Bijbel (christendom)

Koppelingen bewerken
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Andries B. (overleg | bijdragen) op 29 apr 2005 om 15:32. (excuus, foutje)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Zie Bijbel (christendom) (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Bijbel (christendom).
De bijbel van Christian III van Denmarken, de eerste Deense vertaling . Gedrukt in Kopenhagen, 1550.

De bijbel is het "heilige boek" van de christenen. Het woord 'bijbel' stamt van het Griekse woord βιβλια biblia (boeken), wat een meervoud is van βιβλιον biblion (wat oorspronkelijk papyrusje betekent en later werd gebruikt als aanduiding van papier, geschrift, boek(rol)).

De bijbel bevat twee verschillende verzamelingen boeken:

  1. Het oude testament, ook wel de hebreeuwse bijbel genoemd. Deze werd geschreven over een periode van vele eeuwen, voor het grootste deel in het Hebreeuws met een paar passages in het Aramees.
  2. Het nieuwe testament, geschreven gedurende de tweede helft van de eerste eeuw na Christus, in alledaags Grieks (koinè Grieks).

In grote lijnen gaat de bijbel over het handelen van God als schepper met de mens in tijd en ruimte, de plaats van de mens in relatie met de schepping, de schepper en de kosmos en het inbreken van eeuwigheid (domein van God) in de tijd (domein van de mens).

Onderzoek

Het ontstaan en de tekst van de bijbel zijn voorwerp van onderzoek. De schriftkritiek onderzoekt de herkomst van de bijbel als historisch geschrift en de bronnen die daarbij zijn gebruikt. De tekstkritiek stelt dat de oorspronkelijke handschriften van de bijbel zijn verloren gegaan. Er is dus geen oorspronkelijke brief van Paulus beschikbaar. Wel zijn er allerlei handschriften uit later tijden. De tekstkritiek onderzoekt al deze handschriften en tracht de meest waarschijnlijke oorspronkelijke tekst op het spoor te komen.

Boeken

De bijbel bestaat uit een reeks aparte boeken en geschriften van verschillende lengte en stijl, die over een periode van duizenden jaren zijn geschreven door een groot aantal verschillende auteurs.

Het oude testament

hoofdartikel Oude Testament, zie ook Tenach Het oude testament is het eerste gedeelte van de bijbel. De boeken van het oude testament in een verschillende volgorde en zonder de apocriefe boeken vormen het fundament van het jodendom, waarin het tenach wordt genoemd. De oorspronkelijke taal is het Hebreeuws, en fragmentarisch ook het Aramees, vandaar dat het ook wel de 'Hebreeuwse bijbel' genoemd wordt. Ook de naam de Hebreeuwse Geschriften wel gebruikt. Het is de traditie om het Oude Testament in vijf secties op te delen: de Wet, de Geschiedenis van het volk Israël, Wijsheid en Poëzie, de Grote Profeten en de Kleine Profeten. De katholieken rekenen een aantal apocriefe boeken tevens tot het oude testament.

Wet

De Wet of Pentateuch wordt ook wel de vijf boeken van Mozes genoemd (en in het jodendom Thora). De Pentateuch is gegroepeerd rondom de Tien Geboden in Exodus 20, en bevat uitwerkingen van de tien leefregels. Deze leefregels zijn verbonden aan het verhalen over het begin van het joodse volk, en hun uittocht uit Egypte naar het "beloofde land". Deze verhalen staan dan ook in de Thora. Omdat vroeger werd (en door sommigen nog steeds wordt) aangenomen dat Mozes de schrijver is van de Thora, wordt de Thora ook wel de boeken van Mozes genoemd. De boeken zijn: Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri en Deuteronomium.

Geschiedenis

Gescheidenis omvat de boeken Jozua, Richteren, Ruth, I Samuël, II Samuël, I Koningen, II Koningen, I Kronieken, II Kronieken, Ezra, Nehemia, Esther. Deze bevatten de geschiedenis van het volk Israël.

Poëzie en wijsheid

Omvat de boeken Job, Psalmen, Spreuken, Prediker en Hooglied. Deze bevatten gedichten, spreuken en andere handelingen, bijvoorbeeld, een liedverzameling in het boek Psalmen en wijsheidsliteratuur zoals het boek Prediker.

Grote profeten

De boeken Jesaja, Jeremia, Klaagliederen, Ezechiël en Daniël. Deze, alsook de kleine profeten, bevatten de verhalen van de joodse profeten (m/v), en hun pogingen het volk (en de koning) op het rechte pad te houden in de naleving van de leefregels uit de Thora.

Kleine profeten

Hosea, Joël, Amos, Obadja, Jona, Micha, Nahum, Habakuk, Zefanja, Haggai, Zacharia en Maleachi.

Apocriefen

Officieel niet tot de canon behorend, wordt het leergezag van de apocriefen van het Oude Testament niet erkend. Wel worden de aprocriefen van het Oude Testament als 'nuttig' erkend, maar niet om leerstellingen van af te leiden. Dit geldt niet voor de apocriefen van het Nieuwe Testament (zie hieronder). Deze worden niet als gezaghebbend erkend door de kerk (noch voor leerstellingen, noch als 'nuttig'). De Apocriefen of Deuterocanonieke boeken (behorend bij het katholieke oude testament) zijn Judith, de wijsheid van Salomo, Tobit, De wijsheid van Jezus Sirach, Baruch, I Makkabeeën, II Makkabeeën, Toevoegingen op Esther, Toevoegingen bij Daniël, Het gebed van Manasse.

Het nieuwe testament

hoofdartikel nieuwe testament Naast het Oude Testament bevat de bijbel van de christenen ook het Nieuwe Testament. Het Nieuwe Testament is in het (koinè) Grieks geschreven.

Evangeliën

Vier Evangeliën, waarin de geboorte, het doen en laten, de dood en de opstanding van Jezus Christus zijn beschreven: Evangelie van Mattheüs, Evangelie van Marcus, Evangelie van Lucas en Evangelie van Johannes. De eerste drie evangeliën vertonen veel overeenkomsten en worden daarom ook wel de Synoptische Evangeliën genoemd (synopsis betekent samen bekeken; als je ze naast elkaar legt vallen de overeenkomsten in thema, indeling of woordgebruik op). Het vierde evangelie, dat van Johannes, heeft een heel eigen karakter, vermoedelijk omdat het pas tientallen jaren later geschreven is.

Geschiedenis van de eerste christenen

Bevat de Handelingen van de Apostelen

De brieven van de Apostelen

Hierin opgenomen de brief van Paulus aan de Romeinen, 1 Korintiërs, 2 Korintiërs, brief van Paulus aan de Galaten, Efeziërs, Filippenzen, Kolossenzen, 1 Tessalonicenzen, 2 Tessalonicenzen, 1 Timoteüs, 2 Timoteüs, Titus, De Filemon, Hebreeën, Jakobus, 1 Petrus, 2 Petrus, 1 Johannes, 2 Johannes, 3 Johannes en Judas.

Openbaring

Openbaring.

Apocriefen

Deze apocriefe boeken zijn niet in het Nieuwe Testament opgenomen. Hun gezag wordt door de kerken niet erkend. Hun bestaan is bekend door tekstvondsten zoals die bij Nag Hammadi, of anders zijn ze te reconstrueren uit verwijzingen die vroege kerkvaders geven. De Apocriefen bij het Nieuwe Testament zijn: Handelingen van Petrus, Handelingen van Paulus, Handelingen van Johannes, Handelingen van Thomas, Handelingen van Andreas, Evangelie van Thomas, Evangelie van de Hebreeën, Evangelie van de Ebionieten, Evangelie van de Nazareners, Evangelie van de Egyptenaren, Evangelie van de Naäsenen, Evangelie van Petrus, Openbaring van Petrus, Verkondiging van Petrus, Evangelie van Maria Magdalena.

Vertalingen

Het Oude Testament is oorspronkelijk geschreven in het Hebreeuws en een gedeelte in het Aramees (Daniël 2:4b-7:28, Ezra 4:8-6:18 en 7:11-26 en een paar woorden in Genesis 31:47 en Jeremia 10:11), het Nieuwe Testament in het Grieks. Een belangrijke vertaling van het Oude Testament naar het Grieks was de Septuaginta vervaardigd in de 3e eeuw v. Chr. in de bibliotheek van Alexandrië. Kerkvader Hiëronymus vertaalde de teksten rond 400 n. Chr. in het Latijn; deze Vulgata was gedurende de Middeleeuwen toonaangevend. In de late Middeleeuwen verschenen diverse vertalingen in het Diets (bijv. de Deux-Aes bijbel), een voorloper van het Nederlands; dit waren echter allemaal vertalingen van vertalingen, en vaak slechts van een enkel deel. De eerste Nederlandstalige bijbel die wel rechtstreeks uit de Hebreeuwse en Griekse grondteksten werd vertaald, verscheen in 1637. Tot deze bijbel was opdracht gegeven door de Staten-Generaal; vandaar de gangbare benaming Statenvertaling. In hedendaagse taal zijn geschreven de NBG-bijbelvertaling (1951), de r.-k. Willibrordvertaling (1975, herzien in 1995), de Groot Nieuws bijbel (1983, herziene uitgave 1996). Op 27 oktober 2004 is de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) uitgekomen. Deze vertaling is een hedendaagse vertaling uit de grondtekst. Ook wordt er gewerkt aan de Herziene Statenvertaling.

In 1988 verscheen, als uitgave van de International Bible Society, Het Boek. In 1994 kwam deze uitgave in een paralleleditie met de Statenvertaling op de markt. De auteurs van Het Boek merken op dat het hier gaat om een eigentijdse verwoording van de bijbel volgens het principe van de Living Bible. Het Boek kiest als uitgangspunt dat het een betrouwbaar verslag wil zijn van wat God tot de mensen wil zeggen. Het Boek geeft de inhoud van de bijbel weer, compleet met tabellen, een overzicht van de belangrijkste inhoud en een toelichting op belangrijke begrippen zoals: leven, ontmoediging, ongeduld, onzekerheid, belediging, lijden en dood, huwelijk, relaties, liefde, gebed, Jezus Christus kennen, enzovoort. Ook zijn voetnoten en toelichtingen op de verschillende bijbelboeken opgenomen.

Zie ook

Bijbelse personen

Aäron - Adam - Abel - Abraham - Amos - Benjamin - Cham - Dan - Daniël - David - Elia - Elisa - Eva - Esau-Hagar - Herodes - Isaak - Jacob - Jacobus - Jafeth - Jezus - Johannes - Jozef - Jozua - Juda - Judas - Kaïn - Marcus - Mattheus - Maria - Micha - Mirjam - Mozes - Noach - Paulus - Petrus - Phoebe - Rachel - Salomo - Saul - Sem - Seth - Simeon

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Bible op Wikimedia Commons.

Externe link

Werken van of over dit onderwerp zijn te vinden op de pagina Bijbel op Wikisource.

Sjabloon:Christendom

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bijbel_(christendom)&oldid=1050858"