Portaal:Israël
bewerk
Israël
Israël (officieel de Staat Israël: Vanuit het noorden gezien grenst Israël met de klok mee aan Libanon, Syrië, Jordanië en Egypte. Oostelijk en zuidwestelijk ligt de half zelfstandige Palestijnse Autoriteit. Israël heeft zowel een kust aan de Middellandse Zee (in het westen) als aan de Rode Zee (in het zuiden), en vormt daarmee - samen met Egypte - een continentale brug van Azië met Afrika. Israël kent een mediterraan klimaat. Het landschap varieert van laagland tot niet al te hoog middelgebergte. Het zuiden is grotendeels woestijn. De belangrijkste rivier is de oostelijke grensrivier de Jordaan; deze vormt de verbinding tussen het Meer van Tiberias in het noorden en de Dode Zee in het zuiden. Israël is van groot belang voor het jodendom, het christendom en de islam, en vormt de bakermat van de twee eerstgenoemde godsdiensten. In de Oudheid was er een Israëlietisch koninkrijk geweest. Eind 19e eeuw ontstond het zionisme, een Joods nationalistische beweging die streefde naar de stichting van een eigen staat voor de Joden. Dit kreeg zijn beslag in 1948 toen in het mandaatgebied Palestina in de vorm van een parlementaire democratie de staat Israël werd gevestigd. Dit ontstaan alsmede de toeloop ernaar en de voortzetting ervan ging en gaat gepaard met conflicten en oorlogen met de Arabische bewoners van dit en de omliggende landen. Hete hangijzers zijn met name de Westelijke Jordaanoever, de Gazastrook en Oost-Jeruzalem, die bij de Zesdaagse Oorlog van juni 1967 in Israëlische handen zijn gekomen (Israël heeft in 2005 de Gazastrook ontruimd) en waar de Palestijnen een zelfstandige Palestijnse staat willen vestigen.  Yitzhak Navon (Jeruzalem, 1921 – aldaar, 2015) was schrijver, diplomaat en politicus. Van 1978 tot 1983 was hij de vijfde president van de staat Israël. Hij was een veeltalige telg van een Sefardisch-Joods in Palestina woonachtige familie van rabbijnen, maar zelf seculier. Navon studeerde Hebreeuwse literatuur en islamitische cultuur aan de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem. Na zijn vrijwillige dienst in de Hagana in Jeruzalem werd hij diplomaat in Uruguay en Argentinië. In 1951 werd hij de politieke secretaris van David Ben-Gurion en een jaar later bureauchef van de premier en zijn opvolger, Moshe Sharett. In 1963 werd hij afdelingshoofd bij het ministerie van onderwijs en cultuur.  Hadera (spreek uit Chadera) is een Israëlische stad in de noordelijke Sharonvlakte, tussen Netanya en Haifa. De stad wordt vaak aangeduid als het noordelijke grens van de metropool van Tel Aviv ("van Gadera tot Hadera") en had in 2015 ongeveer 89.000 inwoners. Het is de hoofdstad van een subdistrict met een identieke naam, gelegen in het district Haifa. Hadera werd opgericht als een agrarisch dorp in 1891, op gronden die Joden hadden aangekocht in het toenmalige Ottomaanse Rijk. Vandaag werken de meeste inwoners in de dienstverlening en de industrie in de stad en erbuiten, als forensen. Hadera heeft riante stranden aan de Middellandse Zee. In het noorden van de stad, eveneens aan zee, ligt de elektriciteitscentrale Hadera Orot Rabin ("lichten van Rabin"). Deze verwekt elektriciteit door het branden van steenkool.   Shinui (Hebreeuws voor verandering) is een liberale, seculiere politieke partij in Israël die ook beschouwd wordt als antiklerikaal. Leider van de partij was jarenlang Tommy Lapid. Hij was minister van justitie en vicepremier van Israël van begin 2003 tot eind 2004. De partij heeft in 2005 15 zetels (van de 120) in de Knesset. Het was daarmee de derde politieke partij van Israël in aantal zetels, na de Likoed en de Israëlische Partij van de Arbeid. In 2006 verloor Shinui als gevolg van een partijsplitsing (zie hieronder) al haar zetels in de Knesset. Als liberale partij is Shinui een voorvechter van de rechten van de Israëlische middenklasse, studenten en afgezwaaide soldaten. De partij tracht de privatisering te bevorderen en wil uitgaven aan bijstandsuitkeringen beperken. Shinui probeert religieus getinte wetten af te schaffen en religieuze staatsorganisaties op te heffen ofwel te beperken. Daarmee wil de partij de scheiding tussen kerk en staat bevorderen. Shinui is in 2005 een voorstander van het plan-Sharon voor de terugtrekking van Israël uit de Gazastrook en voorstander van Palestijnse onafhankelijkheid. De partij heeft wortels in de protestbeweging die ontstond na de Jom Kipoeroorlog. Oprichter en leider van de beweging vanaf 1974 en van de partij van 1977 tot 1997 was professor Amnon Rubinstein. Onder zijn leiderschap hield de partij vooral een liberale lijn aan inzake sociale en economische zaken en een progressieve lijn bij buitenlandse zaken- en defensiebeleid. De vertegenwoordiging in de Knesset was in die periode meestal 2 - soms 3 - zetels. Overleden in 2022:
bewerk
Help mee!!!
Israëlische keuken (he/en) · Archeologie in Israël (he/en) · Groot-Israël (en) · Har Ramon · Hatzbani of Hazbani/Chatzbani/Hasbani (he/de/en) · Hasbara (en) · Kahanisme (de/en) · Nachal Oren of Nahal Oren (web) · Operatie Toorn van God (de/en) · Tel Arad (he/de/en) · Waterproject Nachalei Menashe of Waterproject Nahalei Menashe/Nachalei Menashe/Nahalei Menashe (he|commons) · Yatirwoud of Yatirbos (he/en) · Zinwoestijn (de/en)
Noam Murro (he/en) · Israel Finkelstein (he/de/en) · Shlomo Gronich (he/en) · Salah Khalaf (d:) · Meni Mazuz of Menachem Mazuz (he/en)
|
||||||||
