Bundesstraße 1

Bundesstraße 1
Land	Duitsland
Deelstaat	Noordrijn-Westfalen, Nedersaksen, Saksen-Anhalt, Brandenburg, Berlijn
Lengte	778 km
Portaal    Verkeer & Vervoer Duitsland
Traject
van/naar Vaals (NL) N278 Grensovergang Vaalserquartier Junkerstraße/Vaalser Straße 1a57264 Jakobstraße/Lütticher Straße 264 Vereinsstraße 57 Adalbertsteinweg 258 Monheimsallee/Peterstraße 1a57264 1 Europaplatz 544 Vervangen door 544 44 61 46 57E31 22 Aansluiting Neuss-Hafen 57E31 Rhein (Josef-Kardinal-Frings-Brücke) (762 m) Düsseldorf Südring 326 Rheinufertunnel (1931 m)   Ernst-Gnoß-Straße (in tunnel)   Rheinkniebrücke (in tunnel)   Düsseldorf-Derendorf 8 Mörsenbroicher Ei 78 Düsseldorf   Düsseldorf-Rath 52 vervangen door 52 25 Breitscheid 52 227   Kahlenbergsweg/Lintorfer Weg Mülheim an der Ruhr Straßburger Allee 223 Ruhr (Mendener Brücke)   Frohnhauser Weg/Velauer Straße Mülheim an der Ruhr 19 Heißen 40 vervangen door 40 overgang uit 40 Dortmund   Dortmund-Hombruch   Alter Mühlenweg Aansluiting Dortmund-Zentrum 54   Märkische Straße   Dortmund-Ost Aansluiting Dortmund-Stadtkrone-Ost 236   Dortmund-Aplerbeck   Dortmund-Sölde Dortmund overgang in 44E331 51 Holzwickede 44E331 Luchthaven Dortmund 48 Unna 1E37   Unna-Feldstraße Unna-Iserlohner Straße 233 Unna-Morgenstraße 233 Werl-Zentrum 445 Werl Soest 475 Bad Sassendorf Erwitte 55 Erwitte 55 Geseke Salzkotten 27 Aansluiting Paderborn-Zentrum 336468 vervangen door 33 26 Paderborn-Elsen Autoweg   Paderborn-Nord   Paderborn-Marienloh   Bad Lippspringe-Süd Aansluiting Bad Lippspringe   Schlangen Autowegeinde Strothetalbrücke (393 m)   Horn-Bad Meinberg 239   Reelkirchen   Höntrup Blomberg 252 Barntrup 66   Sonneborn Grießem Rondweg om Aerzen Hameln 83 Weser Altstadt 83 Hameln 217 Coppenbrügge 442 Benstorf Elze 3 Burgstemmen   Klein Escherde Autoweg   Afrit naar L 460   Emmerke   naar L 460   Himmelsthür Hildesheim   Tannenweg Autoweg   Himmelsthürer Straße   Am Kupferstrange Aansluiting Schützenwiese 243 Innerste Berliner Straße 6 62 Aansluiting Hildesheim 7E45 Hilerheim Autowegeinde Einum Hoheneggelsen 444 Steinbrück 444 Groß Lafferde 444 Bettmar Rondweg om Vechelde 65 Denstorf Klein Gleidingen Braunschweig-Raffturm Braunschweig-Lehndorf 391 Braunschweig 248   Braunschweig-Sickte (naar L625 verder naar 39) over 39 Rondweg om Cremlingen 39 Cremlingen 39 Abbenrode Bornum am Elm Rondweg om Helmstedt 244245a 63 Helstedt-Ost 2E30 Erxleben Tundersleben Bornstedt 2E30 Irxleben 3 Magdeburg-Stadtfeld 14E49 Maagdenburg Magdeburger Ring 71 Elbe Maagdenburg Heyrothsberge 184 73 Burg-Zentrum 2E30 Burg 246a Genthin 107 Havel Bensdorf Brandenburg   Zanderstraße 102 Havel Neuschmerzke 102 Brandenburg Groß Kreutz 22 Groß-Kreutz 10E55 Werder Havel Geltow Potsdam Zeppelinstraße 2273 Friedrich-Ebert-Straße 2 Potsdam Havel (Glienicker Brücke) Berlijn Aansluiting Zehlendorf 115E51 Berlin-Wolfensteindamm/Schloßstraße 103 Overgang in en vervangen door 103 Sachsendamm 103 Hauptstraße Berlin-Potsdamer Platz 96 Spree Molkenmarkt 25 Samen met 5 richting Müncheberg Berlin-Alexanderplatz 2 Berlin-Strausberger Platz Berlin-Frankfurter Tor 96a   Berlin-Friedrichsfelde 158 Berlin Dahlwitz-Hoppegarten 4 Aansluiting Berlin-Hellersdorf 10E55 Rüdersdorf bei Berlin Rondweg om Müncheberg 5168 Samen met 5 richting Seelow Rondweg om Seelow 167 Manschnow 112 Küstrin-Kietz Oder Grensovergang Küstrin-Kietz van/naar Kostrzyn nad Odrą (PL) 22

De Duitse Bundesstraße 1 (afkorting: B1) is een weg (bundesstraße) die loopt van de Nederlandse grens bij Aken tot aan de Poolse grens in Küstrin-Kietz aan de Oder. De weg voert onder meer langs Düsseldorf, Dortmund, Paderborn, Braunschweig, Maagdenburg en Berlijn.

De geschiedenis van de weg voert terug op een oude handelsroute van Brugge in België naar Novgorod in Rusland. Deze werd al beschreven door Claudius Ptolemaeus in de 2e eeuw van onze jaartelling.

De oorspronkelijke Reichsstraße 1 voerde van Aken tot aan Eydtkuhnen aan de toenmalige Duits-Litouwse grens. De weg was toen 1392 km lang. De huidige bundesstraße heeft een lengte van 778 km.

Bij Aken sluit de weg aan op de Nederlandse N278, die van Vaals via Gulpen en Margraten naar Maastricht voert.

B1a

De B1a is een andere route rond het centrum van Aachen, de weg is ongeveer 3 kilometer lang en loopt langs de noord- en westzijde. De B1 loopt langs de zuid- en oostzijde. De B1a begint en eindigt aan de B1 en is een stadsweg met meestal 2 x 2 rijstroken.

Begin van de B1 aan de Nederlandse grens bij Vaals

Routebeschrijving

Noordrijn-Westfalen

Ten westen van Aken begint de B1 op de Nederlandse grens, waar aan Nederlandse zijde de N278 verder gaat door Vaals naar Maastricht. De B1 is een stadsweg door Aken en vormt een verbinding met onder andere de B1a, de westelijke en noordelijke rondweg van Aken. De B1 zelf loopt ten zuiden en oosten van het centrum van de 250.000 inwoners tellende stad. Men kruist hier diverse B-wegen, zoals de B57, de B258 en de B264. De weg heeft veelal 4 rijstroken en loopt samen met de B57 en de B264, langs de oostkant van het Centrum naar naar het noordoosten, waarna de B264 afsplitst. Daarna bereikt men de rotonde Europaplatz, waar de B1 eindigt.

Vervanging

Tussen Aken en Düsseldorf is de B1 vervangen door snelwegen, in volgorde de A544 tot Kreuz Aachen, A44 tot Dreieck Jackerath, A61 tot Kreuz Mönchengladbach, A46 tot Kreuz Neuss-West en de A46/ A57 als zuidelijke randweg van Neuss tot de bij Aansluiting Neuss-Hafen

Voortzetting

Vanaf Aansluiting Neuss-Hafen loopt de B1 als een autoweg, die Neuss met één afrit bedient, naar het havengebied. Hierna volgt de brug over de rivier de Rijn, waarna men in Düsseldorf komt, de hoofdstad van Noordrijn-Westfalen. De B1 loopt door het centrum van Düsseldorf, deels via tunnels, langs de oever van de Rijn. De weg is met 4 tot 6 rijstroken uitgebouwd en kent enkele torens die bovenop de weg staan. Er is een ongelijkvloerse aansluiting met de Rheinkniebrücke en een lange tunnel ter hoogte van het centrum. In het noorden van de stad kruist de B1 de B7. Daarna gaat de B1 over in de A52.

Vervanging

Tussen het noorden van Düsseldorf en de afrit Bretscheid net ten noorden van het Kreuz Breitscheid met de A3,

Voortzetting

Vanaf de afrit Beitscheid loopt de B1 door de stad Mülheim an der Ruhr. Men steekt de rivier de Ruhr over, waarna de B1 vooral langs de oostrand van Mülheim loopt. Op de grens van Mülheim en Essen sluit de B1 in aasluiting Essen-Heißen aan de A40.

Vervanging

Vanaf Afrit Essen-Heißen en het einde in Dortmund bij afrit Dortmund-Hombruch is de weg vervangen door de A40.

Voortzetting

De B1 vormt vervolgens de primaire oost-westas door Dortmund en is volledig ongelijkvloers uitgebouwd. Er zijn knooppunten met de B54 bij Aansluiting Dortmund-Zentrum een klaverbladknooppunt en de B236 bij Aansluiting Dortmund-Stadtkrone-Ost een mixvormknooppunt, alhoewel daar tussen in kruisingen zijn met verkeerslichten. De weg telt hier voornamelijk 2x3 rijstroken en heeft een S-bahn in de middenberm. In het oosten van Dortmund wordt de B1 een volwaardige autosnelweg, waarna de weg bij afrit Holzwickede afslaat en de A44 verder gaat richting Kassel.

De B1 loopt daarna parallel aan de A44, op langzaam groter wordende afstand. De weg loopt door het zuiden van de stad Unna en kruist bij afrit Unna de A1, deze afrit ligt net nten noorden van Kreuz Dortmund/Unna. De rest is gelijkvloers. Men kruist er de L679, de voormalige A443. Karakteristiek voor het tracé van Unna naar Paderborn zijn de lange rechte stukken. De weg loopt vrijwel kaarsrecht van Unna naar Werl, waar men bij afrit Werl-Zentrum de A445 kruist. De B1 vormt een zuidelijke rondweg van Werl en loopt over de vrij kale Soester Börde naar Soest. Dit zijn de noordelijke uitlopers van het Sauerland, maar de regio is onbebost. De B1 loopt door de vrij grote plaats Soest, met aansluitingen met de B229 en B475. Oostelijk van Soest volgt een kaarsrechte route via Erwitte naar Geseke. Bij Erwitte kruist men de B55, een vrij belangrijke noord-zuidroute. Vanaf Geseke buigt de weg wat naar het noordoosten af om vervolgens dwars door Salzkotten te lopen en sluit ten oosten van Salzkotten in Aansluiting Salzkotten-Ost de L766 vanaf het vliegveld van Paderborn aan. Vervolgens eindigt de B1 aan de westkant van Paderborn in Aansluiting Paderborn-Zentrum op de A33 en de B64, die laatste loopt vanaf hier de stad in.

Vervanging

Tussen Aansluiting Paderborn-Zentrum en de afrit Pederborn-Elsen is de B1 vervangen door de A33.

Voortzetting

Vanaf afrit Paderborn-Elsen loopt de de B1 naar het noordoosten om de noordelijke randweg van Paderborn te vormen, die als een ongelijkvloerse driestrooks-weg is uitgevoerd. De weg vormt voor langere tijd een hoogwaardige verbinding met ongelijkvloerse kruisingen, terwijl men het heuvelachtige Eggegebergte passeert, met toppen tot zo'n 450 meter. Na Meinberg eindigt de uitgebouwde B1 en is de weg een reguliere hoofdweg die door het Lipper Bergland naar het noordoosten loopt. Men moet door Blomberg, en na Barntrup volgt de grens met Nedersaksen.

Nedersaksen

Het deel door Nedersaksen is geen snelle route, met talloze dorps- en stadspassages. De eerste grotere plaats waar men doorheen gaat is de stad Hameln, gelegen aan de rivier de Weser. Hierna sluit de B217 aan, een hoogwaardige route naar Hannover. De B1 gaat niet door Hannover maar loopt op enige afstand ten zuiden van de stad, door het Osterwald en het Hildesheimer Wald. Dit gebied is heuvelachtig, met toppen tot circa 400 meter. Men passeert diverse dorpen, zoals Coppenbrügge en Elze. In Elze kruist men de B3. Oostelijker bereikt men de grote stad Hildesheim. De B1 loopt door het centrum, In Aansluiting Schützenwiese sluit de B243 vanuit Seesen aan. Aan de oostkant van Hildesheim kruist men de B6 en vlak daarna in Aansluiting Hildesheim de A7.

Oostelijk van Hildesheim loopt de B1 door een vrij saai en vlak gebied met diverse dorpen, zoals Süpplingen. Men komt even ten noorden van Salzgitter langs en kruist de B65. De B1 loopt vervolgens door het stedelijk gebied van de grote stad Braunschweig. Aan de westkant ervan kruist men de A391, waarna de B1 door het centrum loopt en de B4 kruist. Oostelijk van Braunschweig kruist de B1 de A39 zonder aansluiting. Daarna loopt de weg door de Elm, een natuurgebied met lage heuvels tot zo'n 300 meter. De weg passeert Königslutter am Elm, waarna men de oude grensstad Helmstedt bereikt waar de B1 de zuidelijke ringweg van vormt. Men kruist hier de B244 en aan de oostkant van de stad de A2. Hierna volgt de grens met Saksen-Anhalt.

Saksen-Anhalt

Door Saksen-Anhalt volgt de B1 de A2 op korte afstand en kruisen deze twee wegen elkaar enkele malen. Men rijdt door de vrij saaie Magdeburger Börde, een glooiend en zeer open gebied met veel windturbines. Men komt door dorpjes als Alleringersleben, Erxleben en Irxleben. Aan de westkant van Maagdenburg kruist men de A14, waarna de B1 door het centrum van Maagdenburg loopt. Men kruist hier de B189, een noord-zuid expressweg door Maagdenburg. Tevens steekt men de rivier de Elbe over. Oostelijk van Maagdenburg buigt de weg naar het noordoosten af en kruist de A2 voor de laatste keer. Men komt langs Burg waarna de B1 door een vlak bosgebied loopt. Er liggen hier veel minder plaatsen langs de route, de plaatsen die er liggen hebben echter geen rondweg, zoals Genthin. In Genthin kruist men de B107.

Brandenburg & Berlijn

De weg loopt oostwaarts langs Plaue en de Plauer See naar Brandenburg. Er is geen rondweg voorhanden en men moet door het centrum. De B1 is hier meerstrooks uitgebouwd, maar niet ongelijkvloers. In Brandenburg an der Havel kruist men de B102. Oostelijk van Brandenburg loopt de weg door open gebied, de zuidkant van het Havelland Men komt door van het dorp Groß Kreuz en ten oosten van het dorp kruist men bij de afrit Groß kreuz de A10, de ring van Berlijn. Men komt dan in een gebied met veel meren en passeert Werder en komt van door het centum van Potsdam, men kruist daar de B2. Hierna loopt de weg naar het noordoosten en komt in de stad Berlijn. In Aansluiting Zehlendorf is een klaverbladknooppunt met de A115, de zuidwestelijke invalsweg van Berlijn. De B1 vormt hierna een stadsweg door de zuidwestelijke wijken van de stad en wordt vervolgens de A103. Men kruist de A100, waarna de B1 weer een stadsweg wordt. De B1 loopt over het beroemde Potsdamer Platz en vervolgens via de Leipziger Straße door het centrum als zesstrooks hoofdweg. Men steekt de rivier de Spree over, waarna men over de Alexanderplatz komt.

In Berlijn kruist men diverse wegen, waaronder de B96 en B109. De B5 sluit dan op de B1 aan, waarna beide wegen tot ruim ten oosten van Berlijn samenlopen. De B1 loopt verder over de Frankfurter Allee naar het oosten. In het oosten van Berlijn zijn enkele ongelijkvloerse kruisingen, zoals Aansluiting Berlin-Biesdorf een trompetknooppunt met de B158.

De B1 verlaat Berlijn, en kruist in Aansluiting Berlin-Hellersdorf de A10 voor de laatst keer. Hierna wordt de B1 een enkelbaans weg en er is een rondweg bij Müncheberg, hier slaat de B5 af richting Frankfurt de B1 loopt door een rustig platteland naar het oosten, met af en toe bosgebieden. Er is een bypass langs Seelow en Küstrin-Klietz. Ter hoogte van de rivier de Oder deze volgt de grens met Polen. Aan Poolse zijde gaat de DK22 verder naar Gorzów Wielkopolski.

Geschiedenis

De B1 volgt een eeuwenoude handelsroute van Brugge naar Novgorod in Rusland en loopt door twee van de meest vruchtbare akkerbouwgebieden van Duitsland, de Soester en Magdeburger Börde. De in 1932 opgezette Reichsstraße 1 vormde een 1.392 kilometer lange route van Aken via Berlijn en Kaliningrad naar de toenmalige Duits-Litouwse grens. Het was destijds de langste Duitse weg.

De verharding van de B1 vond voornamelijk in de tweede helft van de 18e eeuw plaats, bijvoorbeeld tussen Aken en Jülich. In 1788 werd begonnen met de chaussee tussen Unna en Hörde. Het deel tussen Potsdam en Berlijn werd in 1792 verhard. In 1799 werd dit verlengd tot Brandenburg. In 1824 was de gehele route tussen Maagdenburg en Berlijn verhard. In 1835 bereikte de weg de Duits-Litouwse grens. In het westen van Duitsland had de B7 meer prioriteit, waardoor de B1 tussen Unna en Werl pas in 1818 verhard werd. Na de Tweede Wereldoorlog verloor Duitsland alle gebieden ten oosten van de Oder en werd de B1 ingekort tot de Poolse grens bij Küstrin-Kietz.

Vanaf de jaren '30 van de 20e eeuw werden in Duitsland snelwegen aangelegd. Zo verving de A430, later A40, de B1 tussen Mülheim en Dortmund. De A44 en A46 vervangen de route tussen Aken en Neuss, de A52 doet dat ten noorden van Düsseldorf. In 1951 is de Josef Kardinal Frings Brücke tussen Neuss en Düsseldorf opengesteld. In 1952 opende één brug van de Jerusalembrücke in Maagdenburg over de Elbe; de tweede opende in 1996. In 1993 is de Rheinufertunnel in Düsseldorf opengesteld. Oostelijker is de B1 grotendeels intact gebleven en her en der uitgebouwd. Markant is het kaarsrechte stuk van Unna naar Paderborn. Wel zijn enkele rondwegen aangelegd op dit traject. Zo is de B1 bij Paderborn ongelijkvloers uitgebouwd tot ver in het Eggegebirge. Op 9 december 2008 opende de rondweg van Küstrin-Kietz en op 30 oktober 2012 werd een deel tussen Salzkotten en Paderborn met 2x2 rijstroken opgeleverd.

In Nedersaksen, Saksen-Anhalt en Brandenburg is de weg niet bijzonder veel opgewaardeerd. Er zijn amper rondwegen voorhanden, behalve ten oosten van Berlijn. De bevolkingsdichtheid in dit gebied is laag en er zijn goede alternatieve routes beschikbaar in de vorm van snelwegen. Opvallend is de tracering van de B1 tussen Paderborn en Braunschweig, daar deze de grote stad Hannover links laat liggen. Mede hierom heeft de B1 in Nedersaksen weinig doorgaand belang en is er nooit veel aandacht gegeven aan het opwaarderen van de weg. Wel opende op 21 november 2013 een rondweg van Aerzen.

Toekomst

Op 7 januari 2016 begon de bouw van de 6 kilometer lange rondweg van Coppenbrügge en Marienau in het zuiden van Nedersaksen.

Verkeersintensiteiten

Verkeersgegevens van de B1 in Aken zijn niet voorhanden. In 2005 reden dagelijks 56.000 voertuigen door Düsseldorf en 22.300 voertuigen door Mülheim an der Ruhr. Het deel door Dortmund telt tot 86.000 voertuigen per etmaal. Door Unna rijden 23.000 voertuigen, aflopend naar 11.000 bij Werl en 12.000 voertuigen rond Soest. 15.400 voertuigen rijden bij Erwitte en 9.400 voertuigen bij Geseke, stijgend naar 24.000 voertuigen voor Paderborn.

De noordelijke rondweg van Paderborn telt 20.000 voertuigen, daarna aflopend naar zo'n 6.000 voertuigen tussen de dorpen, met tot 10.000 voertuigen in de grotere plaatsen. In Hameln rijden 17.000 voertuigen per etmaal. Door Hildesheim rijden 26.000 voertuigen en tussen Hildesheim en Braunschweig 3.900 tot 5.700 voertuigen. Door Braunschweig rijden 18.800 voertuigen, 6.400 voertuigen bij Königslutter en 6.800 voertuigen bij Helmstedt. Het tracé parallel aan de A2 tussen Helmstedt en Maagdenburg is met 1.600 tot 4.200 voertuigen vrij rustig. Door Maagdenburg rijden 16.700 voertuigen en 15.200 voertuigen tussen de A2 en Burg. Na Burg rijden 3.500 voertuigen, met een piek van 10.700 voertuigen voor Brandenburg.

Het tracé door Berlijn telt tussen 26.200 en 40.600 voertuigen per etmaal, dalend naar 9.000 voertuigen tussen Berlijn en Müncheberg. Langs Seelow rijden 6.900 voertuigen, en 6.900 voertuigen steken dagelijks de grens met Polen over.

Zie de categorie Bundesstraße 1 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.