Eurovisiesongfestival 2025
| Eurovisiesongfestival 2025 | ||
|---|---|---|
| United by Music | ||
Het podium in de St. Jakobshalle
| ||
| Gastland | ||
| Locatie | St. Jakobshalle, Bazel | |
| Omroep | SRG SSR | |
| Halve finale 1 | 13 mei 2025 | |
| Halve finale 2 | 15 mei 2025 | |
| Finale | 17 mei 2025 | |
| Regisseur | Robin Hofwander Fredrik Bäcklund | |
| Executive Supervisor | Martin Österdahl | |
| Presentatoren | Hazel Brugger Sandra Studer Michelle Hunziker (enkel finale) | |
| Winnaar | ||
| Land | ||
| Lied | Wasted love | |
| Artiest | JJ | |
| Andere gegevens | ||
| Aantal landen | 37 (26 in finale) | |
| Terugkerend | ||
| Terugtrekkend | ||
| Openingsact | ||
| Halve finale 1 | Openingceremonie met winnende nummers | |
| Finale | Nemo, vlaggenparade met DJ Antoine | |
| Intervalact | ||
| Halve finale 1 | Made in Switzerland, Jerry Heil, Marina Satti, Iolanda en Silvester Belt, Jørgen Olsen | |
| Halve finale 2 | Gjon's Tears, The Roop, Samirə Əfəndi, Destiny | |
| Finale | Nemo, Paola del Medico, Peter, Sue & Marc, Luca Hänni en Gjon's Tears | |
| Chronologie | ||
| ◄ 2024 – 2026 ► | ||
Het Eurovisiesongfestival 2025 werd gewonnen door de solozanger JJ voor Oostenrijk. Hij zong het deels door hemzelf geschreven lied Wasted love. Het was de 69ste editie van deze jaarlijks landenwedstrijd en werd gehouden in het Zwitserse Bazel. Het festival werd georganiseerd door de European Broadcasting Union (EBU) in samenwerking met gastomroep SRG SSR. De finale was op 17 mei.

Locatie
[bewerken | brontekst bewerken]Het was de derde keer dat Zwitserland gastland was, na de eerste editie van het festival in 1956 en in 1989, die respectievelijk in Lugano en Lausanne werden gehouden. In 2025 werd het festival gehouden in de St. Jakobshalle in Bazel.[1]
Biedingsfase
[bewerken | brontekst bewerken]Na de overwinning van Zwitserland in 2024 toonden verschillende Zwitserse steden interesse in de organisatie van de editie van 2025. Vier dienden uiteindelijk een kandidatuur in. Dit waren Bazel, Genève, Zürich en een combinatiebod van Bern en Biel/Bienne. Op 19 juli vielen de kandidaturen van Bern & Biel/Bienne en Zürich af.[2] Op 30 augustus viel de definitieve keuze op Bazel.[1]
Formule
[bewerken | brontekst bewerken]Voor deze editie van het Eurovisiesongfestival werden organisatorische aanpassingen doorgevoerd. Deze waren gebaseerd op de bevindingen van een onafhankelijk onderzoek naar de editie van 2024 in het Zweedse Malmö. Een van de belangrijkste veranderingen was de aanstelling van een nieuwe directeur, die toezicht moest houden op het werk van de uitvoerend supervisor. Daarnaast ging de EBU zich richten op het verduidelijken van de regels voor delegaties, intensievere samenwerking met fanclubs en influencers, en het versterken van de veiligheidsvoorzieningen. Deelnemers en medewerkers kregen vanaf deze editie extra begeleiding. Die wordt gegeven door een zogenoemde ‘welfare producer’. De introductie van deze functie behoort tot de maatregelen die de European Broadcasting Union aankondigde en bij moesten dragen aan een veilige omgeving voor en achter de schermen. Ook onderdeel van de maatregelen was het invoeren van locaties waar niet gefilmd mocht worden.[3][4]
Deelnemers mochten op het podium alleen hun eigen landenvlag tonen. De bezoekers in de zaal mochten daarentegen zwaaien met elke vlag die in Zwitserland per wet is toegestaan.[5]
Productie
[bewerken | brontekst bewerken]Het Eurovisiesongfestival 2025 werd geproduceerd door de Zwitserse nationale omroep SRG SSR. Het kernteam bestond uit Reto Peritz en Moritz Stadler als uitvoerende producenten, en Yves Schifferle als hoofd van de show. Christer Björkman en Tobias Åberg keerden terug binnen de leiding van de show en de productie.[6] De art-director is Artur Deyneuve. Het decor werd gebouwd door het Nederlandse bedrijf Unbranded.[7]
Op 12 mei 2025 werden wijzigingen aangekondigd in de manier waarop de finalisten bekend worden gemaakt. Voor de eerste negen finalisten werden de verschillende acts in groepen van drie tegelijk in beeld gebracht via een split-screen, waarna er telkens één land doorstootte naar de finale. De tiende en laatste finalist werd bekendgemaakt terwijl de presentatoren in beeld waren. Normaliter werden voorheen bij de bekendmaking de verschillende delegaties in de Green Room in beeld gebracht.[8]
De drie liveshows kregen allemaal een eigen karakter. Omroep SRG SRR maakte gebruik van drie verschillende thema’s per uitzending. Het Eurovisiesongfestival vond voor het eerst plaats in 1956, in Zwitserland. De halve finale op 13 mei kende om die reden een thema gelinkt aan die eerste editie van de liedjeswedstrijd. Dit was het thema "Where It All Began", waarin een eerbetoon werd gegeven aan de oorsprong van het Eurovisiesongfestival.
De tweede halve finale had het thema "Eurovision Fans". Voor de finale op zaterdag 17 mei is het thema "Let’s Celebrate a New Winner". Hazel Brugger en Sandra Studer presenteren de twee halve finales. Het duo wordt in de finale vergezeld door Michelle Hunziker. Paola (Zwitserland 1969 en 1980), Peter van het trio Peter, Sue & Marc (Zwitserland 1971, 1976, 1979 en 1981), Luca Hänni (Zwitserland 2019) en Gjon's Tears (Zwitserland 2020 en 2021) zongen tijdens de finale een medley van Zwitserse successen op het liedjesfestijn. Ook de overwinning van Nemo kwam aan bod. Nemo zong in de finale diens winnende lied van een jaar eerder.[9]
Er waren geruchten dat Céline Dion, winnares voor Zwitserland in 1988, tijdens de finale zou optreden. Dat gebeurde niet, maar Dion stond effectief klaar om er te zingen. Ze kreeg echter last van een spasme te wijten aan het stiff-person syndrome, waaraan ze lijdt.[10]
Samenstelling halve finales
[bewerken | brontekst bewerken]Op 28 januari 2025 vond de loting voor de halve finales plaats. De presentatie was in handen van Jennifer Bosshard en Jan van Ditzhuijzen. Na het afhaken van Moldavië waren er nog 31 landen die door de halve finale moesten zien te komen. Uit beide halve finales gingen tien kandidaten door naar de finale op 17 mei. De Big 5 en gastland Zwitserland waren voor die finale al automatisch geplaatst, maar kregen tijdens de loting te horen in welke halve finale zij moesten stemmen.
Zoals in de afgelopen jaren gebruikelijk werden de deelnemende landen verdeeld in potten op basis van hun stemgedrag. Van de eerste pot, met zeven kandidaten, gingen er drie naar de eerste halve finale, met vijftien deelnemers, en vier naar de tweede, met zestien deelnemers. De andere vier potten bevatten ieder zes landen die werden verdeeld over de halve finales.
| Pot 1 | Pot 2 | Pot 3 | Pot 4 | Pot 5 |
|---|---|---|---|---|
Deelnemerslijst
[bewerken | brontekst bewerken]
Geïnteresseerde omroepen hadden tot 15 september 2024 de tijd om hun deelname bij de EBU in te dienen en tot 11 oktober om zich terug te trekken zonder financiële consequenties. De Kosovaarse omroep RTK diende een formeel verzoek in om te kunnen deelnemen. In augustus 2024 meldde de Kosovaarse nieuwsbron Zëri dat de EBU het verzoek van RTK in juli had afgewezen.[11] De EBU gaf de Nederlandse omroep AVROTROS uitstel voor inschrijving. De omroep kreeg van de EBU tot 1 november de tijd om zich aan te melden. Op 12 december 2024 werd de volledige deelnemerslijst bekendgemaakt.[12][13] In januari 2025 trok Moldavië zich nog terug. Zodoende deden er 37 landen mee.
Op 28 januari werd middels een loting bepaald wie er in welke halve finale stond.[14]
Eerste halve finale
[bewerken | brontekst bewerken]Zwitserland, Italië en Spanje stemden in deze halve finale mee. Net als een jaar eerder traden de direct voor de finale gekwalificeerde landen ook op; Spanje (tussen Estland en Oekraïne), Italië (tussen België en Azerbeidzjan) en gastland Zwitserland (tussen Kroatië en Cyprus).
| Plaats | Land | Artiest | Lied | Taal | Punten |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Ziferblat | Bird of pray | Oekraïens en Engels | 137 | |
| 2 | Shkodra Elektronike | Zjerm | Albanees | 122 | |
| 3 | Claude | C'est la vie | Frans en Engels | 121 | |
| 4 | KAJ | Bara bada bastu | Zweeds | 118 | |
| 5 | Tommy Cash | Espresso macchiato | Engels en Italiaans | 113 | |
| 6 | VÆB | Róa | IJslands | 97 | |
| 7 | Justyna Steczkowska | Gaja | Pools en Engels | 85 | |
| 8 | Kyle Alessandro | Lighter | Engels | 82 | |
| 9 | NAPA | Deslocado | Portugees | 56 | |
| 10 | Gabry Ponte | Tutta l'Italia | Italiaans | 46 | |
| 11 | Theo Evan | Shh | Engels | 44 | |
| 12 | Marko Bošnjak | Poison cake | Engels | 28 | |
| 13 | Klemen | How much time do we have left | Engels | 23 | |
| 14 | Red Sebastian | Strobe lights | Engels | 23 | |
| 15 | Mamagama | Run with u | Engels | 7 |
Tweede halve finale
[bewerken | brontekst bewerken]Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk stemden in deze halve finale mee. Ook zij traden tijdens deze halve finale op: het Verenigd Koninkrijk tussen Oostenrijk en Griekenland, Frankrijk tussen Georgië en Denemarken en Duitsland tussen Israël en Servië.
| Plaats | Land | Artiest | Lied | Taal | Punten |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Yuval Raphael | New day will rise | Engels, Frans en Hebreeuws | 203 | |
| 2 | Tautumeitas | Bur man laimi | Lets | 130 | |
| 3 | Erika Vikman | Ich komme | Fins | 115 | |
| 4 | Klavdia | Asteromáta | Grieks | 112 | |
| 5 | JJ | Wasted love | Engels | 104 | |
| 6 | Katarsis | Tavo akys | Litouws | 103 | |
| 7 | Laura Thorn | La poupée monte le son | Frans | 62 | |
| 8 | Sissal | Hallucination | Engels | 61 | |
| 9 | Miriana Conte | Serving | Engels | 53 | |
| 10 | PARG | Survivor | Engels en Armeens | 51 | |
| 11 | Go-Jo | Milkshake man | Engels | 41 | |
| 12 | ADONXS | Kiss kiss goodbye | Engels | 29 | |
| 13 | EMMY | Laika party | Engels | 28 | |
| 14 | Princ | Mila | Servisch | 28 | |
| 15 | Mariam Sjengelia | Freedom | Georgisch en Engels | 28 | |
| 16 | Nina Žižić | Dobrodošli | Montenegrijns | 12 |
Finale
[bewerken | brontekst bewerken]Oostenrijk won het 69e Eurovisiesongfestival met het nummer Wasted love van JJ. De inzending eindigde als eerste bij de jury's en vierde bij de televoting, wat voldoende was voor de eindzege. Israël, dat de televoting won, werd tweede, gevolgd door Estland, dat met Tommy Cash zijn beste resultaat sinds 2002 behaalde. Topfavoriet Zweden eindigde als vierde, Italië werd vijfde. Nederland werd twaalfde, mede dankzij een sterke juryscore. San Marino eindigde als laatste. Het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland kregen geen televotingpunten; Zwitserland werd wel tweede bij de jury’s.
Gedetailleerde puntenverdeling
[bewerken | brontekst bewerken]Eerste halve finale
[bewerken | brontekst bewerken]In deze halve finale stemden de vijftien deelnemers, met ook nog Italië, Spanje en Zwitserland die al rechtstreeks geplaatst waren voor de finale. De stemming gebeurde via televoting, met uitzondering van San Marino waarbij een jury de punten uitdeelde.[15]
Tweede halve finale
[bewerken | brontekst bewerken]In deze halve finale stemden de zestien deelnemers, met ook nog Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk die al rechtstreeks geplaatst waren voor de finale. De stemming gebeurde via televoting.[16]
Controverse rond Israëlische deelname
[bewerken | brontekst bewerken]
Meer dan vijftig artiesten die in het verleden optraden op een Eurovisiesongfestival eisten op 6 mei 2025 in een open brief aan de EBU dat de deelname van Israël werd ingetrokken. Onder de ondertekenaars bevond zich de Portugese winnaar van 2017 Salvador Sobral, alsook Charlie McGettigan die in 1994 voor Ierland won. Ze vonden dat Israël met de militaire aanval op de Gazastrook de mensenrechten schond en beschouwen de Israëlische publieke omroep KAN, die namens Israël de artiesten voor het Eurovisiesongfestival levert, medeplichtig daaraan. Door Israël te laten deelnemen zou de EBU de misdaden die door Israël in de Gazastrook zouden worden bedreven "normaliseren en witwassen". De ondertekenaars achtten het onverteerbaar dat Rusland wegens de militaire invasie in Oekraïne wel van het Eurovisiesongfestival geweerd werd, maar Israël niet. "Er wordt met twee maten gemeten", aldus de ondertekenaars.[17][18]
De EBU wees een boycot af. Eurovisiesongfestivaldirecteur Martin Green zei in een reactie: "De EBU is niet immuun voor wereldwijde gebeurtenissen, maar samen met onze leden is het onze rol om ervoor te zorgen dat het festival – in de kern – een universeel evenement blijft dat verbindingen, diversiteit en inclusie bevordert door middel van muziek".[19]
De publieke omroepen van Slovenië, Spanje, Vlaanderen en Ierland, die zelf ook een artiest afvaardigden, spraken zich niet publiekelijk uit voor een boycot maar wilden wel over de deelname van Israël het gesprek aangaan.[19][20] De regering van IJsland sprak zich explicieter uit en verlangde uitsluiting.[18] Ook de Zwitserse winnaar van de vorige editie van het Eurovisiesongfestival, Nemo, sprak zich uit tegen de deelname van Israël.[21] De Vlaamse publieke omroep VRT zond op verzoek van de socialistische vakbond in de week van het festival meermaals een reclamefilmpje van Oxfam uit waarin enkele bekende Vlamingen "I speak up for Palestine" zeggen, als aanklacht tegen het geweld op Palestijnen.[22] Tijdens de halve finale hadden de Spaanse commentatoren over de oorlogsslachtoffers gesproken, wat hen op een klacht van de Israëlische omroep kwam te staan. De EBU dreigde met een boete als dit tijdens de finale nogmaals zou gebeuren.[23] De Spaanse publieke omroep Radiotelevisión Española zond daarop vooraf aan de finale een boodschap uit met de tekst: "Als mensenrechten op het spel staan, is zwijgen geen optie. Vrede en gerechtigheid voor Palestina."[24]
Op de avond van de finale was er in Bazel een demonstratie op straat tegen de deelname van Israël. De politie schatte het aantal demonstranten op vijfhonderd tot zeshonderd, de organisatoren hielden het op duizend.[25] Volgens de Zwitserse politie probeerden vlak voor de aanvang van de finale zo’n vierhonderd mensen als groep het festivalterrein te betreden. De politie, die met zwaar vuurwerk bekogeld werd, greep in met een waterkanon en traangas. Er raakten drie agenten gewond.[26][27]
Tijdens de finale, aan het einde van de uitvoering van de Israëlische Yuval Raphael, trachtten twee Britten van 27 en 22 jaar het podium te beklimmen. Minstens een ervan riep "Free Palestine" en er werd met verf gegooid. Ze werden door de beveiliging tegengehouden. De Britse actiegroep Youth Demand eiste die actie op. Deze actiegroep riep eerder op tot een handelsboycot tegen Israël wegens mensenrechtenschendingen in de Gazastrook.[26][27]
Nasleep
[bewerken | brontekst bewerken]Twee dagen na de finale eiste de Spaanse premier Pedro Sánchez dat Israël van het Eurovisiesongfestival werd verbannen wegens het schenden van mensenrechten tijdens de oorlog in de Gazastrook. Als Rusland niet mag deelnemen, dan volgens hem ook Israël niet. "We kunnen geen dubbele maatstaven in de samenleving toestaan", vond hij.[28] Ook de Vlaamse publieke omroep vroeg de EBU om een debat over de Israëlische deelname.[29] Vanwege de omstreden deelname van Israël van dit jaar maakten diverse landen de intentie bekend om het songfestival in 2026 te boycotten zolang Israël mag deelnemen.[30][31]
De Spaanse publieke omroep RTVE riep op tot een herziening van het stemsysteem. Volgens RTVE is de invloed van televoting nadelig voor kwalitatieve inzendingen, en stelde dat het huidige systeem aangepast moest worden om een evenwichtiger resultaat te garanderen.[32] In België pleitte de Vlaamse partij Vooruit voor een onafhankelijk onderzoek naar de televoting. De partij uitte twijfels over de transparantie en eerlijkheid van het stemsysteem, wat met name de hoge score bij de televoting voor Israël zou kunnen verklaren.[33] Een mogelijke oorzaak van de hoge score voor Israël was dat Israël actief online campagne had gevoerd om stemmen te werven.[34] De EBU liet in een reactie weten dat de televoting goed is verlopen en het systeem tot een van de meest geavanceerde systemen behoort.[35] De Nederlandse omroep AVROTROS en de NPO gaven aan in gesprek te willen gaan met de EBU om de basisprincipes van het festival te bespreken. Beide maakten zich zorgen en zijn van mening dat de maatschappelijke en geopolitieke spanningen invloed hebben op het festival.[36][37] Ook Finland, IJsland en Slovenië sloten zich aan bij de neergelegde vragen.[38][39]
Wijzigingen
[bewerken | brontekst bewerken]
Terugkerend
[bewerken | brontekst bewerken]
Montenegro - Na een afwezigheid van twee jaar keerde Montenegro weer terug op het Eurovisiesongfestival. De inzending werd door middel van een nationale finale bepaald.[40]
Terugtrekkend
[bewerken | brontekst bewerken]
Moldavië - Moldavië stond aanvankelijk op de deelnemerslijst, maar besloot zich op 22 januari alsnog terug te trekken. Naar eigen zeggen vanwege economische, administratieve en artistieke uitdagingen.[41]
Terugkerende artiesten
[bewerken | brontekst bewerken]| Land | Artiest | Plaats | Eerdere deelname | Plaats toen |
|---|---|---|---|---|
| Nina Žižić | 16 HF | 12 HF | ||
| Justyna Steczkowska | 14 | 18 |
Puntengevers
[bewerken | brontekst bewerken]Ieder deelnemend land heeft een eigen door het land zelf samengestelde jury. Hieronder een lijst van de namen van de personen die tijdens het Eurovisiesongfestival namens de jury van hun land de punten in de live-uitzending bekendmaakten.
Albanië - Andri Xhahu
Armenië - Lusine Tovmasyan
Australië - Silia Kapsis
Azerbeidzjan - Səfurə Əlizadə
België - Manu Van Acker
Cyprus - Loukas Hamatsos
Denemarken - Sara Bro
Duitsland - Michael Schulte
Estland - Kristjan Jakobson
Finland - Jasmin Beloued
Frankrijk - Émilie Mazoyer
Georgië - Noetsa Boezaladze
Griekenland - Jenny Theona
Ierland - Nicky Byrne
IJsland - Hera Björk
Israël - Eden Golan
Italië - Topo Gigio
Kroatië - Doris Pinčić
Letland - Dons
Litouwen - Silvester Belt
Luxemburg - Fabienne Zwally
Malta - Ingrid Sammut
Montenegro - Marko Vukčević
Nederland - Chantal Janzen
Noorwegen - Tom Hugo
Oekraïne - Jerry Heil
Oostenrijk - Philipp Hansa
Polen - Aleksandra Budka
Portugal - Iolanda Costa
San Marino - Senhit
Servië - Dragana Kosjerina
Slovenië - Lorella Flego
Spanje - Chanel Terrero
Tsjechië - Radka Rosická
Verenigd Koninkrijk - Sophie Ellis-Bextor
Zweden - Keyyo
Zwitserland - Mélanie Freymond & Sven Epiney
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]Referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b Basel will host eurovision song contest 2025. EBU (30 augustus 2024). Geraadpleegd op 30 augustus 2024.
- ↑ (en) Farren, Neil, 🇨🇭 Eurovision 2025: Basel and Geneva Shortlisted as Potential Host Cities. Eurovoix (19 juli 2024). Geraadpleegd op 19 juli 2024.
- ↑ Extra begeleiding Eurovisie Songfestival voor veilige omgeving. Het Parool (10 december 2024).
- ↑ entertainmentredactie, Songfestival kondigt wijzigingen aan na evaluatie, AVROTROS wil daden zien. Nu.nl (1 juli 2024).
- ↑ Maas, Michel, ‘Vlaggenregels’ moeten einde maken aan willekeur bij Eurovisie Songfestival, maar duidelijker wordt het er niet op. de Volkskrant (26 april 2025).
- ↑ (en) Switzerland 2025: Core project team is in place. eurovision.tv (3 juli 2024). Geraadpleegd op 19 mei 2025.
- ↑ Dekker, Peter, Unbranded bouwt voor de vierde keer het decor van het Eurovisie Songfestival. Broadcast Magazine (19 maart 2025). Geraadpleegd op 20 maart 2025 – via Unbranded.
- ↑ Finalisten Eurovisiesongfestival worden voortaan op andere manier bekend. RTL Boulevard (12 mei 2025). Geraadpleegd op 19 mei 2025.
- ↑ Liveshows Songfestival 2025 kennen eigen thema, ook intervalacts aangekondigd. Songfestival.be (11 mei 2025). Geraadpleegd op 19 mei 2025.
- ↑ Céline Dion stond klaar voor Songfestival, Taylor Swift staat (misschien) klaar voor Superbowl. De Standaard (3 september 2025). Geraadpleegd op 3 september 2025.
- ↑ (sq) "Kërkesa e RTK-së për pjesëmarrje në Eurovision merr përgjigje negative", Lajmet e fundit - Zëri, 9 augustus 2024. Gearchiveerd op 19 maart 2025. Geraadpleegd op 19 mei 2025.
- ↑ (en) Eurovision 2025: 38 broadcasters participating in Basel. eurovision.tv (12 december 2024). Geraadpleegd op 12 december 2024.
- ↑ Participants of Basel 2025 - Eurovision Song Contest. eurovision.tv. Geraadpleegd op 12 december 2024.
- ↑ (en) Eurovision 2025: Semi-Final Draw Results. eurovision.tv (28 januari 2025). Geraadpleegd op 1 februari 2025.
- ↑ (en) Eurovision 2025 Semi-final 1 Results. Eurovisionworld. Geraadpleegd op 18 mei 2025.
- ↑ (en) Eurovision 2025 Semi-final 2 Results. Eurovisionworld. Geraadpleegd op 18 mei 2025.
- ↑ (en) Dozens of ex-Eurovision contestants demand exclusion of Israel from contest. Artists for Palestine UK (6 mei 2025). Geraadpleegd op 19 mei 2025.
- ↑ a b Reijmer, Loes, Felle kritiek op Israëls deelname, een overlevende van 7/10 op het podium: Eurovisie staat onder hoogspanning. de Volkskrant. DPG Media (10 januari 2025).
- ↑ a b Schrik, Thijs, "Eurovisie Songfestival barst los: vrolijkheid van Claude en controverse rond Israël", NRC, 12 mei 2025. Geraadpleegd op 19 mei 2025.
- ↑ Grunewald, Moonray, VRT steunt vraag voor debat over deelname van Israël aan Eurovisiesongfestival. VRT NWS (9 mei 2025). Geraadpleegd op 20 mei 2025.
- ↑ (en) Reigning Eurovision Winner Nemo Backs Calls For Israel To Be Excluded From This Year's Contest. HuffPost UK (8 mei 2025). Geraadpleegd op 19 mei 2025.
- ↑ VRT zendt onder druk van vakbond filmpje uit als protest tegen deelname van Israël aan Songfestival: “Zwijgen is geen optie”. Gazet van Antwerpen (13 mei 2025). Geraadpleegd op 19 mei 2025.
- ↑ Waarom het Songfestival tegen wil en dank toch politiek werd
. De Standaard (18 mei 2025). Geraadpleegd op 19 mei 2025.
- ↑ (en) Revill, John, Austria wins Eurovision crown with JJ's song Wasted Love. Reuters (18 mei 2025). Geraadpleegd op 18 mei 2025.
- ↑ Confrontatie tussen pro-Palestijnse demonstranten en politie tijdens finale Eurovisie Songfestival. NRC (17 mei 2025).
- ↑ a b Boere, Raymond, Britse actiegroep verstoorde optreden Israël tijdens Songfestival met verf en ‘Free Palestine’. Algemeen Dagblad. DPG Media (18 mei 2025). Geraadpleegd op 18 mei 2025.
- ↑ a b (en) Eurovision 2025: Austria's JJ wins with last-minute vote, as UK comes 19th. BBC News (18 mei 2025). Geraadpleegd op 18 mei 2025.
- ↑ Spaanse premier Sánchez wil Israël uit Songfestival bannen: “We kunnen geen dubbele maatstaven toestaan”. De Standaard (19 mei 2025).
- ↑ VRT stelt toekomstige deelname Songfestival in vraag als er geen "ernstige" antwoorden komen van de EBU. VRT NWS (19 mei 2025). Geraadpleegd op 19 mei 2025.
- ↑ Nederland doet niet mee aan Songfestival als Israël deelneemt. nos.nl (12 september 2025). Geraadpleegd op 12 september 2025.
- ↑ Vier landen dreigen met wegblijven van Songfestival 2026 als Israël deelneemt. nos.nl (11 september 2025). Geraadpleegd op 12 september 2025.
- ↑ Spaanse publieke omroep wil herziening van televoting songfestival: 'Altijd vriendjespolitiek' (video). RTL Boulevard (18 mei 2025).
- ↑ Belgische politieke partij wil onderzoek naar televoting songfestival. ANP/RTL Boulevard (19 mei 2025).
- ↑ EBU gaat stemmenwerving bij songfestival onderzoeken. Nieuws.nl (23 mei 2025). Geraadpleegd op 23 mei 2025.
- ↑ EBU reageert op ophef rondom televoting Eurovisiesongfestival. RTL Boulevard (19 mei 2025). Geraadpleegd op 20 mei 2025.
- ↑ AvroTros en NPO: Eurovisiesongfestival meer beïnvloed door spanningen | Cultuur | Telegraaf.nl. De Telegraaf (20 mei 2025). Geraadpleegd op 20 mei 2025.
- ↑ AVROTROS, NPO willen gesprek met organisator Songfestival over deelname Israël. NOS Nieuws (20 mei 2025). Geraadpleegd op 20 mei 2025.
- ↑ Steeds meer landen eisen antwoorden over Songfestival: ook Nederland, IJsland, Finland, Slovenië en Noorwegen sluiten zich aan. HLN (20 mei 2025). Geraadpleegd op 20 mei 2025.
- ↑ (en) Grace, Emily, 🇳🇴 Norway: NRK Request Review of Eurovision Voting System. Eurovoix (22 mei 2025).
- ↑ (en) Stephenson, James, 🇲🇪 Montenegro: Eurovision 2025 Participation Confirmed. Eurovoix (15 augustus 2024). Geraadpleegd op 15 augustus 2024.
- ↑ (en) Granger, Anthony, 🇲🇩 Moldova: Etapa Națională Cancelled, Withdraws from Eurovision 2025. Eurovoix (22 januari 2025). Geraadpleegd op 22 januari 2025.