Portaal:Israël

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Categorieën

Israël (hoofdcategorie)
Bouwwerken | Cultuur | Economie | Geografie | Geschiedenis | Jeruzalem | Keuken | Krijgswezen | Media | Muziek | Natuur | Onderwijs | Personen | Politiek | Recht | Religie | Sport | Verkeer en vervoer | Wetenschap

bewerk 

Israël

Wapen van Israël
Vlag van Israël
Locatie in de Wereld Kaart van Israël

Israël (officieel de Staat Israël:
Hebreeuws: מדינת ישראל - Medinat Jisraël,
Arabisch: دولة اسرائيل - Dawlat Israïl)
is een klein land in westelijk Azië dat tot het Midden-Oosten behoort. Het telt meer dan negen en een half miljoen inwoners (2022); de meesten van hen zijn Joden, de overigen hoofdzakelijk Arabieren (Palestijnen). De hoofdstad is Jeruzalem maar dit wordt niet internationaal erkend.

Vanuit het noorden gezien grenst Israël met de klok mee aan Libanon, Syrië, Jordanië en Egypte. Oostelijk en zuidwestelijk ligt de half zelfstandige Palestijnse Autoriteit.

Israël heeft zowel een kust aan de Middellandse Zee (in het westen) als aan de Rode Zee (in het zuiden), en vormt daarmee - samen met Egypte - een continentale brug van Azië met Afrika.

Israël kent een mediterraan klimaat. Het landschap varieert van laagland tot niet al te hoog middelgebergte. Het zuiden is grotendeels woestijn. De belangrijkste rivier is de oostelijke grensrivier de Jordaan; deze vormt de verbinding tussen het Meer van Tiberias in het noorden en de Dode Zee in het zuiden.

Israël is van groot belang voor het jodendom, het christendom en de islam, en vormt de bakermat van de twee eerstgenoemde godsdiensten.

In de Oudheid was er een Israëlietisch koninkrijk geweest. Eind 19e eeuw ontstond het zionisme, een Joods nationalistische beweging die streefde naar de stichting van een eigen staat voor de Joden. Dit kreeg zijn beslag in 1948 toen in het mandaatgebied Palestina in de vorm van een parlementaire democratie de staat Israël werd gevestigd. Dit ontstaan alsmede de toeloop ernaar en de voortzetting ervan ging en gaat gepaard met conflicten en oorlogen met de Arabische bewoners van dit en de omliggende landen. Hete hangijzers zijn met name de Westelijke Jordaanoever, de Gazastrook en Oost-Jeruzalem, die bij de Zesdaagse Oorlog van juni 1967 in Israëlische handen zijn gekomen (Israël heeft in 2005 de Gazastrook ontruimd) en waar de Palestijnen een zelfstandige Palestijnse staat willen vestigen.

overzicht bewerk 

Persoon van de week

Tzipora (Tzipi) Livni (Hebreeuws: ציפי לבני) (Tel Aviv, 8 juli 1958) is een Israëlische politica. Oorspronkelijk hoorde ze bij de Likoed, stapte eind 2005 na de oprichting van Kadima daarnaar over en deed in januari 2013 met een nieuwe partij - Hatnuah (De Beweging) geheten - aan de verkiezingen mee.

Van januari 2006 tot maart 2009 was zij minister van Buitenlandse Zaken en van mei 2006 tot maart 2009 ook vicepremier. Daarna was zij tot maart 2012 oppositieleider en van september 2008 tot maart 2012 eveneens partijleider. Van maart 2013 tot december 2014 was ze minister van Justitie in het kabinet-Netanyahu III. Ze was de tweede vrouw in de Israëlische politiek die de post van Buitenlandse Zaken bekleedde, haar voorgangster was de zeer bekende Golda Meïr.

In Israël is ze een populaire politica; in 2004 ontving ze de 'Abirat Ha-Shilton', een politieke prijs voor goed bestuurdersschap. Livni is een voorstander van het tweestatenmodel: naast Israël een zelfstandige staat Palestina, beide op het grondgebied van het voormalige mandaatgebied Palestina. Het was de bedoeling dat zij namens het derde kabinet Netanyahu het vastgelopen vredesproces met de Palestijnen ging proberen vlot te trekken. Van alle toenmalige kabinetsleden was zij degene die bij de Palestijnen op de meeste - relatieve - sympathie kon rekenen.


overzicht bewerk 

Plaats van de week

Rishon LeZion (Hebreeuws voor 'Eerste in Zion') ligt bij de kust onder Tel Aviv en geldt als de eerste zionistische nederzetting in het toenmalige Palestina. In 1882 stichtte een groepje uit Rusland afkomstige Joden deze nederzetting waaruit later de gelijknamige stad Rishon LeZion voortkwam. Zij werden daarbij financieel bijgestaan door de bekende Joodse bankiersfamilie Rothschild. Edmond Rothschild was er mede verantwoordelijk voor dat er in 1887 begonnen werd met wijnbouw. Tegenwoordig staat Rishon LeZion bekend om zijn wijngaarden, elk jaar houdt men er een wijnfestival. De stad is met ongeveer 244.000 inwoners (2015) de vierde in grootte in Israël.

De Grote Synagoge van Rishon LeZion
overzicht bewerk 

Afbeelding van de week

De Toren van David of de Phasaëltoren in Jeruzalem
overzicht bewerk 

Onderwerp van de week

Alhoewel Israël niet (erg) bekend staat om zijn wijnen wordt er toch volop wijn verbouwd. Men treft er vijf wijnstreken aan, te weten Karmel, Samson, Judea, de Golanhoogten (betwist gebied) en de Negev. De wijnen uit de Golanhoogten zijn internationaal befaamd. De initiator tot de hedendaagse wijnbouw is Edmond Rothschild die in de negentiende eeuw wijnstokken in het Karmelgebergte liet planten en eveneens de wijnbouw in Rishon LeZion heeft gestimuleerd. Ook in het joodse geloof wordt wijn toegepast, zij het uiteraard dat deze wijn wel op koosjere wijze tot stand moet zijn gekomen. Het Hebreeuwse woord voor wijngaard is 'kerem', het hierboven vermelde Karmel is wellicht mede hiervan afgeleid.


overzicht bewerk 

Recente sterfgevallen

Overleden in 2022:


overzicht bewerk 

Nieuwe artikelen

bewerk 

Help mee!!!

Dit kan beter
  • Israël - De hele moderne geschiedenis van Israël wordt weggelaten, inclusief uiterst spraakmakende gebeurtenissen als de Zesdaagse Oorlog, de Jom Kipoeroorlog en het recentere Conflict in de Gazastrook 2008-2009. De tekst in zijn huidige vorm leest meer als een reisgids.




Gewenste artikelen

Israëlische keuken (he/en) · Archeologie in Israël (he/en) · Groot-Israël (en) · Har Ramon · Hatzbani of Hazbani/Chatzbani/Hasbani (he/de/en) · Hasbara (en) · Kahanisme (de/en) · Nachal Oren of Nahal Oren (web) · Operatie Toorn van God (de/en) · Tel Arad (he/de/en) · Waterproject Nachalei Menashe of Waterproject Nahalei Menashe/Nachalei Menashe/Nahalei Menashe (he|commons) · Yatirwoud of Yatirbos (he/en) · Zinwoestijn (de/en)

Personen

Noam Murro (he/en) · Israel Finkelstein (he/de/en) · Shlomo Gronich (he/en) · Salah Khalaf (d:) · Meni Mazuz of Menachem Mazuz (he/en)

Vul aan!




Foto's of illustraties ontbreken
Subportalen van Azië

Landen

Armenië · Azerbeidzjan · China · Egypte · Filipijnen · Georgië · India · Indonesië · Israël · Japan · Rusland · Saoedi-Arabië · Turkije · Vietnam

Gebieden

Himalaya · Koerdistan · Korea · Nagorno-Karabach · Tibet · Zuidoost-Azië