Scania 4-serie

Scania 4-Serie
Merk	Scania; Zweden
Type	Zware vrachtwagen
Productiejaren	1995−2004 (Europa); 1995–2007 (Zuidamerika)
Uitvoeringen	Frontstuur, Torpedofront
Voorganger	Scania 3-serie
Opvolger	Scania PRT-serie
Brandstof	diesel
Portaal	Auto

De Scania 4-serie is een serie vrachtwagenmodellen die in 1995 werd geïntroduceerd door de Zweedse vrachtwagenfabrikant Scania. Het is de opvolger van de 3-serie. De 4-serie werd geleverd met vijf verschillende soorten dieselmotoren, drie cabinetypes en vier types chassis. De motoren zijn dezelfde motoren als in de 3-serie, plus een 12 liter 6 cilinder lijnmotor en een 16 liter V8. In Europa werd de serie in 2004 opgevolgd door de Scania PRT-serie, maar de productie ging in Brazilië door tot 2007. De serie is ontworpen door Bertone.^[1] De serie werd in 1996 uitgeroepen tot Truck van het jaar.^[2]

Ontwerp[bewerken | brontekst bewerken]

Het ontwerp van het voertuig is gebaseerd op dat van de 3-serie, met dummy luchtinlaten, vergelijkbare radiatorgrille en dezelfde koplampen. De radiatorgrille is horizontaal in twee delen gedeeld, en het onderste gedeelte kan neergeklapt worden om te worden gebruikt als bank of als opstap voor het wassen van de voorruit. De bumpers in deze serie zijn van metaal (C en G modellen) of kunststof (L model, tegen meerprijs in C en G).

Modellen[bewerken | brontekst bewerken]

Van het modelnummer van de voertuigen uit de 4-serie wordt meestal alleen het eerste gedeelte vermeld, dat bestaat uit een letter, 3 cijfers en een letter, bijvoorbeeld: R124L. Dit modelnummer staat vaak, zonder de eerste letter, rechts op de voorzijde van het voertuig.

De eerste letter van het modelnummer geeft het cabinetype aan: (G: frontstuur, vast gemonteerd, P: frontstuur, geveerd, R: frontstuur, geveerd, verhoogd, T: torpedofront).^[3]

Het laatste cijfer in het modelnummer is bij de 4-serie altijd een 4. Het eerste deel van het cijfer geeft de cilinderinhoud aan: 9, 11, 12, 14 of 16 liter.^[3]

De letter achter de cijfers beschrijft het chassistype. In de 4-serie is deze code gewijzigd ten opzichte van eerdere series (de letters zijn L, D, C en G^[3] in de 4-serie versus M(edium duty/middelzwaar), H(eavy duty/zwaar) en E(xtra-heavy duty/extra zwaar voor de 2- en 3-serie^[3]^[4]^[5]):^[3]

L – voor lange afstanden op gladde en verharde wegen. Hoog draagvermogen binnen wettelijke gewichten.
D – voor korte afstanden op gladde en verharde wegen. Hoog draagvermogen binnen wettelijke gewichten.
C – voor korte afstanden op zeer hobbelige, losse en onverharde wegen. Grotere bodemvrijheid.
G – voor korte en lange afstanden op oneffen verharde of onverharde wegen. Hoog laadvermogen.

Ten slotte staat links voor op de cabine vaak een driecijferig getal dat het motorvermogen in paardenkracht aangeeft. Dit kan variëren van 220 tot 580 pk.^[3]

Militair gebruik[bewerken | brontekst bewerken]

Voertuigen uit de Scania 4-serie worden – al dan niet in speciale militaire uitvoeringen - gebruikt in vele landen.

De Scania T144GB trekker wordt met verschillende soorten opleggers onder andere gebruikt als tanktransporter en is bij de krijgsmachten van o.a. Zweden, België en Frankrijk in gebruik.^[6]^[7]

De Landcomponent van de Belgische Krijgsmacht beschikt sinds 2002 over 26 Scania T144GB trekkers met Lohr opleggers. Deze worden vanaf 2024 vervangen door 9 DAF CF Military 8x8 Heavy Transport met drie-assige uitschuifbare Broshuis^{[noot 1]} dieplader.^[9]^[10]

De Zweedse krijgsmacht gebruikt naast Scania T144GB trekker ook de Scania P124 6x6 met haakarm en de Scania P124 8x8 met ballistische bescherming^{[noot 2]} met haakarm.^[11]^[12]

De Franse krijgsmacht gebruikt naast de Scania T144GB trekker ook de Scania CCP10 die is afgeleid van Scania R114CB.

Nederlandse Krijgsmacht[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Scania-Wissellaadsysteem voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In 2004^[13] en 2005^[14] ontving de Nederlandse Krijgsmacht 555 Scania R124CB wissellaadsystemen (WLS^{[noot 3]}) plus 98 Burg^{[noot 4]} BPA 10-10 ACXAX WLS aanhangwagens.^{[noot 5]} Het totale investeringsbedrag bedroeg 158 miljoen euro. De wagens worden gebruikt voor het vervoer van standaard containers of flatracks. De voertuigen zijn gebouwd door de Scania fabriek in Zwolle. De cabine biedt plaats aan 5 inzittenden, en het interieur is eenvoudig om te bouwen tot 2 slaapplaatsen. De cabine kan voorzien worden van ballistische bescherming^{[noot 2]} tegen klein kaliber munitie, antipersoneelsmijnen en granaatscherven. De voertuigen zijn standaard voorzien van vele veiligheidsvoorzieningen, zoals airbag, dobli-spiegel,^{[noot 6]} zij-inrijbeveiliging en een veiligheidscabine die voldoet aan de Zweedse veiligheidseisen, die strenger zijn dan de Europese. Er zijn twee varianten: een WLS met CHU (container handling unit, d.w.z. haakarm en containerframe) waarmee een chauffeur zelfstandig ladingen op de vrachtwagen trekken of op de aanhangwagen duwen, of lossen. En een WLS met ALK (autolaadkraan), waarmee een flatrack geladen of ontladen kan worden. De WLS voertuigen zijn in gebruik bij alle krijgsmachtdelen.^[18] Ze zijn uitgevoerd in het standaard 3-kleuren camouflagepatroon dat in de jaren ’90 werd ingevoerd bij de Nederlandse Krijgsmacht (bronsgroen RAL 6031, lederbruin RAL 8027 en turfzwart RAL 9021) met uitzondering van de wagens van de KMar, die blauw zijn.^[19] Defensie sloot voor de voertuigen en aanhangwagens een full-service onderhouds contract met Scania.^[20]

Maten en gewichten Scania WLS^[18]
Naam	Vrachtwagen 165 kN WLS
Merk/type	Scania R124CB 420HZ 165 kN 8x8/4^{[noot 7]}^[3]^[21]
In gebruik sinds	2004^[13]
bemanning	5 (2 bemanning + 3 passagiers)
lengte	9,68 m
breedte	2,54 m
hoogte	3,77 m
maximaal gewicht (beladen)	39.000 kg
motor	Scania DC12-01, 6-cilinder TD lijnmotor, Euro III
motorvermogen	308 kW (420 pk) bij 1.900 tpm
brandstof	diesel
tankinhoud	400 liter
laadvermogen	maximaal 16.500 kg
max. snelheid	90 km/u
draaicirkel	26,0 m
waadvermogen	0,75 m

Galerij[bewerken | brontekst bewerken]

Scania 114G 340 brandweerwagen
Scania 114L 340 nabij Hoofddorp
Scania 94D 220 portaalarm-containerwagen
Scania 124G 420 8x4 in Nieuw-Zeeland
Scania 124G 360 ladderwagen van de brandweer in Nieuw-Zeeland
Scania 94G 310 veegwagen op het vliegveld van Oulu
Scania 114L 340 in Nieuw-Zeeland
Scania 144R 530 bergingsvoertuig
Scania 94G 260 met autolaadkraan
Scania 114G 340 met rioolreinigingsinstallatie
Scania 124L 420 trekker met oplegger in IJmuiden
Scania 114L 380 trekker met tankoplegger
Scania 164L 480 V8 trekker met oplegger nabij Leiden
Scania CCP10 van de Franse krijgsmacht, afgeleid van Scania R114CB 6×6 HZ340^[22]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen, referenties en voetnoten[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Scania 4-series op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Scania 4-serie op de Zweedstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

Referenties

↑ (en) 1995: 4-series line-up unveiled. Scania AB. Gearchiveerd op 23 augustus 2018. Geraadpleegd op 22 augusti 2018.
↑ (en) 1996: 4-series receives Truck of the Year Award. Scania AB. Gearchiveerd op 23 augustus 2018. Geraadpleegd op 22 augusti 2018.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h (en) Typbeteckingar. Scania (1999). Geraadpleegd op 10 januari 2023.
↑ (en) Kennett, Pat (June 1980). What's new: Sweden's gentle giant. TRUCK (FF Publishing Ltd: London, UK).
↑ 1980: Introducing the GPRT range. Scania AB. Gearchiveerd op 22 augustus 2018. Geraadpleegd op 18 March 2016.
↑ (fr) Vehicules Militaires de l’Armee de Terre, Tracteur Scania 144 T semi-remorque Porte Char ACTM CU 55 (trekker Scania 144 T met tankoplegger ACTM CU 55)
↑ (en) Military Today, Scania T144
↑ Burg Trailer Service, Onze historie
↑ Bigtruck, 23 dec 2021, DAF 8x8 trekkers met Broshuis trailers voor Belgisch leger
↑ Zie List of equipment of the Belgian Land Component op de Engelstalige Wikipedia
↑ Zie Lijst van materieel van de Zweedse landmacht#Vrachtwagens
↑ Zie List of equipment of the Swedish Army - Logistical vehicles op de Engelstalige Wikipedia
↑ ^a ^b Armex, jaargang 106, nr 5, dec 2022, p4-7, Wal, G.J. van der, “Defensie koopt 740 vrachtwagens van de plank”
↑ Blik op Nieuws, 16 sep 2005, Scania levert 555 legervoertuigen aan Defensie
↑ Burg Trailer Service, Geschiedenis
↑ Defensie Domeinen Roerende zaken, veiling legervoertuigen, Burg BPA 10-10 ACXAX schamelaanhangwagen LM-45-69 (2004)
↑ NIMH Beeldbank, Burg 165 kN aanhangwagen WLS [1], “… Burg 165 kN 4-wielige aanhangwagen KM-96-77 voor het transport van wissellaadbakken en containers, in het Mobilisatiecomplex Maartensdijk. Deze aanhangwagen hoort bij een Scania R124CB 420HZ 165 kN 8x8-vrachtauto (Wissellaadsysteem/WLS). …”
↑ ^a ^b Defensie, Scania-wissellaadsysteem
↑ Defensiefotografie, Scania WLS
↑ Scania, 9 dec 2019, onderhoudscontract voor de 555 Scania WLS voertuigen defensie tot 21 decembar 2021, “ … Onlangs is de handtekening gezet onder het nieuwe full-service onderhoudscontract voor de 555 Scania Vrachtwagens 165 kN/Wissellaadsystemen en Aanhangwagens (WLS) van Defensie. In 2005 rolde bij Scania Production Zwolle het laatste WLS voertuig van de band. Een jaar later werd het onderhoudscontract ondertekend waarin Scania Nederland voor een periode van 13 jaar een unieke overeenkomst aanging met Defensie. Het hybride contract vormt nu nog steeds een basis voor het partnership dat Defensie in een moderne krijgsmacht graag ziet. Het vorige contract liep in november 2019 af, het huidige contract heeft een looptijd van zeven jaar. …”
↑ NIMH Beeldbank, Scania R124 CB 420HZ 165 kN 8x8-vrachtauto/Wissel Laad Systeem (WLS) met een container in de hydraulische haakarm
↑ Zie Scania CCP10 op de Franstalige Wikipedia

Voetnoten

↑ Broshuis Holland is een Nederlandse fabrikant van aanhangwagen en opleggers, die gevestigd is in Kampen. Het bedrijf werd in 1885 opgericht.^[8]
↑ ^a ^b Met ballistische bescherming wordt bescherming tegen ballistische projectielen zoals kogels en granaatscherven bedoeld. Termen als “ballistisch pakket”, “ballistische panelen”, “ballistisch glas”, “ballistisch materiaal”, “ballistisch vest”, “ballistische bril” etc. worden in het algemeen gebruikt voor materialen die een zekere mate van ballistische bescherming bieden. Vroeger werd ook wel de term “kogelvrij” gebruikt, maar die term is misleidend, omdat het impliceert dat het tegen alle kogels beschermt.
↑ Met wissellaadsysteem (WLS) wordt bedoeld de totale constructie van vrachtauto met containerframe en haakarm (WLS CHU) of de vrachtauto met autolaadkraan (WLS ALK)
↑ ^a ^b Burg Trailer Service BV is een Nederlandse fabrikant van aanhangwagen en opleggers, die gevestigd is in Pijnacker. Het bedrijf werd in 1937 opgericht.^[15]
↑ Burg BPA 10-10 ACXAX 165 kN 4-wielige schamelaanhangwagen, 2 as, zowel voor als achter dubbellucht. Max. gewicht (beladen) 20.000 kg. NSN 2330-17-115-4089.^[16]^[17]^{[noot 4]}
↑ Een dobli-spiegel (‘dobli’ staat voor ‘dode- of blinde hoek’) is een bollende spiegel die het zichtveld vergroot en zo de dode- of blinde hoek van een vrachtwagen verkleint. Sinds 2000 rusten grote fabrikanten hun vrachtwagens standaard uit met een dobli-spiegel of dobli-camera.
↑ 8x2/4 Staat bij Scania voor: 4-assig chassis met aandrijving op alle wielen (8x8) en de twee voorste assen gestuurd (/4).^[3]

Zie de categorie Scania 4-series van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[design-1] (en) 1995: 4-series line-up unveiled. Scania AB. Gearchiveerd op 23 augustus 2018. Geraadpleegd op 22 augusti 2018.

[2] (en) 1996: 4-series receives Truck of the Year Award. Scania AB. Gearchiveerd op 23 augustus 2018. Geraadpleegd op 22 augusti 2018.

[typbet-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h (en) Typbeteckingar. Scania (1999). Geraadpleegd op 10 januari 2023.

[truck80-4] (en) Kennett, Pat (June 1980). What's new: Sweden's gentle giant. TRUCK (FF Publishing Ltd: London, UK).

[heritagetimeline1980-5] 1980: Introducing the GPRT range. Scania AB. Gearchiveerd op 22 augustus 2018. Geraadpleegd op 18 March 2016.

[6] (fr) Vehicules Militaires de l’Armee de Terre, Tracteur Scania 144 T semi-remorque Porte Char ACTM CU 55 (trekker Scania 144 T met tankoplegger ACTM CU 55)

[7] (en) Military Today, Scania T144

[8] Burg Trailer Service, Onze historie

[10] Bigtruck, 23 dec 2021, DAF 8x8 trekkers met Broshuis trailers voor Belgisch leger

[enwikibelequip-11] Zie List of equipment of the Belgian Land Component op de Engelstalige Wikipedia

[nlwikizwemat-13] Zie Lijst van materieel van de Zweedse landmacht#Vrachtwagens

[enwikiswequip-14] Zie List of equipment of the Swedish Army - Logistical vehicles op de Engelstalige Wikipedia

[armex-15] Armex, jaargang 106, nr 5, dec 2022, p4-7, Wal, G.J. van der, “Defensie koopt 740 vrachtwagens van de plank”

[16] Blik op Nieuws, 16 sep 2005, Scania levert 555 legervoertuigen aan Defensie

[18] Burg Trailer Service, Geschiedenis

[bva-20] Defensie Domeinen Roerende zaken, veiling legervoertuigen, Burg BPA 10-10 ACXAX schamelaanhangwagen LM-45-69 (2004)

[21] NIMH Beeldbank, Burg 165 kN aanhangwagen WLS [1], “… Burg 165 kN 4-wielige aanhangwagen KM-96-77 voor het transport van wissellaadbakken en containers, in het Mobilisatiecomplex Maartensdijk. Deze aanhangwagen hoort bij een Scania R124CB 420HZ 165 kN 8x8-vrachtauto (Wissellaadsysteem/WLS). …”

[def-24] Defensie, Scania-wissellaadsysteem

[25] Defensiefotografie, Scania WLS

[26] Scania, 9 dec 2019, onderhoudscontract voor de 555 Scania WLS voertuigen defensie tot 21 decembar 2021, “ … Onlangs is de handtekening gezet onder het nieuwe full-service onderhoudscontract voor de 555 Scania Vrachtwagens 165 kN/Wissellaadsystemen en Aanhangwagens (WLS) van Defensie. In 2005 rolde bij Scania Production Zwolle het laatste WLS voertuig van de band. Een jaar later werd het onderhoudscontract ondertekend waarin Scania Nederland voor een periode van 13 jaar een unieke overeenkomst aanging met Defensie. Het hybride contract vormt nu nog steeds een basis voor het partnership dat Defensie in een moderne krijgsmacht graag ziet. Het vorige contract liep in november 2019 af, het huidige contract heeft een looptijd van zeven jaar. …”

[28] NIMH Beeldbank, Scania R124 CB 420HZ 165 kN 8x8-vrachtauto/Wissel Laad Systeem (WLS) met een container in de hydraulische haakarm

[29] Zie Scania CCP10 op de Franstalige Wikipedia

[broshuis-9] Broshuis Holland is een Nederlandse fabrikant van aanhangwagen en opleggers, die gevestigd is in Kampen. Het bedrijf werd in 1885 opgericht.^[8]

[balb-12] Met ballistische bescherming wordt bescherming tegen ballistische projectielen zoals kogels en granaatscherven bedoeld. Termen als “ballistisch pakket”, “ballistische panelen”, “ballistisch glas”, “ballistisch materiaal”, “ballistisch vest”, “ballistische bril” etc. worden in het algemeen gebruikt voor materialen die een zekere mate van ballistische bescherming bieden. Vroeger werd ook wel de term “kogelvrij” gebruikt, maar die term is misleidend, omdat het impliceert dat het tegen alle kogels beschermt.

[wls-17] Met wissellaadsysteem (WLS) wordt bedoeld de totale constructie van vrachtauto met containerframe en haakarm (WLS CHU) of de vrachtauto met autolaadkraan (WLS ALK)

[burgts-19] Burg Trailer Service BV is een Nederlandse fabrikant van aanhangwagen en opleggers, die gevestigd is in Pijnacker. Het bedrijf werd in 1937 opgericht.^[15]

[burg-22] Burg BPA 10-10 ACXAX 165 kN 4-wielige schamelaanhangwagen, 2 as, zowel voor als achter dubbellucht. Max. gewicht (beladen) 20.000 kg. NSN 2330-17-115-4089.^[16]^[17]^{[noot 4]}

[dobli-23] Een dobli-spiegel (‘dobli’ staat voor ‘dode- of blinde hoek’) is een bollende spiegel die het zichtveld vergroot en zo de dode- of blinde hoek van een vrachtwagen verkleint. Sinds 2000 rusten grote fabrikanten hun vrachtwagens standaard uit met een dobli-spiegel of dobli-camera.

[scania-27] 8x2/4 Staat bij Scania voor: 4-assig chassis met aandrijving op alle wielen (8x8) en de twee voorste assen gestuurd (/4).^[3]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[noot 1]

[9]

[10]

[noot 2]

[11]

[12]

[13]

[14]

[noot 3]

[noot 4]

[noot 5]

[noot 6]

[18]

[19]

[20]

[noot 7]

[21]

[22]

[8]

[15]

[16]

[17]