Nijthuysen

Nijthuysen
	Nijthuysen op de kadastrale kaart uit 1823
Gebouwd in	13e eeuw?
Gesloopt in	onbekend
Monumentale status	rijksmonument
Monumentnummer	507195
Bijzonderheden	kasteelhoeve en landhuis zijn bewaard gebleven
	Het landhuis Niethuizen

Nijthuysen (ook gespeld als Niethuizen of Nijthuizen) is een landgoed en voormalig kasteel in het Nederlandse dorp Wijnandsrade, provincie Limburg. Het landgoed bestaat uit een kasteelhoeve en een 19e-eeuws landhuis.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

In de 13e en 14e eeuw was er in deze omgeving sprake van de familie Nijthuysen, zoals Garselius van Nijthuysen, die in 1226 werd genoemd. Vermoedelijk stichtte deze familie het kasteel, dat dan ook hun stamslot moet zijn geweest. Nijthuysen was voor een klein deel een leen van Wijnandsrade; het deel met het huis was leenroerig aan het aartsbisdom Keulen.

In 1397 werd Nicolaas Hoen van Hoensbroek met Nijthuysen beleend, als opvolger van Dirk van Oys. Het kasteel bleef in de familie Hoen van Hoensbroek totdat zij het in 1492 verkochten aan Servaas van Eynatten.

In de 16e eeuw kwam Nijthuysen in eigendom van de familie Hoen van Cartils. De laatste eigenaar uit deze familie was Maximiliaan Hendrik Laurens graaf Hoen van Neufchateau, die in 1782 met Nijthuysen werd beleend. Hij overleed in 1823, waarna Nijthuysen werd verkocht aan het echtpaar Xavier Maurissen en Marie Francoise Adelaide Kerns de Wylre.

Beschrijving[bewerken | brontekst bewerken]

Het oorspronkelijke kasteel Nijthuysen heeft waarschijnlijk ten noordoosten van de huidige boerderij gestaan. Daar zijn begin 20e eeuw funderingen aangetroffen die wijzen op een omgracht gebouw met een diameter van 12 meter. De muren zelf waren 1,7 meter dik. Het is niet bekend wanneer het kasteel is verdwenen.

De huidige boerderij is een gesloten hoeve rondom een binnenplaats. Het oudste gedeelte stamt uit de 17e eeuw.

Het landhuis dat aan de westzijde van de boerderij staat, is in 1870 gebouwd door Xavier Maurissen en zijn echtgenote. Het vierkante gebouw bestaat uit drie bouwlagen en een souterrain. Het tentdak is voorzien van dakpannen. Tegen de oostzijde van het hoofdgebouw is een koetshuis aangebouwd, terwijl de aanbouw aan de westzijde een trappenhuis bevat.

Het landhuis is een rijksmonument.

Bronnen, noten en/of referenties