Wikipedia:Taalcafé/Archief/202403

Koppelingen toevoegen
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Artikelnaam Hindoestanen of Hindostanen[bewerken | brontekst bewerken]

De titel van Hindoestanen is door Hermes Express gewijzigd naar Hindostanen onder vermelding van de volgende bronnen:

Beide zijn blijkbaar juist, maar is Hindostanen juister dan Hindoestanen?

De uitleg dat een Hindoestaan niet altijd uit Hindoestan zou komen vind ik namelijk niet zoveel zeggend. Niet alle inwoners in Hindoestan zijn hindoe, en niet alle Javaanse Surinamers hebben hun roots in Java liggen, maar soms ook in andere delen van Indonesië. Ik heb ook ergens gelezen dat de speciale verwijzingen naar zowel Hindoestanen als Javanen in Suriname zijn ontstaan om ze vooral geen Indiërs te noemen (want dat gold voor beide), omdat dat verwarrend was met een derde groep Surinamers: de Indianen. Daarbij heeft Hindoestaans in India ook een uitgebreidere betekenis op cultureel gebied: namelijk noordelijk India: vergelijk de noordelijke Hindoestaanse muziek als hoofdstroming naast de Carnatische muziek in Zuid-India.

Ik heb wel eens begrepen dat Renkema fans heeft op Wikipedia, maar - hoewel dat bij Suriname wel heel erg zou passen - zou dat niet uit moeten maken.

Met andere woorden: is deze titelwijziging de nodig of onnodig geweest? Ymnes (overleg) 4 feb 2024 16:20 (CET)[reageer]

Op fr-wiki is er een geweldige aanbeveling, fr:Wikipédia:Principe de moindre surprise, hetgeen in het Engels ook wel bekend staat als het Principle of Least Astonishment. Dat hebben we hier helaas nog niet, maar op zich lijkt me het idee om artikelnamen te beschermen tegen obscure dan wel pedante gelijkhebbers wel gezond. WP:BENOEM zegt "Sluit aan bij wat gebruikelijk is in het Nederlandse taalgebied. Dit principe is zwakker dan de andere en geldt niet als het om een aperte fout gaat." Je kan je hier afvragen of het een aperte fout gaat, benevens dat, iets dieper in wp:benoem vinden we "Bij de benaming van stammen kun je het beste de meest gebruikelijke naam kiezen". Ik zou, totdat het gangbaar geworden is, het nog maar even op Hindoestanen houden. Renkema's opvatting kan natuurlijk aangehaald worden, en een redirect is ook op z'n plek, maar voor de artikelnaam lijkt me "Hindoestanen" wel de meest gangbare. Milliped (overleg) 4 feb 2024 18:02 (CET)[reageer]
Bedankt Milliped voor je uitleg! Ik heb ondertussen een week gewacht en ook Hermes Express op zijn overlegpagina uitgelegd dat hier dit overleg plaatsvindt. In deze tijd is er geen reactie meer bijgekomen en ik heb de pagina net teruggezet naar Hindoestanen zoals het er stond. Ymnes (overleg) 11 feb 2024 10:31 (CET)[reageer]
Toch goed om te horen dat Jan Renkema, ook hier op Wikipedia, serieus wordt genomen, al is "fans" wel een wat vreemd woord in dit verband. De emeritus hoogleraar Renkema is een gerenommeerd taalwetenschapper en misschien wel de belangrijkste taaladviseur van Nederland, en het lijkt me dan ook volkomen vanzelfsprekend dat de publicaties van zijn hand hier op Wikipedia over het algemeen als gezaghebbend gelden. Er zijn helaas al veel te veel mensen die wetenschap "ook maar een mening" vinden, en die die 'mening' graag aan de kant schuiven als hun dat goed uitkomt. — Matroos Vos (overleg) 26 feb 2024 05:20 (CET)[reageer]
De vraag hierboven ging eigenlijk specifiek over de kwestie Hindostanen/Hindoestanen. Mij lijken de argumenten op het eerste gezicht een beetje gezocht, maar blijkbaar is Hindostanen hier dus al met al toch de betere term voor de bevolkingsgroep in Suriname, omdat een Hindoestaan iemand uit Hindoestan (dus niet uit Suriname) is? Dat betekent dan dus dat de titel toch Hindostanen zou moeten zijn. Als daarentegen wordt gekozen voor handhaven van de huidige titel, zou Hindoestanen nog het beste een DP kunnen worden en zou het huidige artikel Hindoestanen iets als Hindoestanen (Suriname) moeten worden.
Wat ik trouwens ook niet zo goed begrijp is waarom Renkema dit als argument erbij geeft: Wij blijven Chinezen in Nederland toch ook Chinezen noemen.; dat pleit in feite juist eerder weer voor handhaven van "Hindoestanen", terwijl hij precies dat ontraadt. De Wikischim (overleg) 26 feb 2024 11:42 (CET)[reageer]

Nederlandse dialecten[bewerken | brontekst bewerken]

Hoi,

Heeringa (2004) onderscheidde:[1]

  • Frisian
  • Frisian mixed varieties
  • Groningen
  • Overijssel
  • Southwest Limburg
  • Brabant
  • Central Dutch
  • Urk
  • East Flanders
  • West Flanders
  • Zeeland
  • Limburg
  • Northeast Luik

https://www.researchgate.net/publication/240956524_To_What_Extent_are_Surnames_Words_Comparing_Geographic_Patterns_of_Surname_and_Dialect_Variation_in_the_Netherlands Er zijn twee dialectkaarten van Nederland, gelabeld 4 en 5. 4 heeft de volgende clusters: Low Saxon, Friso-Saxon, Low Franconian, Central Gelderland, Zeeland, Low Franconian evenals de drie afgelegen, vrij naburige clusters Frisian, Franco-Frisian en Archaic Frisian (in Hindeloopen, Schiermonnikoog en Terschelling) 5 heeft Limburg ten noorden van Venlo als apart dialectgebied. Clustering in dit artikel omvat de volgende mogelijke categorieën die tot nu toe niet zijn genoemd: Zeeland en Centraal Gelderland. Midsland, Ameland eiland en Het Bildt kunnen gegroepeerd worden. Leeuwarden en eventueel Sneek kunnen worden samengevoegd. Dokkum, Stavoren, Kollum en mogelijk Heerenveen kunnen afzonderlijke dialecten hebben. De dialecten in Nederland kunnen worden gegroepeerd in een grote Nederfrankische groep, die rond Almere en de rest. Limburg is verdeeld in een klein gebied rond Weert, een groot gebied tot Venlo en een gebied ten noorden hiervan. Er is nog een grote groep: Nedersaksisch verdeeld in drie gebieden. Urk is apart. Friesland herbergt veel van de verkregen variëteiten. Ze kunnen worden onderverdeeld in Fries, archaïsch Fries (Hindeloopen, Schiermonnikoog en Terschelling eiland), Friso-Frankische variëteiten (Friese steden, Midsland, Ameland eiland en Het Bildt) en Friso-Saksisch (in Stellingwerf en divers ook Westerkwartier).

https://www.academia.edu/3130916/De_analyse_van_taalvariatie_in_het_Nederlandse_dialectgebied_methoden_en_resultaten_op_basis_van_lexicon_en_uitspraaken heeft de volgende opvattingen: Bildts, Midslands, Stadsfries en Amelands kunnen gegroepeerd worden met Friese varianten. Het cluster dat het dichtst bij dit cluster ligt wordt gevormd door Westerkwartier en Stellingwerf. Hollands, Zeelandic en West-Veluws kunnen worden gegroepeerd als Centraal westelijke dialecten. Daaronder grenst niet alleen het Hollandisch aan Centraal zuidelijke dialecten, dat Brabantisch en delen van Noord-Nederlands Limburg en Noord-Belgisch Limburg omvat. De groep, maar niet het Hollandisch, grenst aan niet-Groningse Nedersaksische en Vlaamse dialecten. Het dialect van Urk staat het dichtst bij de groep. De clusters die zich groeperen met de groep inclusief Hollands zijn: Zuidwest-Limburgse en Centraal zuidelijke dialecten alsmede Tienen.

[2] has the following phonetically based classification :

  • 1. Nedersaksisch
  • 1.1 Gronings en Noord-Drents, Midden-Drents en Westerwolds, Twents
  • 1.2 Zuid-Drents en Noord-Overijssels, terassen naar de Twentse kern
  • 2.1 Fries
  • 2.1.1 De Friese dialecten
  • 2.1.2 Stadfries, Kollumerlands, Bildts, Stellingwerfs
  • 2.2 Veluwse overgangsdialecten
  • 3. Hollands, Noord-Brabants
  • 3.1 Hollands
  • 3.1.1 Noord-Hollands
  • 3.1.2 Zuid-Hollands en Utrechts
  • 3.2 Noord-Brabants
  • 3.2.1 Oost-Brabants
  • 3.2.2 Dialecten in het Gelders Rivierengebied, West-Brabants
  • 4 Noord-Belgisch
  • 4.1. Centraal-Brabants
  • 4.2. Periferisch Brabants
  • 4.2.1 Zeeuws
  • 4.2.2. Brabants
  • 4.3. Periferisch Vlaams
  • 4.4. Centraal Vlaams
  • 5. Limburgs

Nicoline van der Sijs (ed.): Dialectatlas van het Nederlands Amsterdam: Bakker, 2011, p. 60 (http://www.taalcanon.nl/vragen/hoeveel-dialecten-heeft-het-nederlands/) heeft de volgende clusters voor Vlaanderen en Nederland:

  • Ripuarisch, Gent, Ronse
  • Fries: Fries bij Heeringa
  • Nedersaksisch: Overijssel en Groningen, beide bij Heeringa
  • Vlaams: Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen en zuidelijke rand van Zeeland (allemaal bij Heeringa)
  • Brabants en Antwerps: Brabant van Heeringa, maar beperkt tot België
  • Limburgs: Zuidwest-Limburg en Limburg, beide van Heeringa, maar met uitzondering van Limburg evenwijdig aan Helmond
  • Hollandse Mengdialecten: Andere taaleilanden waaronder Zutphen, Watervliet, Burum, Zalk

en Utrecht liggen respectievelijk binnen Hollandse Mengdialecten. Het andere taaleiland ligt rond Gouda en Woerden. Vanuit Grijpskerk loopt een gordel naar Amsterdam, die kort onderbroken wordt.

  • Hollands en Noord-Brabants is de rest van Nederland.

Vriendelijke groeten Sarcelles (overleg) 18 feb 2024 18:58 (CET)[reageer]

Suggestie: bovenstaande bijdrage verplaatsen naar Overleg:Nederlandse dialecten. En @Sarcelles: kun je misschien proberen om nog wat helderder uit te leggen wat je precies voor ogen hebt met deze bijdrage? De Wikischim (overleg) 18 feb 2024 19:40 (CET)[reageer]
Het is een lang tekst. Maar er zijn enkele methodisch goed onderbouwde mogelijkheiden voor een classificatie van nederlandse dialecten. Ik graag een discussie over goede classificatie. Sarcelles (overleg) 18 feb 2024 20:11 (CET)[reageer]
Negeren, eventueel zelfs verwijderen. Nee, niet naar die OP. Het is zinloos, want Sarcelles doet enkel aan eenrichtingverkeer, met hooguit nog een vervolgvraag (vlak voor de archiefbot langskomt) waar Sarcelles beter zelf het antwoord op kan zoeken.
 →bertux 18 feb 2024 20:34 (CET)[reageer]
Mijn excuses als mijn communicatie niet goed was. Wat zijn de argumenten voor elke classificatie van dialecten? Sarcelles (overleg) 18 feb 2024 20:49 (CET)[reageer]

‘Gent, Ronse’ zijn geen Ripuarisch. Het zijn typisch Oost-Vlaamse stadsdialecten van de bourgeoisie, die zichzelf in de negentiende eeuw met Brabantse fonemen en een pseudo-Franse uitspraak affecteerde, teneinde zich af te zetten tegen de simpele boerkes in de omliggende dorpen. ‘Ripuarisch’ in de context van het Nederlands is daarentegen een Limburgse, half-Duitse taalvariant. Zijn er overigens anno 2024 überhaupt nog Nederlandse dialecten? Ik word inmiddels ook al wat ouder en ik begrijp plat Oost-Vlaams weliswaar nog, maar het zelf spreken kost mij grote moeite. Zo gaat het wellicht met de meeste dialecten uit het Nederlandse taalgebied; ze zijn een hobbyprojectje van dialectologen geworden, terwijl de taal in de straat geen gelijkenis meer met de authentieke dialecten van pakweg dertig, veertig jaar geleden vertoont.
Dit is hoogstwaarschijnlijk mijn laatste bijdrage aan dit gesprek. Goedenacht. Northerner (overleg) 18 feb 2024 22:48 (CET)[reageer]

Gent, Ronse, Ripuarisch zijn er samengevat. Dat is de vraag of het dialecten zijn. Sarcelles (overleg) 19 feb 2024 09:52 (CET)[reageer]
Er is in dit deel van Europa nu eenmaal een dialectcontinuüm. Dat maakt dat er verschillende opvattingen en criteria voor onderverdeling mogelijk zijn. Het is voldoende als Wikipedia een indruk van die opvattingen geeft. Het is niet onze taak om daar een keus in te maken. MarcoSwart (overleg) 19 feb 2024 10:43 (CET)[reageer]
Bedankt voor je antwoord, dan zullen we al het bovenstaande vertegenwoordigen. Hoe tonen we de eerste van deze indelingen in het Nederlands? Sarcelles (overleg) 19 feb 2024 17:41 (CET)[reageer]
Een indruk geven is iets anders dan een tot mislukken gedoemde poging alles te vertegenwoordigen. Er wordt nu in verschillende artikelen al vrij aardig aangegeven dat er verschillende opvattingen zijn en waarop die verschillen berusten. MarcoSwart (overleg) 22 feb 2024 23:48 (CET)[reageer]
Hoe vertalen wqij deze engelse namen van regio's in het nederlands? Met namen zo als Gronings? Sarcelles (overleg) 3 mrt 2024 10:08 (CET)[reageer]
Nee, want als dat de bedoeling was zou Heeringa dat echt zelf wel gedaan hebben. De hele strekking van zijn onderzoek is nu juist om te laten zien dat er een dialectcontinuüm is, niet om een bepaalde indeling te bepleiten. MarcoSwart (overleg) 3 mrt 2024 13:52 (CET)[reageer]
Wat is de basis voor het gebruik van indelingen voor artikelen?

Sarcelles (overleg) 3 mrt 2024 18:38 (CET)[reageer]

  1. ↑ Wilbert (Jan) Heeringa, Chapter 9: Measuring Dutch dialect distances, inMeasuring Dialect Pronunciation Differences using Levenshtein Distance, Groningen Dissertations in Linguistics (GRODIL) 46, 2004, (esp.) p. 231, 215 & 230 (thesis, chapter 9 (PDF), alternative source)
  2. ↑ Driemaandelijkse bladen voor taal en volksleven in het oosten van Nederland. Nedersaksisch Instituut (2002). , p. 133/134
sorry, mijn opmaak op deze discussiepagina kan verkeerd zijn.Sarcelles (overleg) 10 mrt 2024 16:51 (CET)[reageer]
De duitse Wikipedia maakt vaak gebruik van het twijfelachtige concept niederrheinisch (nederrijns).

Sarcelles (overleg) 15 mrt 2024 09:36 (CET)[reageer]

Wwanneer is het oudnederlands ontstaan? welke dialecten had het? – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door Sarcelles (overleg · bijdragen)

Legacy[bewerken | brontekst bewerken]

Beste collega's, bij het schrijven van artikelen over bijvoorbeeld muziekalbums kom ik in Engelstalige bronnen - of op de Engelstalige Wikipedia, wat vaak een handig startpunt is - de term 'legacy' tegen. Nu is 'nalatenschap' een directe vertaling, maar geen fijne. Is hier een beter woord voor te vinden? Ik zat te denken aan belang, impact of invloed, maar dat dekt niet (altijd) de lading. hiro the club is open‍ 29 feb 2024 08:50 (CET)[reageer]

Invloed is ook het eerste waar ik aan dacht. In kopjes moet je compact zijn, maar in lopende tekst kun je de stellende vorm, met zelfstandig naamwoord, vervangen door een lopende vorm, met werkwoord, dat is vaak handig als een letterlijke vertaling niet voldoet. X heeft uiteenlopende musici beïnvloed en geïnspireerd, zoals … Die andere termen inspiratie en inspiratiebron heb je er dan gratis bij. Die laatste is wel geschikt voor een kopje, maar is net iets rechtlijniger dan het organische legacy. Navolging komt onder omstandigheden ook in aanmerking, maar het lijkt wel alsof woorden in het Engels meer fluïde en zwakker afgebakend zijn dan in het Nederlands. Invloed lijkt voor een kopje toch het beste, waarom zou het de lading niet dekken? Voorbeeld? (Bij dit type vragen zijn voorbeelden eigenlijk verplicht, wij kunnen niet in jouw hoofd kijken)  →bertux 29 feb 2024 09:07 (CET)[reageer]
De term 'legacy' wordt (ook) gebruikt om te beschrijven in welke mate een band, artiest of uitgebracht werk nog onder de aandacht leeft. Denk aan fans die iets of iemand uitroepen tot een van de beste in een of andere populariteitspoll van een radiozender of tijdschrift. Of een toonaangevend webzine dat een band of uitgebracht werk uitroept tot een van de beste. Dat is dus iets anders dan de invloed die een band of artiest, of dat een album, heeft op andere bands of artiesten.
Bij 'inspiratie' of 'inspiratiebron' moet ik eerder denken aan uit welke bron iemand put bij het schrijven van nieuw werk. Is dat hetzelfde als nalatenschap? Mogelijk, maar het voelt niet als hetzelfde. Wat onder een kopje 'legacy' beschreven wordt, omvat meer dan dat. hiro the club is open‍ 29 feb 2024 09:38 (CET)[reageer]
Nog altijd graag voorbeelden, nog altijd heb je geen doorzichtige schedel. Gaat het om een kopje of lopende tekst, welke artikelen? Is culturele invloed iets? Gaat het om iets wat onder een specifiek kopje beschreven wordt of iets dat door het hele artikel heen speelt?
Ik voel me als het doelwit in een schiettent: ik bied iets aan, dat wordt afgeschoten, als ik nu weer iets aanbied zal het weer pang zijn, terwijl je zelf onduidelijk blijft  →bertux 29 feb 2024 09:56 (CET)[reageer]
Tja, je hoeft niet te reageren natuurlijk. Zeker niet als je je al direct een schietschijf voelt wanneer een suggestie niet zonder meer geaccepteerd wordt en er ruimte voor discussie open blijft. Ik heb reeds uitgelegd waarom de term 'invloed' de lading niet dekt. Veel duidelijker kan ik het niet maken. Misschien zo dan; hier lees ik: "In 2002, Queen's "Bohemian Rhapsody" was voted "the UK's favourite hit of all time" in a poll conducted by the Guinness World Records British Hit Singles Book. In 2004, the song was inducted into the Grammy Hall of Fame." Hieruit haal ik niet meteen dat Queen invloedrijk was, maar vooral dat Bohemian Rhapsody mateloos populair is. Invloedrijk wil zeggen dat andere bands en artiesten zich laten inspireren, bewegen of motiveren door in dit geval Queen maar dat lees ik niet in het citaat. Dat de band uiteraard wel degelijk invloedrijk was (is), is beschreven onder "Influence" dat een subkopje is van "Legacy". hiro the club is open‍ 29 feb 2024 10:37 (CET)[reageer]
Wat dacht je van culturele nalatenschap? De woorden erfenis en nalatenschap hebben naast een letterlijke overigens ook een figuurlijke betekenis, in de zin van "blijvend resultaat" of "dat wat een vorige generatie of persoon tot stand heeft gebracht", dus er hoeft niet echt een bezwaar tegen die woorden te zijn. — Matroos Vos (overleg) 29 feb 2024 12:02 (CET)[reageer]
Ha, da's inderdaad een mooie! — Matroos Vos (overleg) 3 mrt 2024 18:49 (CET)[reageer]
Bedankt voor de suggesties. Ik denk dat ik "blijvende betekenis" het "mooist" vind. Bij "erfenis" en "nalatenschap" moet ik toch teveel aan de letterlijke betekenis denken. Nu slaat het nergens op om mijn keuze op gevoel te baseren dus ik laat me graag overrulen waar iemand dat nuttig vindt. hiro the club is open‍ 4 mrt 2024 19:50 (CET)[reageer]
Bij betekenis denk ik dan weer aan iets dat wereldverbeterend is of inzichten geeft aan de luisteraar/lezer/kijker. Terwijl culturele nalatenschap ook kan zijn dat ergens in een Japanse anime een karakter voorkomt dat wel heel erg lijkt op Freddie Mercury. Nietanoniem (overleg) 12 mrt 2024 10:02 (CET)[reageer]
Dat soort overwegingen was waarom ik Hiro om een voorbeeld vroeg: het is haast altijd maatwerk, het hangt van het genre en de individuele artiest en van de aard van de beïnvloeding af, en in een kopje maak je andere keuzes dan in de hoofdtekst, en in voetnoten weer andere. Ik had wat minder geïrriteerd kunnen schrijven, maar Hiro kan ook wel weten dat je lastige vertaalkwesties niet in het luchtledige kunt oplossen, daarmee zadel je de helpers met zoveel werk op dat die de volgende keer niet meer helpen  →bertux 12 mrt 2024 10:18 (CET)[reageer]

Galicisch–Wolhynische Kroniek[bewerken | brontekst bewerken]

Ik heb een paar tekstfouten weggepoetst uit het vertaalde artikel Galicisch–Wolhynische Kroniek, maar is dat niet het schilderen van de kozijnen terwijl het hout wegrot? Het deel Studies en vertalingen lijkt ontstaan te zijn in de wachtkamer van de tandarts terwijl de schrijver de boren hoorde knerpen, Zou iemand dat wat kalmer en ordelijker kunnen opschrijven, liefst met een half oog op de juistheid? Misschien heeft @IJzeren Jan er tijd voor?  →bertux 12 mrt 2024 16:50 (CET)[reageer]

Deo Gratias[bewerken | brontekst bewerken]

Een van de wat mij betreft mooiste zinnen uit een Nederlandstalige liedtekst is: "Maar hoe het ook beukte op de plas, tegen de boeg van de Deo Gratias, die ongetemde woede was de onze" in Golf van Biskaje van Alex Roeka. Het lied gaat over een schip dat zich in de Golf van Biskaje begeeft, een als zeer verradelijk bekendstaand stuk water waar het volgens de verhalen altijd stormt. Ik vind de zin vooral zo mooi omdat door het noemen van de naam van het schip de tekst een heel hoog gevoel van realiteit krijgt.

Deo gratias is natuurlijk Latijn. Deo is een vervoeging van deus; gratias van gratia. Deo kan, naar de vorm, net als gratias, zowel een dativus als een ablativus zijn. Ik vermoed dat beide woorden dativi zijn, dat beide woorden daarmee meewerkend voorwerp zijn, en dat het vertaald moet worden als 'MET dank AAN God. Of vergis ik me? Zou er ook een zinvolle maar andere vertaling te geven zijn wanneer een of beide woorden een ablativus zou/zouden zijn? WIKIKLAAS overleg 11 mrt 2024 00:35 (CET)[reageer]

Omdat er nog niemand heeft gereageerd (en dit ook boven mijn pet gaat), heb ik de hulp ingeroepen van Chat GPT en Gemini. Hieronder de antwoorden. Uiteraard kan ik meer vragen (of jijzelf). Misschien zinvol zo? Groet, Elly Sta jij al hier? (Overleg) 12 mrt 2024 10:38 (CET)[reageer]
Chat GPT
You
Wat zijn de mogelijke vertalingen van de Latijnse frase Deo Gratias, en welke naamvallen heeft u gebruikt voor die vertalingen?
ChatGPT
De Latijnse frase "Deo Gratias" kan op verschillende manieren worden vertaald, afhankelijk van de context. Hier zijn enkele mogelijke vertalingen, elk met hun eigen naamvallen:
  • "Dank zij God" - Deze vertaling gebruikt de ablatief naamval voor "Deo" (God) en kan worden geïnterpreteerd als een uitdrukking van dankbaarheid aan God.
  • "Voor God zij dank" - Deze vertaling gebruikt ook de ablatief naamval voor "Deo" (God) en kan worden gebruikt om dankbaarheid uit te drukken voor iets dat aan God wordt toegeschreven.
  • "God zij dank" - In deze vertaling wordt "Deo" in de datief naamval gebruikt, en het kan worden opgevat als een wens voor dankbaarheid aan God.
  • "Aan God dank" - Deze vertaling gebruikt de datief naamval voor "Deo" (God) en kan worden gebruikt om dankbaarheid aan God te betuigen.
Elk van deze vertalingen kan passend zijn in verschillende contexten, afhankelijk van de nuances die de spreker wil overbrengen.
You
Kan er ook een verschil in vertaling worden gemaakt voor Gratias, want ook dat kan zoals ablatief als datief zijn.
ChatGPT
Ja, je hebt gelijk. Het woord "Gratias" kan ook verschillende naamvallen hebben, wat de vertaling kan beïnvloeden. Hier zijn enkele mogelijkheden:
  • "Deo Gratias" (Ablatief/Accusatief) - "Dank zij God" of "Voor God zij dank". In deze vertalingen wordt "Gratias" gebruikt in de ablatief of accusatief naamval.
  • "Deo Gratiae" (Dativus) - "Aan God dank". In deze vertaling wordt "Gratiae" gebruikt in de datief naamval.
De keuze tussen de ablatief, accusatief en datief naamvallen voor "Gratias" hangt af van de gewenste betekenis en de context waarin de frase wordt gebruikt.
Gemini

De Latijnse frase "Deo Gratias" kan op verschillende manieren worden vertaald naar het Nederlands, afhankelijk van de context en de gewenste nadruk. Hier zijn enkele mogelijkheden:

Letterlijke vertalingen:

Dankzij God (Nominatief) Door de genade van God (Ablatief) Uit dankbaarheid aan God (Ablatief) Vrije vertalingen:

God zij dank Dank God Prijs de Heer Heere, dank U De naamvallen die ik heb gebruikt voor de letterlijke vertalingen zijn:

Nominatief: "Deo" is de nominatief van "Deus" (God), en "Gratias" is de nominatief van "Gratia" (genade). Ablatief: "Deo" en "Gratias" kunnen beide in de ablatief staan om de oorzaak of het middel van de handeling aan te geven. De keuze van de naamval hangt af van de gewenste nadruk. De nominatief legt de nadruk op God als de bron van de dankbaarheid, terwijl de ablatief de nadruk legt op de genade van God als de oorzaak van de dankbaarheid.

De vrije vertalingen zijn niet letterlijk, maar geven de betekenis van de frase op een meer natuurlijke manier weer in het Nederlands.

Andere mogelijke vertalingen:

Met dank aan God Uit dankbaarheid jegens God Door Gods goedheid De vertaling van "Deo Gratias" hangt dus af van de context, de gewenste nadruk en de gewenste stijl.

Extra informatie:

De frase "Deo Gratias" wordt al eeuwenlang gebruikt in de christelijke traditie om dankbaarheid te uiten jegens God. De frase kan worden gebruikt in gebeden, liederen, en in alledaagse taal. De afkorting "D.G." wordt soms gebruikt als een verkorte vorm van "Deo Gratias". Ik hoop dat dit antwoord je vraag beantwoordt.

Na bwc: Gratias is een accusatief toch? De dank is gegeven aan God (datief)? (Arabisch kent een identieke variant, alhamdulillah betkent precies hetzelfde). Milliped (overleg) 12 mrt 2024 10:42 (CET)[reageer]

Volgens mij ook. Voluit moet het iets zijn als Deo gratias habeamus: laat ons dankbaarheden jegens God hebben > laat ons God dankbaar zijn. Marrakech (overleg) 12 mrt 2024 10:55 (CET)

Eerst even een vergissing van mezelf rechtzetten: gratia (f) komt als gratias alleen voor in de accusativus pluralis, en dus niet in de dativus of ablativus. Het is hier dus een lijdend voorwerp. WIKIKLAAS overleg 12 mrt 2024 12:30 (CET)[reageer]
Ik weet niet of het helpt, maar mijn suggestie zou zijn Bij de gratie Gods te overwegen (Bij de gratie van God), in de betekenis van 'Met God's genade'? Phacelias overleg🐝‍ 12 mrt 2024 13:06 (CET)[reageer]
In het refrein van The Agincourt Carol wordt de uitdrukking in een zin gebruikt. ‘Deo gratias, Anglia, redde pro victoria!’ = Engeland, betuig God dankbaarheden voor de overwinning. Het is een ellips; weggelaten wordt een werkwoord in de imperatief. The Agincourt Carol. Northerner (overleg) 13 mrt 2024 11:05 (CET)[reageer]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Taalcafé/Archief/202403&oldid=67281860"