Erfaanvallen in Zuid-Afrika
Erfaanvallen in Zuid-Afrika - in het Afrikaans Plaasmoorde - zijn aanvallen en berovingen van Zuid-Afrikaanse boeren - veelal blanken - met soms een dodelijke afloop. De boerengemeenschap heeft hier vooral sinds het einde van de apartheid mee te maken, wat vertaald wordt in de meerderheid van blanke boeren die worden aangevallen. Het aantal dodelijke slachtoffers bedraagt - volgens 'onofficiële' statistieken - 3770 mensen op 31 december 2010.[1] De Zuid-Afrikaanse regering twijfelt aan deze aantallen maar geeft toe dat er in 2008 en 2009 fouten zijn gemaakt met de gepubliceerde cijfers. Sinds 2007 worden er geen afzonderlijke cijfers meer bijgehouden van de erfaanvallen.[2] In april 2010 kreeg dit conflict ook internationale aandacht door de moord op Eugène Terre'Blanche[3][4], de toenmalige leider van de Afrikaner Weerstandsbeweging. Volgens de 'onofficiële' statistieken was dat de 3368ste plaasmoord.[5]
De aanvallen worden vooral gekenmerkt door de sadistische manier waarop mannen, vrouwen én kinderen worden gemarteld, verkracht en vermoord.
Definitie
De Afrikaanse term “plaasmoorde” betekent letterlijk erfmoorden. Het Afrikaanse woord "plaas" is een verbastering van het Nederlandse woord plaats en het wordt tegenwoordig naar het Nederlands vertaald als boerderij. Hierbij moet men dan denken aan de grond waar de boerderij op gebouwd is, want het Afrikaanse woord voor boerderij is "boerdery".
De Zuid-Afrikaanse politie heeft het verschijnsel van erfaanvallen gedefinieerd en gebruikt hiervoor de Engelse term “farm attacks”. De definitie luidt als volgt:
- ”Attacks on farms and smallholdings refer to acts aimed at the person of residents, workers and visitors to farms and smallholdings, whether with the intent to murder, rape, rob or inflict bodily harm. In addition, all actions aimed at disrupting farming activities as a commercial concern, whether for motives related to ideology, labour disputes, land issues, revenge, grievances, racist concerns or intimidation, should be included”[6]
Deze Engelse definitie sluit echter de term “social fabric crimes” uit, de misdaden die door leden van de boerengemeenschap jegens een ander lid plaatsvinden. Toch was een lid van de Veiligheid en Beschermingscommissie van de provincie Mpumalanga - Dina Pule - het oneens met deze definitie. Volgens haar is dit enkel de juiste definitie wanneer het om het leven brengen van de persoon het enige motief is.[7]
Ook Human Rights Watch heeft het gebruik van de term afgekeurd. Volgens hen wordt door het gebruiken van die term het idee gewekt dat om een militaire of terroristische misdaad gaat.[8]
Meningen
Boeren
De Afrikaner-Boeren vinden dat de erfaanvallen en -moorden op blanke boeren politieke geïnspireerd zijn en dat er een mogelijk verband is met de beoogde landhervorming. Deze motivering wordt nog versterkt doordat het ANC zonder coalitiepartners meteen heeft geprobeerd om de grondhervormingen te versnellen[9] en doordat er op 1 maart 2018 een motie is goedgekeurd om boeren hun land te onteigenen,[10] ondanks het feit dat de ANC-minister van Landelijke Ontwikkeling en Grondhervorming - Gugile Nkwinti - op 2 maart 2010 verklaarde dat 90% van de reeds hervormde grond braak ligt.[11] Verwijzingen naar de situatie van de landbouwsector in Zimbabwe zijn hierdoor op hun plaats.
De omvang van het probleem zou volgens het Vrijheidsfront Plus er op kunnen wijzen dat zekere delen van Zuid-Afrika reeds in een toestand van een laag intensieve burger- of rassenoorlog verkeren.[12] Ook zou de ANC-Jeugdliga door middel van stimulering van geweldpleging een boodschap aan de regering willen sturen om het proces van landhervorming te versnellen.
De Zuid-Afrikaanse regering werd meermaals opgeroepen om de erfaanvallen publiekelijk te veroordelen maar dat werd altijd genegeerd.[13] Tot in april 2010 toenmalig president Jacob Zuma opriep tot kalmte.[14] na de veelbesproken moord op Eugene Terre'Blanche.
Vaak motiveren zwarten de landonteigening met het feit dat hun land door de Voortrekkers zou zijn gestolen, maar dit werd door koning Mswati III van eSwatini ontkracht. De koning bevestigde dat de toenmalige koning van eSwatini in de 19de eeuw het gebied dat nu de provincie Mpumalanga is heeft gegeven door middel van ruilhandel met o.a. vee.
ANC-regering
Volgens de ANC-regering zijn rooftochten de verklaring voor de erfaanvallen en -moorden omdat dit de makkelijkste manier zou zijn om geld en waardevolle spullen te stelen. Veel daders denken blijkbaar dat boeren grote geldbedragen en wapens op hun boerderijen bewaren en volgens officiële politieverslagen wordt de overgrote meerderheid van boerderijaanvallen nog steeds toegeschreven aan roof.
De minister van Politie, Nathi Mthethwa , heeft gezegd dat erfaanvallen niet racistisch zijn:
- “Misdaad is misdaad. Dit heeft geen kleur of voorkeur. Deze kwestie houdt niet verband met ras of politiek. Dit zijn gewoon misdaden tegen Zuid-Afrikanen en de regering moet alles doen om dit te verhoeden – of dit door een werker, werkgever of vreemdeling gepleegd is – wij onderzoeken dit.”[15]
Ook verwerpt de regering de veronderstellingen dat erfaanvallen en –moorden op boeren een onderliggende politieke motivering zouden hebben en mogelijk verband zouden houden met de beoogde landhervorming. Op 24 augustus 2010 heeft de ANC-regering de aantijgingen van Afrikaner-genocide als “onzin” bestempeld.[16]
Daarnaast probeert de regering het 'fenomeen" rond de erfaanvallen en de berichten hieromtrent als rechtse propaganda af te schilderen .
Verder heeft de Zuid-Afrikaanse regering bijna twee weken na de moord op Eugene Terre'Blanche fel kritiek geuit op de erfaanvallen en –moorden.[17] Ook zei de minister van Landbouw, Visserij en Bosbouw - Tina Joemat-Petterson - dat veiligheid van de erven de hoogste prioriteit moet krijgen.[18]
Statistieken
Officieel
De politie noteerde een stijging van het aantal erfaanvallen van 327 in 1991 naar 1011 in 2001 en van het aantal effectieve plaasmoorde van 66 in 1991 naar 147 in 2001. Bij de 1011 incidenten in 2001 vielen er 1398 slachtoffers, waarvan er 147 of 10,5% overleed. 12,3% van de vrouwelijke slachtoffers werd verkracht, hiervan was 71% zwart. Het totaal van 1398 slachtoffers in 2001 bestond voor 61,6% uit blanken, 33,6% uit zwarten, 4,4% uit Aziaten en 0,7% uit kleurlingen.[19]
Sinds 2007 worden er geen officiële statistieken meer bijgehouden over de aanvallen en moorden op de boerengemeenschap omdat de Zuid-Afrikaanse politie keer op keer in opspraak komt over de misdaadstatistieken. In 2010 hebben ze eerdere fouten in hun statistieken erkend.[2]
Niet officieel
Er zijn twee niet-officiële en niet-onpartijdige organisaties die de aanvallen en moorden op de boerenbedrijven wel bijhouden:
- De boerenbond Agri SA, die de belangen van de boerengemeenschap behartigt.[5]
- De Pro Afrikaanse Aksie Groep (PRAAG), die opkomt voor de belangen van de Afrikaners en voor de Afrikaanse taal.
Onderstaande lijst komt van de website projek2010.co.za en is bijgewerkt tot 31 december 2014.[20]
- 1994 - 35
- 1995 - 53
- 1996 - 36
- 1997 - 72
- 1998 - 97
- 1999 - 61
- 2000 - 78
- 2001 - 76
- 2002 - 83
- 2003 - 65
- 2004 - 61
- 2005 - 59
- 2006 - 101
- 2007 - 119
- 2008 - 116
- 2009 - 147
- 2010 - 153
- 2011 - 120
- 2012 - 144
- 2013 - 145
- 2014 - 149
Monument
Tegen de hellingen van de Ysterberg, tussen Polokwane (het voormalige Pietersburg) en Potgietersrus, is een monument opgericht door Afrikaners om de (blanke) dodelijke slachtoffers te herdenken. Het is opgericht op 16 juni 2004.[21] De Afrikaanse naam van het monument is het Witkruismonument. Daar zijn 1.600 kruizen opgericht voor de slachtoffers uit de jaren 1991 tot 2004. In 2011 kwamen er nog 2.000 kruizen bij en bestaat het monument uit 3.600 kruizen.[22]
Film
In 2015 werd de film 'Treurgrond' gemaakt waarin wordt afgebeeld wat een invloed de plaasmoorde kunnen hebben op de hele boerengemeenschap. In 2018 is ook de documentaire Farmlands uitgekomen van Canadese activiste en journaliste Lauren Southern. Hierin deed ze ook onderzoek naar de plaasmoorde in Zuid-Afrika.
Verenigde Staten
In Augustus 2018 hield Fox News host Tucker Carlson een segment over de herverdeling van land van blanke boeren zonder compensatie, en bestempelde daarin de Afrikaanse regering als racistisch. Als reactie daarop stuurde Amerikaanse President Donald Trump een tweet[23] waarin hij liet weten dat hij Secretary of State Mike Pompeo de landonteigeningen en erfaanvallen in de gaten zou laten houden. Zowel het oorspronkelijke segment als de reactie van Donald Trump werden al snel bestempeld als racistisch in de Amerikaanse pers: Zij ontkenden dat blanke boeren meer risico lopen in Zuid Afrika dan de gemiddelde persoon, en legden de nadruk op het feit dat er tot nu toe nog geen land onteigend is.[24][25]
De Zuid-Afrikaanse overheid verwierp dit beeld van Afrika, dat enkel bedoeld zou zijn om tweedracht te zaaien.[26]
Externe links
- (de) „80 Farmmorde in sieben Monaten", in: Afrika Süd - Zeitschrift zum südlichen Afrika, No. 6 (2004), uitgegeven door Informationsstelle Südliches Afrika, Bonn, Duitsland
- (en) Mike Morris: „The Development of Capitalism in South African Agriculture: Class-Struggle in the Countryside", in: Economy and Society (Londen), Vol. 5, No. 3 (1976)
- (de) Christian Soest: „Anspruch und Wirklichkeit der südafrikanischen Landreform 1994-2001". In: Arbeitspapiere zu Problemen der Internationalen Politik und der Entwicklungsländerforschung. Nr. 33/2002. München 2002: Forschungsstelle am Geschwister-Scholl-Institut für Politische Wissenschaft der Ludwig-Maximilians-Universität München
- (en) Dr. Philip du Toit: „The Great South African Land Scandal", Centurion 2004: Legacy Publications
- (en) An overview of farm attacks in South Africa and the potential impact thereof on society, 2012, uitgegeven door de Zuid-Afrikaanse vakbond Solidariteit
- ↑ (en) Farm Murder Victim Names 1994-2010 Pro Afrikaanse Aksie Groep (PRAAG), 4 januari 2011
- ↑ a b (af) Polisie se statistieke is verkeerd[dode link] Nuus24, 16 juli 2010
- ↑ (en) >White farmers 'being wiped out' Sunday Times. 28 March 2010
- ↑ Adriana Stuijt, "Two more S.African farmers killed: death toll now at 3,037", Digital Journal, 17 februari 2009. Geraadpleegd op 2009-04-124.
- ↑ a b (af) TerreBlanche was plaasmoord nr. 3368 Nuus24, 06 april 2010
- ↑ (en) Report of the Committee of Inquiry into Farm Attacks Criminal Justice Monitor. 31 juli 2003. Geraadpleefd op 4 november 2010
- ↑ (en) Nkosana ka Makaula, "Farm attack is 'only if fatal'", News24, 28 september 2006. Gearchiveerd op 30 september 2007. Geraadpleegd op 9 oktober 2006.
- ↑ (en) Bronwen Manby (August 2001). Unequal Protection - The State Response to Violent Crime on South African Farms. Human Rights Watch. ISBN 1-56432-263-7. Geraadpleegd op 28 oktober 2006.
- ↑ (af) ANC oorweeg andeleskema om grond te deel Nuus24, 11 mei 2010
- ↑ Guy Stevens, Wet gestemd om blanke boeren te kunnen onteigenen: “Tijd voor gerechtigheid”. Het Nieuwsblad. Geraadpleegd op 7 augustus 2018.
- ↑ (af) 90% van die hervormde grond lê braak[dode link] Nuus24, 3 maart 2010
- ↑ (af) Plaasmoord is lae intensiteit oorlog Nuus24, 3 maart 2010
- ↑ (af) De-politiseer plaasaanvalle Landbou.com, 8 maart 2010
- ↑ (af) Zuma vra vir kalmte na TerreBlanche moord[dode link] Nuus24, 4 april 2010
- ↑ (af) Plaasmoorde is nie rassisties sê Minister Mthethwa[dode link] Nuus24, 23 april 2010
- ↑ Regering: Aantygings oor Afrikaner-volksmoord is verspot Nuus24, 24 augustus 2010
- ↑ (af) Plaasgeweld kry fel kritiek van regering Nuus24, 13 april 2010
- ↑ (af) Hoogste aandag vir plaasveiligheid Nuus24, 14 april 2010
- ↑ Report of the Committee of Inquiry into Farm Attacks - 31 July 2003, pagina's 418 en 419, 31 juli 2003
- ↑ http://www.projek2010.co.za/page/statestieke
- ↑ Crosses for Farm Murders / Plaasmoorde Kruisplanting YouTube (Het gaat om de eerste paar woorden), 9 november 2009
- ↑ 2.000 extra kruizen bij Plaasmoorde-monument Artikel7.nu, 4 juni 2011
- ↑ [1]
- ↑ Ellyatt, Holly, "Trump hypes fringe talking point about South African government 'seizing land from white farmers'", CNBC, 23 augustus 2018. Geraadpleegd op 27 augustus 2018.
- ↑ (en) "Trump Cites False Claims of Widespread Attacks on White Farmers in South Africa". Geraadpleegd op 27 augustus 2018.
- ↑ South Africa hits back at 'unfortunate' Trump tweet on land reform. CNN.com (August 23, 2018). Geraadpleegd op August 25, 2018.