NS 8400

NS 8400
Afbeelding van de stoomlocomotief nr. 95 (serie 91-99) van de S.S., later vernummerd tot nr. 8405 in de serie 8400 van de N.S.
Aantal	9
Nummering	SS: 206-211, 92-94, later: 91-99 NS: 8401-8409
Fabrikant	Beyer, Peacock and Company
In dienst	1871-1880
Uit dienst	Laatste in 1948
Asindeling	C, later: C'1
Spoorwijdte	1435 mm
Aantal bewaarde exemplaren	0
	Voor gedetailleerde gegevens, zie Kenmerken
Portaal    Verkeer & Vervoer

De serie NS 8400 was een serie tenderlocomotieven van de Nederlandse Spoorwegen (NS) en diens voorganger Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (SS), die oorspronkelijk als locomotief met losse tender gebouwd zijn.

Aflevering met asindeling C (SS 206-211, 92-94)

Vanaf 1 juli 1866 exploiteerde de SS de lijnen Eindhoven - Valkenswaard - Hasselt - Tongeren - Luik en de zijlijn Liers - Ans - Flémalle, die toebehoorden aan de Compagnie du chemin de fer Liégeois-Limbourgeois et des prolongements, ook wel Luik-Limburgse Spoorweg genoemd. Het gedeelte Tongeren - Liers - Flémalle bevatte een aantal steile hellingen. Om deze reden liet de SS voor het desbetreffende traject een aantal locomotieven bouwen door Beyer, Peacock and Company in Manchester. De eerste locomotieven werden in 1871 in dienst gesteld met de nummers 206-211. Vervolgens werden in 1880 soortgelijke, maar enigszins afwijkende locomotieven met de nummers 92-94 in dienst genomen.

Deze locomotieven bleken goed geschikt te zijn voor het hellingrijke traject en deden daar dienst tot 1898, toen de exploitatie van het Belgische gedeelte werd overgenomen door de État Belge. Oorspronkelijk hadden deze locomotieven tweeassige tenders. In 1905 en 1906 werden de 92-94 uiteindelijk voorzien van grotere, drieassige tenders.

Ombouw tot C'1 Rangeerlocomotieven (SS 91-99)

In 1916 werd begonnen met het ombouwen van de locomotieven met losse tenders tot tenderlocomotieven voor de rangeerdienst. Dit werd gedaan in de eigen Centrale werkplaats van de SS in Tilburg. Bij hun verbouwing werden de locomotieven vernummerd in SS 91-99. De eerste tenderlocomotief van deze serie kwam gereed in 1918 en de laatste in 1921.

SS 211 in oorspronkelijke toestand in 1877 met asindeling C (later NS 8406).

NS periode (NS 8401-8409)

Bij de samenvoeging van het materieelpark van de HSM en de SS in 1921 kregen de locomotieven van deze serie de NS-nummers 8401-8409. Vanaf 1925 werden alle originele ketels van deze locomotieven vervangen door nieuwe ketels met een maximum stoomspanning van 10 kg/cm². Na deze verbouwing werden de locomotieven nog veelvuldig ingezet in de rangeerdienst, zoals op de meeste grote depots.

Tijdens de spoorwegstaking van 1944 en 1945 werden vier locomotieven van deze serie weggevoerd naar Duitsland, vanwaar zij met grote schade terugkeerden. In dezelfde periode liepen enkele andere locomotieven van deze serie ook schade op in Nederland, waardoor de meeste locomotieven van de serie 8400 in afwachting van sloop te Baarle-Nassau geplaatst werden. In 1948 werd de 8401, 77 jaar na haar indienststelling, als laatste van de serie afgevoerd. Er is geen exemplaar bewaard gebleven.

Kenmerken

NS 8400
Periode	1871-1916		1916-1948
Uitvoering	Oorspronkelijke uitvoering als locomotief met losse tender		Na verbouwing tot tenderlocomotief
Aantal	6	3	9
Nummering SS	206-211	92-94	SS 91-99
Nummering NS	n.v.t.	n.v.t.	NS 8401-8409
Fabrikant	Beyer, Peacock and Company	Beyer, Peacock and Company	Centrale werkplaats Tilburg
In dienst	1871	1880	1918-1921
Uit dienst	?	?	Laatste in 1948
Asindeling	C	C	C'1
Spoorwijdte	1435 mm	1435 mm	1435 mm
Gewicht locomotief	34,6 ton	34,6 ton	51 ton
Gewicht tender	17,1 ton	20,3 ton	n.v.t.
Middellijn drijfwielen	1156 mm	1156 mm	1170 mm
Lengte over buffers	13372 mm	14514 mm	10091 mm
Maximumsnelheid	?	?	45 km/u
Verwarmd oppervlak vuurkist	8,5 m²	8,5 m²	8 m²
Verwarmd oppervlak vlampijpen	103,5 m²	103,5 m²	103 m²
Roosteroppervlak	1,67 m²	1,67 m²	1,67 m²
Maximum stoomspanning	8,3 kg/cm²	8,3 kg/cm²	8,3 kg/cm², later: 10 kg/cm²
Aantal cilinders	2	2	2
Middellijn x slaglengte cilinders	457 mm x 610 mm	457 mm x 610 mm	457 mm x 610 mm
Stoomverdeling	Stephenson	Stephenson	Stephenson
Waterinhoud	5,2 m³	5,9 m³, later: 8,7 m³	4,8 m³
Brandstofvoorraad	3 ton kolen	4 ton kolen	1,8 ton kolen
Trekkracht	6390 kg	6390 kg	7620 kg
Soortmerk NS	n.v.t.	n.v.t.	R³

Bronnen, noten en/of referenties

H. Waldorp: Onze Nederlandse stoomlocomotieven in woord en beeld, (7e druk) uitgeverij De Alk, Alkmaar, 1986. ISBN 90-6013-947-X.

· ·

Nederlandse stoomlocomotieven