Havenspoorlijn Rotterdam

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Havenspoorlijn)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Havenspoorlijn Rotterdam
Kijfhoek - Maasvlakte
Havenspoorlijn Rotterdam op de kaart
Totale lengte40,7 km
Spoorwijdtenormaalspoor 1435 mm
Aangelegd doorNederlandse Spoorwegen
Geopend
Fijenoord - Waalhaven (via Katendrecht): 1878
Fijenoord - Waalhaven (via Brielselaan): 1901
Waalhaven - Waalhaven west: 1912
IJsselmonde - Waalhaven: 1928
Waalhaven - Vondelingeplaat: 1935
Vondelingeplaat - Botlek: 1957
Botlek - Europoort: 1964
Europoort - Maasvlakte: 1977
Barendrecht - Waalhaven: 2004
Theemswegtracé: 2021
Gesloten
Katendrecht - Waalhaven: 1910
Fijenoord - Waalhaven (via Brielselaan): 1974
IJsselmonde - Waalhaven: 2004
Botlek - Europoort (via Calandbrug): 2021
Huidige status
Fijenoord - Waalhaven: opgebroken
IJsselmonde - Waalhaven: opgebroken
Barendrecht - Maasvlakte: in gebruik
Geëlektrificeerd2006 (25kV)
Aantal sporen2
Beveiliging of treinbeïnvloedingERTMS
OmgrenzingsprofielOPS-GC
Beladingsklasse
D4 (bij 80 km/h)
D4 (bij 100 km/h) in Botlekspoortunnel
Traject
vSTRBSicon .svgBSicon .svg lijn van Breda
BSicon vSTR.svg
vSTR + v-SHI4l
BSicon v-SHI4+r.svg
v-SHI4+r +
BSicon .svg
+
tdSTRqvKRZttdSTR+rvSTR-BSicon .svg 33,5 Betuweroute van Zevenaar Sophiaspoortunnel
vSTRtdSTRedSTR{{{4}}}
vSTRvÜSTl{{{3}}}
dSHI2gld-KRZ2+4odSTR+c3dSTRBSicon .svg
dSTRdKRZc1odABZg+4dDSTBSicon .svg 36,3 Kijfhoek
vSTRvSHI2g+l-{{{3}}}
vSTRvSTR-STR+lBSicon .svg HSL-Zuid van Antwerpen-Luchtbal
vWBRÜCKE1vWBRÜCKE1BSicon .svg Waaltje
emdKRZemdKRZuemvKRZBSicon .svg tramlijn Zwijndrecht - Barendrecht opg.
tvSTRatvSTRaBSicon .svg Kap van Barendrecht
tvBHFtvSTRBSicon .svg 39,1 Barendrecht
tvSTRetvSTRe{{{3}}}
dSKRZ-AludSKRZ-AmudSKRZ-AmudSKRZ-AruBSicon .svg 40,3 A15
vSTRdSHI2gld-KRZ2+4uSTRc3 40,3
dvSTRdSTRdKRZc1uSTR2+4dSTRc3
BSicon v-STR.svg
v-STR +
BSicon vSTR.svg
vSTR +
BSicon vSTR-.svg
vSTR- + v-STR+lf
BSicon vSTR+rf-.svg
vSTR+rf- + v-STR+4~L
BSicon .svg
+ v-STR
BSicon exv-STR2.svg
exv-STR2 + vSTR
BSicon vSTR.svg
vSTR + exSTRc3
BSicon .svg
+ vÜSTu+l
40,7
200,0
BSicon v-STR.svg
v-STR +
BSicon vSTR.svg
vSTR + exSTRc1
BSicon exSTR2+4.svg
exSTR2+4 + vSTR
BSicon v-SHI2g+r.svg
v-SHI2g+r + exSTRc3
dvSTRvSTRedSTR+c1exdSTR+4dSTR tracé tot 2004
v-STRdSTR+c2d-KRZ3+1ovSHI2gr-STRexdSTRdSEC2 spanningssluis 1,5 kV=/25 kV~
v-STRdABZg+1dKRZc2u4od-KRZ3+1udSHI2grevSTR
v-KRZc2uvKRZ3+1udKRZc4udSTRevSTR
dSHI2+ldKRZ3+1u-dKRZc24ud-KRZ3+1udSTR3-+c2dSTR3evSTR
BSicon vSTR-.svg
vSTR- + vKRZ3+1u-~L
BSicon vKRZc4u~F.svg
vKRZc4u~F + v-SHI2+l
BSicon STRc4~L.svg
STRc4~L + uexv-STR+l
BSicon uexSTRq.svg
uexSTRq + evSTR
tramlijn van Zuid-Beijerland opg.
dABZg+1dKRZc4uvSTR-eABZg+lexdSTRquexmdKRZvexABZg+r-STR tracé tot 2004
BSicon mvKRZo.svg
mvKRZo + v-BHF-L
BSicon mvKRZo.svg
mvKRZo + vBHF-R-
BSicon .svg
+ uexv-LSTR
BSicon .svg
+ evSTR
42,2 Rotterdam Lombardijen
tram  2  20 
vÜSTlvÜSTruexv-LSTRevSTR
dSHI2g+ldSHI2gr+ldSHI2grdDSTuexv-LSTRevSTR 43,8 Rotterdam IJsselmonde
vSTR-HSTvÜSTruexv-LSTRevSTR 44,0 Rotterdam Stadion alleen evenementen
dSHI2ldSHI2gl+rdSHI2g+rdENDExeuexv-LSTRevSTR
dvSTRrexdSTRuexv-LSTRevSTR lijn naar Rotterdam Centraal
BSicon .svgexv-SHI2gruexv-LSTRexdSKRZ-AudSKRZ-Au 201,7 A29
BSicon uexKSTRaq.svg
uexKSTRaq +
BSicon uexSTRq.svg
uexSTRq + exvSTR
BSicon uexv-STRr.svg
uexv-STRr + uexvSTR+r-
BSicon evSTR.svg
evSTR +
tramlijn naar Rotterdam
Rosestraat
opgebroken
exvSHI4+l-exdSHI4grexdSTRuexvLSTR-evSTR
exdSTRudSTR+lxmdKRZuxmdKRZuuxdKRZuudSTR+revSTR
exdDSTudSTRexvSTRuevLSTRevSTR Goederenstation Spoorweghaven
exmdSHI2gluedSHI2g+rexvSTRuevLSTRevSTR aansluiting RET - NS opgebroken
exdSTRutdSTRaexvSTRuevLSTRevSTR
xmdKRZtutdSTRrexvSTRuevLSTRevSTR metro  D 
exvKBSTe-exvSTRuevLSTRevSTR Wilhelminapier
BSicon .svgexvBST-STRuevLSTRevSTR bundel Katendrecht
BSicon .svgexvSHI2g+l-uevLSTRxmdABZg+lmdKRZu 202,5 tram  25 
BSicon .svgexvSTR-uevLSTRudHSTdSTR Vrijenburgerbos
BSicon .svgexvSTR-uevLSTRxmdABZgrdSTR tram  25 
KBSTaqxdABZgxr+rduevLSTRevSTR Waalhaven noord
vKBSTa-vSTR-uevLSTRevSTR Waalhaven west
vSTR-vBST-uevLSTRevSTR Waalhaven oost
edABZglexdSTRqedABZgr+rduexdLSTRuxmvÜWBldSTR
vSTR-dABZgxl+ldSTRquxmdKRZuxdKRZxrumdKRZudABZgr
203,4
303,4
vSTR-dSTRudSTR+luxdKRZuxmdKRZudSTRrdSTR
vSTR-dDSTuxvLSTRexdSTRSHI1+l 6,4 Waalhaven zuid
dSTRldSTRqedKRZruemdKRZuexmdKRZuexdSTRrSTR
BSicon .svgdSTRudSTRuexvSTRl-emKRZo tramlijn naar Spijkenisse opgebroken
BSicon .svgmvSTRBSicon .svghSKRZ-G4a S102
BSicon .svgdSTRudABZgludSTRqudSTRqmhKRZe 307,0 metro  D 
BSicon .svg
+
BSicon vSHI2gl-.svg
vSHI2gl- + uv-STR
BSicon .svg
+
BSicon .svg
+ STR
7,2 aansluiting RET
BSicon .svgdSTRudENDEeBSicon .svgSTR
BSicon .svgdABZgldKBSTeqSTRc2STR3 7,3 Shunter
BSicon .svg
+
BSicon .svg
+ vSHI3l-
BSicon SHI3c3.svg
SHI3c3 + STR+1
BSicon .svg
+ STRc4
dvSKRZ-G4u 7,9 S101
dvÜSTl
308,1
8,1
dvBST-STR 8,6 RSC Rotterdam
dv-SHI2g+r
KBSTaqABZg+r 101,35 Matrans Terminal voorheen Interforest Terminal
BSicon .svgmKRZu metro  C 
BSicon .svgSKRZ-Au 11,0 A4
KBSTaSTR 202,265 Combi Terminal Twente
KRWg+lKRWgr
DSTSTR 11,7 Pernis
KRWglKRWg+r
KBSTaqABZgrSTRBSicon .svg 411,15 Koole voorheen BP
dSTRdKBSTadSTR 500,9 Shell
SPLedSTR 401,65
KBSTedSTR 501,85 Shell
BSicon .svgBSicon .svgABZg2STRc3
BSicon .svgBSicon .svgSTR+c1STR+4
BSicon .svgBSicon .svgSTRtSTRa 13,4
BSicon .svg
+ KBSTaq
BSicon STR+r.svg
STR+r + KRW+l
BSicon .svg
+ KRWgr
BSicon .svg
+ tSTR
600,45 Shell
BSicon .svgDSTSTRtSTR 601,7 Vondelingenplaat
BSicon .svgdABZgldKBSTeqdSTRtv-STR 601,85 Arkema
BSicon .svgKBSTeSTRtSTR 602,751 Koole
BSicon .svgBSicon .svghKRZWaetKRZW Botlekbrug & -tunnel Oude Maas
BSicon .svgKBSTaSTRtSTR 102,16 LBC Tank Terminals voorheen Dow Chemical
KBSTaqABZg+rSTRtSTR 120,428 Koole
KBSTaqABZg+rSTRtSTR 110,7 Koole
BSicon .svgdABZg+ldKBSTeqdSTRtv-STR 100,5 MTC Tankcontainer Services
BSicon exKBSTaq.svg
exKBSTaq +
BSicon exSTRr.svg
exSTRr + KRWl
BSicon .svg
+ KRWg+r
BSicon .svg
+ tSTR
15,8 Aluchemie
BSicon .svgBSicon .svgSTRtSTRe 16,0
BSicon .svg
+
BSicon KBSTa.svg
KBSTa + STRc2
BSicon ABZg3.svg
ABZg3 + STRc2
BSicon STR3.svg
STR3 +
410,9 ExxonMobil
BSicon .svg
+
BSicon ABZg+1.svg
ABZg+1 +
BSicon ABZg+1.svg
ABZg+1 + STRc4
BSicon .svg
+ STRc4
STRDST 16,4 Botlek
ENDEeSTR 401,2
dKBSTaBSicon .svgdSTRd 203,27 Viterra
dSTRdKBSTav-STRd 203,1 Vopak Terminal Botlek
vÜSTlv-STRd
dKBSTedSTRv-STRd 202,8 Borax
dABZgldKBSTeqdSTR 202,6 Vopak Terminal Botlek
exKBSTaqeABZg+rSTRBSicon .svg 201,5 Carbon Black Nederland
KBSTaqABZg+rSTRBSicon .svg 201,4 Rubis Terminal voorheen Marcom
exKBSTaqeABZg+rSTRBSicon .svg TIC
ABZl+lABZgr
KBSTaqABZgrSTRBSicon .svg 450,8 Bedrijvenpark Botlek
KBSTaqABZgrSTRBSicon .svg 310,45 Vopak Terminal Chemiehaven
KBSTaqABZgrSTRBSicon .svg 301,7 Botlek Tank Terminal
KBSTaqABZgrSTRBSicon .svg 320,4 European Bulk Services (EBS) voorheen Rosilco Kolen
KBSTaqABZgrSTRBSicon .svg 302,7 Emerald Kalama voorheen DSM
KBSTaqABZgrSTRBSicon .svg 351,0 EBS voorheen Europees Zwavel Overslag
exKBSTaqeABZgrSTRBSicon .svg Cabot
KBSTaqABZg+rSTRBSicon .svg 304,85 Kemira Pigments
KBSTaqABZgrSTRBSicon .svg 306,43 Vopak TTR
KBSTeSTR 376,689 C. Steinweg Botlek Terminal
BSicon .svgdvSHI2gl- 19,0 Theemsweg aansluiting
BSicon .svgddSKRZ-AudSKRZ-Au 19,5 A15
exSTRc2ev-ABZg3dSTR
20,5
21,039
begin Theemswegtracé sinds 2021
exvSTR+1-exdSTRc4hdSTRadSTR
exdSTRdKBSTaqdABZq+lhdKRZdSTRr 104,6 C.RO terminal
exdSTRddABZg+lhdKRZdKBSTeq 250,9 Lyondell
exdSTRdedABZglehdKRZexdKBSTeq ENCI voorheen Robur
exdSTRdedABZglehdKRZexdKBSTeq Climax Molybdenum
exdSTRdedABZglehdKRZexdKBSTeq Steinweg Handelsveem voorheen Deka
exdSTRdedABZglehdKRZexdKBSTeq Almatis voorheen Alcoa
exdSTRdedABZglehdKRZexdKBSTeq Handico
exdSKRZ-Aov-SHI2grhdSTRd 22,4 A15
exdSTRdKBSTedSTRhdSTRd 202,3 Bertschi
exdSTRddKBSTehdSTRd 203,0 Broekman Distriport voorheen Gevelco
exdSTRBSicon .svghdKRZWd 23,7 Rozenburgsebrug Rozenburgsesluis
exhKRZWaecdhdSTRcd 24,4 Calandbrug Calandkanaal
exvSTR2-exdSTRc3hdSKRZ-Aed 24,8 A15Zwartewaalsebrug Thomassentunnel
exSTRc1ev-ABZg+4d 25,175 einde Theemswegtracé sinds 2021
KRW+lKRWgr
DSTSTR 26,9 Europoort
KRWglKRWg+r
KBSTaqABZgrSTRBSicon .svg 101,47 Euro Tank Terminal
dABZgldKBSTeqdSTR 500,574 Broekman Logistics Europoort
dABZgldKBSTeqdSTR 201,0 Evos
KBSTeSTR 202,045 ExxonMobil
KBSTaqABZgr 28,1 Nedlog Europe
exKBSTaqeABZgr Maersk
exKBSTaqeABZgr Q8
KRW+lKRWgr 31,4
dKBSTaqABZgrSTRd 110,9 P&O
dKBSTaqSTRrSTRd 103,97 European Bulk Services
BSicon .svghKRZWae 32,0 Dintelhavenspoorbrug Dintelhaven
STR+lABZq+lABZgrBSicon .svg 33,8
vSTR-dABZg+ldKBSTeqdSTRBSicon .svg 200,4 BP
KBSTelENDE@GSTRBSicon .svg 202,45 Ertsoverslagbedrijf Europoort
BSicon .svghKRZWae 34,8 Suurhoffbrug Hartelkanaal
KBSTaSTR Steinweg Handelsveem
KRWg+lKRWgr
39,6
0,0
Maasvlakte aansluiting
STRSKRZ-G4u 0,3 N15 Europaweg
BSicon .svg
+
BSicon .svg
+ STR
BSicon SPLa.svg
SPLa + STRl
BSicon .svg
+ KBSTeq
0,6 Locomotive Workshop Rotterdam
BSicon .svgSTRdSTRvSHI2gl-d
BSicon .svgDSTvSTRvSHI2gl- 40,6 Maasvlakte
BSicon .svgSTRvDST-LvDST-R 1,2 Maasvlakte West
KBSTaqABZgrvÜSTvSHI2g+l- 2,9 Europees Massagoed Overslagbedrijf
dENDExevSTRdSTR 42,2
BSicon .svgexSTRdSKRZ-G4udSTRvSTR- N15 Europaweg
dKBSTaqeABZqrxdABZgrvÜSTl 101,9 ECT
BSicon .svg
+
BSicon .svg
+
BSicon vexSTR-DST.svg
vexSTR-DST + STRc2
BSicon vSTR3-.svg
vSTR3- + vSTR-
2,2 ECT
BSicon .svg
+
BSicon .svg
+
BSicon evSTR.svg
evSTR + vSTR+1-
BSicon vSTR-.svg
vSTR- + STRc4
dBSicon .svgdSKRZ-G4uv-SHI2g+r 3,4 N15 Europaweg
dBSicon .svgSTR+GRZqSTR
5,146
100,0
dKBSTaqdABZgrv-STR 201,265 Lyondell
dKBSTaqxdABZgrv-SHI2gr 102,8 Rhenus Deep Sea Terminal
BSicon .svgexv-STRvBST-STR 301,2 APM Terminals
BSicon .svgexv-STRv-SHI2g+r
BSicon .svgexv-STRdKBSTaqdABZgr 502,6 Rotterdam World Gateway
BSicon .svg
+
BSicon exv-STR.svg
exv-STR + WASSERq
BSicon .svg
+ v-STR
Yangtzekanaal sinds 2012
dBSicon .svgxKRWg+lKRWr
dKBSTe 313,4 Euromax Terminal

De Rotterdamse Havenspoorlijn is een ruim 40 km lange goederenspoorlijn tussen de emplacementen IJsselmonde/Kijfhoek en Maasvlakte, inclusief de aangesloten emplacementen en raccordementen.

De Havenspoorlijn is opgenomen in de Betuweroute, de goederenspoorlijn van de Maasvlakte naar de Duitse grens bij Zevenaar.

De Havenspoorlijn omvat de volgende goederenstations en -emplacementen:

In de Havenspoorlijn liggen de Botlekbrug, Calandbrug, Dintelhavenspoorbrug en Suurhoffbrug. In tegenstelling tot de rest van het land heeft hier de scheepvaart voorrang.

De wissels en seinen van de gehele Havenspoorlijn worden bestuurd vanuit de verkeersleidingspost van ProRail, die gevestigd is te Kijfhoek.

De "grijze" lijnen op de kaart (bij Rotterdam en bijna aan het einde van de Maasvlakte) bestaan niet meer.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

In 1891 werd de Sluisjesdijk via de Breede Hilledijk op Katendrecht verbonden met het in 1878 in dienst gekomen station Fijenoord. Wegens de aanleg van de Maashaven werd de spoorlijn in 1901 omgelegd naar de Putschelaan-Brielselaan-Doklaan. In 1910 werd een verbinding gemaakt met rangeerterrein IJselmonde. Twee jaar later werd de spoorlijn via de Waalhaven (ten noorden van de luchthaven) doorgetrokken naar Heijplaat (Waalhaven West). In 1922 werd het lijngedeelte Waalhaven Oost-Heijplaat verlegd voor vergroting van de Waalhaven.

In 1928 werd het lijngedeelte IJsselmonde-Waalhaven aangelegd omdat de verbinding via de Brielselaan overbelast was geraakt. In 1959 werd station Waalhaven Zuid op de huidige plaats aangelegd en in 1963 het oude station (direct ten zuiden van de Waalhaven) gesloten. In 1974 werd de verbinding Waalhaven Oost-Brielselaan-IJsselmonde opgeheven.

In 1935 werd de spoorlijn via Pernis verlengd naar de Vondelingenplaat, in 1959 werd het oostelijke deel van spoorlijn omgelegd naar het nieuwe station Waalhaven Zuid.

In 1957 werd de spoorlijn vanaf de Vondelingenplaat (Shell) doorgetrokken naar de Botlek, in 1964 naar Europoort (Gulf), in 1964 naar Europoort West (RWS/BP) en ten slotte in 1977 naar de Maasvlakte (EMO). Sinds de aanleg van rangeerterrein Kijfhoek in 1978 rijden de meeste treinen van/naar Kijfhoek in plaats van IJsselmonde.

In verband met de aanleg van de Betuweroute, is het deel van het Waalhaven emplacement tot Barendrecht vervangen door de Verlegde Havenspoorlijn (2004) en parallel daaraan de Kortsluitroute (2006). De route is met deze verlegging dan in zijn geheel geëlektrificeerd, zodat elektrische treinen de havenspoorlijn nu in zijn geheel kunnen aandoen.

Vanaf 2017 is het Theemswegtracé aangelegd, een vier kilometer lang verhoogd betonnen viaduct waarin twee stalen spoorbruggen over de Rozenburgsesluis en de Thomassentunnel zijn verwerkt. Hierdoor hoeven treinen niet meer over de Calandbrug, die regelmatig moet worden geopend. Scheepvaart heeft er namelijk voorrang. In 2021 is het Theemswegtracé geopend, het originele tracé wordt opgebroken en de sporen op de Calandbrug worden verwijderd. Het nieuwe tracé is een halve kilometer korter dan het oude.

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]