Vrije Hanzestad Bremen: verschil tussen versies
Categorie:Vrije Hanzestad Bremen |
kaart |
||
| Regel 16: | Regel 16: | ||
| partijen = [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|SPD]]/[[Bündnis 90/Die Grünen]] |
| partijen = [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|SPD]]/[[Bündnis 90/Die Grünen]] |
||
| bondsraad = 3 |
| bondsraad = 3 |
||
| kaart = {{Kaart deelstaten Duitsland| |
| kaart = {{Kaart deelstaten Duitsland|Locator map Bremen in Germany.svg|190px|center}} |
||
| legenda = Locatie van Bremen in Duitsland |
| legenda = Locatie van Bremen in Duitsland |
||
| districten = [[Bremen (stad)|Bremen]] en [[Bremerhaven]] |
| districten = [[Bremen (stad)|Bremen]] en [[Bremerhaven]] |
||
Versie van 10 sep 2014 19:19
Deelstaat van Duitsland 
| |||
|---|---|---|---|
 Locatie van Bremen in Duitsland | |||
| Coördinaten | 53°8'NB, 8°44'OL | ||
| Basisgegevens | |||
| Hoofdstad | Bremen | ||
| Oppervlakte | 404 km² | ||
| Bevolking (31 december 2020) | 680.130 | ||
| Bevolkingsdichtheid | 0 inw./km² | ||
| Politiek | |||
| President van de senaat | Jens Böhrnsen (SPD) | ||
| Coalitie | SPD/Bündnis 90/Die Grünen | ||
| Stemmen in de Bondsraad | 3 | ||
| Economie | |||
| Gem. inkomen (2007) | € 20.646 | ||
| Werkloosheid (mrt. 2020) | 10,0% | ||
| Overig | |||
| Landkreise | Bremen en Bremerhaven | ||
| ISO 3166-2 | DE-HB | ||
| Website | www.bremen.de | ||
| |||
De Vrije Hanzestad Bremen is met 404 km² de kleinste deelstaat van Duitsland. De staat ligt aan de Wezer en omvat de 60 km van elkaar verwijderde steden Bremen en Bremerhaven als enclaves in Nedersaksen.
Geschiedenis
Waar de Weser de duinen naderde, ontstond al vroeg een nederzetting met een veer. In 787 wordt hier het bisdom Bremen gesticht en in 845 wordt ook de zetel van het aartsbisdom Hamburg naar deze plaats overgebracht. In 888 wordt de markt vermeld in een privilege van koning Arnulf voor de aartsbisschop. Onder leiding van de in 1225 vermelde stadsraad maakt de stad zich gedeeltelijk onafhankelijk van de aartsbisschop.
Bremen binnen het Heilige Roomse Rijk
Zie Rijksstad Bremen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Hoewel de stad zelf niet vrij is, wordt er ook begonnen met de opbouw van een territorium. In 1381 wordt een groot deel van de heerlijkheid Bederkesa verworven. Vanaf 1384 is het Stadland en vanaf 1410 Butjadingen in het bezit van de stad. Deze twee gebieden gaan in de grote Friese opstand van 1424 verloren. In 1436 wordt de heerlijkheid Blumenthal verworven.
Bij de hervorming van het Heilige Roomse Rijk in 1500 wordt de stad bij de Neder-Saksische Kreits ingedeeld. De reformatie wordt in 1522 ingevoerd, die in Bremen een sterk calvinistisch karakter heeft. Daardoor zijn er in deze tijd sterke banden met de Noordelijke Nederlanden. Omdat de reformatie in het prins-aartsbisdom een luthers karakter heeft, is de Dom luthers en de rest van de stad gereformeerd.
In de Westfaalse Vrede van 1648 verwerft Zweden het prins-aartsbisdom Bremen en maakt daarmee ook aanspraak op de stad. In de oorlogen tegen Zweden van 1653/54 en 1666 gaan daardoor de heerlijkheden Bederkesa en Blumenthal verloren. Met de overdracht van het hertogdom Bremen (het voormalige prins-aartsbisdom) aan Hannover, gaan de aanspraken op de stad aan die staat over. Pas in het verdrag van Stade in 1741 wordt de zelfstandigheid door Hannover tegen een hoge prijs erkend. Op Vegesack na moeten alle dorpen aan Hannover worden afgestaan. De stadstaat heeft nog nooit uit zo'n klein gebied bestaan.
In de Reichsdeputationshauptschluss van 25 februari 1803 wordt in paragraaf 27 geregeld dat Bremen als één van de weinige (zes) rijkssteden blijft bestaan. Verder wordt het gebied uitgebreid: het gehucht Vegesack, het Grolland, de Barkhoff, de Hemlinger molen, de dorpen Hastede, Schwaghausen en Bahr. Verder alles tussen de rivieren Wezer, Wümme en Leesum en een nader beschreven lijn. Daarnaast alle bezittingen en rechten van het domkapittel en het hertogdom Bremen binnen de stad. Verder wordt Bremen bevrijd van de Wezertol bij Elsfleth.
Bremen als soevereine staat en als deel van Frankrijk
Als op 6 augustus 1806 keizer Frans II de kroon neerlegt komt er een eind aan het Heilige Roomse Rijk en daardoor is de stad een soevereine staat geworden. Sindsdien wordt de titel Vrije en Hanzestad gevoerd. In 1810 wordt de stad geannexeerd door Frankrijk, waar het de hoofdstad van het departement van de Wezermondingen is.
Bremen als bondsstaat
Na de aftocht van de Fransen in 1813 wordt de stad in 1815 door de besluiten van het Congres van Wenen weer zelfstandig binnen de Duitse Bond. Vanwege de verzanding van de Wezer werd het nodig nieuwe havens aan te leggen. In verband hiermee is de overdracht van het gebied van het latere Bremerhaven door het koninkrijk Hannover in 1827 van groot belang. Al met al resulteerde dit in de steden Vegesack (tegenwoordig deel van de stad Bremen) en Bremerhaven. In 1866 treedt de stad toe tot de Noord-Duitse Bond en in 1871 tot het Duitse Keizerrijk. De stad leverde een infanterieregiment aan het Duitse leger en een groot aantal matrozen. Voor de militairen werd in 1915 het Hanseatenkruis ingesteld.
Na de Tweede Wereldoorlog werd Bremen haven van de Amerikaanse strijdkrachten en vormde als zodanig een Amerikaanse enclave in de Britse bezettingszone, waardoor het zijn status van zelfstandig bondsland kon behouden.
Bestuurlijke indeling
De Vrije Hanzestad Bremen is onderverdeeld in twee stadsdistricten (kreisfreie Städte):
Bürgerschaft
De wetgevende macht wordt in Bremen uitgeoefend door de Bürgerschaft, die met de deelstaatparlementen van de andere Duitse Länder te vergelijken is.
De leden van de Bürgerschaft worden alle vier jaar in algemene, directe, vrije en geheime verkiezingen in de kiesdistricten Bremen en Bremerhaven verkozen (GG. art. 75). Om verkozen te kunnen worden moet men de Duitse nationaliteit hebben, 18 jaar oud zijn, en sinds 3 maanden in Bremen wonen. De grondwet de voorziet ook mogelijkheid tot het houden van volksstemmingen.
Actueel bestaat de Bürgerschaft uit 83 afgevaardigden: 67 uit het kiesdistrict Bremen en 16 uit Bremerhaven.
Principieel zetelen de 67 leden van het Bremer stadsparlement eveneens in de Bürgerschaft. Sinds de invoering van het actieve en passieve stemrecht op gemeentelijk niveau voor alle burgers van de Europese unie is het echter mogelijk dat een niet-Duitser lid is van de stadsraad (zoals in de legislatuurperiode 2003-2007). In dat geval wordt zijn plaats in de Bürgerschaft ingenomen door een opvolger van Duitse nationaliteit.
Bij de verkiezingen geldt een 5% clausule, die afzonderlijk voor de kiesdistricten Bremen en Bremerhaven toegepast wordt. Haalt een partij in een van de districten 5%, dan wordt zij voor beide districten in het parlement opgenomen.
Actuele samenstelling
Verkiezingen van 22 mei 2011:
| Partij | % | Zetels |
|---|---|---|
| SPD | 38,6 | 36 |
| CDU | 20,3 | 20 |
| Bündnis 90/Die Grünen | 22,5 | 21 |
| Die Linke | 5,6 | 5 |
| FDP | 2,4 | - |
| Overige | 10,6 | 1 |
Regering
Het land Bremen wordt geregeerd door een Senaat, die met de deelstaatregeringen van de andere Duitse deelstaten te vergelijken is. De leden van de senaat, senatoren, worden door de Bürgerschaft met gewone meerderheid van de stemmen voor de duur van de legislatuurperiode verkozen. Eerst wordt de senaatspresident in een afzonderlijke stemgang verkozen.
Naast de zo verkozen senatoren kunnen ook nog een aantal staatsraden lid zijn van de Senaat. Zij worden op voorstel van de senatoren verkozen, en hun aantal mag niet groter zijn dan één derde van het aantal senatoren (GG. art. 108)
De Bremer Senaat is, meer dan de andere deelstaatregeringen een staatsorgaan dat collegiaal werkt, wat door het feit dat de senaatspresident geen 'Richtlinienkompetenz' heeft sterk tot uitdrukking komt.
De leden van de Senaat mogen niet gelijktijdig lid van de Bürgerschaft zijn (GG. art. 109).
Huidige regering
De huidige regering in Bremen bestaat sinds 2007 uit een SPD-Grünen-coalitie. Zij werd geleid door de sociaaldemocraat Jens Böhrnsen die is sinds 8 november 2005 de regeringschef van het land Bremen. De bürgerschaft verkoos de toen 56-jarige als opvolger van Henning Scherf (eveneens SPD), die einde september 2005, na tienjarige ambtstijd, verrassend zijn ontslag genomen had. Böhrnsen is de zevende "regierungschef" van Bremen sinds de Tweede Wereldoorlog. Net als zijn voorganger Scherf neemt hij ook de ambten van senator voor justitie, kerkelijke aangelegenheden en gegevensbescherming op.
- Verkiezing van Böhrnsen
- Böhrnsen werd met 62 stemmen tegen 19 verkozen. Er waren geen onthoudingen. Daar de regerende SPD-CDU coalitie over 69 van de 83 zetels in het deelstaatparlement, de zogenaamde 'Bürgerschaft', beschikt, en 2 CDU-coalitieleden wegens ziekte bij de stemming moeten minstens 5 vertegenwoordigers van de meerderheid tegen de nieuwe chef gestemd hebben. Voorafgaand aan de stemming in de Senaat had Böhrnsen zich in een referendum onder de SPD-leden met 72 tegen 27 procent der stemmen tegen de senator voor opleiding Willi Lemke als opvolger voor Scherf doorgezet.
- Bij het begin van de zitting las bürgerschaftspresident Christian Weber een brief van Scherf voor. Daarin deelde deze zijn terugtreden als president en lid van de Senaat, en zijn ontslag als lid van de Bürgerschaft mee.
.svg){kind=small}
· 
· 
· 
· · · .svg){kind=small}
· ·