Lierde

**Lierde**
Gemeente in België
	(Details) (Details)
	;
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Oost-Vlaanderen
Arrondissement	Oudenaarde
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	26,32 km² (2021); 83,37%; 10,46%; 6,17%
Coördinaten	50° 49' NB, 3° 49' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	6.805 (01/01/2023) ; 50,01% ; 49,99% ; 258,59 inw./km²
Leeftijdsopbouw; 0-17 jaar; 18-64 jaar; 65 jaar en ouder	(01/01/2023); 18,91%; 58,72%; 22,37%
Buitenlanders	2,57% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Jurgen Soetens (Voor Lierde)
Bestuur	Voor Lierde, de 3de partij
Zetels; Voor Lierde ; De 3de Partij; Open Vld Lierde;	17; 11; 3; 3;
Economie
Gemiddeld inkomen	21.949 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad	3,12% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode; 9570; 9570; 9571; 9572	Deelgemeente; Deftinge; Sint-Maria-Lierde; Hemelveerdegem; Sint-Martens-Lierde
Zonenummer	055 / 054 / 09
NIS-code	45063
Politiezone	Geraardsbergen-Lierde
Hulpverleningszone	Zuid-Oost
Website	www.lierde.be
Detailkaart
	ligging binnen het arrondissement Oudenaarde; in de provincie Oost-Vlaanderen
Portaal	België

Lierde is een gemeente in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. De gemeente telt 6.805 inwoners, die Lierdenaars^[1] worden genoemd. De plaats bevindt zich in de Vlaamse Ardennen.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Onder de Romeinen behoorde het de streek tot de civitas Nerviorum, eerst in de provincie Gallia Belgica, vanaf de 4de eeuw in de provincie Belgica secunda. Toen de Franken de streek veroverden, werd het gebied opgenomen in het Frankische en later in het Merovingische rijk. Na de verdeling van dat rijk bij de dood van Clovis in 511 werd de streek ingelijfd bij Austrasië. In het grote rijk van Karel de Grote waren de dorpen een onderdeel van de Brabantgouw, een kleinere administratieve eenheid. Bij het verdrag van Verdun in 843 werden de regio ondergebracht in het Middenrijk van Lotharius dat steeds meer onder de invloed van de Duitse keizers kwam en in 925 aan het Duitse Rijk werd toegevoegd. Reeds in 870 bleek de Brabantgouw verdeeld te zijn in vier graafschappen waarbij de Lierdse dorpen in het graafschap Biest, het latere graafschap Ename lagen. In 1034 kreeg Renier V van Henegouwen het dankzij zijn huwelijk in zijn bezit, maar de graven van Vlaanderen, die er ook aanspraak op maakten, veroverden het in 1048. Het bleef echter tot het Duitse Rijk behoren, vandaar hun ligging in wat men 'keizerlijk Vlaanderen' noemt. Boudewijn V, graaf van Vlaanderen, voerde een nieuwe staatkundige indeling in waarbij de gouwen vervangen werden door kasselrijen. De Lierdse dorpen maakten voortaan deel uit van de kasselrij 'Land Van Aalst'. In 1164 werd het gebied definitief ingelijfd bij Kroon-Vlaanderen. Dit bleef zo tot en met de Franse verovering van de Oostenrijkse Nederlanden in 1795. Na de nieuwe Franse indeling in departementen maakten ze deel uit van het departement van de Schelde (Département de l'Escaut). Later vormden ze een onderdeel van de provincie Oost-Vlaanderen.

Binnen het Land Van Aalst had elk van de vier dorpen een eigen statuut. Deftinge, Hemelveerdegem, Sint-Maria-Lierde en Sint-Martens-Lierde behoorden in de middeleeuwen tot het bisdom Kamerijk, het aartsdiakonaat Brabant en de dekenij Geraardsbergen. Toen in 1559 onder Filips II nieuwe bisdommen opgericht werden, gingen zij deel uitmaken van het aartsbisdom Mechelen. De aartsdiakonaten werden geleidelijk afgeschaft.

Na de napoleontische hervormingen in 1801 werden de vier parochies ingedeeld bij het bisdom Gent, dekenij Ronse en de kantonnale pastorij Nederbrakel. Gedurende de periode 1847-1852 werden een aantal parochies afgescheiden van het dekenij Ronse en samengevoegd tot de dekenij Geraardsbergen, Deftinge, Hemelveerdegem, Nederbrakel, Opbrakel, Ophasselt, Parike, Sint-Martens-Lierde, Sint-Maria-Lierde en Steenhuize. In 1909 werd dan de dekenij Nederbrakel opgericht waartoe de vier tot op vandaag behoren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stortte op 21 december 1942 een Lancaster DXP W4234 van 57 Squadron RAF (onderweg naar een missie in München) neer op het gehucht Kakebeke te Sint-Maria-Lierde nadat hij boven Steenhuize geraakt werd door het boordgeschut van een Duitse Messerschmitt^[2]^[3]. Op 6 mei 2000 werd een monument opgericht voor de zes overleden bemanningsleden (de zevende werd gevangen genomen)^[4].

Fusie[bewerken | brontekst bewerken]

In 1977 ontstond de fusiegemeente Lierde uit de vroegere deelgemeenten. Iedere deelgemeente kende dus ook haar eigen ontstaan en geschiedenis.^[5]

Kernen[bewerken | brontekst bewerken]

Deelgemeenten[bewerken | brontekst bewerken]

#	Naam	Opp. (km²)	Inwoners (2020)	Inwoners per km²	NIS code
1	Sint-Maria-Lierde	8,97	2.521	281	45062A
2	Hemelveerdegem	2,80	397	142	45062B
3	Deftinge	7,65	1.774	232	45062C
4	Sint-Martens-Lierde	6,90	1.887	274	45062D

Demografische ontwikkeling[bewerken | brontekst bewerken]

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
Jaar	Aantal^[6]
1992	6.159
1993	6.166
1994	6.199
1995	6.180
1996	6.195
1997	6.255
1998	6.271
1999	6.282
2000	6.291
2001	6.302
2002	6.374
2003	6.400
2004	6.399
2005	5.426
2006	6.399
2007	6.454
2008	6.474
2009	6.478
2010	6.534
2011	6.497
2012	6.542
2013	6.522
2014	6.579
2015	6.548
2016	6.550
2017	6.563
2018	6.567
2019	6.616
2020	6.579
2021	6.626
2022	6.689
2023	6.805
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Lierde voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De gemeente is vooral bekend om het Sint-Jansretabel^[7] in de Sint-Jan-Baptistkerk van Hemelveerdegem (erkend als Vlaams Topstuk) en de Kartuizerpriorij Sint-Martens-Bos in Sint-Martens-Lierde. Op de grens met Erwetegem (Zottegem) ligt natuurgebied Parkbos-Uilenbroek.

Sint-Jansretabel, Hemelveerdegem
Kartuizerpriorij Sint-Martens-Bos, Sint-Martens-Lierde
Vlaamse Ardennen (Waesberg)
Parkbos-Uilenbroek

Politiek[bewerken | brontekst bewerken]

Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024

11

3

11 3 3

De 17 zetels zijn als volgt verdeeld:

■ Voor Lierde: 11

■ de 3de partij: 3

■ Open Vld Lierde: 3

Structuur[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Lierde ligt in het kieskanton Brakel in het provinciedistrict Oudenaarde, het kiesarrondissement Aalst-Oudenaarde en de kieskring Oost-Vlaanderen.

Lierde		Supranationaal	Nationaal		Gemeenschap	Provincie	Arrondissement	Provinciedistrict	Kanton	Gemeente
Administratief	Niveau	Europese Unie	België		Vlaanderen	Oost-Vlaanderen	Oudenaarde			Lierde
	Bestuur	Europese Commissie	Belgische regering		Vlaamse regering	Deputatie				Gemeentebestuur
	Raad	Europees Parlement	Kamer van volksvertegenwoordigers	Vlaams Parlement		Provincieraad				Gemeenteraad
Kiesomschrijving		Nederlands Kiescollege	Kieskring Oost-Vlaanderen				Aalst-Oudenaarde	Oudenaarde	Brakel	Lierde
Verkiezing		Europese	Federale		Vlaamse	Provincieraads-				Gemeenteraads-

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeesters van Lierde waren:

1977-1993 : Valère Eeman^[8] (1920-2000)
1993-1995 : Antoine Merckaert^[9]
1995-2000 : Edgard Van De Pontseele^[10] (1924-2014)
2001-2012 : Marc De Brakeleer^[11]
2013-heden : Jurgen Soetens^[12]

2013-2018[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeester is Jurgen Soetens (CD&V-Lierde).^[12] Hij leidt een coalitie bestaande uit CD&V-Lierde en Centrumlijst. Samen vormen ze de meerderheid met 10 op 17 zetels.

2019-2024[bewerken | brontekst bewerken]

Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 haalde de partij Voor Lierde de absolute meerderheid. Ze ging echter alsnog in coalitie met de Derde Partij. Hierdoor hebben ze een meerderheid van 14 op 17 zetels. De burgemeester blijft Jurgen Soetens (Voor Lierde).

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976[bewerken | brontekst bewerken]

Partij		10-10-1976^[13]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006^[14]		14-10-2012^[15]		14-10-2018
Stemmen / Zetels		%	17	%	17	%	17	%	17	%	17	%	17	%	17	%	17
	Agalev¹ / sp.a-Groen!^B / Lierde 2012^C	-		-		-		5,52¹	0	-		21,67^B	3	13,48^C	2	-
	SP¹ / sp.a-Groen!^B / Lierde 2012^C / SPAnKRACHT²	24,75¹	4	22,34¹	3	22,97¹	3	22,43¹	4	21,65¹	3	21,67^B	3	13,48^C	2	4,6²	0
	De 3de Partij	-		-		-		-		-		19,14	3	22,96	4	19,1	3
	Centrumlijst (C.L.)¹ / PVV² / Lierde-Centrum^A / Open Vld Lierde³	32,53¹	5	39,23¹	7	33,01²	6	32,96¹	6	32,51	6	59,2^A	5	21,02¹	4	19,0³	3
	LIERDE¹ / CVP² / Lierde-Centrum^A / CD&V-Lierde³ / Voor Lierde⁴	42,72¹	8	38,42¹	7	44,02²	8	39,09¹	7	45,84¹	8	59,2^A	6	33,2³	6	51,3⁴	11
	N-VA	-		-		-		-		-		-		9,34	1	6,0	0
Totaal stemmen		4437		4645		4725		4774		4882		5017		4991		5036
Opkomst %						97,75		97,11		96,85		97,4		95,43		95,8
Blanco en ongeldig %		1,13		2,11		3,26		3,6		4,73		3,87		4,29		4,3

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Cultuur[bewerken | brontekst bewerken]

Lierde mag zich een producent noemen van de Geraardsbergse mattentaart, het allereerste Vlaams product met Europees label. Als kleine buurgemeente van de mattentaartenstad Geraardsbergen, krijgt Lierde echter de meer bescheiden titel van mattentaartengemeente.

Lierde heeft ook een eigen toneelvereniging (Simali) en een poppenkastgezelschap ('t spelleke van Lierde).

Sport[bewerken | brontekst bewerken]

In Lierde spelen de voetbalclubs VC Eendracht Deftinge en FC Bonanza, de laatste uit Sint-Martens Lierde. Lierde kent ook nog volleybalclub S.S.J Hemelveerdegem en dansverenigingen Love2Dance en Dance-Experience. Ook beschikt Lierde over verschillende wielertoeristenclubs waaronder WTC Tempelhof.

Sportclubs Lierde
Sportclub	Locatie	Deelgemeente
V.C. Eendracht Deftinge	Voetbalveld	Deftinge
FC Bonanza	Voetbalveld	Sint-Martens-Lierde
FC Dikken (Minivoetbal)	Sporthal De Zandloper	Sint-Maria-Lierde
Badminton Jogging Sportief	Sporthal De Zandloper	Sint-Maria-Lierde
Dansclub Dance- Experience	Sporthal De Zandloper	Sint-Maria-Lierde
Jogging Sportief Lierde	OC De Lier	Sint-Maria-Lierde
TC Lierde (Padel - Tennis)	Sportpark De Zandloper	Sint-Maria-Lierde
Sporting Sint-Jan Hemelveerdegem (Volleybal)	Sporthal De Zandloper	Sint-Maria-Lierde
CSC Lierde (Wandelclub)	/	Lierde
WTC Tempelhof	/	Lierde

Toerisme[bewerken | brontekst bewerken]

Door deze gemeente loopt onder meer de fietsroute Denderende steden.

Lierde heeft heel wat te bieden op het vlak van toerisme. De 4 deelgemeenten bieden tal van bezienswaardigheden, memorials en natuurgebieden.

Bezienswaardigheden^[16]:

Kartuizerpriorij en kerk
Beschermd landschapsplein van Sint-Jans-Hemelveerdegem
Sint-Jan de Doperkerk
Retabel van Sint-Jan de Doper

Bekende Lierdenaars[bewerken | brontekst bewerken]

Emiel Faingnaert (1919-1980), Belgisch wielrenner
Brice De Ruyver (1954-2017), Belgisch criminoloog.
Roger Baguet, Belgisch wielrenner
Ferdi Van Den Haute, Belgisch wielrenner

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ VRT-Taalnet (gearchiveerd)
↑ Het Nieuwsblad. Gearchiveerd op 5 mei 2022.
↑ Nuus. Gearchiveerd op 1 juli 2022.
↑ Monument Lancaster Lierde. Gearchiveerd op 8 februari 2023.
↑ Geschiedenis - Gemeente Lierde. www.lierde.be. Gearchiveerd op 7 mei 2021. Geraadpleegd op 10 mei 2021.
↑ https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK
↑ Vlaamse Meesters in situ
↑ https://eva.mediahaven.com/horebeke/index.php/image/watch/02a19a56aaab4a6d9895675e19aa13c4e325becb8be54505afa9b238060945df18039c4f2892478abf6c1e945b2d24e6?tab=related_items. Gearchiveerd op 23 oktober 2022.
↑ (en) Burgemeester Deftinge. - MediaHaven. Gearchiveerd op 21 oktober 2022. Geraadpleegd op 21 oktober 2022.
↑ Ereburgemeester edgard van de pontseele overleden. hln.be. Gearchiveerd op 17 mei 2021. Geraadpleegd op 7 mei 2021.
↑ College van Burgemeester en schepenen - Gemeente Lierde. www.lierde.be. Gearchiveerd op 7 mei 2021. Geraadpleegd op 7 mei 2021.
↑ ^a ^b College van burgemeester en schepenen - Gemeente Lierde. www.lierde.be. Gearchiveerd op 9 mei 2021. Geraadpleegd op 7 mei 2021.
↑ 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken. Gearchiveerd op 10 januari 2022.
↑ Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006. Gearchiveerd op 11 september 2023.
↑ Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012
↑ Toerisme Lierde. Toerisme Oost-Vlaanderen. Gearchiveerd op 10 mei 2021. Geraadpleegd op 7 mei 2021.

Zie de categorie Lierde van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] VRT-Taalnet (gearchiveerd)

[2] Het Nieuwsblad. Gearchiveerd op 5 mei 2022.

[3] Nuus. Gearchiveerd op 1 juli 2022.

[4] Monument Lancaster Lierde. Gearchiveerd op 8 februari 2023.

[5] Geschiedenis - Gemeente Lierde. www.lierde.be. Gearchiveerd op 7 mei 2021. Geraadpleegd op 10 mei 2021.

[6] ttps://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK

[7] Vlaamse Meesters in situ

[8] ttps://eva.mediahaven.com/horebeke/index.php/image/watch/02a19a56aaab4a6d9895675e19aa13c4e325becb8be54505afa9b238060945df18039c4f2892478abf6c1e945b2d24e6?tab=related_items. Gearchiveerd op 23 oktober 2022.

[9] (en) Burgemeester Deftinge. - MediaHaven. Gearchiveerd op 21 oktober 2022. Geraadpleegd op 21 oktober 2022.

[10] Ereburgemeester edgard van de pontseele overleden. hln.be. Gearchiveerd op 17 mei 2021. Geraadpleegd op 7 mei 2021.

[11] College van Burgemeester en schepenen - Gemeente Lierde. www.lierde.be. Gearchiveerd op 7 mei 2021. Geraadpleegd op 7 mei 2021.

[:0-12] College van burgemeester en schepenen - Gemeente Lierde. www.lierde.be. Gearchiveerd op 9 mei 2021. Geraadpleegd op 7 mei 2021.

[13] 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken. Gearchiveerd op 10 januari 2022.

[14] Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006. Gearchiveerd op 11 september 2023.

[15] Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012

[16] Toerisme Lierde. Toerisme Oost-Vlaanderen. Gearchiveerd op 10 mei 2021. Geraadpleegd op 7 mei 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]