurs voor de VN-commissie Internationale Jaar van het Microkrediet (2005)

Bezittingen Muelle de Piedra

Máxima heeft sinds 2009 in Argentinië twee percelen in eigendom in het privégebied Muelle de Piedra, aan het Nahuel Huapi-meer en vlakbij het ski-oord Villa La Angostura.

Peettante

Zij is de meter van prins Sverre Magnus van Noorwegen en gravin Leonore van Oranje-Nassau van Amsberg.

Onderscheidingen

Máxima's monogram

• Grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw (Nederland)
• Huwelijksmedaille 2002 (Nederland)
• Inhuldigingsmedaille 2013 (Nederland)
• Grootkruis in de Orde van Isabella de Katholieke (Spanje)
• Grootkruis in de Nationale Orde van het Zuiderkruis (Brazilië)
• Grootkruis in de Orde van Verdienste (Chili)
• Grootkruis in de Orde van Verdienste van Adolf van Nassau (Luxemburg)
• Grootkruis in de Kroonorde (België)
• Grootkruis in de Orde van de Poolster (Zweden)
• Koninklijke Familieorde van Brunei (Brunei)
• Orde van de Azteekse Adelaar (Mexico)
• Orde van sultan Qaboos, eerste klasse (Oman)
• Orde van de Unie (Verenigde Arabische Emiraten)

Stamboom

Stamboom van Máxima Zorreguieta
Grootouders	Juan Zorreguieta (1898-1959) x 1925 Cesira Stefanini (1901-1999)			Jorge Cerruti (1911-1992) x 1942 María del Carmen Carricart (1914-1999)
Ouders	Jorge Zorreguieta (1928) x 1971 María del Carmen Cerruti (1944)
Máxima Zorreguieta (1971) x 2002 Willem-Alexander der Nederlanden (1967)
Kinderen	Catharina-Amalia (2003)		Alexia (2005)		Ariane (2007)

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie Koningin Máxima der Nederlanden van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.