Overleg:COVID-19/archief

Afbeelding

COVID-19 onder de microscoop

Deze afbeelding hoort thuis bij het artikel over SARS-CoV-2. Met vriendelijke groeten, 4ever_(Overleg) 16 mrt 2020 12:06 (CET)

COVID-19: leeftijd ernstig zieken en doden

Het is niet zo dat alleen ouderen meer risico lopen op complicaties en overlijden bij COVID-19, maar ook mensen jonger dan 50 jaar lopen veel risico. Bij de Spaanse griep in 1918 waren het vooral jongvolwassenen die ernstig ziek werden en overleden aan de gevolgen van de infectie. Dit lijkt bij COVID-19 ook zo. Meer dan de helft van alle patiënten op intensieve zorg in o.a. Nederland en Frankrijk zouden jonger dan 50 jaar zijn. Een groot deel van de patiënten (ook jongeren) wordt er ernstig ziek van.

• https://www.nrc.nl/nieuws/2020/03/16/helft-patienten-intensive-care-is-jonger-dan-50-a3993863µ
• https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/03/16/spoedarts/

Dit in het artikel toevoegen? 2A02:1810:41B:1400:44A8:AA4C:3AEB:C164 17 mrt 2020 11:50 (CET)

Dit zijn geen wetenschappelijke bevestigingen dat jongeren een groter risico lopen om besmet te raken met het virus. De artikelen die je voordraagt, waarvan de eerste een foutmelding geeft zijn enkel ervaringen uit de praktijk en zijn enkel gebaseerd op waarneming en vormen geen bewijs dat aangenomen mag worden dat jongeren een hogere kans hebben op besmetting. Melvinvk (overleg) 17 mrt 2020 13:01 (CET)

En ik zeg niet dat jongeren geen risico vormen maar vooralsnog is hier te weinig bewijs voor en of onderzoek naar gedaan. Melvinvk (overleg) 17 mrt 2020 13:03 (CET)

Mee eens. We hebben nu het volgende staan:

Potentiële risicofactoren voor een slechte prognose zijn hogere leeftijd, hoge SOFA score en d-dimeer groter dan 1 μg/ml. Onder degenen die aan COVID-19 stierven, hadden velen reeds bestaande aandoeningen, waaronder diabetes, hypertensie en hart- en vaatziekten, en de mediane tijd van initiële symptomen tot de dood was 14 dagen (bereik 6-41 dagen).

Daar hoeven niet allerlei hypotheses/speculaties bij, alleen de breder als mogelijke risicofactor geziene factoren (met bij voorkeur een wetenschappelijke bron). Encycloon (overleg) 17 mrt 2020 13:09 (CET)

• Uit het artikel Spaanse griep: Het meest bevreemdend van de Spaanse griep was de groep mensen waarin de mortaliteit het hoogst was. De gangbare risicogroepen bij de jaarlijkse "gewone" griepgolven zijn bejaarden en jonge kinderen. Van deze groepen vormen de bejaarden verreweg de grootste risicogroep, waarbij het sterftecijfer als gevolg van de griep het hoogst is. Zuigelingen en peuters tot en met 4 jaar hebben over het algemeen nog antilichamen (immuniteit) meegekregen van de moeder, voornamelijk door borstvoeding. De Spaanse griep echter, had de hoogste mortaliteit in de leeftijdsgroep 14- tot 21-jarigen. Na onderzoek van de longen van personen die aan de Spaanse griep zijn gestorven en in Alaska zijn begraven, is het virus nagemaakt. Hieruit bleek dat de griep vooral mensen in de leeftijdsgroep 20 tot 40 jaar trof, die normaliter het sterkste immuunsysteem hebben. Het kan daarom zijn, dat de sterfte veroorzaakt wordt door een te sterke reactie van het immuunsysteem (cytokinestorm). Dit lijkt me met COVID-19 ook zo. 2A02:1810:41B:1400:44A8:AA4C:3AEB:C164 17 mrt 2020 13:17 (CET)

• Dat lijkt me vooralsnog een eigen conclusie; zonder gezaghebbende, feitelijke ondersteuning nog niet geschikt om in een artikel te verwerken. Encycloon (overleg) 17 mrt 2020 13:21 (CET)

Heb inmiddels een stukje met welke leeftijdsgroepen het virus in China heeft getroffen 87% was daar tussen de 30 en 69 jaar.Melvinvk (overleg) 17 mrt 2020 13:26 (CET)

Dus zou dit betekenen dat mensen tussen de 30 en 69 jaar meer risico lopen om ernstig ziek te worden en te overlijden? Vreemd dat in her artikel een tabel staat waarin de ouderen het meeste risico lopen op overlijden. 2A02:1810:41B:1400:44A8:AA4C:3AEB:C164 17 mrt 2020 15:46 (CET)

Dat betekent het niet. Bij deze groep zijn de meeste besmettingen vastgesteld, dat betekent niet dat zij ook allen overlijden, graag een beetje gezond verstand. Melvinvk (overleg) 17 mrt 2020 16:10 (CET)

Klopt maar er is nergens te vinden hoeveel patiënten er ongeveer in deze groep ernstig ziek worden (met ziekenhuisopname op intensieve zorg) en hoeveel er slechts milde symptomen van krijgen (zonder ziekenhuisopname, die dit thuis in isolatie uitzieken). 2A02:1810:41B:1400:44A8:AA4C:3AEB:C164 17 mrt 2020 16:18 (CET)

Hier staat de prognose ook voor Italie en Zuid-Korea en:Coronavirus_disease_2019#Prognosis, misschien nuttig om deze tabel in te voegen. PJ Geest (overleg) 17 mrt 2020 16:51 (CET)

Als na verloop van tijd veel 80+ mensen reeds zijn gestorven, wordt dan de mortaliteit in deze groep lager tov de rest? Sneuper (Overleg gebruiker:Sneuper) 24 apr 2020 09:17 (CEST)

Bevestigde gevallen Nederland

Het lijkt mij goed om in dit artikel ook de bevestigde getallen en de maatregelen te plaatsen die in Nederland zijn genomen. Dat zou in een tabel kunnen, maar ik twijfel of dit de handigste manier is.

Start tabel: Donderdag 27 februari 2020, bij de eerste besmetting in Nederland.

do	vr	za	zo	ma	di	wo
1	2	7	10	18	23	38
-	100,0%	250,0%	42,9%	80,0%	27,8%	65,2%
82	128	188	256	321	382	503
115,8%	56,1%	46,9%	36,2%	25,4%	19,0%	31,7%
614	804	959	1135	1413	1705	2051
22,1%	30,9%	19,3%	18,4%	24,5%	20,7%	20,3%
				7
2460
19,9%

1) Nederland: Thuisblijven bij gezondheidsklachten geldt alleen voor mensen die in gebied zijn geweest waar het coronavirus heerst én gezondheidsklachten hebben

2) 3 maart: Reisadvies Italië Oranje

3) Was handen regelmatig, Hoest en nies in de binnenkant van je elleboog, Gebruik papieren zakdoekjes

4) Provincie Noord-Brabant: werk thuis

5) Nederland: Geen handen schudden

6) 12 maart:

• Iedereen in Nederland: blijf thuis bij klachten neusverkoudheid, hoesten, keelpijn of koorts. Mijd sociaal contact. Bel pas met huisarts als klachten verergeren.
• Bijeenkomsten met meer dan 100 personen worden in heel Nederland afgelast. Dat geldt ook voor publieke locaties zoals musea, concertzalen, theaters, sportclubs en sportwedstrijden.
• Mensen in heel Nederland wordt opgeroepen zoveel mogelijk thuis te werken of de werktijden te spreiden.
• Voor kwetsbare personen geldt: (ouderen en personen met verminderde weerstand) vermijd grote gezelschappen en openbaar vervoer. In het algemeen wordt mensen dringend verzocht om bezoek aan kwetsbare personen te beperken.
• Voor zorgpersoneel en personeel in vitale processen: er wordt veel van u gevraagd. Blijf pas thuis als u klachten hebt en koorts. Overleg zo nodig met uw werkgever. En ook: reis niet naar het buitenland.
• Hogescholen en universiteiten wordt verzocht onderwijs online aan te bieden in plaats van grootschalige colleges.

7) zondag 15 maart: Nederland: Basisscholen dicht

I-am-will (overleg) 19 mrt 2020 19:13 (CET)

• Hier hebben we al een artikel voor zie Uitbraak SARS-CoV-2 in Nederland. Het is niet handig om per land informatie toe te voegen in dit artikel, en zou beter algemeen gehouden moeten worden. Melvinvk (overleg) 19 mrt 2020 21:30 (CET)

• • Eens. Had dit artikel niet gevonden. Misschien goed in de tekst op deze pagina wel te verwijzen naar dat artikel, vooral ook omdat de naamgeving zo afwijkt? 19 mrt 2020 22:07 (CET)

Bronnen, noten en/of referenties

Tijdloos artikel?

Waarom schrijft iedereen in tegenwoordige tijd, terwijl er een tijdloos artikel geschreven hoort te worden. Op deze manier staat er over 5 jaar nog steeds dat er proeven gaande zijn. Het zorgt er nu ook voor dat dit artikel meer een nieuwsartikel is, dan een encyclopedisch artikel. Dqfn13 (overleg) 20 mrt 2020 23:01 (CET)

Dat gebeurt natuurlijk mede doordat het een actueel onderwerp is. En veel nieuwe gebruikers een bijdrage doen. Melvinvk (overleg) 20 mrt 2020 23:08 (CET)

Ook actuele onderwerpen kunnen tijdloos beschreven worden. Dat heb ik naar aanleiding van de brand in het Raadhuis van Obdam ook grotendeels gedaan. Toegegeven, ik heb er ook een zin niet tijdloos geschreven en ga dat nu dus corrigeren. Dqfn13 (overleg) 20 mrt 2020 23:20 (CET)

Ook dient er door de vele bewerkingen wel even gekeken te worden naar de algehele samenhang en kwaliteit van het artikel. Want bijvoorbeeld onder het kopje maartregelen vind ik een beetje onsamenhangend. Melvinvk (overleg) 20 mrt 2020 23:46 (CET)

Een informatief artikel Nursing Challenge: Covid-19 https://www.nursing.nl/magazine-artikelen/nursing-challenge-covid-19/ Sneuper (overleg) 29 apr 2020 22:41 (CET)

Maatregelen

Ook een maatregel kan zijn Sociale distantie van groepen met risicogedrag. Sociale distantie om te snelle verspreiding te voorkomen door groepen met risicovolgedrag, die emotioneler reageren, lastig weerstand kunnen bieden aan verleidingen, sensatieprikkelgevoelig zijn, gevoelig voor groepsdruk (peer pressure) en veel fysieke sociale contacten onderling hebben. Kan deze maatregel in het artikel worden vermeld? Met vriendelijke groeten, Sneuper (overleg) 21 mrt 2020 09:05 (CET)

Als daar een betrouwbare bron voor is wel. Kunnen we van Strengere sociale onthouding voor kwetsbare groepen niet gewoon een algemener kopje maken over sociale onthouding? Encycloon (overleg) 21 mrt 2020 09:22 (CET)

Het gaat in wezen over Strengere sociale onthouding voor specifieke groepen. Met vriendelijke groeten, Sneuper (overleg) 21 mrt 2020 11:47 (CET)

Beschermende maatregelen

In het artikel wordt mondkapje niet genoemd, noch andere maatregelen die mogelijk zijn met medische hulpmiddelen waaronder pakken, handschoenen en ventilatoren. Wellicht een apart artikel? Maar mogelijk hier starten? Hannolans (overleg) 21 mrt 2020 10:38 (CET)

Ik heb maatregelen nu opgesplitst in preventie en bij besmetting. Bij besmetting kunnen de RIVM-maatregelen genoemd worden bij behandeling van besmette personen, bij preventie RIVM-maatregelen bij niet besmette personen, bijvoorbeeld bij ouderenzorg. Hannolans (overleg) 21 mrt 2020 10:54 (CET)

Laten we daarbij wel blijven oppassen dat het niet teveel op alleen de Nederlandse situatie gericht wordt. Erik Wannee (overleg) 21 mrt 2020 11:10 (CET)

Uiteraard, maar RIVM-richtlijnen zoals conform de wereldwijde medische consensus op dit moment. Er wordt nu in meerdere landen hiervan wel afgeweken uit overmacht, ook in Nederland. Bij mondkapje heb ik al een stukje aangebracht over zelfmaakmondkapjes. Hannolans (overleg) 21 mrt 2020 12:11 (CET)

Ik heb toch wat twijfels of RIVM altijd 'conform de wereldwijde medische consensus' handelt (zie ook hier). Inderdaad beter ook WHO meenemen dan alleen RIVM-kanalen, om maatregelen in het algemeen te benoemen ipv alleen die in Nederland. Encycloon (overleg) 21 mrt 2020 12:59 (CET)

De richtlijnen voor zorginstellingen van de RIVM rond hygiene bij een behandeling van een patient die besmet is aan en virus staan los van de adviezen aan VWS voor de beteugeling van specifiek deze pandemie. Ik doel op de algemene richtlijnen die in de zorg altijd gelden (welk hulpmiddel van welke minimale norm etc). Momenteel wordt er inderdaad van richtlijnen afgeweken en per land verschillend. Ook dat is interessant natuurlijk, maar we zouden eerst zoals het zou horen moeten beschrijven, en daarna alle tijdelijke noodmaatregelen. Hannolans (overleg) 21 mrt 2020 13:21 (CET)

Dan zijn we het eens. Encycloon (overleg) 21 mrt 2020 13:23 (CET)

Indeling

Epidemiologie en Prognose

Prognose is een onderdeel van Epidemiologie. Het gaat hier niet om de prognose van een specifieke patiënt, maar de prognose in de bevolking. Met vriendelijke groeten, Sneuper (overleg) 21 mrt 2020 11:56 (CET)

Het gaat voor een stuk wel over de prognose van een gemiddelde patiënt (heb het nu ook wat meer herschreven en beter ingedeeld). Ik zou zeggen dat het % mortaliteit eerder bij prognose hoort en het totaal aantal doden bij epidemiologie. Zie het engelse artikel. Beide benaderingen (onderdeel of niet van epidemiologie) zijn in principe mogelijk. Wel is het zo dat het artikel hier over de ziekte zelf gaat, dus dan denk ik dat het stuk prognose beter wordt geschreven vanuit het perspectief van een patiënt. PJ Geest (overleg) 21 mrt 2020 17:49 (CET)

Verloop bij elkaar houden

In mijn optiek doorloopt een patiënt de volgende fasen. Hij wordt besmet, krijgt symptomen, deze symptomen hebben een oorzaak, de patiënt wordt gediagnosticeerd, en daarna behandeld. Ik zou in ieder geval dit graag bij elkaar houden. Wat vinden jullie? Met vriendelijke groeten, Sneuper (overleg) 22 mrt 2020 09:03 (CET)

Ik vind chronologisch volgens de de fasen van de patient ook inderdaad een logische indeling. Ik zou dan wel de oorzaak tussen besmetting en symptomen zetten. PJ Geest (overleg) 22 mrt 2020 17:55 (CET)

Aan de hand van de symptomen wordt de oorzaak bepaald. Ik vind het logischer dat oorzaak na symptomen komt. Met vriendelijke groeten, Sneuper (overleg) 22 mrt 2020 21:18 (CET)

Ok, ik volg je redenering, goed voor mij :) PJ Geest (overleg) 22 mrt 2020 21:58 (CET)

Behandeling

Ik stel voor om Voorlopig advies voor Geneesmiddelen te plaatsen. Op basis van Voorlopig advies wordt behandeld met geneesmiddelen. Wat vinden jullie? Met vriendelijke groeten, Sneuper (overleg) 22 mrt 2020 09:03 (CET)

Maatregelen

PEP-talk prof. Eric Snijder over coronavirussen https://www.youtube.com/watch?v=6l6YxQz-L38&feature=emb_logo heeft een indeling van de maatregelen van: Vertragen Vookomen Behandelen Voorbereiden Behandelen hebben we al. Wat vinden jullie van de rest? Met vriendelijke groeten, Sneuper (overleg) 24 mrt 2020 09:22 (CET)

Heb je een rokersverleden, dan heb je pech...

Ik weet niet of dit item reeds vermeld is in deze overlegpagina (ik heb nog niet alles gelezen), maar ik ben helemaal niet verwonderd als er per 24 uren honderden doden bijkomen. Niet zo moeilijk te begrijpen. Het gros van de bevolking op deze planeet heeft longen die eruitzien als kolenkachels. En als ze dan ergens gedurende hun levensloop toch gestopt zijn met roken blijven hun longen daarna nog jaren lang in een staat van verregaande ontbinding. Ik heb ENORM VEEL geleerd van de toestand van mijn vader die reeds vanaf zijn 14de had gerookt, en bijgevolg, ook al was hij (toch nog) 79 geworden, alsnog de diagnose kreeg dat hij met een tumor van 5 op 7 centimeter op zijn ene long zat. Gevolg: Chemotherapie, met op de koop toe Necrose in zijn voeten (hij kon geen 5 meter meer wandelen). Eerlijk gezegd, als ik op mijn werk (VOLVO-cars) tegen mijn collega's (stuk voor stuk rokers) zeg dat roken de longen om zeep helpt krijg ik het volgende te horen: "Ach ja, we moeten toch ERGENS aan sterven hé!", welnu, sterf dan maar... De wereldbevolking is, zoals ik het zie, op een collectieve manier zelfmoord aan het plegen door te zitten zuigen aan sigaretten en aan elektronische zuigbuisjes waar rookwolken uit komen met de proporties van bosbranden. Als er dan toevallig een virus opduikt waar de medische wereld perplex van staat, is de wereldbevolking bij wijze van spreken "een vogel voor de kat". Nikske weerstand in hun toegetakelde lichamen. DannyCaes (overleg) 23 mrt 2020 09:03 (CET)

We beschrijven momenteel een actuele gebeurtenis. Wie straks het hardst getroffen is zal ongetwijfeld onderzocht worden en kunnen wij nadien opnemen in het artikel. Hannolans (overleg) 23 mrt 2020 09:11 (CET)

Ik blijf erbij, als de wereldbevolking wat meer karakter en "ruggegraat" zou hebben (dus het gezond verstand leert te gebruiken en leert te vermijden van het gebruik van alle soorten roes-opwekkende middeltjes zoals nicotine, alcohol, drugs, antidepressiva, suiker houdend voedsel, etcetera), er heel wat minder sterfgevallen zouden zijn. Zo'n virus heeft bij wijze van spreken "vrij spel" in lichamen die stuk voor stuk aftakelen door allerlei externe chemische invloeden. Zulke chemische middeltjes geven slechts een kunstmatig gevoel van vreugde, meer niet. DannyCaes (overleg) 23 mrt 2020 10:06 (CET)

Wat ik mij ook afvraag is in hoeverre het aantal aangestoken sigaretten en elektronische zuigbuisjes (op wereldvlak, verspreid over bijvoorbeeld 60 minuten, een uur dus) in zekere zin bijdraagt tot de algemene luchtvervuiling wereldwijd. Is daar al eens onderzoek naar gedaan? En zoals we nu wel weten gedijdt dat virus wonderwel in streken met veel luchtvervuiling. Werden pandemieën in het verleden ook niet eerder veroorzaakt door de uitwasemingen van de industriële revolutie? (met andere woorden: veel rook, veel virussen). P.S.: ik zit momenteel binnen in huis, dus ik heb enorm veel tijd om na te zitten denken...DannyCaes (overleg) 23 mrt 2020 12:36 (CET)

Dag DannyCaes. In streken waar veel luchtvervuiling is, is veel industriële activiteit. Industriële activiteit trekt mensen naar de steden. Het moet dan ook niet verwonderen dat er in die streken meer slachtoffers vallen: er wonen meer mensen en er zijn dus meer potentiële slachtoffers. Ik zou geen overhaaste conclusies gaan trekken. Als je onderbouwde wetenschappelijke informatie wilt moet je dit aan de wetenschappers of universiteiten zelf gaan vragen. Als zij dit interessant genoeg vinden zullen ze het wel onderzoeken. Met vriendelijke groeten, 4ever_(Overleg) 23 mrt 2020 13:54 (CET)

Mijn intuitieve manier van denken doet mij weer overhaaste conclusies trekken. DannyCaes (overleg) 23 mrt 2020 19:42 (CET)

artikel wiskundige modellen

Mogelijk is uit dit artikel nog zinvolle zaken te halen. Nog naar kijken. https://www.nrc.nl/nieuws/2020/03/22/berekeningen-die-je-niet-meer-op-een-bierviltje-doet-a3994580 Met vriendelijke groeten, Sneuper (overleg) 24 mrt 2020 10:24 (CET)

Omtrent het volgende fragment uit de tekst: Wallinga vertelt over zo’n „totaal tegenintuïtief” effect dat hij in zijn eerdere modellen zag. Griepvaccinaties bij kinderen blijken juist voor hevigere griepuitbraken te zorgen. „Dat komt, denken we nu, omdat er door die vaccinaties minder natuurlijke immuniteit wordt opgebouwd in de bevolking, die beter beschermt. Als je dan een keer een mismatch hebt tussen het vaccin en de griep van dat jaar, dan heb je écht een grote uitbraak.”

• Nu, wie over een beetje gezond verstand beschikt weet al van kleinsaf dat vaccinaties de natuurlijke immuniteit lamleggen. Ikzelf ben steeds vierkant tegen alle soorten medicamenten en vaccinaties geweest omdat ik wist (en nog altijd weet) dat ze de belangrijkste functies van het lichaam drastisch in de knoop leggen of zelfs uitschakelen. Medicamenten en vaccinaties maken dat het lichaam steeds afhankelijk is van dat soort externe middeltjes, terwijl het lichaam ZELF het probleem moet oplossen! Het enige wat het lichaam nodig heeft is eten, drinken, en lucht om te ademen. Zoals ik het zie kan het gros van de wereldbevolking niet meer zelfstandig de balans in evenwicht houden. De mensheid zoekt meer en meer externe wondermiddeltjes om alle soorten kwalen en kwaaltjes aan te kunnen. Het resultaat: een verzwakte populatie waar menig vindingrijk virus zich in kan uitleven. DannyCaes (overleg) 25 mrt 2020 16:25 (CET)
• Ik zie het nog te gebeuren dat iedereen hier op deze planeet reeds kort na de geboorte een infuus met "de nodige afweervloeistoffen" in de arm krijgt geplant omdat men niet meer in staat zal zijn om ze zelf binnenin het lichaam aan te maken (natuurlijke immuniteit: zero). DannyCaes (overleg) 25 mrt 2020 16:46 (CET)
  • Heb je daar ook wetenschappelijke bronnen voor DannyCaes? Of hou je het bij aannames? Soms kan het lichaam het niet alleen aan en heeft externe hulptroepen nodig, bij een tweede besmetting met dezelfde ziekteverwekker, weet het lichaam precies wat het moet doen en zal geen externe hulp nodig hebben. Mocht het lichaam altijd hulp van buiten krijgen, dan zal het misschien lui worden en minder zelf doen, of het immuunsysteem daar ook bij hoort weet ik niet, van de pancreas weet ik het wel. Dqfn13 (overleg) 25 mrt 2020 20:43 (CET)
• Mmmm... Het zou kunnen dat ik te veel naar THX-1138 heb gekeken (i.v.m. een toekomstige maatschappij waarin elk individu om de haverklap een aantal pillen moet nemen om de ondergrondse dag door te komen, en elk kind met een infuus in de arm rondloopt). DannyCaes (overleg) 25 mrt 2020 22:20 (CET)

Tests

Ik heb een artikel aangemaakt COVID-19-test. Het is een vertaling van het engelstalige artikel en verdient nog wel wat verdere uitbreiding. Met name de scans die in ziekenhuizen plaatsvinden en welke tests in Nederland en België worden gebruikt en welke landen masstests doen en waarom sommige landen dat niet doen. Hannolans (overleg) 29 mrt 2020 18:36 (CEST)

Een goed meetbare immuunrespons heb je pas vier weken na infectie. [ https://www.nrc.nl/nieuws/2020/04/10/viroloog-marion-koopmans-dit-coronavirus-komt-in-ons-vaste-winterpakket-a3996547 Viroloog Marion Koopmans: ‘Dit coronavirus komt in ons vaste winterpakket’] Wie heeft een goede bronvermelding? Sneuper (overleg) 11 apr 2020 11:26 (CEST)

Reproductiegetal

Waarom is dit weggehaald?: "Het reproductiegetal wordt bepaald door de waarschijnlijkheid van overdracht per contact, het aantal contacten per eenheid tijd en de duur van besmettelijkheid. Het reproductiegetal kan worden verkleind door de bron wegnemen, opsporing, sociale distantie, profylaxe, vaccinatie, hygiënemaatregelen, herkenning, testen, toegang tot de zorg, isolatie, quarantaine, compliance, voorlichting, beroepsverbod en door toenemende immuniteit van de bevolking." Dit staat in de PowerPoint presentatie tijdens de update technische briefing van Jaap van Dissel van het RIVM. De maatregelen worden bepaald door het reproductiegetal. Zie ook artikel met Epidemioloog Hans Heesterbeek https://www.scienceguide.nl/2020/03/modellen-geven-geen-absolute-zekerheid-maar-ze-zijn-ontontbeerlijk/ Verder ook oppassen dat besmetting niet hetzelfde is als infectie. Met vriendelijke groeten, Sneuper (overleg) 31 mrt 2020 10:05 (CET)

Er is een hoofdartikel waar details besproken kunnen worden. Daarnaast is de samenvatting zo niet juist en deels niet relevant voor dit artikel. Het aantal factoren dat R beinvloedt is schier eindeloos en ten dele onbekend. De eerste zin is nodeloos ingewikkeld, waarom zou je het getal opdelen in "waarschijnlijkheid per contact", "contacten per eenheid tijd" (sic) en "duur van de besmettelijkheid" (sic). (juister is "contacten per tijdseenheid" en "de lengte van de besmettelijke periode"). R is gewoon het gemiddeld aantal secundaire besmettingen. Het verschil tussen R₀ en R_eff kan beinvloed worden, maar in de verwijderde tekst staan maatregelen en natuurlijk verloop door elkaar en tezamen met aspecten die R niet (vanzelf) beinvloeden zoals testen. Ook wordt b.v. vaccinatie genoemd, die nog niet bestaat en dus R niet kan verkleinen, hoogstens zou kunnen verkleinen.

De opsomming is wellicht zinvol in een grotere (powerpoint) presentatie, maar past zo niet in het artikel. Zwitser123 (overleg) 31 mrt 2020 11:32 (CEST)

Wat wordt in deze paragraaf bedoeld met "onbeschermde populatie"? Voorts, de waarden bij COVID-19 in de tabel in het artikel Reproductiegetal ondersteunen de hier vermelde waarde (2,2) van R₀ geenszins._ DaafSpijker _overleg 25 mei 2020 10:44 (CEST)

Die waarde van 2,2 is voor Europa (Europese bron) bij het begin van de epidemie en wanneer mensen nog nauwelijks voorzorgen namen. Per locatie kan de basale reproductiegetal veel verschillen met andere levenswijzen en gezin structuren (bijvoorbeeld grootte gezinshouden).Smiley.toerist (overleg) 25 mei 2020 17:15 (CEST)

Scenario's

Nu zitten we in scenario's van verspreidingssnelheid in de hand houden tijdens fase mitigatie. Verwacht wordt dat er ook scenario's komen voor afbouwen van de maatregelen en scenario's voor nieuwe uitbraak. Met vriendelijke groeten, Sneuper (overleg) 31 mrt 2020 10:15 (CET)

COVID-19 en cytokinestorm

https://ontdekjouwverhaal.nl/nieuws/hoe-artsen-het-aantal-sterfgevallen-als-gevolg-van-covid-19-mogelijk-aanzienlijk-kunnen-verminderen/ 2A02:1810:41B:1400:19ED:98B3:7B4F:E62E 31 mrt 2020 22:30 (CEST) Volgens dit bericht zijn veel COVID-19 doden het gevolg van een cytokinestorm.

We characterized SARS-CoV-2-specific CD4+ and CD8+ T-cells in patients with acute respiratory distress syndrome. The spike protein (S) proved a potent T-cell antigen and specific T-cells predominantly produced Th1 cytokines. These novel data are important in vaccine design and will facilitate evaluation of vaccine. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.04.11.20062349v1.full.pdf+html Sneuper (overleg) 19 apr 2020 09:26 (CET)

High plasma levels of proinflammatory cytokines (interleukin-2, interleukin-7, granulocyte colony-stimulating factor, IP10, MCP1, MIP1A and tumor necrosis factor-α) have been observed in COVID-19 patients admitted to intensive care units. This is consistent with a “cytokine storm” with the secondary development of a hemophagocytic lymphohistiocytosis (28, 29). While many pro-inflammatory cytokines trigger the coagulation system, Zhou and colleagues (11) showed that the increase in IL-6 was discrepant with the elevations in D-dimer; IL-6 levels appeared to increase only 13 days after disease onset, whereas D-dimer levels were already 10-fold increased by that time. This observation suggests that the very high D-dimer levels observed in COVID-19 patients are not only secondary to systemic inflammation, but also reflect true thrombotic disease, possibly induced by cellular activation that is triggered by the virus. https://pubs.rsna.org/doi/10.1148/radiol.2020201629 https://jnnp.bmj.com/content/early/2020/04/30/jnnp-2020-323586 Sneuper (overleg) 08 mei 2020 08:43 (CET)

Is COVID-19 te genezen?

In het nieuws gaat het over aantallen gevallen en aantal doden, maar niet over genezingen. Covid-19 lijkt een ongeneeslijke ziekte (geen vaccins, niemand heeft er weerstand tegen en geen medicijnen).2A02:1810:41B:1400:19ED:98B3:7B4F:E62E 10 apr 2020 15:41 (CEST)

Gelukkig slagen de meeste mensen erin om uit eigen kracht weer te genezen. Ons eigen afweersysteem is in staat om afweer aan te maken tegen onbekende 'aanvallers'. Dat is veel lastiger dan wanneer ons lichaam al eerder met een vergelijkbare ziekmaker te maken heeft gehad, of met een stof die daar sterk op lijkt (een vaccin), en daarom slaagt niet iedereen erin om de ziekte te overleven. Erik Wannee (overleg) 10 apr 2020 15:48 (CEST)

Dit nieuwe virus lijkt onoverwinnelijk en ongeneeslijk. 2A02:1810:41B:1400:19ED:98B3:7B4F:E62E 12 apr 2020 13:50 (CEST)

??Liefst hier geen blabla sentiment plaatsen. Zoek een ander forum op.Smiley.toerist (overleg) 12 apr 2020 13:57 (CEST)

Doorbraken medicijnen?

Via verschillende media komen berichten over vaccins of medicijnen tot ons, soms gepresenteerd als doorbraak. De vraag is nemen we dat op? ik zou zeggen niet per se, of nog beter, niet zolang effectiviteit niet vaststaat en het middel geaccepteerd is. Test- en acceptatieprocedures verlopen in een crisis als deze echter soms op ongebruikelijke wijze. Maar hoe selecteren we?

Is dit een bron? Medicamenteuze behandelopties bij patiënten met COVID-19 (infecties met SARS-CoV-2) van Stichting Werkgroep Antibiotica Beleid (SWAB) https://swab.nl/nl/covid-19 Sneuper (overleg) 24 apr 2020 09:50 (CET)

• De toevoeging over de mogelijke doorbraak in Nijmegen mag wmb wel kort neutraal vermeld, indien aanvullende bron voorhanden is; weghalen is wel heel fors, mvg HenriDuvent

Discussie in het medisch cafe voorzetten s.v.p. Zwitser123 (overleg) 12 apr 2020 09:28 (CEST)

M.i. hoort de discussie ook hier thuis. Vermoedelijk dienen zich de komende maanden meer 'doorbraken' aan. De vraag is of en hoe die hier vermeld worden. mvg HenriDuvent 12 apr 2020 12:53 (CEST)

Lijkt het je niet handiger, op 1 plek te discussieren? Je vraag is in het medisch cafe al beantwoord. Zwitser123 (overleg) 12 apr 2020 15:16 (CEST)

Inoudelijke discussie daar, discussie over inhoud van dit lemma (ook) graag hier omdat het verder gaat dan de specifieke casus. Wat nemen we allemaal op, gezien onze regels en conventies, zeker bij zo'n ingrijpende maar ook dynamische kwestie als deze crisis? mvg HenriDuvent 12 apr 2020 15:51 (CEST)

• Valsartan onderzoek door Cardiologen van het Radboudumc. Onderzoek gestart naar de behandeling van coronapatiënten, met een medicijn tegen hoge bloeddruk. De cardiologen gaan onderzoeken of een veel voorgeschreven medicijn tegen hoge bloeddruk, Valsartan, vochtophopingen in de longen tegengaat. De hoop is dat hierdoor minder coronapatiënten ernstige complicaties krijgen of komen te overlijden. Het is niet wetenschappelijk aangetoond dat bloeddrukverlagers zoals Valsartan vochtophopingen in de longen kunnen tegengaan. Dit onderzoek moet dit bewijzen of ontkrachten. Binnen een half jaar willen de onderzoekers concluderen of Valsartan ervoor kan zorgen dat minder mensen naar de intensive care hoeven of komen te overlijden. Het medicijn Valsartan verlaagt de bloeddruk door het eiwit Angiotensine-II te blokkeren. Dit eiwit verhoogt de bloeddruk in bloedvaten, waardoor er vocht naar omliggend weefsel kan lekken. Normaal gesproken wordt dit eiwit afgebroken door een ander eiwit, ACE2. Omdat het coronavirus ACE2 gebruikt om cellen binnen te dringen, hebben coronapatiënten minder van dit eiwit. Hierdoor wordt er minder Angiotensine-II afgebroken en kan er onder druk vocht door de bloedvaten in de longen lekken. https://www.radboudumc.nl/nieuws/2020/kunnen-hoge-bloeddruk-medicijnen-ernstige-complicaties-door-corona-voorkomen Sneuper (overleg) 21 apr 2020 15:19 (CET)
• Antivirale medicijnen: Kanttekening: bij behandelen met 1 antiviraal medicijn is de kans op resistentie groter dan bij een behandeling met meerdere antivirale medicijnen. Sneuper (overleg) 18 apr 2020 18:23 (CET)
• Ivermectine is an FDA-approved anti-parasitic drug that has also been shown to be effective in vitro against a broad range of viruses including HIV, dengue, influenza and Zika virus. - Monash University, Australie. https://www.news18.com/news/tech/coronavirus-can-be-stopped-in-48-hours-using-a-simple-anti-parasitic-drug-2565279.html

Sneuper (overleg) 13 apr 2020 10:19 (CET) En: "Dr Wagstaff, however, cautioned that the tests conducted in the study were in vitro and that trials needed to be carried out in people" HenriDuvent 13 apr 2020 10:52 (CEST)

• Hydroxychloroquine SAMEN met Zink binnen 8 tot 12 uur symptoom vrij: hydroxoychloroquine (vaak ingezet bij reuma), zink en het antobioticum azytromycine. https://www.limburger.nl/cnt/dmf20200408_00155572/inspectie-huisarts-moet-stoppen-met-experimentele-behandeling-coronapatienten

https://www.youtube.com/watch?v=NIpR56oEQhs Sneuper (overleg) 13 apr 2020 10:45 (CET)

Voor de volledigheid; De Limburger: " patiënten met milde klachten die positief zijn getest op corona"; "Elens behandelde tot nu toe acht patiënten"; "Alle acht waren ze na een aantal dagen beter, claimt de huisarts". Huiswerkvraagje: hoe groot is de kans dat bij een ziekte die bij 80% van de patienten een mild verloopt, van acht personen acht genezen? Dat is dan ook niet de essentie van het artikel, die is dat de arts zonder toestemming experimenten uitvoerde. Waar Sneuper hierboven die "in 8-12 uur symptoomvrij" vandaan haalt is onduidelijk - de bron zegt dit zeker niet. Zwitser123 (overleg) 13 apr 2020 13:22 (CEST)

Zelfs (of ook) hier liever geen vermelding, hoewel het geneesmiddel geaccepteerd is en effectief gebleken bij malari. mvg HenriDuvent 13 apr 2020 13:30 (CEST)

Misschien beter de mogelijke doorbraken eerst inhoudelijk in de medisch café te bespreken, voordat wij er in de hoofdruimte erover schrijven.Smiley.toerist (overleg) 13 apr 2020 14:20 (CEST)

Helemaal mee eens. Zwitser123 (overleg) 13 apr 2020 17:24 (CEST)

Zodra er maar enige twijfel is ja, en dat geldt voor meer, zoals voorschrijdend inzicht (of zogenaamd voortschrijdend inzicht) over transmissie, mortaliteit etc etc. De verleiding is groot om elke scheet over de corona-crisis, van welk medium ook, op Wikipedia te kwakken, ongereflecteerd. Ik dit geval zou een gevarieerd samengesteld vakteam van meekijkers misschien helpen, mvg HenriDuvent 13 apr 2020 17:46 (CEST)

• Immunostimulant onderzoek in België. Kanttekening: er zijn ook indicaties dat er juist overactieve immuuncellen.in een fase van de ziekte in de longen zijn. Sneuper (overleg) 18 apr 2020 17:19 (CET)
• Ozontherapie in Santa Maria della Misericordia ziekenhuis in Udine https://www.agf.nl/article/9209591/ozontherapie-blokkeert-virussen-op-groenten-en-fruit-ook-toepasbaar-in-bestrijding-covid-19/ Sneuper (overleg) 22 apr 2020 19:33 (CET)
• Onderzoek naar ontstekingsremmende middelen, zoals corticosteroïden of deze zinvol zijn. Sneuper (overleg) 22 apr 2020 19:33 (CET)
• Onderzoek naar immuunmodulerende geneesmiddelen of deze zinvol zijn. Dat zijn middelen die het immuunsysteem sturen, omdat een extreme reactie van het afweersysteem soms meer kwaad kan doen dan goed. Daar hebben we nog weinig ervaring mee, maar het kan de overlevingskans van de patiënten vergroten. Bij het coronavirus komt een deel van de schade aan de longen door een (te) heftige reactie van het immuunsysteem op het virus. Daarom wordt nu gekeken of middelen die het immuunsysteem sturen, kunnen helpen. Een preventief middel dat via het immuunsysteem werkt, is bijvoorbeeld het oude BCG-vaccin tegen tuberculose. Immuunmodulerende middelen die niet voor preventie zijn, maar voor behandeling, zijn bijvoorbeeld anakinra, icatibant en tocilizumab. Tocilizumab testen we nu in een groot internationaal onderzoek, en binnenkort testen we ze allemaal in de platform-trial Remap-cap. Sneuper (overleg) 22 apr 2020 19:33 (CET)
• Inhibitors of mRNA translation and predicted regulators of the Sigma1 and Sigma2 receptors. To address this, we cloned, tagged and expressed 26 of the 29 SARS-CoV-2 proteins in human cells and identified the human proteins physically associated with each using affinity-purification mass spectrometry (AP-MS), identifying 332 high-confidence SARS-CoV-2-human protein-protein interactions (PPIs). Among these, we identify 66 druggable human proteins or host factors targeted by 69 compounds (29 FDA-approved drugs, 12 drugs in clinical trials, and 28 preclinical compounds). Screening a subset of these in multiple viral assays identified two sets of pharmacological agents that displayed antiviral activity: inhibitors of mRNA translation and predicted regulators of the Sigma1 and Sigma2 receptors. Further studies of these host factor targeting agents, including their combination with drugs that directly target viral enzymes, could lead to a therapeutic regimen to treat COVID-19. https://www.nature.com/articles/s41586-020-2286-9_reference.pdf Sneuper (overleg) 02 may 2020 19:25 (CET)
• Bloeddrukverlagers, ACE-remmers en angiotensine-receptorblokkers verergeren de corona-infectie niet. https://www.nrc.nl/nieuws/2020/05/05/bloeddrukverlagers-verergeren-covid-19-niet-a3998748 Sneuper (overleg) 08 may 2020 09:45 (CET)

Feiten en fictie

Gezien het feit dat er onduidelijkheid is over wat al dan niet werkt als maatregel, is het een suggestie dat een paragraaf en/of tabel met feiten en fictie wordt toegevoegd? Iets in de geest van:

Feit of fictie	Maatregel	Uitleg	Bron	Datum van update
Feit	Anderhalf meter afstand houden	Example	Example	Example
Feit	Geregeld handen wassen	Example	Example	Example
Feit	In elleboog hoesten	Example	Example	Example
Fictie	Example	Example	Example	Example
Draagt bij	Example	Example	Example	Example
Effect onbekend	Example	Example	Example	Example
Effect varieert	Mondkapjes	Goede mondkappen en goed gebruik is effectief	Example	Example
Schadelijk effect	Example	Example	Example	Example
?Beginnetje?	Vitamine innemen	Vitaminen innemen zou bijdragen aan weerstand tegen Corona	Gerucht	Example

Ik laat het aan de medische specialisten over om een geinformeerde start te maken, mischien dat leken zoals ikzelf 'beginnetjes' toevoegen over maatregelen waar we van gehoord zouden hebben. mvg, Chescargot (overleg) 14 apr 2020 08:31 (CEST)

Sorry, dat is goed bedoeld, maar heeft niet met een encyclopedie te maken. Wij schrijven niet De waarheid, maar beschrijven wat de bronnen zeggen. Daarnaast geldt voor vele zaken dat ze niet zo eenvoudig "werkt" of "werkt niet" zijn en dat voor de nuances het eerder om een inschatting gaat op basis van wetenschappelijk onderzoek dan om een een-op-een antwoord uit dat onderzoek. Neem het afstand houden: afhankelijk van het land ben je al blij met 3 of 4 voet (WHO), 4m² (australische winkels en kroegen) of vind je dat het 2 meter moet zijn (Zwitserland) of zeg je dat tijdens het achter elkaar fietsen toch wel 10 meter moeten zijn, afhankelijk van de windrichting. Zwitser123 (overleg) 14 apr 2020 09:07 (CEST)

Ja, helaas is het niet zo eenvoudig. Wat wel zou kunnen is een tabel met een overzicht van belangrijke aanbevelingen, van de WHO, aangevuld met die van Belgie, Nederland en Suriname, (of meer) en eventuele argumenten voor de aanbeveling. mvg HenriDuvent 14 apr 2020 09:17 (CEST)

Bloedtransfusie

Ik heb toch een probleem met de melding dat niet is aangetoond dat de virus kan doorgegeven worden via het bloed. Een nadere verklaring is nodig:

• Deze virus komt niet in het bloed voor. Lijkt mij onwaarschijnlijk daar naast de longen ook andere organen aangetast kunnen worden, die verafgelegen zijn van de longen.
• Bij behandeling van het donorbloed (verhitting?) worden deze soort virussen geneutraliseerd. Andere virussen (bijvoorbeeld HIV) komen er wel doorheen en daar moet op getest worden. Smiley.toerist (overleg) 18 apr 2020 15:56 (CEST)

Ik vond het ook een nogal idiote uitspraak van Sanquin, en mijn mond viel open. Maar het staat echt zo op hun website. Ze zeggen eigenlijk: "Zolang niet is aangetoond dat bloed van patiënten besmettelijk kan zijn, is er geen risico." Oftewel: Zolang niet aangetoond is dat die handgranaat echt is, kun je gerust de pin eruit trekken. Dat zou toch op z'n minst omgekeerd moeten worden: "Zolang niet onomstotelijk vast staat dat het virus niet via het bloed overgedragen kan worden, is transfusie van bloeddonoren die besmet zijn, niet veilig." Erik Wannee (overleg) 18 apr 2020 16:09 (CEST)

Er wordt bij de meeste luchtademhalingsbesmettingen, zoals griep, niet nader onderzocht hoe die besmetting is ontstaan en er wordt van uitgegaan dat het via de luchtwegen binnenkomt. In welke situatie kan je die infectieroute helemaal uitsluiten en zou men de moeite doen om verder te zoeken? Dat het niet is aangetoond stelt mij inderdaad niet gerust zeker bij een nieuwe ziekte.Smiley.toerist (overleg) 18 apr 2020 16:26 (CEST)

Jaap van Dissel gebruikte het bloedbankonderzoek om de groepsimmuniteit te bagatelliseren. Slechts 3 % van de achteraf geteste bloedmonsters bleek tot 1 april besmet. daar kun je dan bij aantekenen dat de bloeddonoren strikte instructies hebben gekregen alleen te donoren als ze gezond zijn en niet ziek geweest. Het besmettingspercentage met covid-19 van mensen die denken dat ze griep hebben ligt al weken rond de 20%. Allebei zijn het steekproeven die de grenzen van een populatie beschrijven. Maar daar gaat het in deze discussie helemaal niet om. Mensen die denken dat ze griep hebben worden al weken getest op covid-19. In het begin vonden ze alleen maar griep en geen covid-19. Nu is het omgekeerd, geen griepvirus wel covid-19, wekelijks circa 20% van de griepmonsters. Het saillante punt is inderdaad, 3% van het ACHTERAF onderzochte bloed bevat antistoffen tegen covid-19. En het is nog nooit aangetoond volgens de bloedbank dat het virus kan worden overgedragen door bloed. Het bloed wordt wel getest: We testen al het gedoneerde bloed op vijf infectieziekten die via bloed overdraagbaar zijn, namelijk: - hiv- hepatitis B- hepatitis C- hepatitis E- syfilis.Het bloed van nieuwe donors testen we, naast deze vijf ziektes, ook op HTLV-I/II. Niet op covid-19. Want als dat tot besmetting zou leiden dan zou het bloed wel van te voren worden getest. Pracht van een cirkelredenering om de bloedbank open te houden die het bloed niet vooraf test om de bloedontvangers te beschermen, maar achteraf om de immunologische status van de bloedgevers te volgen in het kader van een onderzoek naar besmetting van de algehele bevolking in de tijd. Inmiddels mocht mijn tandarts alleen spoed-patienten behandelen, terwijl hij al decennia maatregelen neemt tegen besmetting met het veel dodelijker hiv-virus. Mark Rutte en Jaap van Dissel kunnen niet meer ontkennen dat 3% van de donoren (enige) immuniteit hebben opgebouwd tegen covid-19. Ze hebben het zelf naar buiten gebracht. En dat betekent dat ze geweten hebben dat deze donoren ooit besmet waren geweest.Jc kortekaas apotheker (overleg) 18 apr 2020 17:22 (CEST)

De Zuiderburen: Mogelijk zijn enkele donoren toch besmet wanneer ze bloed doneren maar dat stelt geen probleem voor hun bloedgift. “Mochten ze besmet zijn, dan is de virale lading in hun bloed zo laag dat ze niet kan uitbreken bij een ontvanger”, verklaart Tassignon. “Het virus is niet overdraagbaar via bloed.” De antilichamen kunnen tot een jaar in het lichaam aanwezig zijn. Bij een tweede golf van coronabesmettingen zal de opgebouwde groepsimmuniteit ervoor zorgen dat het virus minder hard toeslaat.https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20200402_04910647Jc kortekaas apotheker (overleg) 18 apr 2020 19:18 (CEST)

Voorlopige conclusie. De beleidsmakers vinden handen schudden gevaarlijk dan besmette bloedtransfusies. Simpelweg doorgeredeneerd is covid-19 net zo gevaarlijk als een kwaardaardig griepvirus.Jc kortekaas apotheker (overleg) 18 apr 2020 19:27 (CEST)

Heb de vraag uitgezet bij het RIVM en heb een afhandelingsnummer gekregen. Wellicht kan een meelezende journalist de vraag morgen aan Mark Rutte stellen? Geachte heer/mevrouw, Hartelijk dank voor uw e-mail aan het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Uw e-mail heeft het volgende kenmerknummer: M2004 7252Wij streven ernaar uw vraag of opmerking zo snel mogelijk te beantwoorden.Op onze website www.rivm.nl kunt u informatie lezen over onze organisatie en over deonderwerpen waar wij ons mee bezig houden.Met vriendelijke groet,RIVM InfopuntRijksinstituut voor Volksgezondheid en MilieuPostbus 13720 BA BilthovenTelefoon: 030-2749111E-mail: info@rivm.nlWebsite:www.rivm.nlJc kortekaas apotheker (overleg) 20 apr 2020 10:25 (CEST)

Het antwoord is:Hartelijk dank voor uw bericht. Op dit moment ontvangen we heel veel vragen. Het lukt ons helaas niet meer om alle vragen persoonlijk te beantwoorden.Vragen over corona Heeft u een vraag over het coronavirus? Kijk dan bij de veelgestelde vragen<https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19> op de website van de Rijksoverheid. Of bel met publieksinformatienummer 0800 - 1351. Wij beantwoorden geen vragen over het coronavirus per e-mail. Andere vragen Heeft u een vraag die niet over het coronavirus gaat? Dan doen wij ons uiterste best om uw vraag zo snel mogelijk te beantwoorden.Jc kortekaas apotheker (overleg) 20 apr 2020 17:11 (CEST)

Onderzoek is gestart https://www.erasmusmc.nl/nl-nl/patientenzorg/artikelen/plasmaonderzoek-erasmus-mc-gestart. Dit onderzoek moet uitwijzen of toediening van plasma met antistoffen het ziekteverloop gunstig kan beïnvloeden. Of ook wordt onderzocht het toedienen bij verschillende stadia van ziekte en de doorstroming naar de intensieve zorgafdeling. de werkzaamheid van een behandeling van ernstige gevallen en of het preventief werkt bij mensen die nauw contact hebben met patiënten waarbij COVID-19 is bevestigd is onduidelijk. Sneuper (overleg) 20 apr 2020 17:11 (CEST)

Even terug komen naar het begin: Daar de infectie plaatsvind aan de epitheelcellen die in contact staan met de lucht, komen de geproduceerde virussen vrij in de beschermende slijm van de longen en neus. Waarschijnlijk worden naastgelegen cellen besmet, maar de virussen komen niet voor in het bloed. Het verhaal dat de virus niet in het bloed voor komt (of maar zeer marginaal) zou best eens kunnen kloppen. In de luchtwegen (neus en longen) kunnen rechtstreeks mogelijke medicijnen toegediend worden om de virus te bestrijden (neusspray of zo een asma spray in de longen). Je zou een neusspoeling kunnen bedenken waarbij specifieke antilichamen worden gebruikt of antivirus middelen. Schimmels worden ook bestreden door geneesmiddelen die extern op de huid wordt toegepast. Geneesmiddelen die niet in het bloed komen en lokaal toegepast, hebben minder bijwerkingen.Smiley.toerist (overleg) 26 apr 2020 13:00 (CEST)

Klein verzoek, gebruik aub 'het' als voorzetsel bij virus. Verder zijn wellicht allerlei bestrijdingsmethoden zinvol. Aan een 'corona-pufje' wordt overigens al gewerkt, maar snel succes wordt niet verwacht.https://www.dvhn.nl/groningen/Groningse-wetenschappers-maken-coronapufje-25477096.html[] Mijn voorstel is hier niet te veel te speculeren. mvg HenriDuvent 26 apr 2020 15:04 (CEST)

Ontsmettingsmiddelen

'Sneuper' heeft wel een zeer strikte interpretatie over wat voor een virus artikel van belang is. (zie revert) Onderzoek naar de meest effectieve methode om de virus te neutraliseren hoort bij het onderwerp. Infecties via besmette oppervlaktes spelen inderdaad een kleinere rol, maar zeker geen marginale rol. Zie maar de vele maatregelen om oppervlaktes en handen te ontsmetten. Daarnaast neutraliseert UV straling de COVID-19 virus deeltjes in de lucht op dramatische wijze. Dit zal een direct effect hebben op besmettingen in buitenruimtes in de zon. (terrassen)Smiley.toerist (overleg) 25 apr 2020 13:07 (CEST)

De actie van Sneuper lijkt me goed te verdedigen. Er loopt onderzoek naar welke factoren de overleving van het virus bepalen. Citeren uit dit lopend onderzoek is link, zoals deze week in de VS maar weer bleek toen de preident dooodleuk suggereerde dat UV-licht door de huid kon stralen en dat, zeker in combinatie met injectie met een infectiemiddel, het virus effectief bestreden kon worden. Een van de meest gevaarlijk en stompzinnige uitspraken van een president ooit, zo oordeelde een viroloog. Zeker Wikipedia moet m.i. niet alle vaak nog zeer onvoldragen nieuwe inzichten in het lemma verwerken. Over 2 jaar weten we meer. mvg HenriDuvent 25 apr 2020 16:06 (CEST)

nitpick: Dit is geen virusartikel, maar een ziekteartikel. Zwitser123 (overleg) 25 apr 2020 16:41 (CEST)

Wij zijn niet verantwoordelijk voor de domme uitspraken van Trump of hoe onderzoeksresultaten verdraait of misbruikt kunnen worden. Het is de omgekeerde wereld als men alles preventief moet gaan censureren omdat het mogelijk verdraait of misbruikt kan worden. Het onderzoek van de wetenschappers is serieus en niet controversieel. Het is al algemeen bekend hoe virussen op de diverse bestrijdingsmiddelen reageren. Wel is het nodig om deze testen ook specifiek op deze virus toe te passen om te zien of er afwijkingen zijn en de bestrijdingsmethodes misschien aangepast moeten worden. Een virus is niet aders dan een stuk proteïne die zodanig beschadigd kan geraken dat die niet kan reproduceren. Het gaat alleen om de fysieke eigenschappen en die verschillen niet veel tussen virussen. In die zin is het resultaat niet verrassend. Dat Trump daarna een heleboel ophef maakt met zijn uitspraak, heeft helemaal niets te maken met het onderzoek. Als het onderzoek bevestigd wordt kan het gevolgen voor de maatregelen in de buitenlucht. Maar dat is voor het RIVM om uit te zoeken. Ook zou UV-licht gebruikt kunnen worden om diverse voorwerpen, zoals beschermkleding te ontsmetten. Daar zijn ontsmettingsspecialisten voor.Smiley.toerist (overleg) 25 apr 2020 17:11 (CEST)

Ik was blijkbaar niet duidelijk. Mijn boodschap is: laten we niet doen wat Trump doet, zelfs niet in afgezwakte vorm, mvg HenriDuvent 27 apr 2020 13:24 (CEST)

Testen en waarvoor gebruik

In het artikel over COVID-19 staat de PCR-test en de serologische test bij diagnostiek. Feitelijk is dit m.i. onjuist. Alleen de PCR test toont aan of iemand op dat moment geïnfecteerd is door het virus. Antigenen en antilichamen testen tonen aan als je het al hebt gehad. Er kan ook overlap zitten in virus in je lichaam en het op gang komen van het aanmaken van antigenen en antilichamen. Moet bij het artikel over COVID-19 de antigenen en antilichamen tests deels naar behandeling van bloedserum en deels naar Epidemiologie? Sneuper (overleg) 27 apr 2020 15:01 (CEST)

Nee. Tests die IgE/IgM verhouding laten zien, vertellen iets over het verloop van de infectie en daarnaast weten we nog niets van gevolgen op termijn, waarbij de serologie ook diagnostisch belangrijk kan zijn. Verder geldt ook hier: rustig afwachten, de meeste actuele serologietests zijn waardeloos vanwege ongunstige fout-positief en fout-negatief verhouding (als die al bekend zijn). Zwitser123 (overleg) 28 apr 2020 09:55 (CEST)

Behandeling

Als je kijkt op https://www.covid-trials.org/ zijn er vele middelen in onderzoek. Te overwegen valt om dit hoofdstuk Behandeling iets algemener te maken op basis van bijvoorbeeld aangrijpen in menselijk lichaam. Wat vinden jullie? Sneuper (overleg) 27 apr 2020 15:01 (CEST)

We schrijven een encyclopedie, dus onder behandeling van een ziekte horen behandelingen te staan en die zijn er eigenlijk nog niet. M.a.w.: niet hijgerig achter de laatste pers- en kranteberichten aanlopen, de actualiteit aan de kranten of een blog overlaten (of aan wikinews) en hier rustig en in balans schrijven wat de secundaire bronnen zeggen. Zo kan het hele (hydroxy)chloroquine-verhaal er alweer uit, of worden samengevat in een zin "much ado about nothing" en kunnen we onder "Behandeling" samenvatten wat de verschillende gezaghebbende instanties daarover zeggen: WHO, RIVM, RKI etc. Pas als er een middel is dat in een RCT met succes is getest en er een peer-review of bevestigende studie is, wordt een behandeling in encyclopedische zin relevant. Zwitser123 (overleg) 28 apr 2020 09:48 (CEST)

Symptoombestrijding en ondersteuning van het lichaam is ook behandeling en de artsen aan de front-linie leren de ziekte beter kennen en bestrijden. Zo blijken er patiënten te zijn die zich goed voelen maar een groot zuurstoftekort hebben. De praktijkervaring van wat werkt en niet werkt en welke verschillende soort patiënten type er zijn (die andere symptomen en behandeling nodig hebben), is vooruitgang. Ik denk wel dat patiënten van nu betere kansen hebben dan aan het begin van de epidemie. Mee eens, dat dit niet spectaculair is en misschien niet opgenomen moet worden. Misschien is het nuttig om te onderzoeken of er evolutie statistieken zijn over de verbetering van de behandelingen. Gemiddelde duur van de hospitalisatie, overlevingskans van de gehospitaliseerden etc.Smiley.toerist (overleg) 28 apr 2020 10:10 (CEST)

Eens met terughoudende aanpak. Inderdaad sanering van (hydroxy)chloroquine verhaal. mvg HenriDuvent 28 apr 2020 10:17 (CEST)

Het ontstaan van medische kennis kent een paar stappen, de klinische ervaring is de eerste daarvan, net als de vastgelegde casuïstiek. Wij hebben een hoger niveau van kennis nodig: wetenschappelijke publicaties of beter nog reviews (gestructureerde samenvattingen van publicaties). Dat geldt zowel voor ondersteunende behandelingen, symptoombestrijding als voor genezende behandelingen.

@Smiley: het speelt niet zo'n rol of het spectaculair is, maar de kwaliteit van de kennis is doorslaggevend.

Het onderzoeken van statistieken is niet onze taak (zie WP:GOO) maar die van wetenschappers (zie b.v. Cochrane (netwerk)), die er dan over publiceren (zowel de conclusies als de methode om tot die conclusies te komen) en die zo onze bronnen maken. Zwitser123 (overleg) 28 apr 2020 11:36 (CEST)

'spectaculair' was een verkeerde woordkeuze, ik dacht meer aan 'belangrijk'. Bij onderzoek bedoel ik brononderzoek, waarbij gezocht wordt naar goede bronnen om een bewering te staven. Als je wel iets vermoed, mag je wel kijken of dit door goede bronnen wordt gestaafd, zonder dat je de GOO principes overtreed. Brononderzoek moeten wij altijd doen om iets bebrond te kunnen schrijven.Smiley.toerist (overleg) 28 apr 2020 21:51 (CEST)

ACE2 en TMPRSS2 en additionele moleculen en alternatieve routes

ACE2 en TMPRSS2 zijn betrokken bij de SARS-CoV-2 virale infectie. Additionele moleculen, waaronder ADAM17, cathepsin L, CD147 en GRP78, kunnen ook functioneren als receptoren voor SARS-CoV-2. Mogelijk kan TMPRSS2 worden vervangen door cathepsine B / L. https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.04.07.030742v1 Sneuper (overleg) 28 apr 2020 18:31 (CEST)

Dat is mogelijk te combineren met de al gebruikte bron (zie hoofdstuk Besmettingswijze): [1] Daar spreekt men ook over die ACE2 en TMPRSS2 receptoren. Alleen heb ik te weinig kennis om over te schrijven en bleef het bij de beschrijving van een besmettingsroute. Het is vrij technisch en het zou goed zijn om ondersteunende artikelen te hebben over de werking van de receptoren.Smiley.toerist (overleg) 28 apr 2020 22:02 (CEST)

Ik zie dat ondertussen is gebeurt.Smiley.toerist (overleg) 29 apr 2020 01:00 (CEST)

Naast de route via ACE2 werd experimenteel een alternatieve route aangetoond bij T-lymfocyten die weinig of geen ACE2 op hun oppervlak hebben. Het virus dringt deze cellen binnen via versmelting met behulp van spike-eiwit van de virusmembraan met de lymfocytcelmembraan. https://www.nature.com/articles/s41423-020-0424-9 Sneuper (overleg) 01 may 2020 11:43 (CEST)

Trombose

In Nieuwsuur op 29 april. Op 30 april komt publicatie dat trombose, naast longembolie, ook kan voorkomen bij IC patienten. Meestal beginnend in benen, maar gaat vooral omhoog naar hersenen. Bloedpropjes die beroertes of herseninfarcten kunnen veroorzaken. Enkele factoren waardoor trombose met bloedstolsels kan ontstaan is dat een hoge mate van ontsteking de bloedstolling activeert en het dagenlang roerloos op een IC bed liggen. Door het langdurig roerloos in bed liggen kunnen makkelijk bloedstolsels in de benen ontstaan. De bloedpropjes kunnen in de longen terechtkomen of in het hart of het hoofd ontstaan, waardoor er een longembolie, hart- of herseninfarct ontstaat. De onderzoekers vonden bij de meeste patiënten een longembolie. In mindere mate ging het om herseninfarcten, maar ook dat aantal was zeven tot tien keer hoger dan normaal. Het antistollingsmiddel heparine, dat coronapatiënten op de IC al uit voorzorg krijgen, dien te worden verdubbeld. "Covid-19-patiënten op de ic’s hebben vaak zeer veel ontstekingsstoffen in hun bloed, stoffen die eiwitten in het bloed activeren die bij de bloedstolling betrokken zijn. Maar er is iets curieus aan de hand, zegt De Jonge: als die bloedstollingseiwitten worden geactiveerd, raken ze normaal gesproken na verloop van tijd op, terwijl bij deze groep patiënten de hoeveelheid eiwitten bij metingen recordhoogtes bereikt. ‘Het is alsof die hele fase wordt overgeslagen.’ Middeldorp vermoedt dat het virus zelf rechtstreeks schuldig is en de bekleding van de bloedvaten in de longen aantast." https://www.volkskrant.nl/wetenschap/schrikbarend-vaak-trombose-bij-coronapatienten-artsen-weten-niet-waarom~b01265c5/ Ook artikel: Incidence of Venous Thromboembolism in Hospitalized Patients with COVID-19 https://www.preprints.org/manuscript/202004.0345/v1 Ook artikel uit USA https://www.washingtonpost.com/health/2020/04/24/strokes-coronavirus-young-patients/ Young and middle age people barely sick with covid-19 are dying of strokes

Publicatie van Menno Huisman en Rik Endeman https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0049384820301572 en https://www.lumc.nl/over-het-lumc/nieuws/2020/April/trombose-covid19-intensive-care/ . Ook één van 10 april 2020. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7146714/ (Sneuper overleg) 30 apr 2020 13:39 (CEST)

Het hoofd van de intensive care van het UMC in Groningen denkt dat het supplement resveratrol kan voorkomen dat coronapatiënten naar de intensive care moeten. Dat zei hij vrijdagavond 1 mei bij Jinek. Het middel vermindert de stof leptine waar coronapatiënten veel van in het bloed hebben en dat tot trombose leidt, zegt Van der Voort.

The coronavirus infection can cause a lot of inflammation in the body in some people and it is well recognised that inflammation is linked to increased risk of blood clots forming in blood vessels, which is the most common cause of heart attacks and strokes. Inflammation can also accelerate the build-up of fatty deposits in blood vessels supplying the heart and brain, which can eventually lead to blood clot forming and blocking the blood vessels. This study is consistent with the growing evidence that people hospitalised with COVID-19 are at risk from blood clots in multiple locations; the lungs (causing pulmonary embolus), the brain (causing stroke) and the veins (causing DVT). https://www.sciencemediacentre.org/expert-reaction-to-study-looking-at-covid-19-ischaemic-stroke-and-blood-clots/ overleg) 08 mei 2020 08:49 (CEST)

Op 6 mei noemde van Dissel in de Technische Briefing voor de Tweede Kamer nu ook trombose (Sneuper overleg) 06 mei 2020 15:01 (CEST)

Hebben sommige mensen natuurlijke immuniteit?

Er zijn veel virussen die wel bij dieren ziekte veroorzaken maar niet bij de mens. Uiteraard komen die virussen ook in contact met menselijke cellen, maar die reproduceren dan niet. De virus wordt dan hooguit geëlimineerd als een lichaamsvreemd object, maar in onvoldoende kwantiteit voor specifiek immuun repons. Ik neem aan dat er dan ook geen antilichamen geproduceerd worden, als de virus geen bedreiging vormen voor het lichaam. Zou het kunnen dat een bepaald deel van de bevolking die immuniteit hebben en dat bij contact met de virus nooit antilichamen zullen ontwikkelen. Die mensen zullen dan altijd negatief blijven testen op alle COVID-19 testen. Is er een manier om dit te achterhalen? Misschien een test op een menscellencultuur?

Als dit zo zou zijn heeft dit grote gevolgen voor de modellen. De groepsimmuniteit zou eerder bereikt worden, maar dat betekent ook dat de infectiegraad feller is bij mensen die wel gevoelig zijn voor de virus. Is er iets terug te vinden in de medische literatuur? Kan het een incomplete overgang van dier tot mens en de virus muteren om iedereen te gaan besmetten? Smiley.toerist (overleg) 23 apr 2020 11:58 (CEST)

Dat zou het geval kunnen zijn door een erfelijk verschil bij mensen. Mogelijk wordt dit meegenomen in bijvoorbeeld het onderzoek van Lifelines of in andere onderzoeken. Sneuper (Overleg gebruiker:Sneuper) 23 apr 2020 19:07 (CEST)

In de situatie zoals jij die voorstelt, moet je dan niet spreken van 'natuurlijke immuniteit' maar van 'natuurlijke ongevoeligheid'. Immers: de essentie is juist dat het immuunsysteem er niet op reageert, maar dat om de een of andere reden ook niet hoeft te doen.

Ik heb geen idee of dat aan de orde is, maar het lijkt me wel een aantrekkelijke theorie om nader te onderzoeken. Want het is inmiddels wel duidelijk dat de ene persoon nauwelijks ziek lijkt te worden van het virus, terwijl anderen eraan overlijden. En in beide gevallen is het een virus waar het lichaam nooit eerder mee in aanraking is geweest. Het zou natuurlijk kunnen zijn dat het immuunsysteem van de ene persoon toevallig 'geluk' heeft, en snel de juiste antistof in elkaar weet te knutselen, terwijl de andere er door domme pech niet in slaagt, maar het zou ook kunnen zijn dat de cellen van de ene persoon domweg gevoeliger zijn voor het virus dan de andere, door een of andere erfelijke factor. Bijvoorbeeld omdat die ene persoon een iets ander type ACE 2-receptoren heeft waar het virus slechter op kan hechten of binnendringen.

Het zou dan al heel wat waard zijn om te kunnen bepalen welke personen potentieel gevaar lopen en welke mensen niet, dus wie het beste op een COVID-afdeling in een verpleeghuis zou kunnen gaan/blijven werken, omdat hij/zij er zelf niet veel last van zal ondervinden.

Als er inderdaad een erfelijke factor van invloed is op de gevoeligheid voor dit virus, dan zou vrij eenvoudig moeten blijken dat bepaalde families er minder hinder van hebben en andere families juist heel veel. Ik heb geen idee of dat al is onderzocht. Erik Wannee (overleg) 23 apr 2020 23:35 (CEST)

Ik lees nu (pas) in het artikel een zinnetje onder het kopje 'Erfelijkheid' dat daar inderdaad onderzoeken naar lopen. Spannend! Erik Wannee (overleg) 23 apr 2020 23:41 (CEST)

Resveratrol en zo

Sneuper stelt terecht de vraag of resveratrol opgenomen moet worden in dit lemma. Vrijwel elke week dient iemand met enige status (een viroloog, een ic-deskundige, een medisch preventie expert, een wiskundige, een ouderenverpleegkundige, een historicus, een filosoof etc) zich aan die zegt met een nieuw idee over duiding, preventie, vaccin, medicijnen e.d. een bijdrage te kunnen leveren aan de oplossing van de corona-crisis. Media happen gretig toe, en vervolgens Wikipedia ook. Dit zal het komende half jaar vermoedelijk doorgaan. Het zal uiteindelijk een mooi overzicht bieden van alle pogingen de crisis een halt toe te roepen. Het filteren van informatie blijft echter lastig. Publicatie in een wetenschappelijk tijdschrift wordt wel als criterium genoemd, maar m.i. kan en hoeft dat niet altijd. Ik heb al eens een toezichtgroepje gesuggereerd, maar wellicht zijn er betere suggesties, mvg HenriDuvent 3 mei 2020 12:50 (CEST)

Informatie uit media opnemen in Wikipedia

Media zullen altijd op zoek gaan naar andere deskundigen, die zo'n podium graag gebruiken om hun eigen beeld in te brengen. Voor media is het dan vaak het interessantst als deze mening botst met de andere, dat is immers 'nieuws'! Bepaalde media zijn gretig in het presenteren van vermoedens van compromitterende informatie, dat heeft voor hen een hoge nieuwswaarde (cq. trekt publiek), maar verstoort wat er werkelijk belangrijk en nodig is aan informatie en instructies. Beide signalen maken dat mensen gaan twijfelen of zij er wel goed aan doen om de instructies te volgen die door de overheid worden gegeven. Het is belangrijk dat op Wikipedia goede informatie wordt gegeven. Wat vinden jullie hoe hier mee om moet worden gegaan? Sneuper (overleg) 06 mei 2020 09:03 (CEST)

In het algemeen? Terughoudendheid siert een encyclopedie. Ik zou vermoedens conform WP:NIET/NS pas opnemen als er substtantiële aandacht aan besteed is door meerdere gezaghebbende nieuwsbronnen (Telegraaf en HLN dus niet) - liefst met een wetenschapsredactie of nog liever in wetenschappelijke overzichtspublicaties, al zal dat laatste voor nu nog te vroeg zijn. Encycloon (overleg) 6 mei 2020 09:19 (CEST)

Overzichtje medicijnen/vaccins Volkskrant

Heden geeft de Volkskrant een overzichtje van mogelijke medicijnen/vaccins. Dit wijkt deels af van dat van ons. De krant noemt Remdisivir, bij ons nog voorzichtig kanshebber, maar door VK afgeserveerd, Chloroquine, zowel door ons als de Vk afgeserveerd, Kevzara, bij ons geloof ik nog niet genoemd en antistoffen, biij ons genoemd maar op een andere plek in het lemma. andere door ons genoemde middelen noemt de vK niet. Het brengt ons (weer) bij de hierboven al genoemde kwesties, wat nemen we op, waarom en hoe? Kunnen dokters, farmaceuten, medisch biologen en gewone verstandige mensen even meekijken? mvg HenriDuvent 6 mei 2020 11:16 (CEST)

Ik ben in het geval van COVID-19 nog strikter dan Encycloon: gebruik journalistieke publicaties alleen om de achterliggende wetenschappelijke publicatie te vinden en beoordeel die: kleine groep proefpersonen?, geen rct?, klinische relevantie niet duidelijk aangetoond? -> niet opnemen. In geval van COVID-19 kan m.i. een preprint wel vermeld worden, maar met een duidelijk voorbehoud. Als er hypes zijn die (nog) niet door een goede (preprint) publicatie ondersteund worden - b.v. het recente gedoe rondom chloroquine, dat ook zo duidelijk maken. D.w.z. over de hype schrijven en niet alsof het een (bewezen) werkzaam middel is of zelfs maar kan zijn.

Daartegenover staat: ook met een negatieve studie is een middel nog niet per se "afgeserveerd" - misschien werkt het voor bepaalde patienten, bij bepaalde voorgeschiedenissen of in combinatie met bepaalde andere preparaten wel. Dus in alle gevallen: terughoudend en precies berichten. Ik heb gisteren een alinea verwijderd die begon met "D-polymorfisme van het ACE1-gen doet de ernst van de ziekte afnemen.", maar het onderzoek had, blijkens de abstract, alleen een correlatie gevonden tussen land (dat correleert met D-polymorfisme), prevalentie en sterfte volgens de cijfers van Hopkins. En we weten dat de cijfers per land, ook van Hopkins, zacht zijn en onder elkaar slecht vergelijkbaar zijn... Zwitser123 (overleg) 6 mei 2020 13:55 (CEST)

Vroege detectie

Is dit hoofdstuk algemeen of landspecifiek? Die app lijkt iets dat voor een land gemaakt wordt.Smiley.toerist (overleg) 6 mei 2020 22:28 (CEST)

Voor een land kun je een zelfcheck app gebruiken, mits je ook een organisatie hebt die opvolgt en op basis van gegevens bijstuurt. De app kan internationaal zijn en de organisatie deels regionaal en deels landelijk. Hierna kan TestTraceIsolate plaats vinden. Bij positieve uitslag van de test zou je een vroegtijdig-thuisverzorgend pakket kunnen verstrekken. Sneuper (Overleg gebruiker:Sneuper) 8 mei 2020 18:08 (CEST)

Detectie: Urinetest en indicatie mate van ernst

Volgens het universitair medisch centrum in Göttingen (UMG) kunnen aan de hand van een urinetests risicopatiënten worden opgespoord nog vóórdat ze ernstige longproblemen krijgen en aantasting van andere organen. De nieren blijken namelijk als één van de eerste organen te worden geraakt door het virus. Eerst wordt er gekeken in de urine naar aanduidingen voor een ontsteking. Vervolgens naar de hoeveelheid albumine (een belangrijk eiwitmolecuul) in het bloed en urine en de aanwezigheid van de stof antitrombine. https://innovationorigins.com/nl/simpele-urinetest-zegt-veel-over-risicos-voor-een-covid-19-patient/ Sneuper (overleg) 8 mei 2020 17:52 (CEST)

Water zout zand en chloor

Uit deze tertiaire bron Science Spain has come up with an answer about covid 19 transfer via water moeten wel wat primaire bronnen gedistilleerd kunnen worden. Zie ook: https://www.euroweeklynews.com/2020/05/07/scientists-in-spain-believe-covid-19-infection-from-contact-with-swimming-pool-or-sea-water-on-beaches-unlikely/ Is dat Spaans rapport ergens on-line te vinden? PS: Het moet toch simpel te testen zijn of zout en chloor in het water effect hebben op het virus? Smiley.toerist (overleg) 9 mei 2020 11:22 (CEST)

Het rapport: Investigadores del CSIC explican las vías de transmisión del SARS-CoV-2 en playas y piscinas en detail helaas alleen in het Spaans.Smiley.toerist (overleg) 9 mei 2020 11:36 (CEST)