Gebruiker:Laurier/Wiki-handleidingen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Voor mezelf (en eventuele anderen die dit handig vinden) heb ik wat verkorte handleidingen op een rijtje gezet.

Workshop[bewerken | brontekst bewerken]

Op 26 januari en 8 maart 2021 was er een Wikipedia Edit-a-thon op de Universiteit Utrecht. Ik gaf de inleidende workshop voor beginnende editors. Meer hierover, inlcusief de presentatie en de handleiding, vind je op de pagina 2021-UU-Edit-a-thon.

In 2024 heb ook een klein Workshopje gegeven.

Handleidingen[bewerken | brontekst bewerken]

Afbeeldingen uploaden[bewerken | brontekst bewerken]

UploadWizard, dus. :-) (Met info over auteursrechten etc.)

Er staat een opzet voor een mailtekst die je kan sturen aan de eigenaar van een foto/afbeelding/logo die je op Wikipedia wilt zetten (of als de eigenaar je vraagt of je een foto/afbeelding/logo die je op Wikipedia wilt zetten): Wikipedia:OTRS/Toestemming_foto_vragen.

Bedanken van een gebruiker voor een wijziging[bewerken | brontekst bewerken]

Als iemand een mooie wijziging heeft uitgevoerd, kun je in de versiewijzigingspagina (bijvoorbeeld hier) klikken op 'bedanken'. (Alleen als je zelf bent ingelogd op Wikipedia en als de bewerking is uitgevoerd door een gebruiker die was ingelogd.) Als je dat doet, krijg je de opmerking te zien: "Alle bedankjes zijn openbaar. Bedankje versturen?" met de links 'Bedanken' en 'Annuleren'. Als je dan klikt op 'Bedanken' zie je staan "is bedankt". De Wikipediaan die de wijziging heeft uitgevoerd krijgt dan een notificatie op Wikipedia waarin staat "Laurier heeft u bedankt voor uw bewerking op Maria Stahlie", en als de gebruiker op de melding klikt, gaat ie naar de pagina met de wijziging.

Je kunt dit zien in het 'Bedankjeslogboek': klik op je gebruikerspagina in de linkerbalk onder 'Hulpmiddelen' op 'Logboeken' en kies 'Bedankjeslogboek'.

Als je wilt zien wie gebruiker Huppeldepup allemaal bedankt heeft typ je in het veld 'Uitvoerende gebruiker' de naam van de gebruiker en klikt 'Weergeven'.

Als je wilt zien door wie gebruiker Huppeldepup allemaal bedankt is laat je het veld 'Uitvoerende gebruiker' leeg, en typ je in het veld 'Titel' de naam van de gebruiker en klikt 'Weergeven'.

Zie ook Helpdesk okt. 2018 en Kroeg dec. 2018.

Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]

ISBN-nrs[bewerken | brontekst bewerken]

Schrijf gewoon het ISBN-nummer met 'ISBN' ervoor, en het wordt automatisch een link. Bijv. ISBN 9062657451. (Een boek dat ik nog zoek, overigens.)

Bibliografie-tabel[bewerken | brontekst bewerken]

Sjabloon voor een bibliografie-tabel waar ook de vertaling van boeken in genoemd wordt: Sjabloon:Tabel_bibliografie, geschikt voor een buitenlandse auteur van wie ook boeken in het Nederlands zijn verschenen, of andersom, en Sjabloon:Tabel bibliografie excl vertaling, als er geen vertalingen (bekend) zijn.

Zelf maak ik meestal gebruik van een sorteerbare standaard-wiki-tabel:

Jaar Titel Uitgever ISBN Notitie
Jaar Titel Uitgever nr Notitie
Jaar Titel Uitgever nr Notitie

Of:

Jaar Titel Uitgever ISBN Vertaling
(titel, jaar, uitgever, ISBN, vertaler)
Notitie
Jaar Titel Uitgever ISBN Titel vertaling
(jaar, uitgever, ISBN, vertaler)
Notitie
Jaar Titel Uitgever ISBN Titel vertaling
(jaar, uitgever, ISBN, vertaler)
Notitie
Jaar Titel Uitgever ISBN Titel vertaling
(jaar, uitgever, ISBN, vertaler)
Notitie

Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Wikipedia:Bio

Persoonlijke informatie (privacy)[bewerken | brontekst bewerken]

NL: Persoonlijke informatie van (levende) personen, zoals de geboortedatum, de naam van de partner of kinderen, etc., graag alleen toevoegen met bron waaruit duidelijk blijkt dat de informatie klopt èn dat de persoon in kwestie geen bezwaar heeft tegen openbaarheid van deze persoonlijke informatie. Zie WP:BIO.

EN: Please don't add personal information, unless with reliable sources and if it may reasonably be inferred that the subject does not object to the details being made public. See WP:BLPNAME.

Als je ergens zeer persoonlijke informatie tegenkomt kan je deze snel verwijderen èn een verzoek indienen op Wikipedia:Verzoekpagina voor moderatoren/Versies verbergen, zodat de informatie ook niet terug te vinden is in de geschiedenis van de pagina. (Engels: minder simpel; meer info op en:WP:REVDEL.)

Tips Wiki-biografie door Opzij[bewerken | brontekst bewerken]

Een encyclopedische biografie schrijven:

  • altijd beginnen met de naam van de persoon
  • daarachter geboort- en evt. sterfdatum en -plaats tussen haakjes
  • in één zin waarom iemand 'relevant' is
  • indien mogelijk een foto
  • tussenkopjes: levensloop, bekende werken, zie ook
  • zoveel mogelijk referenties
  • zoveel mogelijk links naar andere Wikipedia-lemma's
  • zoveel mogelijk links van andere Wikipedia-lemma's naar de nieuwe biografie
  • schrijf voor een leek, maar niet alsof het een folder is

Tips afkomstig van http://www.opzij.nl/wiki, door Hay Kranen.

Citaat-blokje (blockquote)[bewerken | brontekst bewerken]

Voor een mooi blokje met een citaat kun je Sjabloon:Citaat gebruiken.

{{Citaat|Writing to me is an advanced and slow form of reading. If you find a book you really want to read but it hasn't been written yet, then you must write it.|[[Toni Morrison]], at her talk at the annual meeting of the Ohio Arts Council in Cincinnati in September 1981.<bron>}} levert:

Writing to me is an advanced and slow form of reading. If you find a book you really want to read but it hasn't been written yet, then you must write it.

Toni Morrison, at her talk at the annual meeting of the Ohio Arts Council in Cincinnati in September 1981.[1]

Encyclopediewaardig ('E')[bewerken | brontekst bewerken]

Past het onderwerp binnen Wikipedia, is het encyclopediewaardig ('E') of niet encyclopediewaardig ('NE')? Zie ook Wikipedia:Wat_Wikipedia_niet_is.

Geen origineel onderzoek[bewerken | brontekst bewerken]

Het is niet de bedoeling informatie of eigen conclusies zonder bron (origineel onderzoek) op Wikipedia te zetten. Dus geen 'feitjes' die jou via via bekend zijn of conclusies die je zelf trekt uit verschillende bronnen; alles in Wikipedia moet gebaseerd zijn op gepubliceerde betrouwbare bronnen. Zie Wikipedia:Geen origineel onderzoek (oftewel WP:NOR; in het Engels: No Original Research, en:WP:NOR).

Handtekening[bewerken | brontekst bewerken]

Tot 6 jan. 2018 was dit mijn handtekening: [[Gebruiker:Laurier|<font color ="deeppink">'''Laurier'''</font>]] ([[Overleg_gebruiker:Laurier#top|overleg]]) Ik weet niet of ik nog een aangepast handtekening wil gebruiken. Heb het nu even uitgezet.

Handtekening vergeten[bewerken | brontekst bewerken]

Dan zet je dit erin, met de tijd en gebruikersnaam ingevuld op basis van geschiedenis van de overlegpagina:
{{afzx|tijd|gebruikersnaam}} {{4tildes}}
(Daarbij kan de gebruikersnaam ook het IP adres zijn.)

In het Engels:
{{subst:unsigned|username|date}} (Please sign your comment with [[WP:4TILDES | 4 tildes]].)
(username can also be the IP address.)

Includeren van een hele pagina of een sectie[bewerken | brontekst bewerken]

Wil je (een sectie van) de ene pagina (bronpagina) tonen op de andere pagina (doelpagina)?

Zet op de doelpagina: het adres van de bronpagina tussen kringelhaken; die hele pagina wordt dan getoond. Bijvoorbeeld: {{Wikipedia:Wikiproject/Gendergap/Agenda-WikiZaterdag}}. Het resultaat zie je op Wikipedia:Wikiproject/Gendergap#WikiZaterdag.

Als je alleen een deel van de bronpagina op de doelpagina wilt tonen zet je op de bronpagina het te tonen deel tussen 'no include'-tags. Bijvoorbeeld: <onlyinclude>tekst</onlyinclude>.

Lijstje met items en subitems[bewerken | brontekst bewerken]

Ongenummer lijstje:

  • item 1
  • item 2
    • subitem a
    • subitem b
  • item 3

Links, interwiki-links en wiki-links (inclusief rode links)[bewerken | brontekst bewerken]

Geen links naar een wiki in een andere taal (interwiki-links) in de lopende tekst! Zie Help:Gebruik van links#"Gewone" links naar andere Wikipedia's, ook voor meer tips over links, wiki-links en inter-wikilinks.

Bij een wikilink naar een pagina waarvan de titel anders is dan de weer te geven tekst, kun je de weer te geven tekst erachter zetten achter een 'pipe'. Dus: i.p.v. op de pagina deze link te zetten: [[Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal]] kun je het ook zó doen: [[Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal|Dikke Van Dale]]: Dikke Van Dale.

Bij een wikilink naar een pagina waarvan de titel anders is dan de weer te geven tekst, en waarvan een deel van de titel tussen haakjes staat, kun je het deel achter de pipe weglaten; de link wordt dan weergegeven zonder haakjes. Dus [[Trouw (krant)]] kun je wijzigen in [[Trouw (krant)|Trouw]] of in [[Trouw (krant)|]], en dat levert beide hetzelfde resultaat op: Trouw. Let op: dit werkt alleen in de lopende tekst, niet binnen sjablonen zoals referenties!

Met een interwikilink maak je een link naar een pagina binnen een ander wiki-project, bijvoorbeeld Wikipedia in een andere taal.

Voorbeeld van een link naar een pagina op de Engelstalige Wikipedia: [[:en:Flyway]] geeft deze link: en:Flyway. Je kunt er natuurlijk ook een link-tekst bijzetten: [[:en:Flyway|Vluchtweg van trekvogels (Engels)]] geeft deze link: Vluchtweg van trekvogels (Engels).

Commons, Special-pagina: [[:commons:Special:UploadWizard|UploadWizard]] geeft deze link: UploadWizard.

Zie ook: Help:Gebruik van interwiki-links en de complete lijst van interwiki-link-opties op Speciaal:WebsiteMatrix.

Er zijn ook nog speciale wikilinks, bijvoorbeeld [[Speciaal:Diff/63715862]] geeft Speciaal:Diff/63715862, een link naar de pagina met het verschil tussen twee bewerkingen en [[Speciaal:Geschiedenis/Judy Singer]] geeft Speciaal:Geschiedenis/Judy Singer, een link naar een pagina met de bewerkingsgeschiedenis van een pagina. (Maar wel in een weergavemodus die ik niet gewend ben; voor smarthpones enzo.)

Na een overleg in de kroeg trok ik op 17 juni 2023 de (voorlopige) conclusie is dat er geen formele regel of advies of richtlijn is over rode links, dat rode links een uitnodiging zijn om een nieuwe pagina te schrijven, maar het ongewenst is om rode links te plaatsen (of te laten staan) als het onderwerp niet encyclopediewaardig lijkt. Een manier (niet dé manier of de enige manier) om daar achter te komen is te bekijken of er in anderstalige Wikipedia's een pagina over het onderwerp is.

Links naar wijzigingen of vorige versies[bewerken | brontekst bewerken]

Sjabloon om te verwijzen naar een vorige versie:

  • ga in de geschiedenis naar een specifieke versie van een pagina en neem de volledige url over, bijvoorbeeld:
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Insjallah&oldid=66142606
  • het sjabloon is {{intern|1=title=Insjallah&oldid=66142606|2=deze versie}}
  • het resultaat is deze versie

Sjabloon om te verwijzen naar een specifieke wijziging:

  • neem de volledige url over, bijvoorbeeld
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Insjallah&diff=66142606&oldid=66142445
  • in het stukje 'diff=' zet je nu 'prev&oldid=' voor het eerste cijfer, alles na het cijfer verwijder je. Je krijgt nu dus
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Insjallah&diff=prev&oldid=66142606
  • het sjabloon wordt nu: {{intern|1=title=Insjallah&diff=prev&oldid=66142606|2=deze wijziging}}
  • het resultaat is: deze wijziging

Mee bezig: als je een paar uur of langer bezig bent[bewerken | brontekst bewerken]

Zet dan eerst even het sjabloon {{Meebezig|...}} bovenaan de pagina, dan doen andere mensen even niks. Zet op de puntjes een opmerking met verwacht moment dat je klaar bent. Zie Sjabloon:Meebezig.

Ongedaan maken of terugdraaien van wijzigingen (paar wijzigingen tegelijk)[bewerken | brontekst bewerken]

Als een wijziging niet klopt kun je deze ongedaan maken. (Engels: undo.)

Om een of enkele wijzigingen terug te draaien (Engels: rollback) heb je speciale rechten nodig. Gebruik van deze optie is volgens de pagina Wikipedia:Terugdraaier alleen gepast in het geval van overduidelijk vandalisme of spam. Zie ook Help. Als het gepast lijkt (en je de rechten hebt):

  • Klik in de Geschiedenis op de datum van de gewenste versie.
  • Klik Brontekst bewerken en Pagina opslaan; zet in de Samenvatting "rv" of "terugdraaien vandalisme".

Ontmoete Wikipedianen[bewerken | brontekst bewerken]

Op de Duitstalige Wikipedia staat een systeem waarin gebruikers die elkaar in levende lijve ontmoet hebben kunnen bevestigen dat ze elkaar kennen. Dit systeem heeft men bedacht om meer vertrouwen tussen gebruikers onderling te scheppen en zodoende een prettigere sfeer te creëren op de wiki. Het grootste gedeelte van dat systeem is vertaald naar het Nederlands (door Gebruiker:Romaine). Het heeft pas zin om je aan te melden in het systeem als minstens drie andere gebruikers in levende lijve hebt ontmoet. Als drie gebruikers bevestigd hebben dat ze je hebben ontmoet ben je een 'bevestigde gebruiker', en kun jij ook bevestigen dat je anderen hebt ontmoet. Meer informatie en instructies: Wikipedia:Ontmoete Wikimedianen.

Handige link: Ontmoete Wikipedianen bevestigen.

Stel op de Duitstalige Wikipedia in je voorkeuren Nederlands in als voorkeurstaal, dan krijg je allerlei systeem-teksten e.d. in het Nederlands te zien. (Gekopieerd en aangepast van bericht van Romaine op Overleg gebruiker:Grijz.)

Ping: {{ping|username}} / {{Gebr|username}}[bewerken | brontekst bewerken]

Als je wilt dat een Wiki-gebruiker een notificatie krijgt over jouw commentaar op een overlegpagina, kun je deze wiki-code gebruiken: {{ping|username}} en dan het bericht/commentaar, bijvoorbeeld: {{ping|Mark in wiki}} bericht/commentaar. Na publicatie ziet dat er zo uit:
@Mark in wiki: bericht/commentaar, en de gebruiker krijgt een notificatie.

Als je wilt dat iemand een notificatie krijgt, maar dat er geen dubbele punt achter komt, gebruik je {{Gebr|username}}. Bijvoorbeeld: {{Gebr|Mark in wiki}}. Na publicatie zie je dan:
Mark in wiki bericht/commentaar, en de gebruiker krijgt een notificatie.


Rechte aanhalingstekens[bewerken | brontekst bewerken]

Dus als je 'gekrulde' aanhalingstekens tegenkomt; graag wijzigen in rechte aanhalingstekens. Zie Curly. Daar staat ook meer informatie over aanhalingstekens, zoals: voor citaten gebruik je dubbele aanhalingstekens. En voor een citaat binnen een citaat enkele. In bewerkingssamenvatting kun je zetten: 'Gekrulde' aanhalingstekens vervangen door rechte, zie [[:en:MOS:CURLY|Curly]].

Uitklappen[bewerken | brontekst bewerken]

Wil je een sectie pas helemaal te zien krijgen na een klik op 'uitklappen'? Gebruik dan het sjabloon Sjabloon:Uitklappen.

Vertalingen uit Wiki-pagina’s in een andere taal[bewerken | brontekst bewerken]

Zie

Plaats het vertaalsjabloon in het appendix-sjabloon, zo:

{{Appendix|1=alles|2=
{{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=...|titel=...|oldid=...|datum=JJJJMMDD}}
{{References}}
}}

Zie Sjabloon:Bronvermelding anderstalige Wikipedia

Verwijderde pagina's: discussie lezen[bewerken | brontekst bewerken]

Om te weten te komen of er over een onderwerp al een keer een pagina is aangemaakt en vervolgens verwijderd ga je naar Speciaal:VerwijzingenNaarHier en typ je de naam van de pagina achter de url. Vervolgens kijk je of één van de resultaten begint met "Wikipedia:Te beoordelen pagina's" (TBP) of "Wikipedia:Te verwijderen pagina's"; daar staan de argumenten bij elkaar. Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Strijkorkest Zoroaster. (Dit is besproken in De kroeg van 9 tot 11 juni 2023.)

Verwijderen van een eigen kladpagina[bewerken | brontekst bewerken]

Je kladpagina's zijn subpagina's van je gebruikersnaam. Je eigen gebruikersnaam, je overlegpagina en alle subpagina's samen worden je eigen 'naamruimte' genoemd. Als je klaar bent met een subpagina, bijvoorbeeld omdat de inhoud inmiddels in de 'hoofdnaamruimte' is gepubliceerd (het is dus een Wiki-pagina geworden, een gepubliceerde encyclopedie-lemma), dan kun je alle inhoud weghalen, en er een nuweg-sjabloon op zetten:
{{nuweg|1=reden}}

Zie Wikipedia:nuweg en Wikipedia:nuweg-criteria - 'Pagina's in de eigen naamruimte van de gebruiker'.

Voel je vrij en ga je gang[bewerken | brontekst bewerken]

Nederlands Engels
Assume Good Faith! Ga uit van goede wil! Assume Good Faith! Ga altijd uit van de goede bedoelingen van andere editors. Ook zij doen hun best om Wikipedia te verbeteren.
Be Bold! Aarzel niet een zinvolle bijdrage te leveren! Be Bold! The Wikipedia community encourages users to be bold when updating the encyclopedia.
This does require politeness, but it works.
"If you don't find one of your edits being reverted now and then, perhaps you're not being bold enough."
Voel je vrij en ga je gang! -

Weergave wiki wijzigen[bewerken | brontekst bewerken]

Via de link 'Voorkeuren' bovenaan kun je veel instellingen naar je eigen smaak aanpassen. Ik wilde graag duidelijker kleuren op de Diff pages (de pagina's waar je naast elkaar de verschillen ziet tussen de pagina vóór en na de laatste bewerking). Op en:Help:Diff#Explanation_of_colours staan de standaard-kleuren vermeld, met uitleg van de betekenis/weergave. Maar ik vind die kleuren soms bij kleine wijzigingen (spaties, komma's) niet opvallend genoeg, en zoek me dan soms een ongeluk. Helaas kan je deze kleuren (nu) niet aanpassen via de Voorkeuren. Ik heb dit voorgelegd op en:Help_talk:Diff#Can_I_change_the_colours_of_the_diff_page? en ontving een goeie tip. Naar aanleiding daarvan heb ik het css gewijzigd dat wordt gebruikt voor weergave op alle wiki's als ik ben ingelogd:
.diff-deletedline {border-color:#FFCC00 !important;}
.diff-addedline {border-color:#4DA9FF !important;}

Welkom aan nieuwe gebruiker[bewerken | brontekst bewerken]

Dit sjabloon op overlegpagina van de gebruiker zetten:

== Welkom! ==

{{Hola|gebruiker|Neem, als je wil, ook eens een kijkje op het [https://kennisplatform.wikimedia.nl/ Kennisplatform Wikimedia].<br />~~~~}}

(zie Sjabloon:Hola).

Als het een nieuweling is die tot nog toe alleen vandalisme pleegt, dan kun je ook dit sjabloon gebruiken: {{Berisping}} (zie Sjabloon:Berisping) of {{Zandbak}} (zie Sjabloon:zandbak), maar bijt de nieuwelingen niet! Zet erbij wat de ongewenste bewerking was. Bij elkaar wordt het dan:
{{Zandbak}} (of {{Berisping}})
# [datum-tijd] Ongewenste bewerkingen op pagina ''[titel]''
De titel is hierbij geen wikilink, en link ook niet naar de pagina waar de wijziging wordt getoond: alles in plain text.

In het Engels gebruik je het sjabloon {{subst:Welcome}} ~~~~. Zie ook en:Template:Welcome.

Bij vandalisme zet je dit op de overlegpagina:
Hi ''user'', I noticed you edited the page [[Page]] on <date>. Your edits seemed to be test edits or experiments, probably because you're a new user. Please don't do that. If you want to experiment, please use the [[Wikipedia:Sandbox}Wikipedia sandbox]], [[User:''user''/sandbox|your own user sandbox]], or [[Wikipedia:About the sandbox|the other sandboxes]]. ~~~~

Wikiblame: bij welke wijziging is deze info toegevoegd?[bewerken | brontekst bewerken]

Als je wil weten wanneer een zin (of afbeelding etc.) is toegevoegd aan een pagina kun je Wikiblame gebruiken. De tool is te vinden op http://wikipedia.ramselehof.de/wikiblame.php. Meer informatie staat op en:Wikipedia:WikiBlame.

Wikidata: tooltje om persoon toe te voegen[bewerken | brontekst bewerken]

Dat kan heel makkelijk met dit tooltje, gemaakt door 1Veertje.

Wikiproject: Weetjes[bewerken | brontekst bewerken]

Door mee te doen aan het project 'Wist je dat' help je meteen ook mee om meer bronvermeldingen aan Wikipedia toe te voegen!

Handleidingen mbt bronnen, noten en/of referenties[bewerken | brontekst bewerken]

Wikipedia drijft op verifieerbaarheid. Voor elk feit en elke stelling die je in een tekst plaatst is een goede bron nodig die dat onderbouwt. Een goede bron is onafhankelijk, gezaghebbend en betrouwbaar. Welke bronnen wel en niet aan die eisen voldoen is natuurlijk continu punt van discussie. 'Grote' wetenschappelijke tijdschriften, landelijke dagbladen als NRC Handelsblad, de Volkskrant of Trouw, andere nieuwsmedia zoals NOS Nieuws, het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal (de 'Dikke Van Dale') en grote buitenlandse dagbladen als The Guardian voldoen er meestal aan. (Natuurlijk wel alleen als de bron op de juiste manier wordt toegepast, en inderdaad de tekst onderbouwt. Als je schrijft 'X is geboren op 20 april 1983' en 'een goede bron' opgeeft waar het gestelde niet in staat, dan is het geen goede bron.)

Goede bronnen volgens de Engelstalige Wikipedia[bewerken | brontekst bewerken]

Op de Engelstalige Wikipedia staat een pagina over betrouwbare bronnen (inclusief met vele gekoppelde discussiepagina's): reliable sources met daarbij ook een lijst perennial sources (vaste, blijvende bronnen).

Referentie bij informatie die door die referentie onderbouwd wordt[bewerken | brontekst bewerken]

Plaats een referentie bij de informatie / bewering / stelling die door die referentie onderbouwd wordt. Zie ook en:WP:INTEGRITY (Text-source integrity): "When using inline citations, it is important to maintain text–source integrity. The point of an inline citation is to allow readers and other editors to see which part of the material is supported by the citation; that point is lost if the citation is not clearly placed."

Betaalmuur: toegang voor Wikipedianen![bewerken | brontekst bewerken]

Sommige bronnen/referenties worden afgeschermd door een betaalmuur. Er is geen bezwaar tegen het opnemen van deze referenties, en veel goede, betrouwbare, onafhankelijke, gezaghebbende bronnen en 'kwaliteitskranten' werken met een betaalmuur. (Er is een parameter in het referentiesjabloon waarmee je meteen met een slotje aan lezers duidelijk kunt maken of een bron vrij toegankelijk is of achter een betaalmuur zit, zie onder.) Voor ervaren Wikipedianen heeft Wikimedia een bibliotheekfunctie: WikipediaLibrary. De interface controleert automatisch of je lang genoeg ingeschreven bent en voldoende bewerkingen gedaan hebt.

Betaalmuur vermelden in referentie[bewerken | brontekst bewerken]

In sommige referentiesjablonen kun je aangeven of de bron achter een betaalmuur zit, door het toevoegen van de parameter |toegang= (in het Engels: |url-access=registration of limited of subscription). Je vult hier in: registratie/beperkt/abonnement:

  • Gratis registratie vereist registratie: gratis registratie vereist, al is er soms beperkt toegang zonder registratie
  • Vrije toegang is mogelijk voor een beperkte kennismaking, hierna is registratie verplicht beperkt: bijvoorbeeld een beperkt aantal weergaven per dag
  • Betaald abonnement verplicht abonnement: uitsluitend toegankelijk met een abonnement bij de aanbieder("paywall"), al kan een beperkte weergave, samenvatting of review is soms beschikbaar zijn zonder abonnement)

Referenties en voetnoten[bewerken | brontekst bewerken]

Direct achter de informatie die je toevoegt ( na een punt of komma) zet je een referentie/bron. Aan het eind van de pagina zet je de lijst met alle referenties op deze manier:
{{Appendix|1=alles|2=
* Tekst
* Tekst
----
{{References}}
}}

Zie Sjabloon:References, Sjabloon:Appendix, Wikipedia:Bronvermelding en Help:Referenties en voetnoten. Zie ook hieronder voor #Meerdere appendixen op één (overleg)pagina

Citeer web[bewerken | brontekst bewerken]

Nederlandstalige Wikipedia:
<ref>{{Citeer web |url=
|titel=
|auteur= |voornaam= |achternaam=
|datum=2024-04-25
|website=[[NOS Nieuws]] of [[RTL Nieuws]] of [[Oneworld (tijdschrift)|OneWorld]] etc.
|uitgever=[[Lebowski Publishers]] of [[Nederlandse Omroep Stichting]] (NOS) etc.
|werk=[[de Volkskrant]] of [[De Groene Amsterdammer]] of [[NRC (krant)|NRC]] of [[Trouw (krant)|Trouw]] of [[Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal]] (de 'Dikke Van Dale') of [[The Guardian (Britse krant)|The Guardian]] etc.
|toegang=beperkt / registratie / abonnement
|formaat=pdf
|via=[[Delpher]]
|taal=
|bezochtdatum=2024-04-25
|citaat=
|archiefurl=
|archiefdatum=
|dodeurl=
}}</ref>

Let op: dodeurl=ja of nee; kenmerk 'taal' alleen toevoegen als de bron niet in het Nederlands is. (Zie Sjabloon:Citeer_web.)

Url's:

Engelstalige Wikipedia:
<ref name="">
<ref>
{{Cite web |url=
|title=
|trans-title= (title, translated to English)
|author= |first |last=
|date=2024-04-25
|website=[[Medium (website)|Medium]]
|work=[[The Guardian (Nigeria)]]
|publisher=[[Elsevier]]
|format=pdf
|via=[[Delpher]]
|url-access=limited / registration / subscription
|language=
|access-date=2024-04-25
|quote=
|archive-url=.. |archive-date= |url-status=dead
}}</ref>

Dode link[bewerken | brontekst bewerken]

Let op: url-status= dead of live; kenmerk 'language' alleen toevoegen als de bron niet in het Engels is. Zie en:Template:Cite_web.

Bij een dode url ga je naar Archive.org, zoek de url op. Vul de archiefurl en -datum in en zet 'ja' achter 'dodelink'. Als er meerdere archiefdatums beschikbaar zijn: "use the one that is most likely to be the contents of the page seen by the editor who entered the reference on the 'access-date'. If that parameter is not specified, a search of the article's revision history can be performed to determine when the link was added to the article." (en:Wikipedia:Link rot#Internet archives).

Ingevuld, als voorbeeld:
<ref name="OneWorld-19">{{Citeer web |url=https://www.oneworld.nl/lezen/opinie/de-roetveegpiet-is-een-schijnoplossing |auteur=[[Quinsy Gario]] |titel='De roetveegpiet is een schijnoplossing |datum=2019-09-17 |werk=[[Oneworld (tijdschrift)|OneWorld]] |bezochtdatum=2024-04-25 |archiefdatum=2021-01-15 |archiefurl=https://web.archive.org/web/20210115214724/https://www.oneworld.nl/lezen/opinie/de-roetveegpiet-is-een-schijnoplossing |dodeurl=nee}}</ref>

Dit komt er dan zo uit te zien.[2]

Als er geen archiefurl beschikbaar is kun je ook het Sjabloon:Dode link gebruiken: voeg {{Dode link}} toe direct na <ref>. Voorbeeld:
<ref name="OneWorld-19b">{{Dode link}}{{Citeer web |url=https://www.oneworld.nl/lezen/opinie/de-roetveegpiet-is-een-schijnoplossing |auteur=[[Quinsy Gario]] |titel='De roetveegpiet is een schijnoplossing |datum=2019-09-17 |werk=[[Oneworld (tijdschrift)|OneWorld]] |bezochtdatum=2024-04-25}}</ref>

Dit komt er dan zo uit te zien.[3]

Opnieuw een referentie maken naar dezelfde bron doe je dan door de ref name opnieuw te gebruiken: <ref name="OneWorld-19" />

Extra makkelijk: roep een robotje aan om archief-url's toe te voegen! Zie InternetArchiveBot/FAQ.

Citeer tijdschrift (bijv. Volkskrant Magazine of een wetenschappelijk tijdschrift)[bewerken | brontekst bewerken]

Als het om een tijdschrift gaat, met de jaargang erbij etc:
<ref name="">
{{Citeer tijdschrift |titel=
|auteur= |voornaam= |achternaam=
|datum=2024-04-25
|tijdschrift=[[de Volkskrant|Volkskrant Magazine]]
|uitgever=[[de Volkskrant]]
|jaargang= (=volume)
|nummer= (=issue)
|pagina's=
|doi=
|url= (niet verplicht)
|taal= (alleen als de bron niet in het Nederlands is)
|citaat=
|bezochtdatum=2024-04-25
|archiefurl= |archiefdatum= |dodeurl=}}</ref>

Engels:
<ref name="">
{{cite journal |title=
|trans-title=
|last1= |first1= |last2= |first2=
|date=
|journal=
|volume=
|issue=
|pages=
|doi=
|url=
|language=
|quote=
|access-date=2024-04-25
}}</ref>

Zie ook Sjabloon:Citeer_journal en voor het Engelse Sjabloon: en:template:cite journal.

Citeer nieuws[bewerken | brontekst bewerken]

Als je geen url hebt, maar wel een krantenartikel, dan gebruik je:
<ref name="">
{{Citeer nieuws |titel=
|auteur=
|datum=2024-04-25
|uitgever=
|pagina's=
|taal= (alleen als de bron niet in het Nederlands is)
|url= (mag eventueel leeg blijven)
|bezochtdatum=2024-04-25
}}</ref>

Zie Sjabloon:Citeer_nieuws.

Citeer boek[bewerken | brontekst bewerken]

<ref name="">
{{Citeer boek
|titel=
|auteur=
|medeauteurs=
|datum=2024-04-25
|uitgever=
|plaats=
|ISBN=
|NUR=
|hoofdstuk=
|pagina's=
|taal=
|URL=
|bezochtdatum=2024-04-25
|archiefurl= |archiefdatum= |dodeurl=}}</ref>

Als je meerdere pagina's van hetzelfde boek als aparte referenties wilt opnemen, kun je beter onderaan zetten:
{{Appendix||2=
;Literatuur
* {{Citeer boek| auteur=Erik Aerts |medeauteurs=Herman Van der Wee |datum=2019 |titel=Geschiedenis van Lier. Welvaart en samenleving van het ontstaan van de stad tot de Eerste Wereldoorlog |uitgever= |plaats= |ISBN=9463886133 |taal= | URL =https://www.antilopedebie.be/portfolio-items/geschiedenis-lier |bezochtdatum=6 januari 2022}}
;Noten en referenties
{{References}}
}}
en dan als referenties opnemen: blabla<ref>{{aut|De Zaeger, P.}} (1995): pagina 26</ref> en blablablabla.<ref>{{aut|De Zaeger, P.}} (1995): pagina 84</ref>.

Engels:
<ref name="">
{{Cite book |last=
|first=
|authorlink=
|editor=
|date=
|title=
|publisher=
|location=
|ISBN=
|chapter=
|pages=
|language=
|url=
|accessdate=
}}</ref>

Zie Sjabloon:Citeer_boek en voor het Engelse Sjabloon: en:template:cite book.

Andere referentiesjablonen (bijvoorbeeld voor Twitter en YouTube)[bewerken | brontekst bewerken]

Er zijn ook andere referentie-sjablonen, zoals Sjabloon:Citeer tweet (en:Template:Cite tweet), Sjabloon:Citeer_AV_media (en:Template:Cite AV media, o.a. voor YouTube), en:Template:Cite conference, en:Template:Cite Instagram en en:Template:Cite podcast (voor audio of video podcasts).

Hele lijst onderaan[bewerken | brontekst bewerken]

Het kan extra overzichtelijk zijn om de hele lijst met referenties onderaan te zetten, en in de tekst alleen d.m.v. <ref name="x" />
naar elk van de referenties te verwijzen. Zie Sjabloon:References#Gedefinieerd in een lijst.

Reflink-fixer[bewerken | brontekst bewerken]

Het kan ook nog simpeler:

  • <ref>URL</ref>, en sla de pagina op.
  • Ga daarna naar https://refill.toolforge.org/ng en geef de naam van de wikipagina op en de taal.
  • Klik nu op 'Fix bare references', en de pagina zoekt alle 'losse' URL's.
  • De site doet een voorstel voor verbetering. Klik op 'Show Preview', en als alles in orde is klik je op 'Save Page'.
  • De wijzigingen worden opgeslagen onder je eigen naam.

Meerdere appendixen op één (overleg)pagina[bewerken | brontekst bewerken]

In sommige gevallen is het handig om op één (overleg)pagina meerdere appendixen te plaatsen. Dit kun je op twee manieren doen:

  • door simpelweg twee keer het appendix-sjabloon te plaatsen: dit is vooral geschikt voor een overlegpagina: als je gewoon een appendix wil per sectie/paragraaf/onderwerp met alle referenties uit die sectie, kun je simpelweg een appendix plaatsen in elke sectie. Bijvoorbeeld, ik voeg hier eerste referentie toe.[1] En dan een Appendix.

En voeg na die appendix weer een voetnoot toe[1] en weer een appendix.

  • Als het gaat om boekreferenties, waarbij je bij verschillende voetnoten verschillende paginanummers/hoofdstukken wil opgeven, dan dat vrij makkelijk met het sjabloon Sjabloon:Sfn (shortened footnote).
  • door referenties te groeperen, waarbij je in elke referentie aangeeft bij welke groep die hoort. Om dit zelf met de hand te doen (in plaats van met het sjabloon Sfn dat ik hierboven noem) is wat ingewikkelder, dus heb ik er een aparte pagina Referentie-groeperingen over gemaakt.

Referentie gewenst / Bron gevraagd[bewerken | brontekst bewerken]

  • Help:Referentie_gewenst: zet achter een uitspraak waarbij referentie gewenst is {{Bron?}} of met de datum erbij vermeld: {{Bron?||2024|04|25}}, of de datum en een opmerking erbij vermeld: {{Bron?|OPMERKING|2024|04|25}}. Gaat het om een specifieke vraag, dan kun je de opmerking beginnen met 'Waar?', 'Waarom?', 'Wie?' of 'Wanneer?'. Is het alleen vraag naar wanneer dan kun je ook het Sjabloon:Wanneer? gebruiken: {{Wanneer?|OPMERKING|2024|04|25}}.
  • In het Engels: {{Citation needed|date=Maand Jaar}} (dus geen volledige datum!) of {{Citation needed|date=Maand Jaar|reason=Explanation}}, zie en:Template:Citation needed.

Vaag - Please clarify[bewerken | brontekst bewerken]

Soms is er voor een stukje tekst geen bron nodig, maar alleen een verduidelijking/toelichting, bijvoorbeeld als de zin niet loopt of op meer dan een manier geïnterpreteerd kan worden. Op de Engelstalige Wikipedia zijn daar sjablonen voor, zoals en:template:clarify en en:template:explain en en:template:vague, waar helaas geen Nederlands equivalent voor bestaat. Op de Nederlandstalige Wikipedia maak ik daar dan zoiets van als {{Bron?|Op wie zat Godot eigenlijk te wachten? (PS: dit is geen bronvraag, maar een vraag om verduidelijking.)|2024|04|25}}.

Beschikbaarheid van bronnen / abonnement nodig[bewerken | brontekst bewerken]

Het gebruik van bronnen op Wikipedia is niet afhankelijk van het gemak waarmee de publicatie beschikbaar is; het gaat in de eerste instantie om de betrouwbaarheid en de gepastheid van een publicatie. We gebruiken dus ook links naar artikelen die je alleen kunt lezen als je een abonnement hebt, hoewel anderen die bron niet kunnen controleren. Zie Wikipedia:Verifieerbaarheid#Beschikbaarheid.

Meer wiki-links[bewerken | brontekst bewerken]