Naar inhoud springen

Wieringermeer

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Legobot (overleg | bijdragen) op 8 mrt 2013 om 06:46. (Verplaatsing van 26 interwikilinks die op Wikidata beschikbaar zijn op d:q428517)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Wieringermeer
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Situering
Provincie Noord-Holland
Gemeente Hollands Kroon
Coördinaten 52°51'0"NB, 5°1'48"OL
Algemeen
Inwoners
(1 april 2011)
12.570
Overig
Postcode 1770-1775
Netnummer 0227
Belangrijke verkeersaders A7 N240 N242 N248
Website wieringermeer.nl
Portaal  Portaalicoon   Nederland

Wieringermeer (uitspraak) is een polder en voormalige gemeente in de kop van de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telde 12.570 inwoners (1 april 2011, bron: CBS) en had een oppervlakte van 309,37 km² (waarvan 102,70 km² water). Het voormalige eiland Wieringen maakte geen deel uit van de gemeente. Wieringermeer was de dunstbevolkte gemeente op het Nederlandse vasteland.

De gemeente Wieringermeer is op 1 januari 2012 met de gemeenten Anna Paulowna, Niedorp en Wieringen gefuseerd tot de gemeente Hollands Kroon.

Plaatsen binnen de polder

Geschiedenis

De polder was rond het jaar 1000 nog gewoon land, er was zelfs meer land dan zoals de polder is ingepolderd. Niet geheel duidelijk is of het behoorde bij de gouw Texla, of dat Wiron een afzonderlijke gouw was. Door de stormen van onder andere de 12e eeuw was het gebied onder water gelopen en onderdeel van de zee geworden. De stroomgeulen van het Ulkediep en Amsteldiep liepen door het gebied.

Deze stroomgeulen werden in 1924 afgesloten met een dijk die het eiland Wieringen verbond met het vasteland. Met de aanleg van de Wieringermeerpolder werd in 1927 begonnen. Bij het droogmaken werd gebruikgemaakt van een elektrisch gemaal, nabij Medemblik, de start van de bouwwerkzaamheden was in februari 1928. Ten zuiden van Den Oever op Wieringen is Gemaal Leemans gebouwd, een dieselgemaal met een tweetal pompen met een debiet van 250 kubieke meter per minuut. Gemaal Lely had drie pompen van elk 400 kubieke meter per minuut. Op 10 februari 1930 werden de pompen in gebruik gesteld.

Bioscoopjournaal uit 1934. Feestelijke opening van het werkdorp voor Joodse vluchtelingen in Nieuwesluis.

Volgens het oorspronkelijke plan zou de polder pas worden aangelegd als de Afsluitdijk zou zijn voltooid. Maar omdat Nederland grote behoefte had aan landbouwgrond werd de aanleg versneld. De dijk moest nu in de Zuiderzee worden aangelegd, en moest ook zwaarder worden uitgevoerd. De polder was feitelijk geen IJsselmeerpolder, maar een Zuiderzeepolder (de zogenaamde Noordwestpolder). Op 21 augustus 1930 viel de polder droog. Vanaf 1934 werd het nieuwe land in cultuur genomen. De uitgifte van land gebeurde hierbij voor het eerst via de overheid. Deze wilde de problemen zoals ontstaan in de eerste jaren na de drooglegging van de Haarlemmermeerpolder voorkomen (vooral particulier initiatief, waarbij veel armoede bestond en zelfs malaria uitbrak). De kavelgroottes voor nieuwe boeren werden door de machtige Wieringermeerdirectie bepaald op 20 hectare en uitgegeven middels een pachtsysteem. Zo werd hier in hetzelfde jaar onder meer land gevonden voor het Joodse Werkdorp[1] waarvan Abel Herzberg directeur werd[2].

De dorpen werden evenals de boerderijen gepland — m.a.w. planeconomisch — aangelegd. Men legde eerst de kleinere plaatsen aan, waarbij de gedachte gold dat deze niet te groot mochten worden, omdat in grote dorpen de arbeiders te veel macht zouden kunnen krijgen en het daardoor broeinesten van opstandige activiteiten konden worden.

Plaats waar de dijk opgeblazen werd

Sinds 1 januari 1941 was Wieringermeer een zelfstandige gemeente. Op 15 augustus 1941 trad de heer G.G. Loggers, voordien burgemeester in Barsingerhorn, in functie als burgemeester.

Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog werd de polder door de Duitsers onder water gezet om geallieerde luchtlandingen te verhinderen. Op 17 april 1945 bliezen zij de dijk op twee plaatsen op, waarna de polder binnen twee etmalen onder water liep. Alle gewassen en vrijwel alle bebouwing ging verloren. Na de oorlog werden de gaten gedicht en op 11 december 1945 viel de polder weer droog. Het raadhuis van de gemeente was verzwolgen door het water en er werd in Lutjekolhorn een tijdelijk raadhuis gebouwd. Dit werd de Arke Noach genoemd, omdat dit bijna het enige plekje was waar men droog bleef.

In 1956 werd de kern Kreileroord aangelegd.

Economie

Wieringermeer kent voornamelijk akkerbouw (aardappelen, graan, en suikerbieten), tuinbouw, en veeteelt. Verder is er enige lichte industrie.

Voormalige gemeente

Gemeenteraad

Gemeentehuis aan het Logersplein in Wieringerwerf
(1955 Berghoef & Klarenbeek).

De gemeenteraad van Wieringermeer bestond uit 15 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1994:

Gemeenteraadszetels
Partij 1994 1998 2002 2006 2010
CDA 5 5 4 4 3
VVD 3 3 4 2 3
PvdA 2 3 2 3 2
Gemeente Belangen Wieringermeer 3 3 2 2 2
Progressief Wieringermeer 2 1 2 2 2
ChristenUnie - - 1 1 1
Onafhankelijk Wieringermeer - - - 1 2
Totaal 15 15 15 15 15

College van B&W

Het laatste college van burgemeester en wethouders van Wieringermeer bestond uit:

  • Burgemeester: P.F. Leegwater
  • Wethouders:
    • P.J.F. Ruijter (CDA)
    • J.H. van den Bos (GemeenteBelangen Wieringermeer)
    • J.P. de Groot (ChristenUnie)
  • Gemeentesecretaris J.G. de Jager

Zie ook

Zie de categorie Wieringermeer van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.