Leland H. Hartwell

Leland Harisson Hartwell
30 oktober 1939
	Plaats uw zelfgemaakte foto hier
Geboorteland	Verenigde Staten
Geboorteplaats	Los Angeles
Nationaliteit	Amerikaans
Nobelprijs	Fysiologie of Geneeskunde
Jaar	2001
Reden	Voor de ontdekking van cycline en cycline-afhankelijk kinase, centrale moleculen in de regulatie van de celcyclus
Samen met	Tim Hunt; Paul Nurse
Voorganger(s)	Arvid Carlsson; Paul Greengard; Eric Kandel
Opvolger(s)	Sydney Brenner; Robert Horvitz; John Sulston
Portaal	Geneeskunde

Leland Harrison (Lee) Hartwell (Los Angeles, 30 oktober 1939) is een Amerikaans wetenschapper en Nobelprijswinnaar. In 2001 won hij de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde voor zijn bijdragen aan het begrijpen van de celcyclus. Hij deelde de prijs met Paul Nurse en Tim Hunt, wiens onderzoek zich focuste op cyclines en andere aspecten van de celdeling.

Biografie

Hartwell is de zoon van Ernest en Marjorie Taylor Hartwell. Hij ontving in 1961 zijn bachelor van Caltech. In 1964 haalde hij zijn Ph.D. in biologie aan de Massachusetts Institute of Technology. Na zijn promotie was hij onderzoeker aan het Salk-instituut bij Renato Dulbecco. Van 1965 tot 1968 werkte hij als docent aan de Universiteit van Californië. In 1968 vertrok hij naar de Universiteit van Washington in Seattle, eerst als docent en van 1973 als hoogleraar genetica.

Werk

Van 1970 tot 1971 deed Hartwel een reeks experimenten, waarbij hij de cell division cycle (CDC) ontdekte in genen van bakkersgist Saccharomyces cerevisiae. Deze genen reguleren de celcyclus, ofwel hoe cellen groeien en vermenigvuldigen. Een van deze genen, cdc28, regelt de eerste stap bij het doorlopen van de groeifase. Hij toonde aan dat de celcyclus soms pauze bevat, zogenaamde checkpoints, een tijdsduur waarin beschadigd DNA wordt gerepareerd voordat de volgende fase van de celcyclus start. Mutaties in de genen zijn verantwoordelijk voor bepaalde vormen van kanker. Dit onderzoek leverde hem de Nobelprijs op.

Naast de Nobelprijs won Hartwell nog tal van andere prijzen, waaronder de Louisa Gross Horwitz Prize van de Columbia-universiteit in 1995. Hij werd in 1987 lid van de National Academy of Sciences. In 1996 kwam hij te werken bij de faculteit van het Fred Hutchinson Cancer Research Center, alwaar hij in 1997 de directeur en president werd.

In 1998 ontving hij de Albert Lasker Award for Basic Medical Research. Op 9 juli 2003 kreeg hij van gouverneur Gary Locke de Medal of Merit, de hoogste prijs van de staat Washington.

Hartwell is voorzitter van de Scientific Advisory Board van de Canary Foundation, een non-profitorganisatie die zoekt naar nieuwe technologieën om kanker in een vroeg stadium te ontdekken.

Referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Leland H. Hartwell op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Leland H. Hartwell, Joseph Culotti, Brian Reid (1970). Genetic Control of the Cell-Division Cycle in Yeast, I. Detection of Mutants. PNAS 66 (2): 352-359. Gearchiveerd van origineel op 14 september 2020.
Les Prix Nobel. 2002. The Nobel Prizes 2001, Editor Tore Frängsmyr. Nobel Foundation: Stockholm.

Externe links