Wieringermeer
Plaats in Nederland ![]() | |||
---|---|---|---|
Situering | |||
Provincie | Noord-Holland | ||
Gemeente | Hollands Kroon | ||
Coördinaten | 52°51'0"NB, 5°1'48"OL | ||
Algemeen | |||
Inwoners (1 april 2011) |
12.570 | ||
Overig | |||
Postcode | 1770-1775 | ||
Netnummer | 0227 | ||
Belangrijke verkeersaders | A7 N240 N242 N248 | ||
Website | wieringermeer.nl | ||
|
Wieringermeer (ⓘ) is een polder en voormalige gemeente in de kop van de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telde 12.570 inwoners (1 april 2011, bron: CBS) en had een oppervlakte van 309,37 km² (waarvan 102,70 km² water). Het voormalige eiland Wieringen maakte geen deel uit van de gemeente. Wieringermeer was de dunstbevolkte gemeente op het Nederlandse vasteland.
De gemeente Wieringermeer is op 1 januari 2012 met de gemeenten Anna Paulowna, Niedorp en Wieringen gefuseerd tot de gemeente Hollands Kroon.
Plaatsen binnen de polder
Geschiedenis
De polder was rond het jaar 1000 nog gewoon land, er was zelfs meer land dan zoals de polder is ingepolderd. Niet geheel duidelijk is of het behoorde bij de gouw Texla, of dat Wiron een afzonderlijke gouw was. Door de stormen van onder andere de 12e eeuw was het gebied onder water gelopen en onderdeel van de zee geworden. De stroomgeulen van het Ulkediep en Amsteldiep liepen door het gebied.
Deze stroomgeulen werden in 1924 afgesloten met een dijk die het eiland Wieringen verbond met het vasteland. Met de aanleg van de Wieringermeerpolder werd in 1927 begonnen. Bij het droogmaken werd gebruikgemaakt van een elektrisch gemaal, nabij Medemblik, de start van de bouwwerkzaamheden was in februari 1928. Ten zuiden van Den Oever op Wieringen is Gemaal Leemans gebouwd, een dieselgemaal met een tweetal pompen met een debiet van 250 kubieke meter per minuut. Gemaal Lely had drie pompen van elk 400 kubieke meter per minuut. Op 10 februari 1930 werden de pompen in gebruik gesteld.
Volgens het oorspronkelijke plan zou de polder pas worden aangelegd als de Afsluitdijk zou zijn voltooid. Maar omdat Nederland grote behoefte had aan landbouwgrond werd de aanleg versneld. De dijk moest nu in de Zuiderzee worden aangelegd, en moest ook zwaarder worden uitgevoerd. De polder was feitelijk geen IJsselmeerpolder, maar een Zuiderzeepolder (de zogenaamde Noordwestpolder). Op 21 augustus 1930 viel de polder droog. Vanaf 1934 werd het nieuwe land in cultuur genomen. De uitgifte van land gebeurde hierbij voor het eerst via de overheid. Deze wilde de problemen zoals ontstaan in de eerste jaren na de drooglegging van de Haarlemmermeerpolder voorkomen (vooral particulier initiatief, waarbij veel armoede bestond en zelfs malaria uitbrak). De kavelgroottes voor nieuwe boeren werden door de machtige Wieringermeerdirectie bepaald op 20 hectare en uitgegeven middels een pachtsysteem. Zo werd hier in hetzelfde jaar onder meer land gevonden voor het Joodse Werkdorp[1] waarvan Abel Herzberg directeur werd[2].
De dorpen werden evenals de boerderijen gepland — m.a.w. planeconomisch — aangelegd. Men legde eerst de kleinere plaatsen aan, waarbij de gedachte gold dat deze niet te groot mochten worden, omdat in grote dorpen de arbeiders te veel macht zouden kunnen krijgen en het daardoor broeinesten van opstandige activiteiten konden worden.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Wieringermeer_place_dike_burst.jpg/270px-Wieringermeer_place_dike_burst.jpg)
Sinds 1 januari 1941 was Wieringermeer een zelfstandige gemeente. Op 15 augustus 1941 trad de heer G.G. Loggers, voordien burgemeester in Barsingerhorn, in functie als burgemeester.
Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog werd de polder door de Duitsers onder water gezet om geallieerde luchtlandingen te verhinderen. Op 17 april 1945 bliezen zij de dijk op twee plaatsen op, waarna de polder binnen twee etmalen onder water liep. Alle gewassen en vrijwel alle bebouwing ging verloren. Na de oorlog werden de gaten gedicht en op 11 december 1945 viel de polder weer droog. Het raadhuis van de gemeente was verzwolgen door het water en er werd in Lutjekolhorn een tijdelijk raadhuis gebouwd. Dit werd de Arke Noach genoemd, omdat dit bijna het enige plekje was waar men droog bleef.
In 1956 werd de kern Kreileroord aangelegd.
Economie
Wieringermeer kent voornamelijk akkerbouw (aardappelen, graan, en suikerbieten), tuinbouw, en veeteelt. Verder is er enige lichte industrie.
Voormalige gemeente
Gemeenteraad
(1955 Berghoef & Klarenbeek).
De gemeenteraad van Wieringermeer bestond uit 15 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1994:
Gemeenteraadszetels | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Partij | 1994 | 1998 | 2002 | 2006 | 2010 | ||||||||||
CDA | 5 | 5 | 4 | 4 | 3 | ||||||||||
VVD | 3 | 3 | 4 | 2 | 3 | ||||||||||
PvdA | 2 | 3 | 2 | 3 | 2 | ||||||||||
Gemeente Belangen Wieringermeer | 3 | 3 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||
Progressief Wieringermeer | 2 | 1 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||
ChristenUnie | - | - | 1 | 1 | 1 | ||||||||||
Onafhankelijk Wieringermeer | - | - | - | 1 | 2 | ||||||||||
Totaal | 15 | 15 | 15 | 15 | 15 |
College van B&W
Het laatste college van burgemeester en wethouders van Wieringermeer bestond uit:
- Burgemeester: P.F. Leegwater
- Wethouders:
- P.J.F. Ruijter (CDA)
- J.H. van den Bos (GemeenteBelangen Wieringermeer)
- J.P. de Groot (ChristenUnie)
- Gemeentesecretaris J.G. de Jager
Zie ook
Voetnoot
- ↑ Geschiedenis Joods Werkdorp
- ↑ Dit wordt vermeld in de film "Bijna nooit" in de reeks Het uur van de wolf over Judith Herzberg. Zie externe link aldaar. Het genootschapshuis heeft foto's van dit vroegere werkdorp (→ externe link, 2de link in het kader links).