Toyota

Toyota Motor Corporation
Beurs	NYSE: TM, LSE: TYT
Motto of slagzin	Always a better way
Oprichting	28 augustus 1937 door Kiichiro Toyoda
Sleutelfiguren	Akio Toyoda (voorzitter); Koji Sato CEO
Hoofdkantoor	Toyota, Aichi,; Bunkyo, Tokio, Japan
Werknemers	375.235 (31 maart 2023)
Dochteronderneming	Hino Motors Daihatsu Toyota Motor Europe
Producten	- Auto's; - Robots ; - Biotechnologie
Industrie	auto-industrie
Omzet/jaar	¥37,2 biljoen (2023); (ca. US$ 275 miljard)
Winst/jaar	¥2,5 biljoen (2023); (ca. US$ 18,5 miljard)
Marktkapitalisatie	¥33,5 biljoen (9 juni 2023)
Website	Toyota Motor Global Site
Portaal	Economie

Zie Toyota (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Toyota.

Toyota Motor Corporation (Japans: トヨタ自動車株式会社, Toyota Jidōsha Kabushiki-gaisha) behoort tot de top drie van grootste autofabrikanten ter wereld. De drie bekendste merknamen zijn Toyota, Daihatsu en Hino. Qua verkoopaantallen strijden Toyota, General Motors en Volkswagen AG om de eerste plaats, alle drie produceren ongeveer 10 miljoen voertuigen op jaarbasis. De Japanse onderneming maakt deel uit van de Nikkei 225.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Een Japanse ondernemer, Sakichi Toyoda, vond aan het einde van 19e eeuw een weefmachine uit die automatisch stopte zodra de draad brak. Hierdoor kon één werknemer meerdere machines beheren, waar vroeger per machine een werknemer nodig was om de machine te stoppen als de draad brak. Een Engels bedrijf betaalde een groot bedrag om de weefmachine in Europa te mogen bouwen. De zoon van Toyoda, Kiichiro Toyoda, kreeg dit geld om een eigen bedrijf op te richten. Kiichiro besloot autofabrikant te worden.

In 1936 begon de productie van het eerste model AA. Een jaar later werd de fabriek hernoemd naar Toyota Motor Corporation. Kiichiro Toyoda stelde zich als doel om de beste auto's van de wereld te bouwen. Vlak na de Tweede Wereldoorlog werd een kwaliteitscontrolesysteem voor auto's ingevoerd, onder de naam "Toyota production system", wat later wereldwijd bekend raakte als Lean manufacturing. De Toyota's raakten (zoals zoveel Japanse automerken) al snel bekend om hun betrouwbaarheid. De doelstelling voor Kiichiro Toyoda was in dat opzicht geslaagd. Het bedrijf staat bekend om een speciale bedrijfsfilosofie die wel 'Toyotisme' wordt genoemd; het was het eerste bedrijf dat het just in time-concept invoerde als productiemethode; een bedenksel van Toyota's productiechef Taiichi Ohno. Nog steeds is Toyota een voorloper in diverse kwaliteitsmanagement- en productiemanagementprincipes. Het Toyota Production System is inmiddels door meerdere bedrijven, zoals Caterpillar en DAF gekopieerd.

Het best verkochte model is de Toyota Corolla.^[1] Na de introductie in 1966 werd de Corolla dermate populair dat het model al snel naar zeven landen werd geëxporteerd, waaronder ook Nederland. Enkele jaren hierna was de vraag naar Corolla's wereldwijd zo toegenomen dat Toyota besloot voor dit model een geheel nieuwe fabriek te bouwen. In 1969 exporteerde Toyota ca. 10.000 Corolla's per maand, en een jaar later was dat aantal verdubbeld. Vier jaar na de introductie van dit model reed de miljoenste Corolla van de band. Weer een jaar later werd de miljoenste Corolla geëxporteerd.

Hoofdzakelijk voor de Japanse markt, werd in 1967 gestart met de productie van de Toyota Century, die wel wordt gezien als het vlaggenschip van Toyota. Het eerste model van de Century was gebaseerd op de Crown Eight, een luxere versie van de Crown uit S40-serie. De eerste generatie Century (G20, G30, G40) werd geproduceerd van 1967 tot 1997. De G50-serie, de tweede generatie, werd gemaakt tussen 1997 en 2016. In 2018 ging de derde generatie van start (G60).

Ook de Toyota Prius baarde opzien. Bij zijn introductie in 1997 was het de eerste in serie geproduceerde hybride auto ter wereld. In 2003 waren van de Prius circa 100.000 exemplaren geproduceerd. In 2004 verscheen een nieuw en verbeterd model van de Prius op de markt, dat zelfs nog zuiniger was. In 2008 werd een nieuwe mijlpaal bereikt: 1.000.000 stuks.

Toyota introduceerde in 2015 de Toyota Mirai; Japans voor toekomst.^[2] Het is de opvolger van de Prius, waarvan er sinds de introductie ruim 8 miljoen exemplaren zijn verkocht.^[2] De Mirai is een waterstofauto en Toyota streeft ernaar om in 2050 geen benzine- of dieselmotoren meer te gebruiken.^[2] Door het gebruik van waterstof is de enige emissie water. Toyota indiceert dat de totale uitstoot van koolstofdioxide gedurende de gehele levensduur van het voertuig 50% tot 70% lager is in vergelijking tot conventionele benzine- of dieselvoertuigen.^[2] Het voertuig heeft een bereik van 550 kilometer en tanken duurt niet langer dan 5 minuten.^[2] Dit is sneller dan een elektrische auto aan een oplaadpaal. Nadeel is dat er speciale tankstations nodig zijn die tot vijfmaal duurder zijn dan conventionele benzinestations.^[2]

In Europa heeft Toyota een marktaandeel van 5%. In het eerste kwartaal van 2007 is Toyota de grootste autofabrikant ter wereld geworden. General Motors, dat 76 jaar lang de grootste was, zakte naar de tweede plaats. Toyota mikt op een marktaandeel van 15% wereldwijd.

In 1999 kocht Toyota een meerderheidsbelang van 51% in de Japanse producent van kleine motorvoertuigen Daihatsu. Daihatsu produceert deze kleine voertuigen voor verkoop onder eigen naam, maar ook voor Toyota. In januari 2016 werd bekend dat Toyota alle aandelen Daihatsu in handen wil krijgen.^[3] De transactie heeft een waarde van 2,9 miljard euro en wordt in augustus 2016 afgerond.^[3] Daihatsu gaat zich meer richten op de markt voor kleine auto’s en zal hierbij gebruikmaken van Toyota’s verkoopervaring en dealernetwerk.^[3]

Kerncijfers[bewerken | brontekst bewerken]

Toyota produceert zo’n 9 miljoen voertuigen per jaar, waarvan ongeveer 4 miljoen in Japan. Toyota heeft een wereldwijd marktaandeel van iets meer dan 10%.^[4] In het boekjaar tot 31 maart 2014 werden 2,4 miljoen voertuigen in Japan verkocht en alleen in de Verenigde Staten werden met 2,5 miljoen stuks meer voertuigen verkocht. In 2014 werd een derde van de omzet behaald in Japan, een derde in de Verenigde Staten en de overige omzet wordt gerealiseerd in de rest van de wereld.^[4] Het bedrijf geeft per jaar zo’n 800 miljard yen uit aan onderzoek en ontwikkeling, dit is ongeveer 3,5% van de omzet. Het bedrijf telt bijna 340.000 werknemers.^[4]

In 2009 leed het bedrijf voor het eerst sinds 1950 een verlies.^[5] Het verlies was 437 miljard yen (3,3 miljard euro) groot en werd vooral veroorzaakt door een sterke terugval in de autoverkopen als gevolg van de kredietcrisis. Toyota had in dat jaar een productiecapaciteit van 10 miljoen voertuigen en deze kosten drukten zwaar op de resultaten.

Toyota heeft een gebroken boekjaar dat loopt van eind maart tot begin april in het volgende jaar. Hieronder een overzicht van de autoverkopen en financiële resultaten van het bedrijf tot het afgesloten boekjaar per 31 maart 2023.

Jaar^[6]	Autoverkopen (× miljoen)	Omzet (× miljard yen)	Nettoresultaat (× miljard yen)	Rentabiliteit eigen vermogen
2008	8,9	26.289	1718	14,5%
2009	7,6	20.530	–437	-4,0%
2010	7,2	18.951	209	2,1%
2011	7,3	18.994	408	3,9%
2012	7,4	18.584	284	2,7%
2013	8,9	22.064	962	8,5%
2014	9,1	25.692	1823	13,7%
2015	9,0	27.235	2173	13,9%
2016	8,7	25.403	2313	13,8%
2017	9,0	27.597	1831	10,6%
2018	9,0	29.380	2494	13,7%
2019	9,0	30.226	1883	9,8%
2020	9,0	29.930	2076	10,4%
2021	7,6	27.215	2245	10,2%
2022	8,2	31.380	2850	11,5%
2023	8,8	37.154	2493	9,0%