Borgharen
| Wijk van Maastricht | |
|---|---|
| |
| Kerngegevens | |
| Gemeente | Maastricht |
| Coördinaten | 50°52'41"NB, 5°41'17"OL |
| Oppervlakte | 3,52 |
| Inwoners | 1.805 (bron: CBS 2010) |
Borgharen (Limburgs: Hare) is een kerkdorp dat deel uitmaakt van de gemeente Maastricht, in de Nederlandse provincie Limburg. De naam Borgharen komt van de woorden borg (kasteel) en haar (zandige heuvelrug). Tot 1970 was Borgharen een zelfstandige gemeente, waarna het door Maastricht werd geannexeerd. Sindsdien is Borgharen formeel een wijk van deze gemeente, maar nog steeds ligt het enkele kilometers buiten de stad. Het dorp heeft circa 1800 inwoners.
Ligging
Borgharen en het enkele kilometers noordelijker gelegen Itteren zijn de twee enige nog "zelfstandige" dorpen binnen de gemeente Maastricht. Borgharen ligt ingesloten tussen twee wateren, te weten het Julianakanaal en de Maas. Deze rivier heeft Borgharen enige landelijke bekendheid bezorgd vanwege de overstromingen van het dorp bij hoogwater. Recent zijn er dijken aangelegd rond het dorp, waardoor bij hoogwater een eiland ontstaat en de dorpskern zelf niet meer onder water loopt.
Geschiedenis
Massagraf paarden
In 2010 werd bij de Oostelijke Rug tussen de Spekstraat en de Pasestraat tijdens graafwerkzaamheden in het kader van het Grensmaasproject een uniek massagraf met paarden uit de 16e- of 17e eeuw ontdekt. De gevonden resten zijn afkomstig van minstens 69 paarden. Niet eerder vond men in West-Europa zoveel paarden in een graf. Vermoed wordt dat de paarden sneuvelden of gewond raakten tijdens het beleg van Maastricht in 1632, of het Franse beleg door Lodewijk XIV van Frankrijk in 1673.[1]
Bezienswaardigheden
Rijksmonumenten
Het impossante Kasteel Borgharen dateert uit de 15e-18e eeuw. In het gebouw zijn resten van een toren van het oorspronkelijke middeleeuwse gebouw opgenomen. Het poortgebouw aan de noordzijde is ontworpen door Pierre Cuypers. De Wiegershof is een kasteelboerderij die vanaf 1793 naar een onwerp van Mathias Soiron werd gebouwd.
De Rooms-Katholieke Sint-Corneliuskerk is een neogotisch gebouw uit 1888, ontworpen door architect Johannes Kayser. Noemenswaardig zijn een 15e-eeuwse hardstenen doopvont, enkele grafstenen uit 1535 en 1720 en twee klokken uit 1699.
Stuw, sluis en waterkrachtcentrale
Begin 20e eeuw voerden België en Nederland gesprekken over de verbetering van de Maas als transportroute. Toen de onderhandelingen mislukten, besloot Nederland het Julianakanaal aan te leggen. Ook het geheel op Nederlands grondgebied gelegen deel van de Maas in Maastricht werd aangepakt. Bij Borgharen werd een stuw in het bestaande rivierbed aangelegd en een schutsluis aan het begin van het Julianankanaal, waardoor het waterniveau in de Maas, stroomopwaarts van de stuw, werd verhoogd. De sluis werd ontworpen door ingenieur Otto Reich van Rijkswaterstaat en kreeg drie afvoeropeningen van elk 23 meter breed en een 30 meter brede scheepvaartopening. In 1925 werd met de bouw begonnen en vier jaar later, in 1929, was het werk gereed[2].
Er zijn concrete plannen voor de bouw van een waterkrachtcentrale in de Maas bij Borgharen. De waterkrachtcentrale bij de stuw van Borgharen zal jaarlijks 46 miljoen kwh gaan leveren, genoeg om 13.000 huishoudens vanelektriciteit te voorzien. Volgens de plannen zal de centrale in 2013 in gebruik worden genomen[3].
-
Plaatsnaambord -
Waterkering langs Maas -
De Kanjel in Borgharen -
Grensmaasproject -
Toren St-Corneliuskerk -
Kasteel Borgharen -
Wiegershof -
Sluis bij Borgharen
.JPG)
Externe link
- ↑ 'Massagraf paarden uit zeventiende eeuw', op: limburger.nl
- ↑ G.J. Arends, Sluizen en Stuwen, 1994, Delfste Universitaire Pers, ISBN: 90-6275-700-6, pag. 208
- ↑ Bouwvergunning voor waterkrachtcentrale Borgharen, Gemeente Maastricht. Geraadpleegd op 1 december 2011.
· 
· 
