Portaal:Stad Utrecht/Uitgelichte Utrechter

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Uitgelichte Utrechter van vandaag
Adrianus VI

Paus Adrianus VI (Utrecht, 2 maart 1459Rome, 14 september 1523) was de eerste en tot dusver enige paus uit de Nederlanden. Hij groeide op in de Utrechtse Brandstraat, en studeerde theologie in Leuven. In 1517 werd hij kardinaal, in welke functie hij het Paushuize nabij de Utrechtse Nieuwegracht liet bouwen om daar na zijn pensioen te kunnen gaan wonen. Vijf jaar later, in 1522, werd hij tot paus gekozen. De Utrechter stond bekend als een sober en onzeker persoon, wat hem niet bepaald geliefd maakte onder gelovigen. Hij zag het als zijn belangrijkste taken de Reformatie tegen te houden en de christelijke machten te verenigen ter bescherming tegen aanvallen vanuit het Ottomaanse rijk. Het pontificaat van Adrianus duurde slechts 1 jaar en twee weken: in september 1523 kwam hij te overlijden. ► Lees verder

/maandag
/dinsdag
/woensdag 
/donderdag
/vrijdag
/zaterdag
/zondag


Maandag[brontekst bewerken]

Adrianus VI

Paus Adrianus VI (Utrecht, 2 maart 1459Rome, 14 september 1523) was de eerste en tot dusver enige paus uit de Nederlanden. Hij groeide op in de Utrechtse Brandstraat, en studeerde theologie in Leuven. In 1517 werd hij kardinaal, in welke functie hij het Paushuize nabij de Utrechtse Nieuwegracht liet bouwen om daar na zijn pensioen te kunnen gaan wonen. Vijf jaar later, in 1522, werd hij tot paus gekozen. De Utrechter stond bekend als een sober en onzeker persoon, wat hem niet bepaald geliefd maakte onder gelovigen. Hij zag het als zijn belangrijkste taken de Reformatie tegen te houden en de christelijke machten te verenigen ter bescherming tegen aanvallen vanuit het Ottomaanse rijk. Het pontificaat van Adrianus duurde slechts 1 jaar en twee weken: in september 1523 kwam hij te overlijden. ► Lees verder


Dinsdag[brontekst bewerken]

Dick Bruna

Dick Bruna (Utrecht, 23 augustus 1927) is een Nederlands grafisch vormgever, tekenaar en kinderboekenschrijver, die wereldberoemd is geworden met zijn creatie Nijntje, een wit konijn met menselijke trekken dat was geïnspireerd door het pluchen konijn van Bruna's zoontje. Zijn Nijntje-boeken, 30 in totaal, zijn in meer dan 50 talen vertaald, waaronder het Fins, het Papiamento en het Tsonga. In totaal zijn er meer dan 120 boekjes van zijn hand verschenen. In februari 2006 werd nabij het Centraal Museum in Utrecht het dick bruna huis (sic) geopend, en anderhalf jaar later kreeg de schrijver/tekenaar voor zijn 80e verjaardag de gouden penning van de stad. Hij woont en werkt nog steeds in Utrecht, waar hij een atelier heeft in de binnenstad. ► Lees verder


Woensdag[brontekst bewerken]

Herman van Veen

Herman van Veen (Utrecht, 14 maart 1945) is een Nederlands acteur, zanger, schrijver, cabaretier, presentator, kunstschilder en muzikant. Hij studeerde zang, viool en muziekpedagogie aan het Utrechts Conservatorium, en toerde vervolgens met zijn theatervoorstellingen over de gehele wereld. Zijn bekendste creatie is wellicht de eend Alfred Jodocus Kwak, waarover een voorstelling, meerdere boeken, stripalbums en cd's en een televisieserie is gemaakt. Laatstgenoemde serie werd in Japan geproduceerd en in meerdere landen uitgezonden, en is verworden tot een cultserie. Van Veen is meerdere malen bekroond en onderscheiden vanwege zijn oeuvre: zo kreeg hij onder meer de Louis Davidsring, de Goldene Kamera en 8 Edisons. In 1993 werd hij door koningin Beatrix benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Tegenwoordig zet hij zich als ambassadeur van verschillende stichtingen in voor de rechten van het kind. ► Lees verder


Donderdag[brontekst bewerken]

Marco van Basten

Marco van Basten (Utrecht, 31 oktober 1964) is een Nederlands voetbaltrainer en voormalig profvoetballer, die in zijn carrière 58 keer voor het Nederlands elftal uitkwam en daarin 24 maal het doel vond. Tijdens zijn jeugd speelde hij voor de Utrechtse amateurclubs UVV en USV Elinkwijk, waar hij in 1980 door Ajax werd ontdekt. In Amsterdam groeide hij al snel uit tot publiekslieveling, wat hem een transfer naar AC Milan opleverde. Een ernstige enkelblessure maakte in 1995 een vroegtijdig einde aan zijn spelerscarrière, waarna de Utrechter als jeugdtrainer aan de slag ging. Van 2004 tot 2008 was hij actief als bondscoach van het Nederlands elftal, waarmee hij de kwartfinale van zowel het WK 2006 als het EK 2008 haalde. Ondanks het feit dat San Marco statistisch gezien de succesvolste bondscoach van Oranje ooit is, was er veel kritiek op hem. Vanaf het seizoen 2008-2009 is hij hoofdtrainer van Ajax. ► Lees verder


Vrijdag[brontekst bewerken]

Olivier van Noort

Olivier van Noort (Utrecht, ca. 1558Schoonhoven, 22 februari 1627) was een Nederlandse ontdekkingsreiziger, die als eerste Nederlander rond de wereld voer. Voorafgaand aan zijn bekendste reis was hij uitbater van herberg De Dubbele Witte Sleutels in Rotterdam. De intentie was om een nieuwe route naar Indië te vinden, aangezien de bekende route rond Kaap de Goede Hoop door de Spanjaarden werd bevaren, waarmee Nederland op dat moment in oorlog was. In september 1598 vertrok Van Oort met de schepen Mauritius, Frederik Hendrik en de jachten Eendracht en Hoop vanuit Rotterdam. Via Principe voer de compagnie naar Brazilië. Uiteindelijk reisde de groep door Straat Magellaan naar de Stille Oceaan en vervolgens door naar Java. Ondertussen was men enkele schepen en vele leden van de bemanning verloren door zaken als scheurbuik, scheepsrampen en piraten. Van Noort keerde in 1601 terug in Nederland, was een tijd lang als garnizoenscommandant gestationeerd in Schoonhoven, en overleed in 1627. ► Lees verder


Zaterdag[brontekst bewerken]

Gerrit Rietveld

Gerrit Rietveld (Utrecht, 24 juni 1888 - aldaar, 26 juni 1964) was een Nederlands architect en meubelontwerper. Na bij zijn vader in de leer te zijn geweest opende hij in 1911 zijn eigen meubelmakerij. Hij werd sterk beïnvloed door de kunstbeweging De Stijl, waar hij in 1919 via zijn vriend Robert van 't Hoff lid van werd. Deze invloeden zijn goed terug te vinden in zijn rood-blauwe stoel en het Rietveld-Schröderhuis, dat hij in 1923 voor de binnenhuisarchitecte Truus Schröder-Schräder ontwierp. Dit huis, gevestigd aan de Prins Hendriklaan 50 en opgenomen in de UNESCO-Werelderfgoedlijst, wordt gekenmerkt door de verschuifbare muren, rechte hoeken en felle kleuren, en is een van de bekendste voorbeelden van de Stijl. Rietveld sloot zich later aan bij het nieuwe bouwen en richtte in 1961 een architectenbureau op. Hij overleed op 26 juni 1964, twee dagen na zijn 72e verjaardag. Hij ligt begraven op Begraafplaats Soestbergen. ► Lees verder


Zondag[brontekst bewerken]

Rita Verdonk

Rita Verdonk (Utrecht, 18 oktober 1955) is een Nederlandse politica, die van 2003 tot 2006 namens de VVD als minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie in het Kabinet-Balkenende II zat. Ze groeide op in Utrecht en studeerde later aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. In deze periode sympathiseerde ze met de Pacifistisch Socialistische Partij. Ze maakte carrière in het gevangeniswezen, en was later actief in de justitiële sector. Na haar ministerschap voor Vreemdelingenzaken en Immigratie van 2003 tot 2006 en voor Integratie, Jeugdbescherming, Preventie en Reclassering in 2007 splitste ze zich af van de VVD omdat ze kritiek had op de koers die de partij voer. Tegenwoordig is de Utrechtse leidsvrouw van de conservatief-liberale politieke beweging Trots op Nederland. ► Lees verder