Vazalstaat

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De Bataafse Republiek, een vazalstaat van Frankrijk

Een vazalstaat of marionettenregering is een staat die afhankelijk is van een andere staat, de suzerein, meestal na een oorlog.

In de oude geschiedenis creëerden grote rijken vaak bufferstaten om zichzelf tegen een onverwachte invasie te beschermen. Ook economische motieven konden een rol spelen.

Vazalstaten waren ook middelen voor de grootmachten om een oorlog bij volmacht te voeren via hun vazal. De vazal zou de buit krijgen, maar zou deze moeten delen, bijvoorbeeld door het geven van industriële en mijnbouwconcessies in het veroverde gebied aan bedrijven uit de beschermheerstaat. Indien het misging, kon de beschermheer zijn vazal in het uiterste geval laten vallen. Dit deed Groot-Brittannië met Griekenland in 1922, en de VS met Zuid-Vietnam in de Vietnamoorlog.

Voorbeelden van vazalstaten[bewerken | brontekst bewerken]

Hieronder staat een lijst van enkele vazalstaten. De vazalstaat zelf staat eerst genoemd, daarna staat hun overheerser tussen haakjes. Het woord vazalstaat is een beladen term, een land zal zichzelf niet snel zo noemen. Ook de staat die de "touwtjes in handen heeft" zal de afhankelijke staat niet snel een vazalstaat noemen. De term heeft immers een zeer negatieve lading, en zal meestal gebruikt worden door inwoners van derde-landen, of personen die tegen de politieke toestand van de vazalstaat gekant zijn.

Uiteraard bestaan er verschillende manieren en gradatie in hoeverre en hoe een grootmacht een andere staat kan beheersen. Sommigen zouden de NAVO-landen in onderstaand rijtje willen plaatsen, anderen niet omdat de Verenigde Staten zich immers (officieel) niet met de interne politiek bemoeien. Griekenland onder het kolonelsbewind, in onderstaand rijtje genoemd, kreeg wel de vrijheid om zich zelfs tegen een NAVO-bondgenoot, Turkije, te keren. Andere staten, zoals Irak en Mantsjoekwo, waren/zijn volledige vazalstaten, bestaan of bestonden slechts op papier en door de bescherming van de buitenlandse grootmacht. Soms was zelfs de eigen bevolking hiertegen en moest de grootmacht voortdurend een sterke legermacht in het gebied houden (Irak, Afghanistan).

Sommige van de landen uit deze lijst zullen dus ook niet door iedereen als vazalstaat beschouwd worden.

Oudheid[bewerken | brontekst bewerken]

Middeleeuwen en vroegmoderne tijd[bewerken | brontekst bewerken]

Franse tijd[bewerken | brontekst bewerken]

De Franse zusterrepublieken en Napoleontische koninkrijken

Franse zusterrepublieken in Italië[bewerken | brontekst bewerken]

Norditalien 1796.png
1796: Noord-Italië voor de Franse invasie
Norditalien 1803.png
1803: Zusterrepublieken in Noord-Italië
Norditalien 1806.png
1806: Zusterrepublieken vervangen door monarchieën

1815-1940[bewerken | brontekst bewerken]

Tweede Wereldoorlog[bewerken | brontekst bewerken]

Koude Oorlog[bewerken | brontekst bewerken]

Tegenwoordige vazalstaten[bewerken | brontekst bewerken]

Rusland[bewerken | brontekst bewerken]

Algerije[bewerken | brontekst bewerken]

Armenië[bewerken | brontekst bewerken]

Pakistan[bewerken | brontekst bewerken]

Turkije[bewerken | brontekst bewerken]

Saoedi-Arabië[bewerken | brontekst bewerken]

Verenigde Arabische Emiraten[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]