Gebruiker:Ruud64/Kladblok

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is het persoonlijke kladblok van Ruud64.
Een kladblok is een subpagina van iemands gebruikerspagina. Het dient als testruimte voor de gebruiker en om nieuwe artikelen of langere toevoegingen aan bestaande pagina's voor te bereiden.

Let op: je kladblok opslaan gaat met de knop 'publiceren'. De pagina wordt daarmee nog niet in de openbare encyclopedie geplaatst en blijft een kladpagina. De kladblokpagina is wel zichtbaar (voor iedereen die wat meer van Wikipedia) en mag dus geen onoorbare dingen te bevatten.

Het is, ook in een kladblok, uitdrukkelijk niet toegestaan om zonder toestemming auteursrechtelijk beschermd materiaal van derden te publiceren.
Enkele handige links: Spiekbriefje | Snelcursus

Andere testplaatsen: De algemene zandbak | De probeerpagina van de snelcursus | De sjabloonzandbak

Een koopzondag (ook: winkelzondag) is een zondag waarop winkels geopend mogen zijn. De term 'koopzondag' komt zodoende alleen voor in landen waar winkels niet onbeperkt op zondag open mogen zijn.

Nederland[bewerken | brontekst bewerken]

In Nederland geeft de Winkeltijdenwet uit 1996 het kader:

  • Het is verboden op zon- en feestdagen geopend te zijn en om op werkdagen voor 06.00 uur en na 22.00 uur geopend te zijn.
  • Gemeenten mogen vrijstelling verlenen voor maximaal 12 zon-/feestdagen per jaar.
  • Vrijstelling is mogelijk voor avondwinkels.
  • Aanvullende vrijstelling is mogelijk in gemeenten of delen van gemeenten ten behoeve van toerisme, en in de nabijheid van grensovergangen langs daarop aansluitende doorgaande wegen ten behoeve van grensoverschrijdend verkeer.

Deze laatste bepaling was op uitdrukkelijk verzoek van de PvdA ingebracht.

De koopzondagen zijn ingevoerd ten tijde van de paarse kabinetten door de D66-minister van Economische Zaken Hans Wijers. Dit was het eerste naoorlogse kabinet zonder een christelijke partij. Tegen de komst van de koopzondag is veel protest uit de hoek van de christenen en een deel van de kleine zelfstandigen. Uiteindelijk is besloten dat gemeenten zelf kunnen beslissen over het al dan niet invoeren van een koopzondag. Op verzoek van ChristenUnie en SGP is het tevens bij wet geregeld dat werknemers met gewetensbezwaren het recht hebben om werk op zondag te weigeren.

Vrijstellingenbesluit[bewerken | brontekst bewerken]

Het Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet[1] kent een aantal situaties waarin het op (bepaalde) zondagen toegestaan is (bepaalde) producten te verkopen. Hieronder vallen bijvoorbeeld:

  • Zorginstellingen (ziekenhuizen, bejaardenoorden, apotheken)
  • Verkooppunten voor reizigers (OV, luchthavens, tankstations)
  • Culturele instellingen (musea, evenementen, kermis, carnaval)
  • Sportcomplexen voor de verkoop van sportartikelen
  • Portretfoto's voor de Eerste Heilige Communie
  • Verkoop van bloemen tijdens Allerheiligen en Allerzielen
  • Brood en gebak tijdens de Ramadan (vanaf twee uur voor zonsondergang tot zonsondergang, in winkels die normaal ook brood en gebak verkopen)

Ontwikkelingen[bewerken | brontekst bewerken]

Referendum over de koopzondag in Utrecht op 1 juni 2005

Op 1 juni 2005 werd in Utrecht een referendum gehouden over de vraag of alle zon- en feestdagen een koopzondag moesten worden. Bij een opkomst van 60% stemde 65% tegen uitbreiding.

In 2006 werd de Winkeltijdenwet geëvalueerd. Volgens het Rapport Evaluatie Winkeltijden (2006) was destijds het aantal koopzondagen als volgt verdeeld:

  • 20% van de gemeenten had geen koopzondagen;
  • 7% had 1, 2 of 3 koopzondagen per jaar;
  • 10% had 4 tot 7 koopzondagen;
  • 9% had 8 tot 10 koopzondagen;
  • 31% van de gemeenten hanteerde het maximale aantal van 12 koopzondagen;
  • 20% van de gemeenten hanteerde het 'toeristisch regime', waarin alle zondagen koopzondagen zijn.

Iets meer dan de helft van de gemeenten (waaronder de grootste gemeenten) maakten gebruik van het maximale aantal van 12 koopzondagen of hadden er meer.

Toename aantal gemeenten met toeristisch regime[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds 2006 is het aantal gemeenten waar 12 of meer dan 12 koopzondagen gehanteerd worden beduidend toegenomen, o.a. in Utrecht.[2][3]

Bij een vervolgonderzoek in het najaar van 2007, bleek dat van de 443 gemeenten er 157 (35%) gebruik maakten van de toerismebepaling - bijna een verdubbeling t.o.v. het 1 jaar oudere onderzoek in 2006.[4] Echter door 92 gemeenten (of 21% van het totale aantal) werd de toerismebepaling gebruikt om heel specifieke, toerisme gerelateerde winkelopening op zondag toe te staan, bijvoorbeeld om souvenirwinkels of winkels op campings of in bungalowparken op zondag open te laten zijn. [4]

In 2009 bleek het aantal gemeenten met toeristisch regime te zijn gestegen naar 185 of 42% van het totaal aantal gemeenten.[5][6] Begin 2010 was het aantal toeristische gemeenten gestegen naar 47% volgens de heer Van Roekel van de Stadspartij Wageningen.[7] Echter in verschillende gemeenten zoals in de gemeente Asten [8], gemeente Emmen [9], gemeente Hardenberg[10], gemeente Harderwijk[11], gemeente Langedijk [12] is het toeristische gebied (zeer) beperkt tot bijvoorbeeld alleen de winkels die gelegen zijn op kampeerterreinen.

Behalve het totale aantal gemeenten met een toeristisch regime stijgt ook het aantal gemeenten dat maximaal gebruik maakt van de mogelijkheden en dat de winkeliers toestaat 52 zondagen open te zijn. Eind december 2011, publiceerde RTL een onderzoek naar gemeenten die voor alle winkels koopzondagen toelaten. Volgens dit onderzoek waren er in 2009 72 gemeenten waar de winkels meer dan één keer per maand op zondag open. In oktober 2011 was dit aantal toegenomen met 20 naar in totaal 92 gemeenten. Dit is eind 2011 verder toegenomen met 5 naar 97 gemeenten waar 52 koopzondagen zijn toegestaan, terwijl in 2012 nogmaals 28 gemeenten extra zondagopenstelling zouden overwegen [13].

In de drie grootste gemeenten Amsterdam[14], Rotterdam[15] en Den Haag [16]waar bijna 12 procent van de Nederlanders wonen mogen in 2012 alle winkels elke zondag open zijn. Volgens het koopstromenonderzoek 2011 maakten respectievelijk 88 %, 74 % en 79 % er daadwerkelijk gebruik van. Ten tijde van het onderzoek (2011) mochten in Rotterdam nog niet alle winkels open zijn.

In de 4e grootste gemeente van Nederland Utrecht mogen medio 2012 nog steeds niet alle winkels open zijn en volgens het koopstromenonderzoek maakten in 2011 "slechts" 70 % van de inwoners gebruik van de koopzondag. Echter ook in Utrecht zijn er meer dan 12 koopzondagen en maakt men gebruik van de toerisme bepaling.[17] In Utrecht waar 2 procent van de Nederlanders wonen mogen sinds begin 2012 alle levensmiddelenzaken elke zondag open zijn [18]. En zijn de utrechtse ondernemers van de resterende niet-levensmiddelenzaken een actie begonnen om ook voor deze winkels het aantal koopzondagen te verhogen van 20 naar 52 [19]. In totaal zouden er - begin 2012 - volgens deze utrechtse ondernemers 64 gemeenten zijn waar winkels elke zondag open mogen [19].

Overzicht status koopzondag in grootste gemeenten status juli 2012[bewerken | brontekst bewerken]

Het onderstaande overzicht is gebaseerd op de winkeltijdenverordeningen van de genoemde gemeenten, behalve op de websites van de gemeente zijn deze ook te vinden op de website overheid.nl [20].

Nº Naam Inwoners
(1 januari 2024) 		zondagshoppers (% van inwoners) [21] toeristisch regime [22] aantal koopzondagen één zondagavondwinkel per 15 duizend inwoners
1 Vlag Amsterdam Amsterdam 934.927 88 % Yes 52 Yes
2 Vlag Rotterdam Rotterdam 671.125 74 % Yes 52 Yes
3 Vlag Den Haag Den Haag 565.701 77% Yes 52 Yes
4 Vlag Utrecht (gemeente) Utrecht 374.411 70 % Yes 52 alleen voor levensmiddelenwinkels, 20 voor andere winkels Yes
5 Vlag Eindhoven Eindhoven 246.443 73 % [23] Yes 14[24] Yes
6 Vlag Tilburg Tilburg 229.797 ? Yes 52 Yes
7 Vlag Almere Almere 226.630 80 % Yes 52 Yes
8 Vlag Groningen (gemeente) Groningen 243.833 45 % (slechts één supermarkt mag elke zondag open) [25] Yes 12 verhoogd naar 16 per besluit in juni 2012 [26] No Onderzoek naar invoering volgt [27]
9 Vlag Breda Breda 188.217 ? Yes 52 Yes
10 Vlag Nijmegen Nijmegen 187.011 ? Yes 18 Yes
11 Vlag Enschede Enschede 161.741 ? Yes 52 voor levensmiddelenwinkels, 12 voor andere winkels Yes
12 Vlag Apeldoorn Apeldoorn 168.212 ? Yes 14 Yes
13 Vlag Haarlem Haarlem 167.763 67 % Yes 52 Yes
14 Vlag Arnhem Arnhem 167.651 ? Yes 18 Yes
15 Vlag Amersfoort Amersfoort 161.825 ? No 12 Yes
16 Vlag Zaanstad Zaanstad 161.429 72 % Yes 52 Yes
17 Vlag Haarlemmermeer Haarlemmermeer 163.196 67 % No 12 Yes
18 Vlag 's-Hertogenbosch 's-Hertogenbosch 160.740 ? No 12 Yes
19 Vlag Zoetermeer Zoetermeer 128.424 73 % Yes 52 Yes
20 Vlag Zwolle Zwolle 133.133 ? No 12 recentelijk goedgekeurd, implementatie volgt [28]
21 Vlag Maastricht Maastricht 125.203 ? Yes 52 voor bakkers en meubelwinkels, 20 voor andere winkels Yes
22 Vlag Dordrecht Dordrecht 122.089 66 % Yes 19 No
23 Vlag Leiden Leiden 130.181 78 % Yes 52 Yes
24 Vlag Emmen Emmen 109.361 ? No 12 (echter slechts 6 aangewezen [29] No
25 Vlag Ede Ede 123.489 ? No 4 (feestdagen die niet op zondag vallen) No
26 Vlag Westland Westland 115.984 50 % No 12 (52 koopzondagen verboden)[30] Yes
27 Vlag Venlo Venlo 103.785 ? Yes 52 Yes
28 Vlag Delft Delft 109.573 73 % Yes 52 Yes
29 Vlag Deventer Deventer 103.402 ? Yes 52 alleen voor levensmiddelenwinkels, 12 voor andere winkels Yes
30 Vlag Leeuwarden Leeuwarden 128.857 ? No 12 Yes

Ook in Alkmaar en Den Heldermogen alle (levensmiddelen) winkels elke zondag open zijn.

Toenemende weerstand van met name religieuze tegenstanders van de koopzondag[bewerken | brontekst bewerken]

Eind 2006 hadden de Tweede Kamerleden Bas van der Vlies (SGP) en Sharon Gesthuizen (SP) een initiatiefwetsvoorstel ingediend om de mogelijkheid voor gemeenten om het toeristisch regime te hanteren te beperken. Dat zou voortaan alleen maar mogelijk zijn voor een gedeelte van de gemeente waar sprake is van "toerisme van structurele en uitzonderlijke aard en omvang". Bovendien zouden de gemeenten hiervoor goedkeuring van de Minister van Economische Zaken nodig moeten hebben. [bron?]

In 2009 werd vanuit het CDA en de ChristenUnie kritiek geuit op het toenemende aantal vrijstellingen voor de wekelijkse koopzondagen. Volgens deze partijen wordt er misbruik gemaakt van het begrip 'toeristisch gebied'. [bron?]

In 2009 leidde de wens tot meer koopzondagen tot verscheidene rechtszaken, onder andere over de eerste koopzondag ooit in Lisse[31] waartegen een relatief kleine groep - zeven - winkeliers bezwaren hadden. Ondanks de verloren rechtszaak is een jaar later in 2010 de koopzondag alsnog - na een besluit van de meerderheid van de gemeenteraad - ook in Lisse ingevoerd.[32] In eerste instantie koos de gemeenteraad voor 6 koopzondagen, dit bleek een groot succes waaraan veel - bijna honderd - winkeliers aan meededen.[33][34] Het grote succes leidde ertoe dat de gemeenteraad besloot om het aantal uit te breiden van 6 in 2010 naar 12 in 2011,[35] bovendien ontving de gemeenteraad het verzoek om het aantal koopzondagen verder uit te breiden van 12 naar 36.[36]

Ook in Rotterdam was er weerstand tegen een uitbreiding van het gebied waar de winkels elke zondag open mogen zijn.[37] Begin 2010 besloot de rechter dat een uitbreiding toegestaan was. Na een effectieve lobby de ondernemers werd het Alexandrium in 2010 het achtste toeristische gebied van Rotterdam.[37] Al snel na de invoering bleek dat de omzet in het winkelcentrum Alexandrium - voor de winkels die op zondag open zijn - beduidend omhoog is gegaan en dat er daar tweehonderd extra banen bijgekomen zijn na de zondagsopening.[38]

Toename van het aantal winkels dat op zondag open is[bewerken | brontekst bewerken]

Er is een groeiend aantal gemeenten waar winkels in het centrum op elke zondag open mogen zijn, zoals Leiden. Als enige van de drie grote steden stond Den Haag voor maart 2010 (en wel met ingang van 1 januari 2006) zondagsopening toe aan alle winkels in de gehele stad (centrum en buitenwijken).[39] Vooral de grote supermarktketens en buitenlandse kleine ondernemers (zoals de Franse bakker in het Laakkwartier) maken hier gebruik van. In de andere twee grote steden is het gebied waar koopzondag mogelijk is fors uitgebreid in 2010.[40]

In februari 2009[41] berichtte de NOS dat het aantal supermarkten dat op zondag open is snel stijgt. Begin 2009 waren het er 300 waarvan ongeveer 150 AH-supermarkten. De NOS schrijft verder dat de meeste supermarkten die op zondag open zijn in de Randstad liggen. Sinds begin 2009 hebben onder andere supermarktketens geprobeerd om zoveel mogelijk op zondag open te zijn. Dit onder andere door gebruik te maken van de avondwinkelroute, dat wil zeggen: een supermarktvestiging wordt (alleen op zondag) een avondwinkel. De supermarktketen DekaMarkt is indien mogelijk geopend op zondag.[42]

Het aantal supermarkten dat op zondag open is nam gedurende 2009 wederom fors toe onder andere in de Achterhoek,[43] begin 2009 waren 300 supermarkten open op zondag, begin januari 2010 was dat opgelopen tot ongeveer 400.[44]

In de eerste helft van 2010 nam het aantal supermarkten dat op zondag open is toe, vooral door de ruimere mogelijkheden in Amsterdam en Rotterdam en wel van bijna 400 naar bijna 600 in april 2010, een stijging van 50%.[45] Echter, in hetzelfde jaar nam ook de tegenstand tegen de koopzondag toe. Was in 2006 de invoering van een stadsbrede koopzondag in Den Haag een vrij geruisloze ontwikkeling, de invoering van een stadsbrede koopzondag in Amsterdam leidde tot verscheidene rechtszaken. Een groep van 25 winkeliers en winkeliersverenigingen uit het Stadsdeel Noord probeerde, in eerste instantie succesvol, de algehele zondagsopening in Amsterdam tegen te houden.[46][47][48] In april 2010 werd echter bepaald dat zowel in het centrum als in alle Amsterdamse buitenwijken winkels op zondagen open mogen zijn.[49] Het aantal winkels dat open is op de zondag neemt steeds meer toe in Amsterdam- Noord en directe omgeving.[50]

Ook de grote supermarktketens maken ruim gebruik van de extra mogelijkheden om op zondag open te mogen zijn, de Albert Heijn had meer dan 60 winkels open op zondag in april 2010 (een verdubbeling t.o.v. een jaar eerder), slechts enkele filialen - vooral die gelegen in zakendistricten - maken geen gebruik van de mogelijkheid om op zondag op te gaan.

In 2011 is het aantal winkels dat op zondag open mag zijn verder toegenomen, niet zozeer in de grootste steden in het westen (Amsterdam, Den Haag, Rotterdam) waar de winkels grotendeels elke zondag al open mogen zijn. De discussie / strijd over de zondagsopeningstijden verplaatst zich nu naar de kleinere steden en naar het platteland, zo mogen vanaf 1 januari 2011 alle supermarkten open zijn in Deventer[51] in Enschede[52] en alle winkels in Zutphen[53]



  1. ↑ Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet
  2. ↑ extra koopzondag in Utrecht voor giro
  3. ↑ ChristenUnie oneens met extra giro koopzondag
  4. ↑ a b MEMORIE VAN TOELICHTING Vaststelling begroting Ministerie van Economische Zaken (XIII) voor het jaar 2008, Rijksoverheid.
  5. ↑ Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Voorstel van wet van de leden Van der Vlies en Gesthuizen tot verduidelijking van de toerismebepaling en de regels voor avondwinkels in de Winkeltijdenwet. Er zijn in Nederland op dit moment 185 gemeenten die een toeristisch regime in de Winkeltijdenverordening hebben opgenomen. Dit is bijna 42% van de gemeenten. In 2007 waren dit er 157.
  6. ↑ SGP - Laat de zondag met rust
  7. ↑ In Nederland heeft 47% van de gemeenten ― plusminus 200 ― een toeristisch karakter genoemd op blad 42 van 65.
  8. ↑ Winkeltijdenverordening Asten 2012
  9. ↑ Verordening Winkeltijden gemeente Emmen 2004
  10. ↑ Verordening inzake de winkeltijden gemeente Hardenberg
  11. ↑ Verordening Winkeltijden Harderwijk
  12. ↑ Winkeltijdenverordening Langedijk
  13. ↑ RTL onderzoek naar 52 koopzondagen in nederlandse gemeenten
  14. ↑ Verordening Winkeltijden Amsterdam 2010
  15. ↑ Winkeltijden op zondag vanaf 1 januari 2012 in heel Rotterdam gelijk
  16. ↑ VERORDENING Winkeltijden gemeente Den Haag 2006
  17. ↑ Koopzondagen in 2012 in Utrecht
  18. ↑ Koopzondagen in 2012 in Utrecht
  19. ↑ a b .[1] Utrechtse ondernemers zijn een handtekeningenactie begonnen voor de invoering van 52 koopzondagen voor alle winkels in Utrecht.
  20. ↑ [2] De winkeltijdenverordeningen van nagenoeg alle gemeenten in Nederland zijn op deze site te vinden: "Gemeenten, provincies en waterschappen zijn verplicht om hun regelingen via Overheid.nl beschikbaar te stellen"
  21. ↑ [ http://www.kso2011.nl/Uitkomsten/Factsheets.aspx ] Bron : Lijst van factsheets per gemeenten (voor zover onderdeel van het 2011 koopstomenonderzoek), behalve indien een andere bron wordt vermeldt
  22. ↑ [3] De winkeltijdenverordeningen van nagenoeg alle gemeenten in Nederland zijn op deze site te vinden
  23. ↑ [4] Driekwart van de Eindhovense bevolking maakt gebruik van de zondagopenstelling van supermarkten in Eindhoven
  24. ↑ Welke winkels zijn open op zondag in Eindhoven
  25. ↑ [5] koopstromenonderzoek groningen - 45 % van de inwoners bezoekt Jumbo Euroborg - de enige supermarkt die elke zondag open mag zijn]
  26. ↑ [6]
  27. ↑ [7] Een meerderheid van de raad steunde een motie van D66, PvdA, VVD en Student en Stad om onderzoek te doen naar het ‘Deventer-model’. Daarbij kunnen levensmiddelenwinkels vaker op zondag open zijn.
  28. ↑ http://www.mijnz.nl/artikel/heel-zwolle-op-zondag-boodschappen-doen Per besluit gemeenteraad in juni 2012 - aantal supermarkten wordt verhoogd ]
  29. ↑ [8]
  30. ↑ [9] Regering mocht zondagsopening van winkels in Westland verbieden
  31. ↑ Kort geding tegen koopzondag Lisse
  32. ↑ Dit weekend eerste koopzondag in Lisse, dichtbij.nl, 17 april 2010.
  33. ↑ Vermaak op zondag
  34. ↑ Koopzondag Lisse 19 december groot succes
  35. ↑ Lisse krijgt koopzondagen
  36. ↑ Mogelijk 36 koopzondagen in Lisse
  37. ↑ a b kruistocht tegen koopzondag in Rotterdam
  38. ↑ Omzet winkeliers Alexandrium gestegen door koopzondagen
  39. ↑ steeds meer winkels open op zondag
  40. ↑ Rotterdam: deuren verder open op zondag, Nederlands Dagblad, 4 september 2009
  41. ↑ supermarkt op zondag open situatie begin 2009
  42. ↑ is ruim een kwart van alle 85 Dekamarkt-filialen zijn zeven dagen per week geopend
  43. ↑ steeds meer supermarkten open op zondag
  44. ↑ 400 supers open op zondag in januari 2010
  45. ↑ steeds meer supermarkten opn op zondag
  46. ↑ Levensmiddelenkrant: Rechter fluit 'Noord' weer terug, 4 december 2009
  47. ↑ Levensmiddelenkrant: Hoger beroep tegen koopzondag Amsterdam, 21 april 2010
  48. ↑ winkelaanbod in Amsterdam met aantal winkels genoemd
  49. ↑ Levensmiddelenkrant: Rechter beslist: algehele zondagsopening Amsterdam, 1 april 2010
  50. ↑ [ http://www.dichtbij.nl/zaanstreek/regionaal-nieuws/artikel/2133318/zaanse-winkels-mogen-alle-zondagen-open-zijn-videoupdate.aspx Zaanse Winkels mogen open en openstelling op de zon- en feestdagen is sinds kort ook ingevoerd in grootwinkelcentrum Boven ‘t IJ in Amsterdam-Noord, en in de buurgemeenten Beverwijk en Haarlem]
  51. ↑ Zondagsopening: heel Deventer toeristisch
  52. ↑ 23 van de 55 supers zondags open, Tubantia, 13 maart 2011.
  53. ↑ Winkels in Zutphen elke zondag open - raad akkoord
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gebruiker:Ruud64/Kladblok&oldid=45329313"